Οι ελληνικές θάλασσες παραμένουν για μία ακόμα χρονιά ο Νο 1 προορισμός για ναυλωμένα super yachts παγκοσμίως. Πρόκειται για εξέλιξη που αποδίδεται αφενός στην ενίσχυση του brand name της χώρας και της απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς της και αφετέρου στο γεγονός πως η κάθε λογής χρεώσεις με τις οποίες επιβαρύνονται τα ναυλωμένα σκάφη στην Ελλάδα είναι αμελητέες, ενώ παράλληλα οι δυνατότητες ανεξέλεγκτης πρυμνοδέτησης και αγκυροβόλησης είναι απεριόριστες.

Στοιχεία που φαίνονται ότι αντισταθμίζουν την έλλειψη σοβαρών υποδομών ελλιμενισμού, οι οποίες ακόμα και όταν υπάρχουν είναι διαθέσιμες έναντι πάρα πολύ χαμηλών τελών, με ελάχιστες εξαιρέσεις τις λιγοστές ιδιωτικών συμφερόντων μαρίνες που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία έτη.

Αποτέλεσμα, το μερίδιο της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά του yacht chartering να είναι εντυπωσιακό και μάλιστα πολλαπλάσιο από αυτό του ελληνικού τουρισμού.

Βάσει επιβεβαιωμένων κρατήσεων για το 2023 (στοιχεία μέχρι 30/4), για το σύνολο της χρονιάς η Ελλάδα παραμένει ο Νο 1 προορισμός σε ναυλώσεις σκαφών σε παγκόσμιο επίπεδο, με μερίδιο αγοράς 27% επί του συνόλου των εβδομάδων κρατήσεων θαλαμηγών μήκους άνω των 20 μέτρων, σύμφωνα με στοιχεία της International Yacht Company (IYC), η οποία διαθέτει ένα διευρυμένο δίκτυο 14 γραφείων σε 9 χώρες και είναι μία από τις μεγαλύτερες ναυλομεσιτικές εταιρείες θαλαμηγών διεθνώς. Πρόκειται για μερίδιο αυξημένο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από το 24% του 2022. Και διπλάσιο σχεδόν της δεύτερης Γαλλίας που βρίσκεται στο 15%.

Ευνόητα ο πολύ μεγάλος αριθμός των σκαφών επιβαρύνει δυσανάλογα το περιβάλλον και δεδομένων των περιορισμένων δυνατοτήτων του ελληνικού ελεγκτικού μηχανισμού, εγείρει ερωτήματα για την ορθή διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων που παράγουν.

Μαζί με τη ραγδαία ανάπτυξη του yacht chartering στην Ελλάδα, που έχει προσελκύσει πλήθος ξένων ιδιωτικών θαλαμηγών και ιδιοκτητριών εταιρειών, πληθαίνει και ο αριθμός των Ελλήνων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται ήδη στην αγορά αυτή ή εισέρχονται τώρα με αξιώσεις στον κλάδο με στόλους super yachts. Μεταξύ αυτών o εφοπλιστής Πάρης Δράγνης, o οποίος μέσω της εταιρείας του Golden Yachts διαχειρίζεται 15 θαλαμηγούς, πολλές εκ των οποίων έχει ναυπηγήσει ο ίδιος στην Ελλάδα. Τον στόλο των super yachts που ελέγχει, μεγεθύνει και ο εφοπλιστής και πρώην δήμαρχος Οινουσσών, Ευάγγελος Αγγελάκος, που παρήγγειλε προ λίγων εβδομάδων ταυτόχρονα τρεις υπερπολυτελείς θαλαμηγούς, 70 μέτρων εκάστη, στα ναυπηγεία «The Italian Sea Group».

Ο εν λόγω επιχειρηματίας έχει ήδη άλλες δύο θαλαμηγούς που ναυλώνει υπό τον έλεγχό του. Αλλά και άλλοι Ελληνες εφοπλιστές, όπως για παράδειγμα ο Σπύρος Βαμβακάς, που έχουν μπει στην αγορά αυτή τα τελευταία χρόνια, ναυπηγούν τώρα και επιπλέον super yachts.

Η άνθηση της δραστηριότητας αυτής στην Ελλάδα είναι ακόμα πιο δυναμική αν εξεταστούν χωριστά οι μήνες αιχμής του καλοκαιριού: Αν κοιτάξουμε την καλοκαιρινή σεζόν μεμονωμένα, δηλαδή την περίοδο μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου, η Ελλάδα όχι μόνον είναι ο Νο 1 προορισμός σε ναυλώσεις σκαφών παγκοσμίως, αλλά αποτελεί τον προορισμό του ενός σε κάθε τρία super yachts που ναυλώνονται παγκοσμίως, με μερίδιο αγοράς 33% επί του συνόλου των εβδομάδων κρατήσεων. Το μερίδιο αυτό το 2022 ήταν 29%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται πολύ χαμηλότερα, με μερίδιο 21%, η Γαλλία και τρίτη η Ιταλία με 19%. Χώρες που έχουν αυστηρούς περιορισμούς στο πού μπορούν να δέσουν και έναντι ποιου ανταλλάγματος τέτοια μεγάλα σκάφη αναψυχής. Για παράδειγμα, στις χώρες αυτές δεν επιτρέπεται παρά μόνο σε πολύ συγκεκριμένα μέρη η πρυμνοδέτηση σε κόλπους, η γνωστή πρυμάτσα, και αυτό έναντι διόλου ευκαταφρόνητου ανταλλάγματος.

Ελέγχεται αυστηρά η εφαρμογή των περιορισμών από τις λιμενικές τους αρχές. Επιπλέον, τα τέλη ελλιμενισμού στα κατά τόπους αντίστοιχα λιμενικά ταμεία των χωρών αυτών υπερβαίνουν κατά πολύ τα ποσά που εισπράττονται στην Ελλάδα, όταν εισπράττονται. Ωστόσο με τις πολιτικές αυτές οι εν λόγω χώρες καταφέρνουν και έχουν σημαντικά μεγαλύτερα έσοδα για τον κρατικό προϋπολογισμό τους από το yachting απ’ ό,τι η Ελλάδα.

Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με στοιχεία της IYC φέτος παρατηρείται αύξηση της δυναμικής των ναυλώσεων στα πολύ μεγάλα σκάφη, θαλαμηγούς από 40 έως 50 μέτρα. Στα σκάφη 40-50 μέτρων οι επιβεβαιωμένες κρατήσεις είναι ήδη στο 75% συγκριτικά με το 2022 και καθώς πλησιάζει η κυρίως καλοκαιρινή σεζόν ενδέχεται να ξεπεράσουν τα περυσινά μεγέθη. Στις κατηγορίες 20-40 μέτρα και 50-60 μέτρα οι επιβεβαιωμένες κρατήσεις είναι κοντά στο 65% συγκριτικά με το 2022.

Αύξηση κρατήσεων καταγράφεται όμως και σε σκάφη 60 μέτρων και άνω. Ο ελληνικός στόλος σκαφών που είναι διαθέσιμα προς ναύλωση αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο. Σύμφωνα με την IYC, «το 2023 είδαμε πολλά νέα σκάφη να μπαίνουν στην αγορά και αυτή τη στιγμή, για το καλοκαίρι 2023, υπάρχουν επιβεβαιωμένες κρατήσεις στο 70% του στόλου». Οι Αμερικανοί εξακολουθούν να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό πελατών όσον αφορά τις ναυλώσεις σκαφών στη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Τι αφήνουν όμως όλοι αυτοί οι ταξιδιώτες στην Ελλάδα; Τα όποια έσοδα δεν εμφανίζονται καν στον προϋπολογισμό και αποτελούν μόνο εγγραφές στις πωλήσεις κάποιων λιμενικών ταμείων, οι οποίες ωστόσο προσμετρώνται αθροιστικά σε μονοψήφιο αριθμό εκατομμυρίων ετησίως, όπως και τα τέλη και ο ΦΠΑ από τους πλόες και τις ναυλώσεις αντίστοιχα. Από την πλευρά τους οι εταιρείες ναυλώσεων αντιτάσσουν πως η δραστηριότητα αυτή προσελκύει μια κατηγορία τουριστών με υψηλή αγοραστική δύναμη. Η εκτίμηση είναι ότι το 2022 τα «έξοδα ταξιδιού» ανήλθαν σε 144 εκατ. Χρήματα δηλαδή τα οποία δαπάνησαν στη χώρα οι ταξιδιώτες που ναύλωσαν θαλαμηγούς.

Οι δαπάνες αυτές, εξηγούν πηγές της αγοράς, έχουν θετικό αντίκτυπο στην οικονομία μικρότερων νησιών, ενώ το yachting δημιουργεί ευκαιρίες επαγγελματικής απασχόλησης. Σήμερα εκτιμάται ότι απασχολούνται στο yachting έμμεσα και άμεσα πάνω από 45.000 επαγγελματίες.

Με πληροφορίες από την εφημερίδα “Καθημερινή”