Η Πάρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους τρεις καλύτερους καλοκαιρινούς προορισμούς παγκοσμίως σύμφωνα με το αμερικάνικο περιοδικό Forbes.
Όπως αναφέρει “ενώ η Πάρος είναι αυτή τη στιγμή μια πιο ήρεμη εναλλακτική από τα υπερτουριστικά νησιά της Ελλάδας, το νησί αναπτύσσεται ραγδαία και γίνεται όλο και πιο διάσημο.
Έχει συμπεριληφθεί στα «24 καλύτερα μέρη για διακοπές το 2024» του Condé Nast Traveller και διασημότητες όπως ο Τομ Χανκς και ο Τζεφ Μπέζος έχουν εντοπιστεί να απολαμβάνουν τα παρθένα νερά και τα ειδυλλιακά τοπία του”.
Το άρθρο, που υπογράφεται από την Kathleen Peddicord, έχει ως πρώτη επιλογή την Πάρο και ακολουθούν ο Μαυρίτιος και η Σρι Λάνκα.
“Όρος Διός Μηλωσίου” (Διός προστάτη των προβάτων), η γνωστή επιγραφή έθετε το όριο που έβοσκαν τα πρόβατα έξω από το σπήλαιο που ανατράφηκε ο Ζευς (ο Ζας), ζώα αφιερωμένα στον προστάτη θεό. Όρια περιοχών και όρους χρήσης θέτει σήμερα το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών Natura 2000.
Στη σπηλιά όμως σήμερα δεν ζει ο Ζας, ούτε οι παραδόσεις των Αριών, αλλά το είδος του εντόμου σπηλαίου Dolichopoda naxia (Δολιχόποδη της Νάξου) ενδημικό της Νάξου, που καταγράφεται στο Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Ζώων της Ε.Ε. Γι αυτό και ανατρέποντας την μυθολογία, την ιστορία, την παράδοση της Νάξου, απαγορεύεται η βόσκηση στη περιοχή έξω από το σπήλαιο, όπως και οι άλλες δραστηριότητες. Γιατί ο σημερινός προστάτης θεός είναι η διατήρηση της βιοποικιλότητας του πλανήτη.
Το Δίκτυο Natura 2000 είναι Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, που φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών σημαντικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι Χώρες είναι υποχρεωμένες να εκπονήσουν Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, να εκδώσουν Προεδρικά Διατάγματα Προστασίας και Σχεδίων Διαχείρισης για τις Περιοχές του Δικτύου Natura 2000.
Πριν λίγο καιρό ολοκληρώθηκε και δόθηκε επί τέλους σε διαβούλευση η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) περιοχών του Δικτύου Natura της Ομάδα 8β, που περιλαμβάνει και την Περιφερειακή Ενότητα Νάξου. Ο σκοπός της μελέτης είναι να διαμορφώσει και να θεσμοθετήσει το καθεστώς προστασίας – διατήρησης των περιοχών Natura, με επιμέρους στόχους: τη διατήρηση στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, τη διατήρηση στοιχείων του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, την υποστήριξη της ανάπτυξης ήπιων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, την ανταπόκριση της χώρας στις κοινοτικές δεσμεύσεις, την έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων Διαχείρισης.
Στο Δήμο Νάξου υπάρχουν τέσσερεις περιοχές NATURA 2000: η ΕΖΔ – GR4220014 – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑ ΝΑΞΟΣ, η ΖΕΠ – GR4220026 – Όρη Νάξου, η ΖΕΠ – GR4220021 – Ηρακλειά κτλ και η ΕΖΔ – GR4220013 – Μικρές Κυκλάδες, θαλάσσια ζώνη.
Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει αξιόλογους χερσαίους και θαλάσσιους τύπους οικοτόπων που πρέπει να προστατευθούν. Στις περιοχές ενδιαιτούν σπάνια, ενδημικά, απειλούμενα είδη ζώων και φυτών με ιδιαίτερο βιογεωγραφικό ενδιαφέρον.
Ενδεικτικά στην ΕΖΔ GR4220014 – Κεντρική και νότια Νάξο, εμφανίζονται 17 χερσαίοι και παράκτιοι οικοτόποι της Οδηγίας 92/43/ΕΚ, δύο τύποι οικοτόπων προτεραιότητας, οι παράκτιες αλυκές και οι θίνες των παραλιών με κέδρους. Υπάρχει σημαντική ποικιλότητα σε είδη χλωρίδας και πανίδας, με αρκετά είδη πολύ σημαντικά που περιγράφονται στο Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Ζώων, και θαλάσσια ζωή εξίσου σημαντική.
Αντίστοιχα στη GR4220026 – ΝΑΞΟΣ, εμφανίζονται 74 πολύ σημαντικά είδη ορνιθοπανίδας που περιγράφονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Πανίδας της Ελλάδας.
Αλληλεπιδράσεις με ευρύτερη περιοχή
Συνδυασμός φυσικών παραγόντων και ανθρώπινων δραστηριοτήτων επιδρούν στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000, άλλα οι σημαντικότερες πιέσεις κατά τη μελέτη προέρχονται εκτός των περιοχών.
Οι συγκρούσεις μεταξύ της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος και των οικονομικών δραστηριοτήτων στη Νάξο περιγράφονται εκτενώς στη μελέτη. Ενδεικτικά αναφέρει: Στις αμμώδεις παραλίες και αμμοθίνες οι τουριστικές δραστηριότητες αλλοιώνουν τους οικότοπους και τα ενδιαίτημα, ιδιαίτερα το ενδιαίτημα ωοτοκίας του είδους προτεραιότητας Caretta caretta. Απειλές αποτελούν και οι βιολογικοί εισβολείς που αλλάζουν τη δομή και σύνθεση των οικοσυστημάτων. Τα θαλάσσια είδη, Monachus monachus, Tursiops truncatus, Caretta caretta και Chelonia mydas, απειλούνται από τα αλιευτικά εργαλεία, ηθελημένη θανάτωση, από το τουρισμό, ψυχαγωγικές, απειλές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή.
Οι φρυγανικές εκτάσεις και καλλιέργειες τα δάση πλατυφύλλων, οι απόκρημνες βραχώδεις εκτάσεις, οι ακατοίκητες νησίδες, δέχονται πιέσεις/απειλές από την διάλυση του αγροτικού τοπίου, την εγκατάλειψη παραδοσιακών χρήσεων γης, όπως οι σπορές σε αναβαθμίδες, την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικών πάρκων, τη διάνοιξη και χρήση δρόμων την ανάπτυξη υποδομών τουρισμού κ.α..
Ομαδοποίηση προστατευόμενων περιοχών & Προτεινόμενο Θεσμικό πλαίσιο για την Προστασία
Η μελέτη ομαδοποίησε τις περιοχές και δημιούργησε ευρύτερες ομάδες προστατευόμενων περιοχών που ονομάζονται Σύνθετες Περιοχές Προστασίας της Βιοποικιλότητας του Δικτύου Natura. Η ομάδα που αφορά τη Νάξο είναι η «Σύνθετη Περιοχή Προστασίας Βιοποικιλότητας Περιφερειακής Ενότητας Νάξου (ΣΠΠΒ-02).
Η μελέτη οριοθετεί τέσσερις κατηγορίες ζωνών κλιμακούμενης προστασίας ανά Σύνθετη Περιοχή Προστασίας της Βιοποικιλότητας, Ζώνες Απόλυτης Προστασίας της Φύσης (ΖΑΠΦ) , Ζώνες Προστασίας της Φύσης (ΖΠΦ), Ζώνες Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών (ΖΔΟΕ) και Ζώνες Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων (ΖΒΔΦΠ).
Η ΣΠΠΒ ΠΕ Νάξου (ΣΠΠΒ-02) περιλαμβάνει και τις τέσσερις κατηγορίες ζωνών:
Τρεις Ζώνες Απόλυτης Προστασίας της Φύσης (3 στο Δήμο, καμία στη Νάξο)
Πενήντα Ζώνες Προστασίας της Φύσης (34 στο Δήμο, 17 στη Νάξο)
Εννέα Ζώνες Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών, (6 στο Δήμο, 3 στη Νάξο)
Σαράντα Ζώνες Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων, (30 στο Δήμο, 18 στη Νάξο)
Επτά Περιφερειακές Ζώνες (6 στο Δήμο, 4 στη Νάξο) και Δώδεκα Οριοθετημένοι οικισμοί (12 στο Δήμο, 7 στη Νάξο).
Προτεινόμενες Επιτρεπόμενες χρήσεις / Ρυθμίσεις
Από τη μελέτη ορίζονται γενικοί περιορισμοί για τις χρήσεις γης.
Ως προς τη δόμηση, οι όροι που προτείνονται έχουν ήδη υπερκαλυφθεί από εθνικούς νόμους (πχ κατάργηση παρεκκλίσεων αρτιότητας και οικοδομησιμότητας), από τους δασικούς χάρτες και από το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο και την καταγραφή των δρόμων. Νέος θετικός περιορισμός για τις περιοχές εκτός ΖΟΕ (όπου ισχύει ο περιορισμός) είναι η απόσταση της δόμησης από την γραμμή αιγιαλού μετά τα 100 μέτρα, η δόμηση σε γήπεδα με κλίση κάτω του 35%, η απαγόρευση αλλοίωσης και καταστροφής μονοπατιών.
Επιτρέπεται η συντήρηση και ανάδειξη των υφιστάμενων μονοπατιών καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος χώρου. Επιβάλλεται η αρμονική ένταξη των κτιρίων στο τοπίο και η διατήρηση της φυσικά διαμορφωμένης επιφανείας του εδάφους.
Ειδικότερα για κάθε μία ομάδα ζωνών της Σύνθετης Περιοχής Προστασίας Περιφερειακής Ενότητας Νάξου, η μελέτη προτείνει ιδιαίτερες επιτρεπόμενες χρήσεις:
Οι χρήσεις που προβλέπονται στις Ζώνες Προστασίας της Φύσης είναι μόνο η επιστημονική έρευνα, η συντήρηση και βελτίωση του αντίστοιχου απαιτούμενου υφιστάμενου οδικού δικτύου Η συντήρηση και ανάδειξη των υφιστάμενων μονοπατιών, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος χώρου. Μόνο πινακίδες ενημέρωσης με κατασκευές μικρού όγκου και ελαφρού τύπου. Φάροι. Επιπλέον επιτρέπεται η συντήρηση των μικρών ναών. Η χρήση των μονοπατιών και για άλλους λόγους. Η ήπια θαλάσσια αναψυχή (κολύμβηση, ιστιοσανίδα, καταδύσεις, υποβρύχια φωτογράφηση κ.λπ.).
Οι χρήσεις που προβλέπονται στις Ζώνες Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών σχετίζονται με την κτηνοτροφία, όπως αποθήκες, εργαστήρια κτλ, αλλά και αναψυκτήρια, εστιατόρια, στάθμευση, αλλά και η θήρα. Επιτρέπεται μόνο η συντήρηση, βελτίωση και ασφαλτόστρωση υφιστάμενου δικτύου και διάνοιξη μόνο αγροτικών και δασικών δρόμων. Επιτρέπονται Εγκαταστάσεις ΑΠΕ με μελέτες φέρουσας ικανότητας. Επιτρέπεται η συντήρηση των υφιστάμενων κατοικιών.
Οι χρήσεις που προβλέπονται στις Ζώνες Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων είναι η προστασία της γεωργικής γης ως πεπερασμένος φυσικός πόρος, η βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων του πρωτογενή τομέα και το μοναδικό αγροτικό τοπίο που παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση σημαντικών ειδών πανίδας που ενδιαιτούν. Επιτρέπεται η κατοικία, τα τουριστικά καταλύματα σύμφωνα με τη μελέτη φέρουσας ικανότητας, συμβατά με την κλίμακα και με το τοπίο της περιοχής και χρήσεις που σχετίζονται με την ήπια αναψυχή, αναψυκτήρια, εστιατόρια, στάθμευση. Επιτρέπονται και έργα υποδομών. Οδοί ήπιας κυκλοφορίας, κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, μονοπάτια, ποδηλατόδρομοι, πεζόδρομοι. Εγκαταστάσεις ΑΠΕ μόνο φωτοβολταϊκά, με όρους λαμβάνοντας υπόψη τις μελέτες φέρουσας ικανότητας.
Οι χρήσεις που προβλέπονται στις Αμμώδεις ακτές Νάξου είναι η ήπια θαλάσσια αναψυχή, συντήρηση των ναών και των μικρών προβλητών, η αλιεία, η έρευνα – συλλογή φυτών, βοτάνων, ασπόνδυλων και Βενθικών οργανισμών, οι πινακίδες ενημέρωσης με κατασκευές μικρού όγκου και ελαφρού τύπου, τα αντιδιαβρωτικά έργα και στήριξης εδαφών. Δεν επιτρέπονται κατασκευές, καταλύματα, ο αγροτικός τομέας. Δεν προβλέπονται πεζόδρομοι, ποδηλατοδρόμοι, οδοί μηχανοκίνητων και χώροι στάθμευσης.
Τονίστηκε κατά την κεντρική παρουσίαση στη Νάξο, ότι οι περιορισμοί αφορούν τις νέες χρήσεις, ενώ οι παλαιές θα συνεχίζουν να ισχύουν, χωρίς να διευκρινίζεται ποια είναι η εποχή αφετηρίας των νέων, αφού η μελέτη είναι μεταχρονολογημένη. Τι νόημα έχει αυτό για δρόμους που η κίνηση των οχημάτων δεν είναι σταθερή και συγχρόνως κατευθύνονται προς στις προστατευόμενες περιοχές, με καταγραμμένες τις πιέσεις τους από τη μελέτη; Είναι απαράδεκτο να συνεχίζεται η εισροή, η διέλευση, η περιφορά και η στάθμευση μέσα σε Ζώνες Προστασίας της Φύσης ή στη ζώνη «Αμμώδεις ακτές Νάξου», επειδή ο δρόμος προϋπάρχει νομίμως ή παρανόμως!! Από την ομάδα «Κεδροδάση και αμμοθίνες», ενώ παντού οι υφιστάμενοι δρόμοι εξυπηρετούν τη χρήση «προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος», ειδικά και μόνο στο Αλυκό – Αγία Άννα, εξυπηρετούν και την λειτουργία των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων δηλαδή και την ήπια θαλάσσια αναψυχή. Και μάλιστα με δυνατότητα συντήρησης και βελτίωσης. Η πρόσβαση στις ακτές για θαλάσσια αναψυχή γίνεται με αυτοκίνητα που τελικά σταθμεύουν πάνω στις αμμοθίνες κάτω από τους κέδρους ή περιφέρονται να βρουν σκιερή θέση στάθμευσης. Επομένως ανεξάρτητα από την παλαιότητα του δρόμου πρέπει να απαγορεύεται η είσοδος αυτοκινήτων για αναψυχή και να μη συντηρείται ο δρόμος προς τούτο.
Παράδοξο είναι ότι σε όλες τις Ζώνες Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών της Νάξου επιτρέπονται και οι ανεμογεννήτριες, ενώ στις μικρότερης προστασίας Ζώνες Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων επιτρέπονται μόνο τα ηλιακά, εκτός από το Πυργάκι και την Αγιασσό που επιτρέπονται και ανεμογεννήτριες. Εννοείται ότι στις Ζώνες Προστασίας της Φύσης δεν επιτρέπονται ΑΠΕ.
Η θήρα επιτρέπεται σχεδόν παντού εκτός των εκτάσεων που καλύπτουν τα ΚΑΖ με όρους και περιορισμούς που δύνανται να εξειδικεύονται στο οικείο Σχέδιο. Το ίδιο και η βόσκηση επιτρέπεται σχεδόν παντού υπό όρους που δύνανται να εξειδικεύονται στο οικείο Σχέδιο Διαχείρισης. Περιοχές καλλιεργειών στις δύο κοιλάδες της Απειράνθου παραδίδονται στη βόσκηση. Στο θέμα της χωροταξίας του διαχωρισμού των χρήσεων θα δώσει λύσεις η μελέτη του ΤΠΣ.
Επίσης η μελέτη δεν ασχολείται με τη προστασία και διαχείριση του πολύτιμου πόρου για την πανίδα και τη χλωρίδα, την κτηνοτροφία και γεωργία, δηλαδή του νερού.
Μεγάλο μέρος του ορεινού οδικού δικτύου βρίσκεται σε προστατευόμενες περιοχές που απαγορεύεται η ασφαλτόστρωση και η διάνοιξη νέων, άλλα επιτρέπεται η συντήρηση γενικά, χωρίς να διευκρινίζεται τι ισχύει τελικά. Υπάρχουν δρόμοι που για λόγους ασφαλείας χρήζουν βελτίωσης ακόμα και παρακάμψεων. Η μελέτη αποκλείει ορθώς την οδική παραλιακή σύνδεση της ΝοτιοΑνατολικής Νάξου, δηλαδή Καλαντού Πανόρμου.
Ένα θέμα που ανέδειξε η μελέτη είναι η μη ολοκληρωμένη προστασία των αμμοθινών στη Ζώνη Αμμώδεις ακτές Νάξου. Ο λόγος είναι η ελλιπής και λανθασμένη χάραξη της NATURA στη περιοχή των αμμοθινών στην Πλάκα. Το όριο της NATURA διχοτομεί σε πολλά σημεία τις αμμοθίνες με αποτέλεσμα το Ανατολικό τους μέρος να βρίσκεται εκτός NATURA, επομένως εκτός αντικειμένου μελέτης και εκτός προστασίας. Η πρόταση για τη λύση του θέματος είναι η προσθήκη της περιοχής ως όγδοη Περιφερειακή Ζώνη της ΕΠΜ και να ορίσει όρους χρήσης (προφανώς τους ίδιους με τη Ζώνη Αμμώδεις ακτές Νάξου), όπως ακριβώς κρίθηκε απαραίτητο να προστεθούν οι επτά Περιφερειακές Ζώνες και ορίστηκαν οι όροι χρήσης τους.
Γενικά παρατηρείται ότι η μελέτη δεν βρίσκεται κάτω από το κλίμα των πιέσεων του υπερτουρισμού στις δυτικές ακτές. Ισοπέδωση αμμοθινών, ξύλινες κατασκευές, καταλήψεις χώρων για ομπρέλοξαπλώστρες, φωτισμοί, ηχορύπανση και εξόρυξη ακτολίθων. Και όλων των επαγόμενων δραστηριοτήτων, όπως υπερδόμηση, υπεράντληση και υπερκατανάλωση νερού, στερημένου από τα οικοσυστήματα. Το τουριστικό προϊόν της Νάξου στη πραγματικότητα ενσωματώνει την κολύμβηση στις δυτικές παραλίες, επομένως αφήνει ένα αρνητικό αποτύπωμα πάνω στους οικοτόπους προτεραιότητας, που προστίθεται στο ανθρακικό αποτύπωμα των αυτοκινήτων που περιφέρονται πάνω τους. Αυτό το κλίμα απουσιάζει από τη μελέτη.
Παρόλα αυτά η μελέτη με την αποδοχή των παρατηρήσεων μετά τη διαβούλευση μπορεί να προσφέρει σε αυτό που έχει ανάγκη η Νάξος και το Νότιο Αιγαίο, σε αυτό που έχουν ανάγκη οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν την οικονομική δραστηριότητα στον τουρισμό και στην πρωτογενή παραγωγή στο ίδιο περιβάλλον, με τη διατήρηση του ιδιαίτερου χαρακτήρα και των μοναδικών οικολογικών αξιών του τόπου μας, μπορεί να προσφέρει σε αυτό που έχει ανάγκη σήμερα ο πλανήτης, στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
(*) Ο Μιχάλης Φραγκίσκος είναι διδάκτορας Μηχανικού ΕΜΠ, Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου
Μία ακόμη δράση για την βελτίωση των υποδομών στις Κυκλάδες.... Προχωρά νέο έργο επεξεργασίας λυμάτων καθότι εγκρίθηκαν οι Περιβαλλοντικοί Όροι για το «Σύστημα Διαχείρισης αστικών λυμάτων Ανάφης». Φορέας του έργου είναι ο Δήμος Ανάφης.
Περιγραφή του έργου
Η παρούσα ΑΕΠΟ αφορά στο έργο «Σύστημα διαχείρισης αστικών λυμάτων Δήμου Ανάφης» και περιλαμβάνει το υφιστάμενο Δίκτυο Αποχέτευσης, τον υφιστάμενο Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό, τον Προσαγωγό που εκκινεί από το υφιστάμενο φρεάτιο του υφιστάμενου Κεντρικού Αποχετευτικού Αγωγού και παροχετεύει τα αστικά λύματα του Δήμου Ανάφης καθώς και την κατασκευή και λειτουργία Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων σε γήπεδο συνολικού εμβαδού 24.426 τ.μ., ιδιοκτησίας του Δήμου Ανάφης, στη θέση «ΚΙΣΙΡΟΠΗ», του Δήμου Ανάφης.
Τα λύματα τα οποία δεν οδηγούνται από το υφιστάμενο δίκτυο απευθείας στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων, πρόκειται να συλλέγονται, μεταφέρονται και παροχετεύονται με βυτιοφόρο όχημα του Δήμου, μέσω υφιστάμενου φρεατίου, στο δίκτυο αποχέτευσης που θα είναι συνδεδεμένο με την Ε.Ε.Λ.
Αναλυτικά τα έργα που περιλαμβάνονται στο υπό μελέτη έργο είναι τα εξής:
# Δύο υφιστάμενοι περιμετρικοί συλλεκτήρες διαμέτρου Φ160, με σκοπό την αποχέτευση του οικισμού, οι οποίοι συνδέονται με τον Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό (ΚΑΑ)
# Ο υφιστάμενος Κεντρικός Αποχετευτικός Αγωγός (ΚΑΑ) του Δήμου Ανάφης συνολικού μήκους 2,50 km
# Ο Προσαγωγός Φ200 συνολικού μήκους 121 m, περίπου, που οδηγεί τα λύματα από το υφιστάμενο φρεάτιο του ΚΑΑ στο φρεάτιο αλλαγής κατεύθυνσης και μετέπειτα στο φρεάτιο εσχάρωσης
# Η εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων
Η διαστασιολόγηση της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων του Δήμου Ανάφης πραγματοποιήθηκε με βάση τα πληθυσμιακά δεδομένα του Καλοκαιριού με πρόβλεψη 20ετίας (2041). Ο αναφερόμενος πληθυσμός ισούται με 1.510 ισοδύναμους κατοίκους.
Η εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων θα περιλαμβάνει:
Εντός του γηπέδου της ΕΕΛ, τα λύματα αρχικά θα οδηγούνται διαμέσου αγωγού στην εγκατάσταση της σηπτικής δεξαμενής – αμμοχαλικοδιυλιστηρίου. Στα ανάντη αυτής της εγκατάστασης θα κατασκευαστεί φρεάτιο εσχαρισμάτων. Ακολούθως τα λύματα θα οδηγούνται δια μέσου αγωγού στην Κλίνη 1 του τεχνητού υγροβιοτόπου. Κατόπιν στην κλίνη 2 και κατόπιν στην κλίνη 3. Οι κλίνες 1→2 και 2→3 επικοινωνούν μεταξύ τους με αγωγούς. Μετέπειτα τα επεξεργασμένα λύματα θα οδηγούνται στη δεξαμενή απολύμανσης και ακολούθως σε φρεάτιο αποχλωρίωσης
Το υφιστάμενο δίκτυο μεταφοράς των λυμάτων από την Χώρα σε πεδίο επαναχρησιμοποίησης, μήκους 1.140 μέτρων, εγκατεστημένο κατά μήκος αγροτικού δρόμου, καθώς και η υπόγεια σηπτική δεξαμενή εικοσιτετράωρης κατακράτησης, κατασκευασμένη από οπλισμένο σκυρόδεμα, επικαλυπτόμενη με πλάκα σκυροδέματος και φρεάτια επιθεώρησης, συνοδευόμενη από μια απορροφητική τάφρο μήκους 60 μέτρων, πλάτους 1 μέτρου και ωφέλιμου βάθους 1 μέτρου, θα συνεχίσει να υφίσταται ως εφεδρεία σε έκτακτες περιπτώσεις ανάγκης.
Δύο θέματα στην ημερήσια διάταξη: η γνωμοδότηση για τα εναλλακτικά σενάρια του 1ου Σταδίου της Α’ Φάσης της μελέτης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, και η γνωμοδότηση για τη μελέτη Εκπόνησης Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και Σχεδίων Διαχείρισης για τις Περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Τώρα για τα εκτός; Θα έχει ενδιαφέρον. Νερό και περιβάλλον σε πρώτο πλάνο αυτές τις ημέρες…
Η πρόσκληση από τον πρόεδρο κο Ιωάννη Βασιλάκη αναφέρει:
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΝΑΞΟΥ & ΜΙΚΡΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ.
1)Προς τον κ. Δήμαρχο και τους κ.κ. Δημοτικούς Συμβούλους Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων.
Έχοντας υπόψη:
α) το άρθρο 67 παρ. 1 του Ν. 3852/2010 ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,
β) τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 5056/2023 ΦΕΚ Α΄163/06-10-2023,
γ) την αρ. 98/απ 8182/26.01.2024, εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, με θέμα «Λειτουργία δημοτικού συμβουλίου»,
καλείστε να συμμετέχετε σε τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, στις 21/06/2024, ημέρα Παρασκευή και ώρα 19:30μ.μ, η οποία θα γίνει μεικτή, διά ζώσης στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων και ταυτόχρονα με τηλεδιάσκεψη με την εφαρμογή της υπηρεσίας e:Presence.gov.gr, με τα παρακάτω θέματα ημερήσιας διάταξης:
1. Γνωμοδότηση Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων περί των εναλλακτικών σεναρίων του 1ου Σταδίου της Α’ Φάσης της μελέτης «ΤΟΠΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥ ΝΑΞΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ (Δ.Ε. ΔΡΥΜΑΛΙΑΣ, Δ.Ε. ΝΑΞΟΥ)».
2. Γνωμοδότηση Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων για την μελέτη 8 «Εκπόνηση ΕΠΜ και ΣΔ για τις Περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου» του έργου «Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, Σύνταξη Προεδρικών Διαταγμάτων Προστασίας και Σχεδίων Διαχείρισης για τις Περιοχές του Δικτύου Natura 2000».
Το πρώτο τριήμερο του καλοκαιριού, το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος δηλαδή, από Παρασκευή 21 Ιουνίου και επιστροφή Δευτέρα 24 Ιουνίου, καταγράφει υψηλά ποσοστά προ-κρατήσεων για αυτοτελής κατοικίες ή/και διαμερίσματα (όχι βίλες) κατάλληλα για τετραμελή οικογένεια, εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, σύμφωνα με έρευνα του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates.
Στους 18 δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς τα ποσοστά προ-κρατήσεων που κυμαίνονται από 52% έως 94% στην πλατφόρμα Airbnb. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι τις επόμενες ημέρες, θα καταγράψουν αυξητικές τάσεις στις προ-κρατήσεις που θα αγγίξουν ακόμη και 100% σε πολλούς νησιωτικούς προορισμούς.
Τα υψηλά ποσοστά προ-κρατήσεων που καταγράφονται, αφορούν αποκλειστικά αυτοτελή κατοικίες/διαμερίσματα που διατίθενται και είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, δεν αφορούν ξενοδοχειακές μονάδες ή/και πανσιόν. Παράλληλα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η δυναμικότητα, τα εγγεγραμμένα διαμερίσματα ή/και κατοικίες σε πολλούς προορισμούς είναι περιορισμένη, καθώς και το γεγονός υιοθέτησης της ευέλικτης πολιτικής ακύρωσης από μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών, να αποτελεί βασικό σύμμαχο του κλάδου και των υψηλών ποσοστών προ-κρατήσεων .
Τα ποσοστά πλέον αφορούν μεγαλύτερη δυναμική ακινήτων, δηλαδή περισσότερα ακίνητα σε σχέση με τον αριθμό των ακινήτων που διατίθενταν προς μίσθωση μέσω των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης τη περίοδο του Πάσχα και της Πρωτομαγιάς.
Λόγω της έναρξης της καλοκαιρινής σεζόν, καταγράφεται αύξηση της δυναμικής των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Σύμφωνα με την AirDNA, στην Μύκονο, είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης 2.881 αυτοτελείς κατοικίες ή/και διαμερίσματα, στη Σαντορίνη 3.378, στη Πάρο 1.182 και στη Τήνο 903.
Νησιωτικοί Προορισμοί
Ύδρα – Σπέτσες
Τα κοσμοπολίτικα νησιά του Αργοσαρωνικού Ύδρα και Σπέτσες, καταγράφουν προ-κρατήσεις 94% και 73% αντίστοιχα για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος. Το κόστος μίσθωσης για 3 διανυκτερεύσεις στις Σπέτσες κυμαίνεται από 605€ για κατοικία 55τμ , ενώ στην Ύδρα από 740€ για κατοικία 55τμ.
Τήνος
Το ποσοστό προ-κρατήσεων για το τριήμερο 21/6 – 24/6 αγγίζει το 60% στην πλατφόρμα Aribnb. Το κόστος διανυκτέρευσης ποικίλει ανάλογα με το είδος του ακινήτου και τη χιλιομετρική απόσταση από τη Χώρα. Το συνολικό κόστος μίσθωσης για το τριήμερο κυμαίνεται από 355€ για κατοικία 52τμ..
Σύρος
Το ποσοστό προ-κρατήσεων να κυμαίνεται στο 71% στην πλατφόρμα Aribnb. Το κόστος για 3 διανυκτερεύσεις είναι από 255€ για κατοικία 55τμ.
Πάτμος
Στη Πάτμο, το ποσοστό προ-κρατήσεων σε ακίνητα εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αγγίζει το 68% στην πλατφόρμα Aribnb. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 455€ για κατοικία 55τμ.
Σκιάθος
Στη Σκιάθο, το ποσοστό προ-κρατήσεων αγγίζει το 81% στην πλατφόρμα Aribnb. Το κόστος μίσθωσης για 3 διανυκτερεύσεις κυμαίνεται από 290€ και αφορά κατοικία 40τμ.
Σκόπελος
Στη Σκόπελο, οι προ-κρατήσεις για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος αγγίζουν το 74% στην πλατφόρμα Aribnb. Το κόστος μίσθωσης για 3 διανυκτερεύσεις για μια συμβατική κατοικία ξεκινά από 230€ αφορά κατοικία 80τμ.
Άνδρος
Στην Άνδρο, το κόστος για 3 διανυκτερεύσεις κυμαίνεται από 245€ για κατοικία 60τμ. , ενώ το ποσοστό προ-κρατήσεων για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος αγγίζει το 63%, στην πλατφόρμα Aribnb.
Κύθνος
Το ποσοστό προ-κρατήσεων αγγίζει το 86%, ενώ το κόστος μίσθωσης για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος κυμαίνεται από 608€ για κατοικία 45τμ.
Αίγινα
Στο νησί της Αίγινα, η δυναμικότητα των ακινήτων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι 504 κατοικίες. Οι προ-κρατήσεις αγγίζουν το 84% , ενώ το κόστος μίσθωσης για 3 διανυκτερεύσεις κυμαίνεται από 311€ για κατοικία 48τμ.
Μύκονος
Το νησί των ανέμων, έχει τη τιμητική του και το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος. Οι προ-κρατήσεις αγγίζουν το 70% στην πλατφόρμα Aribnb, με τη δυναμική ακινήτων εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης να αγγίζουν τις 2.881 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης για το τριήμερο κυμαίνεται από 402€ για κατοικία 60τμ.
Σαντορίνη
Η Σαντορίνη, το νησί του ηφαιστείου, καταγράφει προ-κρατήσεις στο 79%, στην πλατφόρμα Aribnb. Η δυναμική ακινήτων εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αγγίζουν τις 3.378 κατοικίες το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 239€ για κατοικία 45τμ.
Πάρος
Στη Πάρο οι προ-κρατήσεις αγγίζουν το 69% στην πλατφόρμα Aribnb, με τη δυναμική ακινήτων εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης να αγγίζουν τις 1.182 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος κυμαίνεται από 247€ για κατοικία 42τμ.
Νάξος
Στη Νάξο οι προ-κρατήσεις αγγίζουν το 91% στην πλατφόρμα Aribnb, με τη δυναμική ακινήτων εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης να αγγίζουν τις 1.967 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος κυμαίνεται από 542€ έως 946€. Η κατώτατη τιμή αφορά κατοικία 36τμ και η ανώτατη τιμή, κατοικία 110τμ.
Κέα
Το πιο κοντινό κυκλαδονήσι στην Αττική καταγράφει προ-κρατήσεις της τάξεως του 78%, στην πλατφόρμα Aribnb. Η δυναμική σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σύμφωνα με την AirDNA είναι 348 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 605€ για κατοικία 120τμ.
Ζάκυνθος
Η Ζάκυνθος καταγράφει προ-κρατήσεις της τάξεως του 52%, στην πλατφόρμα Aribnb. Η δυναμική σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σύμφωνα με την AirDNA είναι 1.366 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 173€ για κατοικία 63τμ στη περιοχή Λιθακιά. 100τμ.
Κεφαλονιά
Η Κεφαλονιά καταγράφει προ-κρατήσεις της τάξεως του 68% στην πλατφόρμα Aribnb,. Η δυναμική σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σύμφωνα με την AirDNA είναι 1.115 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 156€ για κατοικία 45τμ στο Ληξούρι.
Λευκάδα
Η Λευκάδα καταγράφει προ-κρατήσεις της τάξεως του 73%, στην πλατφόρμα Aribnb. Η δυναμική σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σύμφωνα με την AirDNA είναι 822 κατοικίες. Το κόστος μίσθωσης κυμαίνεται από 226€ για κατοικία 55τμ στη περιοχή Μαραντοχώρι και από 232€ για κατοικία 50τμ στη πόλη.
Τηγανιτές πατάτες στον φούρνο; Κι όμως γίνεται. Αρκεί να ακολουθήσετε τις οδηγίες από τον “Γαστρονόμο”και την διατροφολόγο που κάνει την σχετική ανάλυση για την “τηγανιτή” πατάτα…
Οπως μας λέει η Μαρία Μπίζιου, MSc Κλινική Διατροφολόγος, η πατάτα είναι ένα λαχανικό με κυρίαρχο συστατικό τους υδατάνθρακες, κυρίως με τη μορφή του αμύλου, ενώ οι φυτικές της ίνες ανευρίσκονται ως επί το πλείστον στη φλούδα.
Αποτελεί καλή πηγή της αντιοξειδωτικής βιταμίνης C και άλλων βιταμινών του συμπλέγματος Β, όπως είναι η νιασίνη και η βιταμίνη Β6, ενώ είναι καλή πηγή ιχνοστοιχείων, όπως το κάλιο. Από εκεί και πέρα, κάθε επιπλέον συστατικό έχει τα ωφέλη του για τον οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα:
Ο κουρκουμάς, λόγω της κουρκουμίνης, της χρωστικής που του δίνει το χαρακτηριστικό έντονο χρώμα, έχει πολλά οφέλη στην υγεία και πιο συγκεκριμένα αντιβακτηριδιακή, αντιμικροβιακή, αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση.
Το δεντρολίβανο περιέχει πολλά αντιμικροβιακά, αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτικά συστατικά και πλήθος άλλων φυτοχημικών που συμβάλλουν στην καλή υγεία του εγκεφάλου, του δέρματος, της καρδιάς και των ματιών και στη βελτίωση της διάθεσης και των ρευματικών παθήσεων.
Ο πελτές, λόγω της συμπύκνωσής του, περιέχει εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α, C και τουλάχιστον 6 φορές περισσότερο λυκοπένιο από τις φρέσκες ντομάτες!
Υλικά
Βάρος: για 1 κιλό πατάτες
Με χοντροτριμμένο πιπέρι
1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές
30 ml ελαιόλαδο
5 γρ. χοντροσπασμένο μαύρο πιπέρι
αλάτι
ρίγανη, φρέσκια ή ξερή
Με κουρκουμά και καπνιστή πάπρικα
1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές
30 ml ελαιόλαδο
αλάτι
1 κουτ. σούπας καπνιστή πάπρικα
1 κουτ. γλυκού κουρκουμά
Με μουστάρδα και δεντρολίβανο
1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές
30 ml ελαιόλαδο
50 γρ. μουστάρδα της αρεσκείας μας
2 κουτ. γλυκού πολύ ψιλοκομμένο
φρέσκο δεντρολίβανο
8 σκελίδες σκόρδο
Με πελτέ και δυόσμο
1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές
30 ml ελαιόλαδο
15 γρ. καλής ποιότητας πελτέ ντομάτας
5 γρ. ξερό δυόσμο, τριμμένο
μερικά φύλλα φρέσκου δυόσμου
Διαδικασία
Με χοντροτριμμένο πιπέρι
Για να ετοιμάσουμε τις «τηγανητές» πατάτες στο ταψί με χοντροτριμμένο πιπέρι Σε ένα μεγάλο ταψί ρίχνουμε 1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές.
Προσθέτουμε 30 ml ελαιόλαδο, 5 γρ. χοντροσπασμένο μαύρο πιπέρι και αλάτι και τις ανακατεύουμε καλά μέσα στο ταψί.
Τις στρώνουμε σε αυστηρά μονή στρώση και τις ψήνουμε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180-200°C, για 20 λεπτά.
Ξεφουρνίζουμε, τις ανακατεύουμε ξανά καλά, για να ξεκολλήσουν όσες έχουν κολλήσει ελαφρά στο ταψί, τις απλώνουμε ξανά σε μονή στρώση και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 20 λεπτά, μέχρι να ροδί- σουν ομοιόμορφα.
Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι ή το πιπέρι, αν χρειάζεται.
Τις αδειάζουμε σε πιατέλα και πασπαλίζουμε με ρίγανη, φρέσκια ή ξερή.
Με κουρκουμά και καπνιστή πάπρικα
Για να ετοιμάσουμε τις «τηγανητές» πατάτες στο ταψί με κουρκουμά και καπνιστή πάπρικα και καπνιστή πάπρικα σε ένα μεγάλο ταψί ρίχνουμε 1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές.
Προσθέτουμε 30 ml ελαιόλαδο, αλάτι, 1 κουτ. σούπας καπνιστή πάπρικα και 1 κουτ. γλυκού κουρκουμά και τις ανακατεύουμε καλά μέσα στο ταψί.
Τις στρώνουμε σε αυστηρά μονή στρώση και τις ψήνουμε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180-200°C, για 20 λεπτά.
Ξεφουρνίζουμε, τις ανακατεύουμε ξανά καλά, για να ξεκολλήσουν όσες έχουν κολλήσει ελαφρά στο ταψί, τις απλώνουμε ξανά σε μονή στρώση και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 20 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν ομοιόμορφα.
Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι, αν χρειάζεται.
Με μουστάρδα και δεντρολίβανο
Για να ετοιμάσουμε τις «τηγανητές» πατάτες στο ταψί με μουστάρδα και δεντρολίβανο σε ένα μεγάλο ταψί ρίχνουμε 1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές.
Προσθέτουμε 30 ml ελαιόλαδο, 50 γρ. μουστάρδα της αρεσκείας μας, 2 κουτ. γλυκού πολύ ψιλοκομμένο φρέσκο δεντρολίβανο και 8 σκελίδες σκόρδο, ολόκληρες και ακαθάριστες.
Ανακατεύουμε καλά μέσα στο ταψί τις πατάτες για να καλυφθούν με τη μουστάρδα, τις στρώνουμε σε αυστηρά μονή στρώση και τις ψήνουμε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180-200°C, για 20 λεπτά.
Ξεφουρνίζουμε, τις ανακατεύουμε ξανά καλά, για να ξεκολλήσουν όσες έχουν κολλήσει ελαφρά στο ταψί, τις απλώνουμε ξανά σε μονή στρώση και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 20 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν ομοιόμορφα.
Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι, αν χρειάζεται.
Πιέζουμε τις σκελίδες για να βγει η ψημένη, κρεμώδης σάρκα τους και ανακατεύουμε ξανά για να απλωθεί ομοιόμορφα.
Με πελτέ και δυόσμο
Για να ετοιμάσουμε τις «τηγανητές» πατάτες στο ταψί με πελτέ και δυόσμο σε ένα μεγάλο ταψί ρίχνουμε 1.000 γρ. πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες όπως για τηγανητές.
Προσθέτουμε 30 ml ελαιόλαδο, 15 γρ. καλής ποιότητας πελτέ ντομάτας και 5 γρ. ξερό δυόσμο, τριμμένο.
Ανακατεύουμε καλά μέσα στο ταψί τις πατάτες, τις στρώνουμε σε αυστηρά μονή στρώση και τις ψήνουμε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180-200°C, για 20 λεπτά.
Ξεφουρνίζουμε, τις ανακατεύουμε ξανά καλά, για να ξεκολλήσουν όσες έχουν κολλήσει ελαφρά στο ταψί, τις απλώνουμε ξανά σε μονή στρώση και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 20 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν ομοιόμορφα.
Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι, αν χρειάζεται.
Σκορπίζουμε μερικά φύλλα φρέσκου δυόσμου και σερβίρουμε.
Kάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται τα νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων. Για λίγους μήνες τα νησιά ζουν σε ξέφρενους ρυθμούς, όπου όλοι –πολίτες, επαγγελματίες, δήμοι– προσπαθούν να λειτουργήσουν τα πάντα όσο καλύτερα γίνεται και κάθε επισκέπτης να φύγει τελικά ευχαριστημένος. Ο επισκέπτης, μοναδική πηγή εισοδήματος για πολλά νησιά, έχει ωστόσο βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ο πολλαπλασιασμός του πληθυσμού των νησιών συνεπάγεται τον πολλαπλασιασμό της κατανάλωσης –φαγητού, αγαθών–, άρα και των απορριμμάτων που οι μικροί νησιωτικοί τόποι καλούνται να χειριστούν με περιορισμένα μέσα, χώρο και πόρους. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Περισσότερο από το 90% των παραγόμενων απορριμμάτων –περίπου 285.000 τόνοι ετησίως– απλώς θάβεται ή «δεματοποιείται». Χθες, τα «δεματοποιημένα» σκουπίδια στην Aνδρο και τη Μήλο έπιασαν φωτιά, πνίγοντας τα νησιά με έναν τοξικό καπνό.
Και τα χρόνια περνούν, χωρίς η κατάσταση να αλλάζει: είναι χαρακτηριστικό πως ούτε μία από τις υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων που προβλεπόταν στο προηγούμενο περιφερειακό σχέδιο –του 2016– έχει υλοποιηθεί, η ανακύκλωση παραμένει σε βρεφικό στάδιο και η κομποστοποίηση ανύπαρκτη. Για τα περισσότερα νησιά δεν υπάρχει καν καταγραφή των πραγματικών ποσοτήτων απορριμμάτων, με αποτέλεσμα ο σχεδιασμός για το 2030 να βασίζεται σε εκτιμήσεις, που μπορεί να απέχουν αισθητά από την πραγματικότητα. Eτσι, οι φιλόδοξοι στόχοι της κοινοτικής νομοθεσίας μοιάζουν για τα περισσότερα νησιά όνειρο θερινής νυκτός.
Οι ελλείψεις
Τα αδιέξοδα της σημερινής κατάστασης περιγράφονται στο νέο περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία έγκρισης. Οπως αναφέρει, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές διαχείρισης αστικών αποβλήτων:
• Oσον αφορά τους χώρους υγειονομικής ταφής, σήμερα λειτουργούν 25 (12 στα Δωδεκάνησα και 13 στις Κυκλάδες) στα νησιά Αγαθονήσι, Αστυπάλαια, Λειψοί, Πάτμος, Κάρπαθος, Κως, Νίσυρος, Μεγίστη, Σύμη, Τήλος, Ρόδος (ένας στη βόρεια Ρόδο και ένας στη νότια), Ανάφη, Iος, Φολέγανδρος, Κέα, Κύθνος, Κίμωλος, Σέριφος, Σίφνος, Μύκονος, Νάξος, Αμοργός, Πάρος, Σύρος. Από αυτούς, οι 5 ΧΥΤΑ δεν έχουν εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους ή αυτοί έχουν λήξει (Αγαθονήσι, Αστυπάλαια, Λειψοί, Μεγίστη, Νίσυρος) και οι 16 δεν έχουν άδεια λειτουργίας ή αυτή έχει λήξει (Φολέγανδρος, Κύθνος, Κίμωλος, Σέριφος, Σίφνος, Μύκονος, Αγαθονήσι, Αστυπάλαια, Λειψοί, Πάτμος, Κάρπαθος, Νίσυρος, Μεγίστη, βόρεια Ρόδος, Σύμη, Τήλος). Eνας (Μεγίστη, χωρίς περιβαλλοντικούς όρους και άδεια λειτουργίας) είναι κορεσμένος και δεν θα επεκταθεί, ενώ ακόμη ένας (ΧΥΤΑ βόρειας Ρόδου) έχει σχεδόν κορεστεί και έχουν επισπευσθεί οι διαδικασίες για την κατασκευή νέου σκάμματος έκτακτης ανάγκης για την κάλυψη των αναγκών, μέχρι την κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ και της μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων.
• Εννέα ΧΥΤΑ δεν έχουν επαρκή υπολειπόμενο χώρο και θα πρέπει να επεκταθούν (Σύρος, Κίμωλος, Μύκονος, Πάρος, Αγαθονήσι, Αστυπάλαια, Κάρπαθος, Κως, Τήλος). Σε καλή κατάσταση βρίσκονται 14 νησιά, στα οποία οι ΧΥΤΑ έχουν επαρκή υπολειπόμενο όγκο (Ανάφη, Ιος, Φολέγανδρος, Κέα, Κύθνος, Σέριφος, Σίφνος, Αμοργός, Νάξος, Λειψοί, Πάτμος, Νίσυρος, νότια Ρόδος, Σύμη).
• Επτά νησιά εξακολουθούν να θάβουν σκουπίδια σε παράνομες χωματερές (Δήμοι Θήρας, Μήλου, Καλυμνίων, Σύμης, Μυκόνου, Τήνου και Φολεγάνδρου), για τις οποίες η χώρα καταβάλλει πρόστιμο. Και τέσσερα νησιά που δεν διαθέτουν ΧΥΤΑ (Ανδρος, Τήνος, Μήλος, Λέρος) «δεματοποιούν» τα σκουπίδια ως «μεταβατική» λύση μέχρι την κατασκευή υποδομής. Μάλιστα, βάσει του ισχύοντος περιφερειακού σχεδιασμού, η Θηρασιά και η Σίκινος μεταφέρουν τα σκουπίδια τους στη Σαντορίνη και την Ιο όπου υπάρχει μόνο χωματερή. Ενώ, η Ψέριμος και η Τέλενδος μεταφέρουν τα σκουπίδια τους στην Κάλυμνο προς δεματοποίηση.
Η πρόοδος στην κατασκευή νέων υποδομών διαχείρισης είναι μηδενική. «Δεν έχει υλοποιηθεί καμία από τις μονάδες επεξεργασίας και προεπεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων που προβλέπονταν στον προηγούμενο περιφερειακό σχεδιασμό. Επίσης, δεν έχουν υλοποιηθεί οι μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων που προβλέπονταν», αναφέρεται στον υπό έγκριση νέο περιφερειακό σχεδιασμό. Για κάποια από τα έργα, πάντως, οι διαγωνισμοί βρίσκονται σε εξέλιξη.
Με δεδομένα τα προβλήματα στον νησιωτικό χώρο και τις ιδιαιτερότητές του, το 2020 (με τον ν. 4685) προβλέφθηκε η μεταφορά της αρμοδιότητας διαχείρισης απορριμμάτων από τους δήμους στον συλλογικό φορέα διαχείρισης απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) τόσο στο Νότιο Αιγαίο όσο και στο Ιόνιο. Οι δήμοι διατήρησαν μόνο τη συλλογή των απορριμμάτων, ενώ η αρμοδιότητα της κατασκευής και διαχείρισης των υποδομών «πέρασε» στον ΦΟΔΣΑ, στον οποίο επικεφαλής τέθηκε η Περιφέρεια. Η διαδικασία παράδοσης – παραλαβής των υποδομών είναι, λόγω περιπλοκότητας, πολύ αργή: μέχρι στιγμής ο ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου έχει παραλάβει τις υποδομές της Ρόδου, της Κω, της Μυκόνου, της Σύρου και της Πάρου.
Απουσία δεδομένων
Ο ΦΟΔΣΑ βρέθηκε επίσης αντιμέτωπος με ένα αναπάντεχο πρόβλημα: την έλλειψη δεδομένων. «Δεδομένων των ελλείψεων σε υποδομές, δεν υπάρχουν στην περιφέρεια συστηματικές και πλήρεις καταγραφές των διαχειριζόμενων ποσοτήτων αποβλήτων ούτε μετρήσεις των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους, στοιχεία απαραίτητα και ιδιαίτερα κρίσιμα για τον ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό σχεδιασμό της διαχείρισής τους», αναφέρει ο υπό έγκριση περιφερειακός σχεδιασμός.
Πόσα σκουπίδια λοιπόν παράγονται κάθε χρόνο στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα; Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του νέου περιφερειακού σχεδιασμού, κάθε έτος παράγονται περίπου 285.300 τόνοι αποβλήτων. Τα «πρωτεία» κρατάει φυσικά η Ρόδος με 110.600 τόνους ετησίως και ακολουθεί η Κως με 44.059 τόνους, η Σαντορίνη με 25.700 τόνους, η Μύκονος και η Νάξος με περίπου 13.600 τόνους, η Σύρος με 12.800 τόνους και η Πάρος με 11.300 τόνους ετησίως.
Σχεδόν το σύνολο των απορριμμάτων αυτών θάβεται. Σύμφωνα με το περιφερειακό σχέδιο, σε ταφή οδηγείται το 91% των αστικών απορριμμάτων. Μέσω των μπλε κάδων συλλέγονται περίπου 12.000 τόνοι ετησίως (και άλλοι 250 από τα «σπιτάκια ανακύκλωσης σε Ρόδο και Ανδρο). Ως αποτέλεσμα, η ανακύκλωση από πολίτες και επισκέπτες βρίσκεται σήμερα μόλις στο 4% των παραγόμενων σκουπιδιών (ή 18% των ανακυκλώσιμων). Τέλος, δεν υπάρχει σε κανένα νησί συλλογή βιοαποβλήτων για κομποστοποίηση (καφέ κάδος).
Ολα αυτά καταδεικνύουν την πλήρη αποτυχία στην εφαρμογή του περιφερειακού σχεδιασμού, οι στόχοι του οποίοι έχουν μάλλον ευχολογικό χαρακτήρα. Ο σχεδιασμός του 2016 (που βρίσκεται σήμερα υπό αναθεώρηση) προέβλεπε τη μείωση των ταφόμενων ποσοτήτων σε 28% και την ανακύκλωση του 80% των ανακυκλώσιμων. Ακόμη και ο ίδιος ο περιφερειακός σχεδιασμός έπρεπε ήδη να έχει αναθεωρηθεί – η νέα μελέτη που εκπόνησε η περιφέρεια για το διάστημα έως το 2030 έχει ολοκληρωθεί από τον Οκτώβριο του 2022, ωστόσο δεν έχει ακόμη εγκριθεί.
«Οι περισσότεροι ΧΥΤΑ δεν έχουν άδεια λειτουργίας»
«Γνωρίζετε την έκφραση “παραλάβαμε χάος”; Δυστυχώς, στην περίπτωσή μας ισχύει απόλυτα». Μέσα σ’ αυτή την πρόταση ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος συνοψίζει την κατάσταση με την οποία είναι αντιμέτωπος, ως επικεφαλής του φορέα διαχείρισης απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) για τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα.
Οπως εξηγεί, η αρμοδιότητα μεταφέρθηκε στην περιφέρεια το 2020. «Τα πρώτα 2,5 χρόνια ο ΦΟΔΣΑ είχε έναν εργαζόμενο. “Τρέχαμε” τα έργα του με προσωπικό της περιφέρειας, ως τεχνική υποστήριξη. Πριν από ένα έτος πέρασε μια νομοθετική διάταξη που μας επέτρεψε να προσλάβουμε επαρκές προσωπικό και τώρα έχουμε ξεκινήσει αγώνα δρόμου».
Ο φορέας παραλαμβάνει σταδιακά τις όποιες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων υφίστανται στα νησιά, αναλαμβάνοντας την ευθύνη λειτουργίας τους, ενώ στους δήμους μένει μόνο η αποκομιδή. «Ξεκινήσαμε με τους φορείς που είχαν νομικά πρόσωπα: Νότια Ρόδο, Πάρο και Σύρο. Οταν παραλάβαμε τον ΧΥΤΑ της βόρειας Ρόδου μείναμε άναυδοι, ήταν επικίνδυνος ακόμη και για το προσωπικό που εργαζόταν εκεί. Μέσα σε λίγους μήνες καταφέραμε να τον φέρουμε σε καλή κατάσταση. Στη Κω, που την παραλάβαμε την προηγούμενη εβδομάδα, τα στραγγίσματα του ΧΥΤΑ πηγαίνουν σε ένα ρέμα. Οι περισσότεροι ΧΥΤΑ δεν έχουν άδεια λειτουργίας, πυρασφάλεια, τίποτα. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι είναι ΧΑΔΑ» (σ.σ. χωματερές).
Ο σχεδιασμός
Ο ΦΟΔΣΑ έχει αυτή τη στιγμή δρομολογήσει με τη βοήθεια του υπουργείου Περιβάλλοντος έργα σε διάφορα νησιά. Λ.χ. στη Σαντορίνη και στη Ρόδο βρίσκονται σε εξέλιξη διαγωνισμοί για συμπράξεις με ιδιώτη. Στην Ανδρο, στην Τήνο και σε άλλα νησιά διαγωνισμοί για την κατασκευή βασικών υποδομών, όπως ΧΥΤΑ και μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων και βιοαποβλήτων. Για τον κ. Χατζημάρκο, το «πείραμα» της Τήλου (χωριστή συλλογή μέσω ιδιωτικής εταιρείας και αποστολή των σύμμεικτων, ύστερα από επεξεργασία, για καύση σε εργοστάσιο τσιμέντου εκτός νησιού) είναι η κατεύθυνση στην οποία θα πρέπει να κινηθεί η περιφέρεια για τα μικρά νησιά. Ομως, πρόκειται για μια πολύ ακριβή λύση. «Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί χρηματοδοτούν υποδομές, αλλά όχι τη λειτουργία. Αυτό είναι παράδοξο, καθώς θα διατεθούν εκατομμύρια για να γίνουν βαριές υποδομές σε πολύ μικρά νησιά, αντί να χρηματοδοτηθεί μια λύση που θα σταματήσει εντελώς την ταφή», εκτιμά. «Αυτή η συζήτηση πρέπει να ανοίξει – κι αν δεν χρηματοδοτεί η Ε.Ε., να αναλάβει το Πράσινο Ταμείο το κόστος».
Οσον αφορά τις υπάρχουσες υποδομές, «η πρώτη μας δουλειά είναι να αντικαταστήσουμε το λογισμικό των ζυγιστηρίων, ώστε να έχουμε πραγματική εικόνα για τα απορρίμματα και η δεύτερη να εφαρμόσουμε τους περιβαλλοντικούς όρους των ΧΥΤΑ. Εχουμε πολλή δουλειά, ξεκινάμε σχεδόν από το μηδέν, αλλά νομίζω ότι σε μια τριετία θα βρισκόμαστε σε εξαιρετικό σημείο».
Αυξημένα μισθολογικά κόστη, ανατιμήσεις στις τιμές των ανταλλακτικών πλοίων και των ναυτιλιακών καυσίμων αλλά και η αύξηση των τραπεζικών επιτοκίων δανεισμού των ακτοπλοϊκών εταιρειών, καθιστούν αδύνατη προς το παρόν οποιαδήποτε συζήτηση για τη μείωση της τιμής των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων. Αυτό επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας,Διονύσης Θεοδωράτος, αναφέροντας ότι οι τελευταίες αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια ήταν περίπου στο 15% και έγιναν το 2022.
Επισημαίνει επίσης ότι με βάση τα στοιχεία του Απριλίου 2024 οι τιμές των ακτοπλοϊκών καυσίμωνγια τους τύπους HSFO και VLSFO που χρησιμοποιούν τα συμβατικά πλοία έχουν αυξηθεί κατά 9%, το κόστος των ανταλλακτικών κατά 14% και κατά 24% από το 2021 οι αμοιβές πληρωμάτων, βάσει και των σχετικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας που έχουν υπογραφεί έως σήμερα.
Σημειώνει, εξάλλου, ότι το κόστος τραπεζικού δανεισμού λόγω ανόδου των επιτοκίων από τις τράπεζες αυξήθηκε κατά 43% το 2024 σε σχέση με το 2021.
Ο εκπρόσωπος των ακτοπλόων δηλώνει ότι από 01/05/2025 βάσει του ευρωπαϊκού κανονισμού θεσπίζεται ως υποχρεωτική η χρήση καυσίμων με μέγιστη περιεκτικότητα σε θείο 0,1%, κάτι που θα οδηγήσει πολλές ακτοπλοϊκές εταιρείες που δεν χρησιμοποιούν scrubbers (πλυντηρίδες) στα πλοία τους να αγοράζουν καύσιμα αυξημένα κατά 35%.
Ο κ.Θεοδωράτος σχολιάζοντας δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για “υπερκέρδη των ακτοπλοϊκών εταιρειών” αναφέρει ότι το καθαρό κέρδος με τον συνολικό τζίρο είναι περίπου αυτή τη στιγμή στο 4% με 6% όταν άλλοι κλάδοι που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως ενοικίασης αυτοκινήτων είναι στο 10% και στα ξενοδοχεία στο 10 με 11%.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζικών & Χρηματοοικονομικών Στελεχών της ναυτιλίας και Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων XRTC Business Consultants Γιώργος Ξηραδάκης, επισημαίνει ότι παρά το γεγονός ότι οι ακτοπλοϊκές εταιρείες έχουν δείξει στο παρελθόν ότι θέλουν να προσαρμοστούν σε αμιγώς κοινωνικά κριτήρια και να μειώσουν τις τιμές στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ορισμένα από τα κόστη τους παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Τονίζει εξάλλου ότι για πολλές ακτοπλοϊκές εταιρείες κρίνεται αναγκαία η εύρωστη οικονομικά περίοδος από εδώ και πέρα αφού για να μπορέσουν εισέλθουν στην “πράσινη” μετάβαση θα χρειαστούν υψηλές επενδύσεις ενώ οι τράπεζες από την πλευρά τους θα απαιτήσουν καθαρούς και κερδοφόρους ισολογισμούς για να παράσχουν δανεισμό.
Ωστόσο, προσθέτει ότι από την άλλη πλευρά το κράτος θα πρέπει να είναι γίνει πολύ προσεκτικό για το πώς θα αντιμετωπίσει μονοπωλιακά συμφέροντα διατηρώντας παράλληλα τις ανταγωνιστικές πιέσεις οι οποίες από μόνες τους που μπορούν να φέρουν χαμηλότερα ναύλα. Ο κ.Ξηραδάκης προσθέτει ότι είναι υποχρέωση του ρυθμιστή της αγοράς που είναι το κράτος να διαφυλάξει το οικονομικό περιβάλλον ανταγωνισμού καθώς όσο αυτός αυξάνεται μπορεί να πέσουν οι τιμές των ναύλων.
-“Ακριβή” η πράσινη μετάβαση-
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος των ακτοπλόων κ.Διονύσης Θεοδωράτος στο πλαίσιο ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου προς τη “πράσινη” μετάβαση για το 2024 ο μέσος όρος ηλικίας των πλοίων που εξυπηρετούν τις ακτοπλοϊκές γραμμές θα αγγίζει πλέον τα 30 έτη.
Αναφέρει ότι σε σύνολο 115 πλοίων τα 50 από αυτά (ποσοστό 43,5%) είναι ήδη άνω των 30 ετών, ενώ η μέση ηλικία τους το 2030 θα είναι τα 36 χρόνια και θα υπάρχουν και 15 πλοία άνω των 50 ετών.
Προσθέτει ότι στο πλαίσιο της δέσμης των μέτρων με τον τίτλο «Fit for 55» για το κλίμα που εγκρίθηκε το 2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεωρήθηκαν μια σειρά από κοινοτικά νομοθετήματα που αφορούν και τη Ναυτιλία, όπως η σταδιακή επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ – ETS) στις ναυτιλιακές μεταφορές έως το 2026 και οι αναμενόμενες δυσκολίες συμμόρφωσης με τη νέα νομοθεσία για καθαρά καύσιμα (FuelEU Maritime Initiative) που εκτιμάται ότι θα αυξήσουν το λειτουργικό κόστος του κλάδου της ακτοπλοΐας.
“Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να αγοράζουν πιστοποιητικά και να τα καταθέτουν για το 40% το 2024, το 70% το 2025 και το 100% των εξακριβωμένων εκπομπών τους βάσει του MRV κανονισμού από το 2026, ενώ για την Ελλάδα η υποχρέωση αφορά τις ακτοπλοϊκές γραμμές προς/από Κρήτη και Αδριατική” σημειώνει.
Τονίζει εξάλλου ότι από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται μέχρι το 2030 οι δρομολογιακές ακτοπλοϊκές γραμμές που αφορούν τη σύνδεση νησιών, με πληθυσμό μικρότερο από 200 χιλιάδες μόνιμους κατοίκους, με άλλα λιμάνια εντός της ίδιας χώρας. “Χωρίς ανανέωση του στόλου, η ένταξη στο ΣΕΔΕ θα επιφέρει επιβάρυνση στο κόστος λειτουργίας των πλοίων” τονίζει ο ίδιος.
Πλοία – Απεργία
-Στα ίδια επίπεδα οι ναύλοι από το 2022-
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ κ.Διονύσης Θεοδωράτος η οικονομική θέση με ατομικό εισιτήριο και συμβατικό πλοίο στη γραμμή Πειραιά Σύρος το 2024, το 2023 και το 2022 ήταν στα 45,50 ευρώ .
Στη γραμμή Πειραιάς-Τήνος το ατομικό εισιτήριο με συμβατικό πλοίο το 2022 και το 2023 ήταν στα 49 ευρώ, ενώ το 2024 στα 38,50 ευρώ.
Στη γραμμή Πειραιάς-Πάρος το ατομικό εισιτήριο με συμβατικό πλοία ήταν στα 50 ευρώ το 2022 το 2023 και το 2024.
Εξάλλου στη γραμμή Πειραιάς-Σαντορίνη το ατομικό εισιτήριο ήταν το 2022 το 2023 και το 2024 στα 58 ευρώ.
Για τη γραμμή Πειραιάς-Ρόδος το ατομικό εισιτήριο με συμβατικό πλοίο ήταν στα 91 ευρώ για το 2022-2023-2024.
Για τα δρομολόγια Αυγούστου όπου η επιβατική κίνηση είναι αυξημένη το 2022 το 2023 και το 2024, ο ατομικός ναύλος με καμπίνα στη γραμμή Πειραιάς-Μυτιλήνη ήταν στα 90 ευρώ το άτομο, στη γραμμή Πειραιάς-Χίο στα 82,50 ευρώ, στη γραμμή Πειραιάς-Ρόδος στα 139 ευρώ, στη γραμμή Πειραιάς-Σαντορίνη στα 105 ευρώ, στα γραμμή Πειραιάς-Χανιά στα 124 ευρώ στη γραμμή Πειραιάς-Πάτμος στα 118,50 στη γραμμή Πειραιάς-Ηράκλειο στα 96 ευρώ και στη γραμμή Πειραιάς-Κω στα 126,50.
Για τα ταχύπλοα το 2023 και το 2024 η οικονομική θέση το άτομο σε ταχύπλοο στη γραμμή Νάξος-Φολέγανδρος είναι στα 76,70 ευρώ στη γραμμή Νάξο-Σαντορίνη στα 59,70 στη γραμμή Νάξο-Μύκονο στα 57,70 ευρώ το 2024 και στα 49,70 το 2023 στη γραμμή Μύκονο-Αμοργό στα 98,70 ευρώ το 2023 και στα 89,70 το 2024, στη γραμμή Μήλο-Αμοργό στα 105,70 και στη γραμμή Μήλο-Σαντορίνη στα 103,70 ευρώ το 2023 και στα 93,70 το 2024.
Η διαδικτυακή πλατφόρμα της Vivanoda, αναφέρει ότι η Ελλάδα είναι στην 11η θέση της θέσης της Ευρώπης ως πιο ακριβή χώρα να ταξιδέψει κανείς με πλοίο (όπως το 2023).
Λαμβάνοντας τη μέση τιμή ανά άτομο για ταξίδι 100 χιλιομέτρων στην πρώτη θέση είναι η Τουρκία, ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισλανδία το Μαρόκο η Ιταλία η Σλοβενία η Πορτογαλία η Ισπανία η Ιρλανδία η Μάλτα και στην 11η θέση η Ελλάδα.
Ο δείκτης τιμών για τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2023.
Τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια από την Τουρκία προς τα ελληνικά νησιά (ιδίως το δρομολόγιο Χίος – Τσεσμέ) είναι μακράν τα ακριβότερα, ενώ τα δρομολόγια προς την Ιταλία είναι τα φθηνότερα.
Η Πάτρα και η Ηγουμενίτσα από τη Βενετία ή την Ανκόνα, καθώς και το δρομολόγιο μεταξύ Μυκόνου και Λήμνου είναι στα φθηνότερα ακτοπλοϊκά δρομολόγια στη χώρα.
-Αύξηση στην επιβατική ακτοπλοϊκή κίνηση-
Αύξηση κατά 8,1% παρουσίασε η επιβατική κίνηση το πρώτο πεντάμηνο του 2024 στην ακτοπλοϊα έναντι το ίδιο διάστημα του 2023.
Συγκεκριμένα με πλοία της ακτοπλοϊας σε διάφορους προορισμούς ταξίδεψαν 3.100.541 επιβάτες από 01/01/2024 έως 31/05/2024 έναντι 2.868.768 επιβατών το ίδιο διάστημα πέρυσι.
Στο τμήμα των οχημάτων υπήρξε αύξηση κατά 7,2% αφού το πρώτο πεντάμηνο του 2024 διακινήθηκαν συνολικά 430.258 οχήματα έναντι 401.430 οχήματα το ίδιο διάστημα του 2023.
Επίσης στον τομέα των φορτηγών από 01/01/2024 έως 31/05/2024 διακινήθηκαν 216.519 βαρέα οχήματα έναντι 209.750 την ίδια περίοδο του 2023
Με απόφαση του Πράσινου Ταμείου εγκρίθηκε η πρόταση του Δήμου Κέας “Ενίσχυση πυροπροστασίας κατοικημένων περιοχών στο Δήμο Κέας”.
Η πρόταση μας εντάχθηκε στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΑΣΩΝ 2024» στον Άξονα Προτεραιότητας 6 (Α.Π. 6) «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΕ ΟΤΑ Α΄ ΒΑΘΜΟΥ ΜΕ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΑ ΔΑΣΗ» για τη δράση «Χρηματοδότηση δημιουργίας περιμετρικών ζωνών 10 μέτρων πέριξ οικισμών εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών».
Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών, ο Καναδός ηθοποιός Ντόναλντ Σάδερλαντ. Είχε εμφανιστεί σε περισσότερες από 100 κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές έχοντας γίνει γνωστός για τους ρόλους σε ταινίες όπως το Casanova του Φεντερίκο Φελίνι, Klute, JFK, Περηφάνια και Προκατάληψη και Hunger Games.
Σύμφωνα με το BBC ο Σάδερλαντ κατέληξε μετά από μακροχρόνια μάχη με ασθένεια. Την είδηση του θανάτου του ηθοποιού επιβεβαίωσε ο γιος του και επίσης ηθοποιός, Κίφερ Σάδερλαντ.
Η καριέρα του Σάδερλαντ ως ηθοποιού ξεκίνησε το 1962 με έναν μικρό ρόλο στην τηλεοπτική σειρά The Avengers. Στη συνέχεια, πρωταγωνίστησε σε ταινίες όπως το Σπίτι του τρόμου με τον Κρίστοφερ Λι. Επαιξε τον Hawkeye Pierce στην ταινία M*A*S*H*.
Ο «κακός», «αντιήρωας» και «ρομαντικός» Ντόναλντ Σάδερλαντ
Ο βραβευμένος με Emmy και Χρυσή Σφαίρα ηθοποιός, για πάνω από μισό αιώνα, έπαιξε ρόλους κακών, αντιηρώων, ρομαντικών και μέντορων.
Εμβληματικός ήταν και ένας από τους πιο πρόσφατους ρόλους του, ως ο κακός Σνόου στο franchise «The Hunger Games» ενώ εμφανίστηκε και ως δικαστής Parker στη σειρά «Lawmen: Bass Reeves» και στη σειρά «Swimming With Sharks» το 2022.
Ο Σάδερλαντ κέρδισε το Emmy β’ ανδρικού ρόλου για το «Citizen X» του HBO το 1995 και ήταν επίσης υποψήφιος το 2006 για τη μίνι σειρά του Lifetime «Human Trafficking».
«Εσύ με τα μεγάλα αυτιά να πάρεις τον ρόλο!»
Όπως είχε αποκαλύψει ο ίδιος στα πρώτα του βήματα στην έβδομη τέχνη, με ρόλους σε ταινίες τρόμου χαμηλού budget όπως το «Castle of the Living Dead» του 1963 και το «Die! Die» του 1965, πήρε έναν ρόλο ζωής, στην ταινία «The Dirty Dozen» του 1967, που του άλλαξε την καριέρα στον κινηματογράφο
Ο Σάδερλαντ είχε πει στον Guardian το 2005 ότι αρχικά είχε μια ατάκα στην ταινία The Dirty Dozen, μέχρι που ο Κλιντ Γουόκερ αρνήθηκε να παίξει μια σκηνή που απαιτούσε να υποδυθεί έναν στρατηγό. Σύμφωνα με τον Σάδερλαντ, ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Όλντριτς, ο οποίος δεν ήξερε το όνομά του, ξαφνικά γύρισε και του είπε: «Εσύ! Με τα μεγάλα αυτιά! Εσύ να το κάνεις!».
Ήταν ιδανικός στον ρόλο του έξυπνου και αλαζονικού ενώ το ιδιαίτερο, πλάγιο χαμόγελο και η νεανική γοητεία του, τράβηξαν την προσοχή του παραγωγού Ίνγκο Πρέμινγκερ, ο οποίος του έδωσε τον ρόλο του αντι-αυταρχικού Χόκεϊ Πιρς στην κωμική επιτυχία «MASH» του 1970.
Από τις απειλές απόλυσης του Άλτμαν στην… αποθέωση
Λόγω του «MASH», ο Σάδερλαντ και ο συμπρωταγωνιστής του Έλιοτ Γκουλντ, στον ρόλο του «Trapper John», αναδείχτηκαν σε μεγάλα ονόματα του Χόλιγουντ. Ωστόσο, οι ηθοποιοί δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν στην αυτοσχεδιαστική και συχνά χαοτική προσέγγιση του σκηνοθέτη Ρόμπερτ Άλτμαν.
Σύμφωνα με τον Σάδερλαντ, ο σκηνοθέτης προσπάθησε να τον απολύσει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, αλλά ο Πρέμινγκερ επέμεινε να μείνει.
Ο Άλτμαν, σε συνέντευξή του στο Playboy το 1976, υπενθύμισε ότι ο Σάδερλαντ λάτρευε το σκηνοθετικό του στυλ. «Ο αυτοσχεδιασμός του ήταν βαθύς. Είναι ένας φοβερός ηθοποιός», είχε πει.
Ο Σάδερλαντ συμπρωταγωνίστησε επίσης με τον Γκουλντ στην πρωτοποριακή μαύρη κωμωδία «Little Murders» του 1971 με τον Άλαν Άρκιν και ξανά στην αποτυχημένη ταινία «SPYS» του σκηνοθέτη Ίρβιν Κέρσνερ το 1974.
Στην ταινία δράσης του 1970 «Kelly’s Heroes» με θέμα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σάδερλαντ συνεργάστηκε με τον Κλιντ Ίστγουντ, υποδυόμενος τον λοχία Oddball.
Η επιθεώρηση γνωστή και ως… «F*@k the Army»
Στη συνέχεια, ο Σάδερλαντ «μεταμορφώθηκε» σε έναν πιο ρομαντικό ηθοποιό, λόγω της ταινίας «Klute» του 1971. Ένα θρίλερ σε σκηνοθεσία του Άλαν Πάκουλα με συμπρωταγωνίστρια την Τζέιν Φόντα. Υποδύθηκε έναν προβληματικό ντετέκτιβ που ερωτεύεται ένα call girl (Φόντα) το οποίο προστατεύει από έναν σαδιστή δολοφόνο.
Η Φόντα κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ηθοποιού στη ταινία, δίνοντας τα εύσημα στον Ντόναλντ Σάδερλαντ λόγω «όλων των έντονων συναισθημάτων που βίωνε» μαζί του, μέσα από τα γυρίσματα.
Σάδερλαντ και Φόντα ανέπτυξαν εκείνη την εποχή ερωτική σχέση η οποία πυροδότησε την αντιπολεμική στάση του ηθοποιού. Ο Σάδερλαντ συμμετείχε στους Βετεράνους του Βιετνάμ κατά του Πολέμου και μαζί με τους Πίτερ Μπόιλ και Χάουαρντ Χέσεμαν, οργάνωσε μαζί με την Φόντα, μια επιθεώρηση με τίτλο FTA (Free the Army, ευρέως γνωστό ως F*@k the Army).
Τότε μάλιστα, το FBI έθεσε υπό παρακολούθηση τόσο τον Σάδερλαντ όσο και την Φόντα, ενώ και το Πεντάγωνο είχε ενοχληθεί.
Μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν τον Σάδερλαντ
Ο Ντόναλντ Σάδερλαντ είχε πέσει θύμα της ψυχροπολεμικής αντιπαλότητας Δύσης-Ρωσίας, όπως αποκάλυψαν πριν από λίγα χρόνια τα αμερικανικά αρχεία.
Ο Ντόναλντ Σάδερλαντ, βρισκόταν ανάμεσα στα ονόματα εκλεκτών Αμερικανών, που όμως ενοχλούσαν το κατεστημένο των ΗΠΑ, σε μια περίοδο που προσπαθούσε να πείσει το αμερικανικό κοινό για το πόσο αναγκαίος ήταν δήθεν ο Πόλεμος στο Βιετνάμ.
Σύμφωνα με το Variety, το 2017 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας νέα στοιχεία που αποκάλυπταν ότι η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) είχε δημιουργήσει μια ειδική λίστα παρακολούθησης (Watch List) προσώπων και φορέων, μεταξύ των οποίων ήταν ο Καναδός ηθοποιός και ενάντιος του πολέμου στο Βιετνάμ.
Η NSA υιοθέτησε δύο διαφορετικές συνταγματικά «αμφισβητήσιμες πρακτικές» που αφορούν τη παρακολούθηση πολιτών των ΗΠΑ, σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένα αρχεία που δημοσίευσε το Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον.
Στα μέσα των 70s, μια ειδική της Γερουσίας, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Φρανκ Τσέρτς, ερεύνησε τέτοιες «πρακτικές» της NSA, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου προγράμματος Watch List, το οποίο παρακολουθούσε τις διεθνείς επικοινωνίες ακτιβιστών κατά του πολέμου του Βιετνάμ και άλλων υποτιθέμενων «ανατρεπτικών στοιχείων».
Η άλλη πρακτική ήταν η δημιουργία ενός ογκώδους συστήματος αρχειοθέτησης από την NSA για εξέχοντες πολίτες των ΗΠΑ των οποίων τα ονόματα εμφανίζονταν στο Signals Intelligence (SIGINT). Ήταν ένα απόρρητο σύστημα αρχειοθέτησης (φακέλωμα), που όμως εγκαταλείφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και καταστράφηκε το 1974
Τα αρχεία για γνωστούς Αμερικανούς ήταν προϊόν των σαρωτικών προσπαθειών της NSA να παρακολουθεί τις επικοινωνίες των αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου και να εντοπίσει τα άτομα που αναφέρονται σε αυτά.
Όταν ο Σάδερλαντ μπήκε στην «Watch List» του FBI
Το τεράστιο φακέλωμα ξεπέρασε σε όγκο το 1.000.000 ονόματα, συμπεριλαμβανομένων 73.000 πολιτών των ΗΠΑ που αναφέρονται στο SIGINT.
Ανάμεσά τους ήταν πολιτικοί, επιχειρηματίες, συνδικαλιστές, προσωπικότητες του Χόλιγουντ και δημοσιογράφοι, από Γερουσιαστές, όπως ο Γουόλτερ Μοντέιλ και την ηθοποιό Τζόαν Γουντογουόρντ μέχρι τον διεθύνοντα σύμβουλο της IBM Τόμας Γουότσον και τον Πρόεδρο της United Auto Workers, Λέοναρντ Γούντκοκ.
Μετά από αίτημα του FBI, ο Ντόναλντ Σάδερλαντ μπήκε με τη σειρά του στη λίστα παρακολούθησης.
Η σατιρική κωμωδία M*A*S*H
Ένας από τους λόγους, ήταν φυσικά ο πρωταγωνιστικός του ρόλος στην επική σατιρική κωμωδία M*A*S*H (Κ.Ι.Μ.Α.Σ., δηλαδή, Κινητή Ιατρική Μονάδα Αμερικανικού Στρατού, σε σκηνοθεσία α Ρόμπερτ Όλτμαν. Το μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Χούκερ αναφέρεται σε μια κινητή μονάδα γιατρών στον Πόλεμο της Κορέας το 1950-1953.
Ωστόσο, ο σκηνοθέτης είχε στόχο να σατιρίσει και να καυτηριάσει τον Πόλεμο του Βιετνάμ.
Η ταινία σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία με αποτέλεσμα να ακολουθήσει και τηλεοπτική σειρά με τον τίτλο MAS*H.
Πολλοί ήταν εκείνοι που επαίνεσαν τον Ντόναλντ Σάδερλαντ με τη στάση του, δείχνοντας πως ήταν στην «σωστή πλευρά της ιστορίας».
Στη σπηλιά όμως σήμερα δεν ζει ο Ζας, ούτε οι παραδόσεις των Αριών, αλλά το είδος του εντόμου σπηλαίου Dolichopoda naxia (Δολιχόποδη τ
