Mείωση στις ενεργές κρατήσεις αεροπορικών θέσεων αλλά και στις προγραμματισμένες από τις αεροπορικές εταιρείες για το νησί εμφανίζει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η Μύκονος, παρά το γεγονός ότι οι δύο παραπάνω δείκτες για το σύνολο της επικρατείας παραπέμπουν σε σημαντική περαιτέρω άνοδο της ταξιδιωτικής κίνησης του 2024.

Συγκεκριμένα με βάση στοιχεία από τις αεροπορικές εταιρείες στα μέσα Μαρτίου ο προγραμματισμός τους για το διάστημα Μαρτίου – Οκτωβρίου φέτος προβλέπει 9,2% λιγότερες θέσεις από πέρυσι οπότε και πάλι είχαν περιορίσει τη μεταφορική δυναμικότητά τους προς το νησί. Αντιθέτως για το σύνολο των ελληνικών προορισμών οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις φέτος είναι 10,2% περισσότερες από πέρυσι.

Τα στοιχεία προέρχονται από το Airdata tracker του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων. Περισσότερο σημαντικό ίσως είναι το γεγονός ότι οι ενεργές κρατήσεις αεροπορικών θέσεων στις αρχές του μήνα για ταξίδια καθ’ όλη τη διάρκεια της φετινής χρονιάς εμφανίζονται μειωμένες κατά 26,1% σε σχέση με πέρυσι, όταν για το σύνολο της επικρατείας είναι 7,5% αυξημένες σε σχέση με το 2023. Υπενθυμίζεται επίσης ότι πέρυσι η επιβατική κίνηση από το εξωτερικό προς τη Μύκονο μειώθηκε κατά 5,9% σε σχέση με το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Fraport Greece.

Είναι λοιπόν η Μύκονος θύμα του υπερτουρισμού, των πολύ ακριβών τιμών, των ανεπαρκών πλέον υποδομών της και της παραβατικότητας που συνοδεύει συχνά παγκοσμίως τους επιτυχημένους ακριβούς προορισμούς;

«Είναι σαφές πως η Μύκονος εισήλθε ήδη από πέρυσι σε μία φάση διόρθωσης που προκάλεσαν τόσο οι λίαν απαιτητικές τιμολογιακές πολιτικές του συνόλου των εμπλεκομένων στις τουριστικές υπηρεσίες του νησιού, όσο και τα κρούσματα δυσφήμησης από τους επισκέπτες και οι αναπόφευκτες αστοχίες», εκτιμά ξενοδόχος που διαχειρίζεται σημαντικό αριθμό μονάδων στο νησί αλλά και σε άλλους καλοκαιρινούς προορισμούς. Οταν ο μεγεθυντικός φακός των social media βρίσκεται από πάνω σου για όλους τους καλούς λόγους θα μεγεθύνει το ίδιο ή και περισσότερο και όλους τους κακούς», αναφέρει άλλος επιχειρηματίας από το νησί. Και οι δύο παραμένουν ωστόσο αισιόδοξοι πως οι φετινές επιδόσεις δεν θα είναι τόσο δυσοίωνες όσο προοιωνίζονται τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, αλλά και ότι η αυτορρύθμιση του ιδιωτικού τομέα θα οδηγήσει την ανάκαμψη.

Πολλοί είναι άλλωστε αυτοί που πιστεύουν πως το brand name της Μυκόνου είναι τόσο ισχυρό, που μπορεί να αντέξει τέτοιες παροδικές κρίσεις. Τι συμβαίνει λοιπόν στην πραγματικότητα; Αρνητικά σχόλια από παγκοσμίου φήμης influencers, όπως αυτό της Τζίτζι Χαντίντ ήδη από το 2019 –η οποία έπεσε θύμα ληστείας με αποτέλεσμα να συστήσει στους ανά τον κόσμο οπαδούς της να μην ξαναταξιδέψουν στη Μύκονο–, ανεπαρκείς υποδομές –ειδικά στη διαχείριση των λυμάτων που μάλιστα κατά τις προηγούμενες σεζόν υπερχείλισαν με ιδιαίτερα δυσάρεστα αποτελέσματα για την εμπειρία των επισκεπτών του νησιού–, αλλά και κρούσματα εγκληματικότητας –κυρίως κλοπών– είναι μερικοί από τους λόγους που αναφέρονται ως η αιτία της ύφεσης στην οποία έχει εισέλθει, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα, η Μύκονος.

Ωστόσο οι δείκτες ικανοποίησης των επισκεπτών από τις ξενοδοχειακές υποδομές παραμένουν σε υψηλότατα επίπεδα, στα υψηλότερα της Μεσογείου σύμφωνα με δεδομένα του INSETE. Ετσι, τα όποια αρνητικά σχόλια αλλά και η μείωση της ζήτησης για ταξίδια στο νησί ερμηνεύονται περισσότερο ως αποδοκιμασία υπηρεσιών που παρέχονται έξω από τα ξενοδοχεία, όπως σε ορισμένες παραλίες ή εστιατόρια και εμπορικά καταστήματα. «Ενα χαλασμένο μήλο μπορεί να καταστρέψει ολόκληρο το καλάθι», αναφέρει χαρακτηριστικά μεγάλη Ελληνίδα ξενοδόχος που θεωρεί πως η Μύκονος έχει αποκτήσει πρόβλημα φήμης.

Για τους ψυχραιμότερους η διόρθωση στη Μύκονο είναι το φυσικό αποτέλεσμα του υπερτουρισμού και των υψηλών τιμών. «Το φαινόμενο δεν είναι ενδημικό της Μυκόνου και το έχουμε ξαναδεί να συμβαίνει σε φημισμένους προορισμούς όπως για παράδειγμα στην Ιμπιζα της Ισπανίας», επισημαίνει έτερος ξενοδόχος του νησιού, ο οποίος όπως και οι προηγούμενοι μίλησαν στην «Καθημερινή» υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας.

«Κάποιοι λίγοι επιχειρηματίες, εστιάτορες και διαχειριστές παραλιακών κλαμπ δεν έδωσαν τη σημασία που πρέπει στην ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας και απλώς επικεντρώθηκαν στο να βγάλουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούσαν», αναφέρει προσθέτοντας ότι «στον σημερινό κόσμο οποιοδήποτε παραπάτημα ή συμβάν χρειάζεται δευτερόλεπτα μόνο για να γίνει παγκοσμίως γνωστό διά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης». Αδικαιολόγητα υψηλοί λογαριασμοί, αδιαφάνεια τιμοκαταλόγων, κακό service και ζητήματα ασφαλείας είναι μεταξύ αυτών που αναδεικνύονται σε διάφορες πλατφόρμες στο Διαδίκτυο. «Η Μύκονος όπως και άλλοι προορισμοί πριν από αυτήν αποτελούν πρόσκαιρο θύμα της επιτυχίας τους», ισχυρίζεται ο τοπικός επιχειρηματίας. Και εξηγεί πως καθώς οι super rich κατέκλυσαν τα προηγούμενα χρόνια το νησί, τους ακολούθησε όλος εκείνος ο κόσμος που θέλει να βρίσκεται στο ευρύτερο περιβάλλον τους και μαζί μ’ αυτούς ήρθε και η εγκληματικότητα.

Πορτοφολάδες, κλέφτες-ταχυδακτυλουργοί που αρπάζουν ρολόγια στα Ματογιάννια ή σε βραδινά κέντρα διασκέδασης, αλλά και σοβαρότεροι εγκληματίες που ανοίγουν σπίτια ανεξάρτητα με το αν μέσα βρίσκονται οι φιλοξενούμενοι ή όχι για να κλέψουν ό,τι μπορούν, όπως και κυκλώματα ναρκωτικών, αποτελούν όλα κρούσματα που ακούγονται όλο και συχνότερα. Εν πολλοίς το πρόβλημα έχει να κάνει και με την αστυνόμευση του νησιού, κάτι το οποίο έγινε αντιληπτό το 2023 οπότε και απεστάλη ειδική δύναμη, η οποία ενέργεια ωστόσο σχετιζόταν περισσότερο με περιστατικά βίας κατά των δημοσίων λειτουργών και λιγότερο με την ευρύτερη εγκληματικότητα.

«Η Μύκονος έχει πέσει θύμα δυσφήμησης αλλά θα επιστρέψει σύντομα δριμύτερη καθώς οι επιχειρηματίες του νησιού είναι σοβαροί επαγγελματίες, έχουν διαπιστώσει και έχουν διαγνώσει σωστά το πρόβλημα και κινούνται προς την κατεύθυνση που απαιτείται για να θεραπευτεί», εκτιμά οικονομολόγος που ειδικεύεται στην τουριστική δραστηριότητα. «Ηδη λαμβάνουν χώρα ενέργειες που αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτορρύθμισης, καθώς οι σοβαροί επιχειρηματίες και οι υγιείς επιχειρήσεις ασκούν πιέσεις σε όσους δεν αντιλαμβάνονται το τι πρέπει να γίνει», προσθέτει.

Επενδύσεις και μέτρα

Την αισιοδοξία για το μέλλον της Μυκόνου μοιράζονται σίγουρα και μεγάλα ξένα και ελληνικά επενδυτικά κεφάλαια αλλά και διεθνείς πολυτελείς αλυσίδες διαχείρισης ξενοδοχείων, που έχουν δρομολογήσει την περίοδο αυτή επενδύσεις πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε νέα, ολοκληρωμένα τουριστικά συγκροτήματα.

Για άλλους η υπερανάπτυξη αυτή και η διαρκώς αυξανόµενη δόµηση του νησιού αποτελούν σηµαντικό µέρος του προβλήµατος. Σε κάθε περίπτωση ουδείς µπορεί να αρνηθεί ότι η στερεοτυπική εικόνα της Μυκόνου µε τα ασπρισµένα σπίτια, τους µύλους και τους ψαράδες µε φόντο τα γαλάζια νερά ή τις αρχαιότητες της ∆ήλου κινδυνεύει να χαθεί µέσα στα πλήθη των τουριστών που επισκέπτονται το νησί.

Πολύ δε εξ αυτών δεν αποτελούν πελάτες ξενοδοχείων αλλά ηµερήσιους επισκέπτες που έχουν πρακτικά µηδενική συνεισφορά στον κύκλο εργασιών της τουριστικής οικονοµίας. Σύµφωνα µε πληροφορίες, δροµολογούνται ήδη ενέργειες από την ιδιωτική πρωτοβουλία προκειµένου να µπουν όρια τόσο στον αριθµό των κρουαζιερόπλοιων όσο και στον αριθµό των επιβατών που αυτά αποβιβάζουν.