Τι πρέπει όμως να κάνουμε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως λόγου χάρη ένας σεισμός; Πώς πρέπει να μετακινηθούμε; Πως πρέπει να αντιδράσουμε; Μέσα ή έξω από το σπίτι; Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που πλήττει συχνά την Ελλάδα και άλλες χώρες του πλανήτη. Οι περισσότεροι σεισμοί που γεννιούνται στη χώρα μας δεν προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα, ωστόσο μερικοί είναι πολύ ισχυροί και έχουν επιπτώσεις στον άνθρωπο και στο δομημένο περιβάλλον.
Με την σεισμική ακολουθία να είναι συνεχόμενη στις Κυκλάδες με επίκεντρο Σαντορίνη – Αμοργό καλό είναι να έχουμε μία συνολική εικόνα πριν – κατά τη διάρκεια και μετά ενός σεισμού… Σύμφωνα με τους ειδικούς, η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη, η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη οργάνωση έτσι ώστε την επίμαχη ώρα ο καθένας να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει και πώς να προστατευθεί.
Με την βοήθεια του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), έχουμε μία εικόνα δράσεων για το πως μπορούμε να κινηθούμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από έναν σεισμό. Κι αυτό γιατί έχει σημασία κάθε βήμα που γίνεται τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους συνανθρώπους μας…
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟ
Πρόληψη! Πριν από ένα σεισμό, προετοιμαζόμαστε κατάλληλα. Τα παρακάτω είναι πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, την οικογένειά σας και την περιουσία σας σε περίπτωση σεισμού.
# Για να αρχίσετε την προετοιμασία, θα πρέπει να αποκτήσετε ένα κουτί πρώτων βοηθειών και να έχετε ένα σχέδιο επικοινωνίας για την οικογένειά σας (πως θα επικοινωνήσετε με τους δικούς σας σε περίπτωση σεισμού)
# Στερεώστε τα ράφια με ασφάλεια στους τοίχους
# Τοποθετήστε μεγάλα ή βαριά αντικείμενα στα χαμηλότερα ράφια
# Αποθηκεύστε τα εύθραυστα αντικείμενα όπως εμφιαλωμένα τρόφιμα, γυαλί και πορσελάνες στα χαμηλά επίπεδα και σε ράφια/συρτάρια τα οποία κλειδώνουν
# Στερεώστε τα βαριά αντικείμενα, όπως εικόνες και καθρέφτες στους τοίχους με ασφάλεια και μακριά από κρεβάτια, καναπέδες και οι άνθρωποι κάθονται οπουδήποτε
# Επισκευάστε ελαττωματικές ηλεκτρικές καλωδιώσεις και ανιχνεύστε πιθανές διαρροές σε συνδέσεις φυσικού αερίου αναζητώντας την κατάλληλη επαγγελματική βοήθεια. Αυτοί είναι πιθανοί κίνδυνοι πυρκαγιάς
# Εγκατάστήστε ευέλικτες σωληνώσεις για την αποφυγή διαρροών φυσικού αερίου ή νερού
# Στερεώστε καλά το θερμοσίφωνα σας, το ψυγείο, το φούρνο και τις συσκευές αερίου στον τοίχο και στο πάτωμα. Προτείνεται και η χρήση αυτόματης βαλβίδας αερίου η οποία διακόπτει την παροχή όταν ανιχνεύσει ισχυρούς κραδασμούς
# Επιδιορθώστε τυχόν βαθιές ρωγμές στα ταβάνια και στα θεμέλια
# Αποθηκεύστε ζιζανιοκτόνα, φυτοφάρμακα, και εύφλεκτα προϊόντα με ασφάλεια σε κλειστά ντουλάπια και σε κάτω ράφια
# Εντοπίστε ασφαλή σημεία σε κάθε δωμάτιο κάτω από ένα γερό τραπέζι ή απέναντι σε εσωτερικούς τοίχους
# Πραγματοποιείτε ασκήσεις σεισμού με μέλη της οικογένειάς σας: Πτώση, κάλυψη και κρατιέμαι γερά!
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΕΙΣΜΟΥ
# Πτώση, κάλυψη και κρατιέμαι γερά!. Ελαχιστοποιήστε τις κινήσεις σας σε λίγα βήματα προς το κοντινότερο ασφαλές μέρος και αν βρίσκεστε σε εσωτερικό χώρο, μείνετε εκεί μέχρι να σταματήσει η δόνηση και είστε σίγουροι ότι είναι ασφαλής η έξοδός σας.
Αν βρίσκεστε σε εσωτερικό χώρο
# ΠΕΣΤΕ στο έδαφος. ΚΑΛΥΦΘΕΙΤΕ κάτω από ένα γερό τραπέζι ή άλλο έπιπλο.
# ΑΝΑΜΕΙΝΑΤΕ μέχρι να σταματήσει η δόνηση. Αν δεν υπάρχει τραπέζι ή γραφείο κοντά σας, καλύψτε το πρόσωπο και το κεφάλι σας με τα χέρια σας και κουρνιάστε σε μια γωνία εσωτερικά του κτιρίου
# Μείνετε μακρυά από γυαλιά, παράθυρα, εξωτερικές πόρτες, τοίχους, και από οτιδήποτε που θα μπορούσε να πέσει, όπως π.χ. φωτιστικά και έπιπλα
# Μείνετε στο κρεβάτι, αν είστε εκεί όταν συμβεί σεισμός. Περιμένετε και προστατέψτε το κεφάλι σας με ένα μαξιλάρι εκτός και αν είστε κάτω από βαρύ φωτιστικό που θα μπορούσε να πέσει. Στην περίπτωση αυτή, μεταβείτε στο πλησιέστερο ασφαλές μέρος
# Μη χρησιμοποιείτε πόρτες, εκτός αν ξέρετε ότι στηρίζονται επαρκώς και είναι κοντά σας. Πολλές πόρτες στον εσωτερικό χώρο είναι ελαφριές κατασκευές και δεν προσφέρουν προστασία
# Μείνετε μέσα μέχρι να σταματήσει η δόνηση και μέχρι να είναι ασφαλές να πάτε έξω. Μην προσπαθήσετε να βγείτε από το κτίριο κατά τη διάρκεια της δόνησης. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι στο εσωτερικό των κτιρίων προσπαθούν να μετακινηθούν σε διαφορετική θέση μέσα στο κτίριο ή προσπαθούν να φύγουν εκτός
# ΜΗΝ χρησιμοποιείτε τους ανελκυστήρες
# Να γνωρίζετε ότι το ηλεκτρικό μπορεί να διακοπεί ή ακόμα και τα συστήματα πυρασφάλειας μπορεί να ενεργοποιηθούν
Αν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο
# Μείνετε εκεί
# Απομακρυνθείτε από κτίρια, οδικό φωτισμό και καλώδια
# Όντας στην ύπαιθρο, μείνετε εκεί μέχρι να σταματήσει η δόνηση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει ακριβώς έξω από τα κτίρια, στις εξόδους και κοντά στους εξωτερικούς τοίχους. Οι κινήσεις εδάφους κατά τη διάρκεια ενός σεισμού σπάνια αποτελεί την άμεση αιτία θανάτου ή τραυματισμού. Οι περισσότερες περιπτώσεις τραυματισμών και θανάτων είναι αποτέλεσμα κατάρρευσης τοίχων, σπασμένων γυαλιών και πτώσεων αντικειμένων
Αν βρίσκεστε σε κινούμενο όχημα
# Σταματήστε το συντομότερο δυνατό με ασφάλεια. Αποφύγετε να σταματήσετε κοντά ή κάτω από κτίρια, δέντρα, οδογέφυρες ή καλώδια
# Προχωρήστε με προσοχή όταν ο σεισμός σταματήσει. Αποφύγετε δρόμους, γέφυρες ή ράμπες που θα μπορούσαν να έχουν καταστραφεί από το σεισμό
# Αν βρίσκεστε παγιδευμένος κάτω από συντρίμμια
# Μην ανάψετε σπίρτο
# Μην μετακινήστε ή σηκώνετε σκόνη
# Καλύψτε το στόμα σας με ένα μαντήλι ή ρούχα
# Χτυπήστε σε ένα σωλήνα ή σε τοίχο, ώστε οι διασώστες να μπορούν να σας βρούν.
# Χρησιμοποιήστε μια σφυρίχτρα, εάν είναι διαθέσιμη. Φωνάξτε μόνο ως έσχατη λύση. Φωνάζοντας μπορεί να αναγκαστείτε να εισπνεύσετε επικίνδυνες ποσότητες σκόνης
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟ
# Όταν σταματήσει η δόνηση, κοιτάξτε γύρω σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές να προχωρήσετε. Στη συνέχεια, βγείτε από το κτίριο
# Αναμείνετε μετασεισμούς. Αυτές οι δευτερεύουσες δονήσεις είναι συνήθως λιγότερο βίαιες από τον κύριο σεισμό, αλλά μπορεί να είναι αρκετά ισχυρές για να κάνουν επιπλέον ζημιά
# Βοηθήστε τραυματίες ή εγκλωβισμένους. Θυμηθείτε να βοηθήσετε τους γείτονές σας που μπορεί να χρειάζονται ειδική βοήθεια, όπως βρέφη, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες. Δώστε τις πρώτες βοήθειες ανάλογα με την περίπτωση. Μην μετακινείτε σοβαρά τραυματισμένους, εκτός αν βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο να πάθουν περαιτέρω ζημία.
# Καλέστε βοήθεια. Ψάξτε και σβήστε μικρές πυρκαγιές. Η φωτιά είναι ο πιο κοινός κίνδυνος μετά από ένα σεισμό
# Ακούστε από ραδιόφωνο ή τηλεόραση μπαταριών τις τελευταίες πληροφορίες έκτακτης ανάγκης
# Προσέξτε για πιθανά τσουνάμι, αν ζείτε σε παράκτιες περιοχές. Το τσουνάμι είναι επίσης γνωστό ως θαλάσσια σεισμικά κύματα (λανθασμένα αποκαλείται «παλιρροϊκά κύματα»). Όταν οι τοπικές αρχές προειδοποιήσουν για τσουνάμι, θεωρήστε ότι μια σειρά από επικίνδυνα κύματα είναι καθοδόν. Μείνετε μακρυά από παραλίες και παράκτιες περιοχές
# Χρησιμοποιήστε το τηλέφωνο μόνο για κλήσεις έκτακτης ανάγκης
# Πηγαίνετε σε ένα καθορισμένο δημόσιο καταφύγιο εάν το σπίτι σας είχε καταστραφεί και δεν είναι πλέον ασφαλές
# Μείνετε μακριά από κατεστραμμένες περιοχές. Μείνετε μακρυά εκτός αν η συνδρομή σας έχει ζητηθεί ειδικά από την αστυνομία, πυροσβεστική, ή ανθρωπιστικές οργανώσεις.
# Επιστρέψτε στο σπίτι σας μόνο όταν οι αρχές λένε ότι είναι ασφαλές
# Να είστε προσεκτικοί κατά την οδήγηση μετά από ένα σεισμό και αναμείνατε διακοπές φαναριών
# Αφού διαπιστωθεί ότι η είναι ασφαλής η επιστροφή σας, η πρωταρχική προτεραιότητα σας πρέπει να είναι η ασφάλειά σας καθώς ξεκινάτε τον καθαρισμό και την αποκατάσταση
# Ανοίξτε συρτάρια και ντουλάπια προσεκτικά. Προσοχή στα αντικείμενα που μπορούν να πέσουν από τα ράφια
# Φορέστε μακρύ παντελόνι, ένα μακρυμάνικο πουκάμισο, γερά παπούτσια και γάντια εργασίας για την προστασία σας από τραυματισμό από σπασμένα αντικείμενα
# Καθαρίστε αμέσως χυμένα φάρμακα, λευκαντικά, βενζίνη ή άλλα εύφλεκτα υγρά. Φύγετε από την περιοχή αν μυρίσετε αέριο ή αναθυμιάσεις από άλλες χημικές ουσίες
# Ελέγξτε όλο το μήκος της καμινάδες για ζημιές. Απαρατήρητη ζημία θα μπορούσε να οδηγήσει σε φωτιά
# Ελέγξτε για διαρροή αερίου. Εάν μυρίσετε αέριο ή ακούτε φύσημα ή σφύριγμα, ανοίξτε ένα παράθυρο και γρήγορα εγκαταλείψτε το κτίριο. Απενεργοποιήστε το αέριο μέσω της κεντρικής βαλβίδα και καλέσετε την εταιρία φυσικού αερίου από το σπίτι ενός γείτονα. Εάν απενεργοποιήσετε το αέριο για οποιοδήποτε λόγο, πρέπει να επανενεργοποιηθεί από επαγγελματία
# Ψάξτε για ηλεκτρικές βλάβες του συστήματος. Αν δείτε σπινθήρες ή σπασμένα ή φθαρμένα καλώδια, ή αν μυρίζει καμμένο, απενεργοποιήστε το ηλεκτρικό ρεύμα. Αν έχετε να πατήσετε σε νερό για να φτάσετε τον κεντρικό διακόπτη, μιλήστε με έναν ηλεκτρολόγο για να σας συμβουλέψει τι να κάνετε
# Έλεγχος βλάβης στο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης. Εάν υποψιάζεστε ότι έχουν καταστραφεί γραμμές αποχέτευσης, αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τις τουαλέτες και καλέστε έναν υδραυλικό. Εάν έχουν καταστραφεί σωλήνες νερού, επικοινωνήστε με την εταιρεία ύδρευσης και αποφύγετε να χρησιμοποιείτε νερό από τη βρύση
