“Καλημέρα σε όλες και σε όλους. Δεν είναι εύκολο να μετρήσεις τον χρόνο στην πολιτική. Κάποιες μέρες μοιάζουν με χρόνια, και κάποια χρόνια περνούν σαν να ήταν μια μέρα. Υπάρχουν, όμως, ορισμένες στιγμές που σου θυμίζουν πόσο δρόμο έχεις διανύσει. Μια τέτοια στιγμή είναι και η αυριανή, καθώς συμπληρώνονται 6 χρόνια από τότε που αναλάβαμε για πρώτη φορά τη διακυβέρνηση της πατρίδας μας το 2019. Έξι χρόνια με σημαντικές προκλήσεις, αλλά και αξιοσημείωτη πρόοδο. Αντιμετωπίσαμε πρωτόγνωρες κρίσεις, αλλά δεν παρεκκλίναμε από τον βασικό μας στόχο: να γίνει η Ελλάδα πιο ισχυρή, πιο δίκαιη, πιο σύγχρονη.

Έχουμε, πια, τη χαμηλότερη ανεργία από το 2008. Ανάπτυξη μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Οι ξένες επενδύσεις βρίσκονται σε ιστορικό ρεκόρ. Το ΕΣΥ ενισχύεται, η Δικαιοσύνη ψηφιοποιείται, ενώ η Δημόσια Διοίκηση αλλάζει. Οι συντάξεις απονέμονται πιο γρήγορα, οι εργαζόμενοι προστατεύονται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας, στηρίζουμε τους νέους με μια στεγαστική πολιτική 43 δράσεων. Τα Πανεπιστήμια, τα σχολεία, οι συγκοινωνίες, η άμυνα, η πολιτική προστασία: σε όλους τους κρίσιμους τομείς έχουμε κάνει βήματα μπροστά.

Τα κάναμε όλα και τέλεια; Προφανώς όχι. Μένουν ακόμη πολλά να γίνουν και να διορθωθούν. Πρώτος εγώ έχω αναγνωρίσει πολλές φορές λάθη, καθυστερήσεις και αστοχίες σε χειρισμούς, αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη γιατί δεν διορθώσαμε εγκαίρως τα κακώς κείμενα, όπως στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεν κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Χρειάζεται πιο έντονη προσπάθεια να εμπεδωθεί μια νέα κουλτούρα ευθύνης και τήρησης της νομιμότητας, μακριά από πελατειακές νοοτροπίες και πολιτικές που ανήκουν οριστικά στο παρελθόν. Αυτήν την προσπάθεια να είστε σίγουροι ότι την κάνουμε και θα την κάνουμε.

Υπάρχουν, λοιπόν, ακόμα πολλά να αλλάξουν. Όμως ξέρω και ξέρετε και εσείς ότι υπάρχουν άλλα τόσα που έχουν αλλάξει. Θα συνεχίσουμε μέχρι το τέλος αυτής της τετραετίας με την ίδια πίστη ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει ακόμα καλύτερη. Και στο τέλος της διαδρομής, οι πολίτες θα είναι αυτοί που θα μας κρίνουν.

Κλείνω εδώ αυτόν τον επετειακό απολογισμό και περνώ στην καθιερωμένη κυριακάτικη ανασκόπηση.

Πρώτο θέμα για σήμερα, τα 8 δισ. ευρώ που εξασφαλίσαμε από τρία νέα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία: το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων. Μια σημαντική στήριξη για την κοινωνία και την οικονομία μας για την περίοδο 2026-2032, που έρχεται ως συνέχεια της αναπτυξιακής στρατηγικής που ξεκίνησε με το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι πόροι θα κατευθυνθούν σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενεργειακή αναβάθμιση, ο εκσυγχρονισμός των αστικών συγκοινωνιών, η κατασκευή νέων κοινωνικών κατοικιών, αλλά και δράσεις κοινωνικής συνοχής, με έμφαση στα άτομα με αναπηρία.

Παράλληλα, είχαμε τη θετική εισήγηση της Κομισιόν για το αναθεωρημένο σχέδιο «Ελλάδα 2.0», στο οποίο εντάσσονται νέα έργα με άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα: από την αναβάθμιση της ασφάλειας των δέκα μεγαλύτερων σιδηροδρομικών τούνελ του ΟΣΕ και τη δημιουργία έξυπνων διαβάσεων σε σχολικές μονάδες, μέχρι την ενίσχυση του φωτισμού σε οδικές αρτηρίες, την προμήθεια επιπλέον 175 ηλεκτροκίνητων λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υγείας, των σχολείων και των δημόσιων υπηρεσιών με νέα ψηφιακά εργαλεία. Στο ίδιο σχέδιο προβλέπεται και η προμήθεια δύο αεροσκαφών για την Πολιτική Προστασία. Συνεχίζουμε, λοιπόν, βήμα-βήμα, με στοχευμένες επενδύσεις που απαντούν σε πραγματικές ανάγκες.

Την Τρίτη παρουσιάστηκε και η νομοθετική ρύθμιση για τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων σε όλη την επικράτεια, ένα ζήτημα που απασχόλησε πολύ την κοινή γνώμη λόγω και της παραπληροφόρησης για το τι ακριβώς προβλέπει το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα. Ξεκαθαρίζουμε, λοιπόν: για όλους τους οικισμούς κάτω των 700 κατοίκων, που είναι και η συντριπτική πλειονότητα, θα διατηρηθούν τα υφιστάμενα όρια όπως χαράχτηκαν πριν από κάποιες δεκαετίες. Επομένως, δεν αλλάζει απολύτως τίποτα.

Για τους οικισμούς μεταξύ 700 και 2.000 κατοίκων θα δημιουργηθεί ένα ευέλικτο εργαλείο που θα επιτρέπει τη δόμηση και στα τμήματα που καταλαμβάνουν ουσιαστικά την υφιστάμενη ζώνη Γ, με μεγαλύτερη ευελιξία από αυτήν που προβλέπεται σήμερα στην εκτός σχεδίου δόμηση. Με τη ρύθμιση αυτή λύνουμε παλιές ασάφειες και στηρίζουμε την προοπτική των μικρών οικισμών, με σεβασμό στην ταυτότητα και την ιστορική κληρονομιά κάθε τόπου.

Επόμενο θέμα, το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, με μία δέσμη μέτρων που έχουν στόχο αυτό ακριβώς που λέει και ο τίτλος του: Δίκαιη εργασία για όλους – Απλοποίηση της νομοθεσίας – Στήριξη στον εργαζόμενο – Προστασία στην πράξη. Πρόκειται για αλλαγές βασισμένες σε προτάσεις που προήλθαν κυρίως από εργαζόμενους, επιχειρήσεις και τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους, μέσα από έναν εκτεταμένο και ουσιαστικό διάλογο όλων των πλευρών.

Με το νέο πλαίσιο, επιταχύνεται και απλοποιείται η διαδικασία των προσλήψεων, γίνεται ακόμη πιο ευέλικτη η διαχείριση του χρόνου εργασίας σε ημερήσια, εβδομαδιαία ή ακόμη και ετήσια βάση -εφόσον υπάρχει ατομική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, με πιστή τήρηση των ορίων ανάπαυσης και με πλήρη καταβολή υπερωριών και υπερεργασίας. Δεν καταργείται το 8ωρο, δεν μειώνεται ο μισθός για όσους επιλέξουν τετραήμερη εργασία, ενώ ενισχύεται η ασφάλεια και η προστασία των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς.

Παραμένω στον τομέα της απασχόλησης και, όπως σχεδόν κάθε εβδομάδα, έτσι και σήμερα έχουμε λόγο να αναφερθούμε σε μια ακόμη πρωτοβουλίας της ΔΥΠΑ. Αυτή τη φορά, αφορά τον κρίσιμο τομέα της υγείας με τη δημιουργία 500 θέσεων τραυματιοφορέων πλήρους απασχόλησης, για χρονικό διάστημα 12 μηνών. Η εν λόγω δράση, με προϋπολογισμό 9,6 εκ. ευρώ, απευθύνεται σε μακροχρόνια άνεργους με χαμηλή εξειδίκευση, πολλοί από τους οποίους είναι άνω των 50 ετών, και οι ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές φτάνουν τα 1.050 ευρώ. Έως τις 30 Ιουνίου είχαν πραγματοποιηθεί 364 προσλήψεις, εκ των οποίων οι 21 στον «Ευαγγελισμό». Πρόκειται για μια πολύτιμη ενίσχυση στο ανθρώπινο δυναμικό των νοσοκομείων που θα συμβάλλει στη μείωση των καθυστερήσεων στη διακομιδή ασθενών και στην αποσυμφόρηση των επειγόντων.

Συνεχίζω με τα κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών μεταξύ μεγάλων ελληνικών ΑΕΙ και διακεκριμένων ξένων Πανεπιστημίων που εγκρίθηκαν από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Υποβλήθηκαν και αξιολογήθηκαν 132 προτάσεις, πήραν το «πράσινο φως» οι 74, η χρηματοδότηση των οποίων ανέρχεται σε 94 εκ. ευρώ. Αναφέρω ενδεικτικά ότι το ΕΚΠΑ, το Αριστοτέλειο, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Δυτικής Μακεδονίας, θα προσφέρουν μεταπτυχιακά σε συνεργασία με το Yale, το Harvard, το Boston University, το Columbia University, το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και το Imperial College London.

Με τα νέα προγράμματα ενισχύεται ο διεθνής προσανατολισμός των ελληνικών ΑΕΙ, υιοθετούνται καλές διεθνείς πρακτικές και δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές να διερευνήσουν καινοτόμα επιστημονικά πεδία.

Μαζί με την εξωστρέφεια των ΑΕΙ, φροντίζουμε και για κάτι εξίσου κρίσιμο: την ελάφρυνση του στεγαστικού κόστους των φοιτητών μας. Από τις 30/6 έως τις 31/7, όλοι οι δικαιούχοι φοιτητές μπορούν να υποβάλουν την αίτησή τους στην πλατφόρμα stegastiko.minedu.gov.gr για να λάβουν οικονομική στήριξη από 1.500 έως 2.500 ευρώ ετησίως, αναλόγως του Πανεπιστημίου που φοιτούν και αν συγκατοικούν ή όχι. Αξίζει να θυμίσουμε ότι μέχρι το 2019, το φοιτητικό επίδομα ήταν στα 1.000 ευρώ, με συνολική ετήσια δαπάνη 51 εκ. ευρώ.

Σήμερα, η δαπάνη ανέρχεται στα 81,5 εκ. ευρώ, μια αύξηση της τάξης του 60%. Αυτό είναι κοινωνική πολιτική στην πράξη. Αλλά δεν μένουμε μόνο στα επιδόματα. Παράλληλα προχωράει το φιλόδοξο πρόγραμμα αναβάθμισης και ανακαίνισης των υφιστάμενων φοιτητικών εστιών, αλλά και δημιουργίας νέων, σύγχρονων, με συνέργεια δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Με την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, θα έχουν διαμορφωθεί χιλιάδες ασφαλείς και οικονομικές φοιτητικές κατοικίες, από την Αλεξανδρούπολη και την Πτολεμαΐδα έως την Καλαμάτα και το Ρέθυμνο, όλες ενταγμένες στο δημόσιο Πανεπιστήμιο. Έτσι, κάθε φοιτητής και φοιτήτρια θα μπορεί να σπουδάζει μακριά από το σπίτι του, χωρίς η στέγαση να αποτελεί βραχνά για την οικογένειά του.

Σε Λευκάδα και Σάμο συνεχίστηκε η παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη. Δίνουμε έμφαση σε έργα που βελτιώνουν την καθημερινότητα των κατοίκων, αλλά και την εμπειρία των επισκεπτών: επάρκεια νερού, διαχείριση αποβλήτων, καλύτερες συνδέσεις οδικές και θαλάσσιες, αλλά και τουριστική ανάπτυξη με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον. Ενδεικτικά θα αναφέρω κάποια παραδείγματα: το εμβληματικό έργο ύδρευσης Λευκάδας-Πρέβεζα-Άρτας από τις πηγές του Αγίου Γεωργίου Λούρου προχωρά, ενώ ο οδικός άξονας Βόνιτσα-Λευκάδα είναι σχεδόν έτοιμος.

Στη Σάμο προχωρά η αποκατάσταση του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Καρλόβασι, ενώ εξασφαλίσαμε πόρους για την ορθολογική διαχείριση αποβλήτων σε Σάμο και Ικαρία. Ειδικά για τα νησιά μας, μπορούμε πλέον να αξιοποιήσουμε σημαντικούς πόρους από το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων για να χρηματοδοτήσουμε έργα για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, αλλά και δράσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για αυτοκατανάλωση σε νοικοκυριά, αγρότες και επιχειρήσεις.

Σημαντική για την περιφερειακή ανάπτυξη είναι και η απόφαση ενίσχυσης με επιπλέον 148 εκ. ευρώ 177 επενδυτικών σχεδίων στον αγροδιατροφικό τομέα, την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση, την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες. Η απόφαση δημοσιεύθηκε την Πέμπτη από το Υπουργείο Ανάπτυξης και αφορά το ειδικό καθεστώς του Αναπτυξιακού Νόμου του 2022. Οι περισσότερες επενδύσεις γίνονται, με πρόσθετη μοριοδότηση, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας λόγω των ζημιών από την κακοκαιρία Daniel, ενώ η Κεντρική Μακεδονία συγκεντρώνει το υψηλότερο ύψος επενδύσεων, με σχεδόν το 30% της συνολικής ενίσχυσης.

Συνεχίζω με την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία αποδεικνύεται άκρως αποτελεσματική. Από τον Οκτώβριο έως σήμερα, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος, χειρίστηκε 243 υποθέσεις, 87 από τις οποίες αφορούσαν εξιχνιάσεις εγκληματικών οργανώσεων. Συνολικά έγιναν 1.580 συλλήψεις, εκ των οποίων οι 427 αφορούσαν δημόσιους υπαλλήλους. Οι επιτυχίες αυτές δεν είναι συγκυριακές.

Είναι το αποτέλεσμα μεθοδικής δουλειάς και οργάνωσης που έχει χτιστεί σταθερά τα τελευταία 6 χρόνια. Πιο πρόσφατη επιτυχία της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων είναι η εξάρθρωση κυκλώματος στο Τελωνείο Μαυροματίου Θεσπρωτίας, με 13 από τους 14 υπαλλήλους να συλλαμβάνονται για εκβιασμούς, δωροδοκία και δωροληψία.

Ο αγώνας κατά της ανομίας, σε όλα τα επίπεδα, για να κερδηθεί χρειάζεται επιμονή, συνεργασία, σχέδιο και, ίσως πάνω απ’ όλα, πολιτική βούληση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αλλαγή που έχει αρχίσει να συντελείται στα γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, μετά την αποφασιστική εφαρμογή ενός σύγχρονου και ολιστικού πλαισίου πρόληψης και καταστολής της αθλητικής βίας.

Από τον Φεβρουάριο του 2024, λοιπόν, εφαρμόζουμε μία δέσμη παρεμβάσεων που αντιμετωπίζει τη βία στα γήπεδα όχι αποσπασματικά, αλλά στη ρίζα της, αναγνωρίζοντας ότι δεν είναι ζήτημα μόνο ενός Υπουργείου, ούτε λύνεται μόνο με καταστολή. Μέσα σε ενάμιση χρόνο, εκδόθηκαν σχεδόν 1.750.000 ψηφιακά εισιτήρια, με την ψηφιακή ταυτοποίηση στην είσοδο να είναι πλέον κανόνας. Περισσότερες από 2.500 σύγχρονες κάμερες συνδέονται απευθείας με την ΕΛΑΣ, επιτρέποντας την άμεση ταυτοποίηση και σύλληψη κάθε παραβατικού οπαδού εντός γηπέδων -ήδη έχουν γίνει 604 συλλήψεις. Παράλληλα, εφαρμόζονται αυτοματοποιημένες διοικητικές κυρώσεις.

Επεισόδια σημαίνουν άμεσα πρόστιμο ή άδειες εξέδρες, χωρίς καθυστερήσεις. Έτσι, είχαμε 109 αγώνες κεκλεισμένων των θυρών, ενώ επιβλήθηκαν χρηματικές κυρώσεις περίπου 1,4 εκ. ευρώ από την ΔΕΑΒ σε ομάδες και φυσικά πρόσωπα. Και βεβαίως αυστηρότερες, αλλά και δίκαιες ποινικές κυρώσεις, μαζί με χαρακτηρισμό του αδικήματος της αθλητικής βίας ως «ιδιώνυμου», δηλαδή χωρίς ελαφρύνσεις, αναστολές ή μετατροπές ποινών. Η εφαρμογή των μέτρων μέχρι σήμερα δείχνει ότι οι παρεμβάσεις μας ήταν αποτελεσματικές. Έχουμε όμως ακόμα δρόμο. Γι΄ αυτό και συνεχίζουμε με νέες, αυστηρότερες αυτοματοποιημενες διοικητικές κυρώσεις για την «έργω ενθάρρυνση/πρόκληση» επεισοδίων εντός αγωνιστικών χώρων, αλλά και με τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα που θα καταγράφει όσους ιδιώτες αποκλείονται από τους αγωνιστικούς χώρους λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς. Είναι σημαντικό ότι η UEFA απέστειλε συγχαρητήρια επιστολή για την ασφαλή πλέον διεξαγωγή των αγώνων, που επιτρέπει σε κάθε φίλαθλο, σε κάθε οικογένεια με παιδιά να μπορεί να πηγαίνει και να παρακολουθεί με ασφάλεια το άθλημα και την ομάδα που αγαπάει.

Το οφείλουμε όμως, πρωτίστως, στους νέους ανθρώπους που χάθηκαν λόγω της οπαδικής βίας. Στον Άλκη Καμπανό, στον Μιχάλη Κατσούρη και στον Γιώργο Λυγγερίδη.

Κάτι διαφορετικό εφαρμόστηκε χθες στην Αθήνα: πιλοτικά τα ΜΜΜ -δηλαδή Μετρό, λεωφορεία, τραμ και τρόλεϊ- λειτούργησαν 24 ώρες, με στόχο την ασφαλή επιστροφή στο σπίτι όσων βγήκαν για να διασκεδάσουν. Ο μεγαλύτερος αριθμός σοβαρών τροχαίων καταγράφεται τις μεταμεσονύκτιες ώρες και ειδικά του Σαββάτου. Ευχαριστούμε τους εργαζόμενους που «έβαλαν πλάτη». Οι ειδικοί θα μελετήσουν τα στοιχεία -αν, σε ποια μέσα, πόσοι και πότε τα χρησιμοποίησαν- προκειμένου να βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Αν αποδειχθεί ότι το μέτρο λειτουργεί, να είστε σίγουροι ότι θα το καθιερώσουμε σε μόνιμη βάση από τον Σεπτέμβριο.

Κλείνοντας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις από το Άγιο Όρος, έναν τόπο με ξεχωριστή σημασία για κάθε Έλληνα και για εμένα προσωπικά. Εδώ, μέσα στην ηρεμία, την κατάνυξη και την απλότητα, ξαναβρίσκει κανείς κάτι πολύτιμο: τον χρόνο να σκεφτεί καθαρά, να κάνει έναν απολογισμό, να δει τι πέτυχε και κυρίως, τι οφείλει να συνεχίσει. Το Άγιο Όρος δεν είναι μόνο τόπος πίστης και προσευχής. Είναι και ένας ζωντανός φάρος σταθερότητας, ένα σύμβολο πνευματικής συνέχειας σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα και συχνά ταραγμένα.

Σας ευχαριστώ για τον χρόνο που αφιερώσατε και σε αυτήν την ανασκόπηση. Καλή σας ημέρα.”