Σκέψεις γύρω από το θέμα “κατάληψη στο ΓΕΛ Νάξου” η οποία γιορτάζει φέτος την 4η … έκδοσή της πάντα αμέσως μετά το πέρας των εορτών για τις Απόκριες και πριν το Πάσχα
Θυμάμαι σαν σήμερα την πρώτη μου απόπειρα να συμμετάσχω σε κατάληψη όταν ήμουν μαθητής στο 1ο Γυμνάσιο Νάξου… Χρόνια περασμένα, όμορφα, που τότε δεν μπορούσα να καταλάβω την έννοια της λέξης «όμορφα». Ισως, διότι, όπως και οι υπόλοιποι συμμαθητές μου, πάλευα να «σπρώξω» το χρόνο, να τρέξει πιο γρήγορα και να ενηλικιωθώ. Να γίνουμε άνδρες. Να βγω στην κοινωνία. Κούνια που με κούναγε… Το τι κατάφερα, είναι μία άλλη ιστορία… Βασικά έχασα την περίοδο της εφηβείας…
Όμως, επιστροφή στην Α’ Γυμνασίου, όπου είχαμε ξεκινήσει. Κατάληψη με άρνηση εισόδου στις τάξεις. Πρέπει να ήταν μόνο η δική μας η τάξη. Ο λόγος αστείος. Ακύρωση προγραμματισμένης εκδρομής. Κάτι που σήμαινε, εξέταση στα μαθήματα. Και δεν είχαμε διαβάσει. Τουλάχιστον οι λιγότερο επιμελείς. Και τότε η εξέταση ήταν όπως στις ελληνικές ταινίες. Με τον καθηγητή ή τη καθηγήτρια καθισμένο στην έδρα (σ.σ. για τις περίφημες τρύπες στην έδρα όπου κάναμε το πρώτο μπανιστήρι κάποια στιγμή θα πρέπει να γράψουμε βιβλίο με θέμα την εφευρετικότητα των μαθητών ώστε να δουν τον… εσωτερικό κόσμο της καθηγήτριάς τους), το τεφτέρι με τα ονόματα ανά χείρας και τους μαθητές (συνήθως τετράδα) όρθιους στο πίνακα. Όπως το εκτελεστικό απόσπασμα. Εάν είχες διαβάσεις παπαγαλία το μάθημα της ημέρας, κανένα πρόβλημα. Σε διαφορετική περίπτωση τα σημεία στίξης θα σε είχαν πνίξει….
Θυμάμαι την άρνησή μας να μπούμε στη τάξη. Και βέβαια την αντίδραση του πιο σκληρού τότε καθηγητή μας (σ.σ. ονόματα δεν λέμε, είναι γνωστά άλλωστε στην μικρή μας κοινωνία) ο οποίος είχε έρθει εκεί που καθόμαστε και ρώτησε ποιος είναι ο πρόεδρος. Ένα αδύνατο παιδί, απ’ αυτά που λέμε επιμελή και καλά παιδιά, σήκωσε το χέρι του. Ο καθηγητής πλησίασε, τον έπιασε από το αυτί και άρχισε να τον τραβάει… Ο μαθητής ανήμπορος να αντιδράσει ακολούθησε… Το ίδιο και εμείς. Η πρώτη προσπάθεια κατάληψης είχε λήξει σε λίγα λεπτά, με ένα αυτί που πονούσε και τέσσερις μαθητές που εξετάστηκαν με ιδιαίτερα … εξονυχιστικό τρόπο στο μάθημα της Ιστορίας. Ευτυχώς, δεν ήμουν ανάμεσά τους…
Επιστροφή όμως στο …σήμερα. Ο ιδιαίτερα μεγάλος πρόλογος έχει να κάνει με το θέμα της κατάληψης για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά του Γενικού Λυκείου της Χώρας Νάξου. Μίας κατάληψης που έχει αποκτήσει πλέον εθιμοτυπικό χαρακτήρα και είναι λίγο σαν …κινητή εορτή, με την έννοια ότι ξεκινάει σχεδόν αμέσως μετά το πέρας των εορταστικών εκδηλώσεων για τις Απόκριες και ανάλογα μπορεί να τραβήξει και όλη την Αγία Σαρακοστή. Όπως οι Χριστιανοί απέχουν από το κρέας, έτσι και οι μαθητές απέχουν από τις παρουσίες από το σχολείο. Κάτι σαν κάθαρση από το σύστημα πριν εισχωρήσουν οι περισσότεροι στο ..σύστημα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα αιτήματά τους διαχρονικά: από το «ψωμί, παιδεία, ελευθερία» του Πολυτεχνείου έως το «ο κακός ο ‘Λύκος’ ευθύνεται για τα πάντα». Και βέβαια μέσα σε αυτά και τα χρονίζοντα ζητήματα με τις κτηριακές εγκαταστάσεις, που χρόνο με το χρόνο (και με την αρωγή των μαθητών) παρουσιάζουν προβλήματα καθώς και οι συνεχείς αλλαγές όσον αφορά την Παιδεία.
Να το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή: οι μαθητές έχουν δίκιο που διαμαρτύρονται, που προχωρούν σε κατάληψη, που έχουν αγωνία για το μέλλον τους. Αλίμονο άλλωστε εάν δεν είχαν. Θα ζούσαμε σε μία αρρωστημένη κοινωνία. Έχουν δίκιο γιατί με άλλες προοπτικές ξεκινούν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και με άλλες καταλήγουν, ενώ ενδιάμεσα έχουν ακούσει ουκ ολίγα. Μπήκα στο Γυμνάσιο με το φόβο των εισαγωγικών εξετάσεων (ναι είχαμε και τέτοιες), στην 1η Γυμνασίου γράψαμε εξετάσεις, στη συνέχεια υπήρχε η φημολογία για εισαγωγικές εξετάσεις στο Λύκειο και διάφορες προτάσεις και σκέψεις για τον τρόπο εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Εξετάσεις, εξετάσεις και …εξετάσεις. Ανάλογο το …σενάριο στη Παιδεία και εν έτει 2015. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι κάθε υπουργός που αναλαμβάνει να καθίσει στη συγκεκριμένη καρέκλα λατρεύει να δημιουργεί και έναν νόμο που θα φέρει το όνομά του. Αφήνει την παρακαταθήκη του στη νέα γενιά προκαλώντας συνήθως περισσότερα προβλήματα απ όσα λύνει…
Όμως, το να κάνεις κατάληψη απλά και μόνο γιατί αναζητάς χρόνο να διαβάσεις ενόψει Πανελλαδικών είναι λάθος επιλογή. Όχι μόνο για το σχολείο αλλά για την ίδια την κοινωνία. Το σχολείο έκλεισε πριν από τέσσερα χρόνια λόγω των κακών σχέσεων ανάμεσα στους μαθητές, τους καθηγητές και τον ..κακό λύκο. Τις επόμενες χρονιές ανάλογη κατάσταση. Το χειρότερο; Η επόμενη ημέρα των καταλήψεων έμοιαζε με πέρασμα βανδάλων από το κτήριο. Τίποτα σχεδόν όρθιο. Κανένας σεβασμός στο οίκημα που φιλοξενεί τους ίδιους τους μαθητές. Φέτος, στην αρχή της χρονιάς φτάσαμε να έχουμε ακόμη και υπογραφή μνημονίου (!!!) ανάμεσα σε μαθητές, γονείς και καθηγητές ότι όλα θα πάνε καλά…
Αμ δε… Με αφορμή τους βαθμούς, είχαμε και πάλι κατάληψη. Και κάποια στιγμή η κοινωνία της Νάξου θα πρέπει να αποφασίσει να δει τι σχολείο θέλει. Θέλει ένα «σχολείο» που απλά θα πηγαίνει τα παιδιά της εκδρομή, θα τους συντάσσει την ειδική φόρμα για να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις και τίποτα άλλο, ή ένα σχολείο που θα παρέχει παιδεία; Πολύ συζήτηση γίνεται πίσω από τα ..κάγκελα, όσον αφορά τους καθηγητές και ειδικότερα το γεγονός ότι έχουν μετατρέψει τα σπίτια τους σε φροντιστήρια. Οκ. Ακόμη κι εάν είναι έτσι. Ποιος μπορεί να το σταματήσει; Οι γονείς; Αυτοί που επιλέγουν να δίνουν χρήματα χωρίς απόδειξη και να σιωπούν συντηρώντας το ίδιο το σαθρό σύστημα ή οι φροντιστές που ενδεχομένως για τους δικούς τους λόγους επιτρέπουν να υπάρχει αυτή η μορφή παραπαιδείας; Ναι, οι καθηγητές έχουν ανάγκη από ένα έξτρα βοήθημα. Αλλά αυτό δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος των μαθητών και με την μορφή …εκβιασμού, όσον αφορά την βαθμολογία. Καλώς ή κακώς οι βαθμοί αποτελούσαν πάντα ένα είδος πίεσης και είναι έγκλημα να χρησιμοποιούνται ως άγρα …πελατών εντός του σχολείου.
Η κοινωνία της Νάξου και δη οι γονείς θα πρέπει να πάρει τη κατάσταση στα χέρια της. Κάθε καλοκαίρι, όλοι πανηγυρίζουν για το γεγονός ότι τα παιδιά τους μπαίνουν στα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Κανείς βέβαια δεν κοιτάζει σε ποια ιδρύματα μπαίνουν, καθότι χρόνο με το χρόνο μειώνονται οι μαθητές που εισάγονται στα λεγόμενα καλά Πανεπιστήμια. Κι αυτό είναι επίσης ένα πρόβλημα. Οι γονείς είναι αυτοί που θα πρέπει να ενεργοποιηθούν ώστε το σχολείο να αποκτήσει την ουσιαστική του ταυτότητα ως εκπαιδευτήριο ψυχών και πνεύματος και όχι να στέκονται αδιάφοροι καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς και κοινωνοί μόνο όταν ανακοινώνονται τα αποτελέσματα… Ναι, οι δικαιολογίες αρκετές. Δουλειά, δουλειά και άνοιγμα του πορτοφολιού για τις υποχρεώσεις, τα φροντιστήρια, τα βιβλία κ.α. Αλλά, διάβολε, το παιδί σου είναι. Δεν σε ενδιαφέρει σε ποιο κτήριο περνάει την καθημερινότητά του, δεν σε ενδιαφέρει σε ποιες συνθήκες γίνεται άνδρας ή γυναίκα; Δεν θέλεις να γνωρίζεις εάν οι καθηγητές του είναι άνθρωποι και όχι ανθρωπόμορφα τέρατα που βιάζουν την ψυχή του;
Οπότε; Να πάρουν τη κατάσταση στα χέρια τους. Όχι βέβαια με τη λογική «αρπάζω το παιδί από το αυτί» αλλά ξεκαθαρίζοντας την κατάσταση. Επιλέγοντας τι είδους σχολείο θέλουν. Ποια η δική τους σχέση με τους καθηγητές ή τους φροντιστές ή και τον Δήμο. Όλα αυτά λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία με τελικό αποδέκτη τον μαθητή. Το ίδιο τους το παιδί. Ο χρόνος κυλάει, τα χρόνια περνούν. Πίεση στον Δήμο για ένα καλύτερο σχολείο όσον αφορά στη κτηριακή του υποδομή. Πίεση στους καθηγητές για καλύτερη παιδεία και καλύτερες και καθαρές σχέσεις με τους μαθητές. Πίεση προς τους μαθητές για να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Και κυρίως πίεση προς τους εαυτούς τους γιατί ενδιαφέρον προς το παιδί δεν σημαίνει «πληρώνω το φροντιστήριο του» ή «παλεύω ώστε το παιδί μου να πετύχει σε καλύτερη σχολή σε σχέση με το παιδί του απέναντι». Ενδιαφέρον προς το παιδί σημαίνει είμαι κοντά του και προσπαθώ να του δώσω τις αξίες που χρειάζεται, ώστε να είναι έτοιμο όταν βρεθεί στο σταυροδρόμι της ζωής και έχει να διαλέξει ανάμεσα στην…. Αρετή ή τη Κακία να ξέρει τι πρέπει να κάνει… Και τότε ίσως να δούμε ένα καλύτερο σχολείο σε τοπικό επίπεδο. Γιατί σε επίπεδο Πολιτείας; Το ανέκδοτο με τον Τοτό το ξέρετε;
Νικόδημος Λιανός (Μάσκα, αρ. φυλ. 371 06/03)
