Μάρτιος του 2025 και έχουμε στα χέρια μας το νέο τεύχος του περιοδικού “Ναξιακά Γράμματα”... Είναι το 53ο και αφορά το διάστημα Οκτώβριος – Δεκέμβριος του 2024. Τι περιλαμβάνει το συγκεκριμένο τεύχος και πως μπορείτε να το προμηθευτείτε; Για μία ακόμη φορά συναντάμε άρθρα που έχουν σχέση με την καθημερινότητα της Νάξου όπως ο γάμος στο Φιλώτι και τα έθιμά του (βλ 1959), ένα ταξίδι στις Εγγαρές και δη στη Μέσα Γειτονιά αλλά και ένα υπέροχο κείμενο που μας μιλάει για τις ηχογραφήσεις Ναξίων στην Γερμανία – μέσα από γερμανικές πηγές – στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (!!!)

Αναλυτικά, η παρουσίαση του νέου τεύχους όσον αφορά το περιοδικό “Ναξιακά Γράμματα” 

Το 53^ο τεύχος (Οκτώβριος- Νοέμβριος- Δεκέμβριος 2024) του τριμηνιαίου επιστημονικού και λογοτεχνικού Περιοδικού Ναξιακά Γράμματα είναι ήδη στα χέρια των συνδρομητών του και στη διάθεση του αγοραστικού και αναγνωστικού κοινού. Το νέο τεύχος φιλοξενεί σημαντικά πρωτότυπα άρθρα, καθώς και λογοτεχνικά κείμενα, πεζά και ποιήματα.

Στην ενότητα Μελετήματα δημοσιεύονται οι εξής εργασίες:

# Στέφανος Δ. Ήμελλος, «Παρατηρήσεις σε παλαιό γαμήλιο έθιμο από το Φιλότι Νάξου».

Ο πρώην πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και ομότιμος καθηγητής Λαογραφίας του Ε.Κ.Π.Α. αναφέρεται σε ένα έθιμο που κατέγραψε το 1959 σε επιτόπια λαογραφική έρευνα και προβαίνει σε ερμηνευτικές και συγκριτικές προσεγγίσεις.

# Φραγκίσκος Α. Κουτελιέρης- Ιωάννης Γ. Αντωνίου, «Οι πρώτες ηχογραφήσεις Ναξίων στο Γκέρλιτζ το 1917».

Ο πρώτος (καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών) και ο δεύτερος (φαρμακοποιός) παρουσιάζουν, από γερμανικές πηγές, τις πρώτες λαογραφικού ενδιαφέροντος ηχογραφήσεις Ναξίων στο Γκέρλιτζ της Γερμανίας το 1917, κατά τη διάρκεια της ιδιότυπης αιχμαλωσίας του Δ΄ Σώματος Στρατού στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

# Αλέκος Ε. Φλωράκης, «Μέσα Γειτονιά και Λαγκάδα Εγκαρών Νάξου. Η διαδρομή της υδροκίνησης».

Στο άρθρο αυτό ο δρ. εθνολόγος-λαογράφος και ποιητής μάς ξεναγεί σε τόπους και τοπία των Εγκαρών όπου ο χρόνος έχει αφήσει ξεθωριασμένα αποτυπώματα, αλλά και ορατά, αναγνώσιμα ίχνη για την ανίχνευση της μικροϊστορίας, με άξονα την επί έξι αιώνες λειτουργία των νερόμυλων και την άρδευση του εγκαρίτικου κάμπου.

# Μυρτώ Κατσιγίνη, «Ένα σημείωμα για την ουρανική προφορά των λι και νι».

Η ανωτέρω φιλόλογος αφορμάται από σχετικό άρθρο του Matteo Campagnolo στα Ναξιακά Γράμματα, τχ. 51 και προσεγγίζει από άλλη οπτική το θέμα, εμπλουτίζοντας τη σχετική προβληματική.

Στην ενότητα Λόγος και Τέχνη δημοσιεύονται οι εξής συμβολές:

Ο Ευάγγελος Μανωλάς, καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στο άρθρο του με τίτλο «Η Νάξος στα τέλη τα δεκαετίας του 1960 μέσα από τα μάτια του ταξιδιωτικού συγγραφέα Colin Simson», μεταφέρει την εμπειρία του αυστραλού δημοσιογράφου και συγγραφέα για τη Νάξο αυτής της εποχής. Η συχνή διαφυγή από την αυτο-εικόνα μας είναι σημαντική για τη σφαιρική κατανόηση του νησιού.

Επίσης, ο Δημήτρης Σιδερής, ομότ. καθηγητής Καρδιολογίας, με τις «Ιστορίες της γιαγιάς μου» μάς μεταφέρει στις παιδικές του πατρίδες και στη μαγεία των στιγμών τους.

Στο κυκλοφορούν τεύχος δημοσιεύονται επιπλέον ποιήματα του Στέφανου Φωτόπουλου για τον Στέφανο Εμμ. Ψαρρά, του Γιάννη Παπακωνσταντή, φιλολόγου, του Μιχάλη Δ. Δέτση (του δασκάλου), αντιπροέδρου του Α.Π. ε. τ., της Άννας Μπαρδάνη- Ζαβιτσάνου, λογοτέχνη και του Δημήτρη Μουστάκα, αρεοπαγίτη ε. τ.

# Οι Επισημάνσεις, το κύριο άρθρο του Περιοδικού, υπογράφονται από τον φιλόλογο Νίκο Δ. Δέτση, ο οποίος, με αφορμή τη συμπλήρωση 150 χρόνων από τον θάνατο του Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, αναφέρεται στο οφειλόμενο χρέος των Ναξίων ως προς την πρέπουσα απόδοση τιμών για την εθνική προσφορά του και κάνει σχετικές προτάσεις.

# Το θέμα του Εξωφύλλου, μια φωτογραφία της Νάξου του Μεσοπολέμου, που εκπέμπει, από την άλλη όψη της, εόρτιες ευχές με την ευκαιρία του ανατέλλοντος 1932, προσφέρει τον κέρσορα στον Βασίλη Φραγκουλόπουλο, νομικό – οικονομολόγο, να πλοηγηθεί στην ιστορική οθόνη των καρτώων ευχών, ως πραγματικών και συμβολικών, υλικών και διανοητικών στοιχείων της ευχετικής εθιμοταξίας μας.

# Η στήλη Ήτανε στιγμές… του Ευάγγελου Μανωλά «επισκέπτεται» νοσταλγικά το πλοίο ΝΑΞΟΣ της ακτοπλοϊκής-ναυτιλιακής πρωτοβουλίας Ναξιωτών (με την ίδρυση εταιρείας λαϊκής βάσης), η οποία αποπειράθηκε να απαντήσει στην κρατική και εφοπλιστική κυριαρχία στον χώρο, να καλύψει ένα κενό στις ζωτικές θαλάσσιες μεταφορές  προς (και από) το νησί μας, με τη γνωστή κατάληξη του εγχειρήματος.

Στην ενότητα Βιβλιοκρισίες δημοσιεύονται δύο προσεγγίσεις του άρτι κυκλοφορήσαντος Λεξικού της Μυκηναϊκής Ελληνικής του ομότ. καθηγητή του Ε.Κ.Π.Α. Ι. Κ. Προμπονά, που αποτελεί το magnum opus του:

# τα «Μυκηναϊκά Θησαυρίσματα» του Χ. Ε. Μαραβέλια, δικηγόρου ε. τ., δρος της Νομικής Σχολής Ε.Κ..ΠΑ., που έχει ασχοληθεί με πρώιμες φάσεις της ελληνικής γραφής. Μάλιστα η διδακτορική του διατριβή εξετάζει τον θεσμό του δήμου μέσα από τις μαρτυρίες των μυκηναϊκών πινακίδων.

# το άρθρο «Ι. Κ. Προμπονάς: Λεξικό της Μυκηναϊκής Ελληνικής», της Μαρίας Γρατσία- Προμπονά, εκπαιδευτικού.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν το νέο ή παλαιότερα τεύχη των Ναξιακών Γραμμάτων από τον Εκδότη του περιοδικού Ιωάννη Στυλ. Βερώνη ή να εγγραφούν ως συνδρομητές του από τον ίδιο (κινητό τηλέφωνο: 6944290450, ηλεκτρονική διεύθυνση: info@veronis.net) και τα μέλη της Συντακτικής Επιτροπής ή από το τυπογραφείο μας: Ι. Γκαντήραγας, Γερανίου 7, Αθήνα, τηλ. 210 5244309, 210 5245702.

Δείτε το εξώφυλλο του περιοδικού 

Και τα περιεχόμενα ..