Δευτέρα, 25 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣαντορίνη: Άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια

Σαντορίνη: Άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια

|

Μία άγνωστη μέχρι σήμερα υποθαλάσσια έκρηξη ηφαιστείου, μια από τις μεγαλύτερες στο ηφαιστειακό τόξο του νότιου Αιγαίου, έφεραν στο φως έρευνες πολυεθνικής επιστημονικής ομάδας στη Σαντορίνη.

Η επιστημονική ομάδα εντόπισε μια γιγάντια απόθεση ελαφρόπετρας, από την οποία πάρθηκαν δείγματα σε επτά υποθαλάσσιες τοποθεσίες γύρω από το νησί της Σαντορίνης. Τα αποτελέσματα για το ηφαίστειο, δημοσιεύονται στο περιοδικό «Communications Earth & Environment» του ομίλου «Nature».

Σαντορίνη - Naxospress
Σαντορίνη – Naxospress

Αυτό το στρώμα ελαφρόπετρας που ονομάστηκε «Αρχαίος τόφφος» υποδεικνύει ότι μια ρηχή υποθαλάσσια έκρηξη του προϊστορικού ηφαιστείου της Σαντορίνης έγινε πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια (με πιθανή απόκλιση δέκα χιλιάδων ετών). Λεπτές ηφαιστειακές αποθέσεις ελαφρόπετρας από την έκρηξη κάλυψαν τρία νησιά.

Τα πυροκλαστικά ρεύματα που εκλύθηκαν κάτω από τη θάλασσα παρέσυραν νερό και μετατράπηκαν σε ρεύματα θολότητας και λάσπης που κάλυψαν τον πυθμένα έως και 70 χιλιόμετρα μακριά από την πηγή τους σχηματίζοντας μια υποθαλάσσια απόθεση με όγκο μεγαλύτερο από περίπου 90 κυβικά χιλιόμετρα και πάχος έως και 150 μέτρα.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτή η απόθεση είναι έξι φορές μεγαλύτερη από τις αποθέσεις πυροκλαστικών ρευμάτων της μεγάλης Μινωικής έκρηξης που συνέβη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (πριν από περίπου 3.600 χρόνια) και συνετέλεσε στην παρακμή του Μινωικού πολιτισμού της Κρήτης.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι πυροκλαστικές αποθέσεις από τη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη του Ιανουαρίου 2022 στο νησί Χούνγκα Τόνγκα-Χούνγκα Χα’απάι στον Ειρηνικό Ωκεανό ήταν δέκα φορές μικρότερες από τις αποθέσεις που χαρτογραφήθηκαν από το συγκεκριμένο αρχαίο γεγονός της Σαντορίνης!

Όπως προκύπτει από τα νέα δεδομένα, το ηφαιστειακό πεδίο Χριστιανά-Σαντορίνη-Κολούμπο ήταν πολύ πιο εκρηκτικό στο μακρινό παρελθόν από ό,τι ήταν μέχρι σήμερα γνωστό. Ωστόσο, οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι παρά αυτή τη βίαιη πρώιμη ιστορία, είναι πολύ απίθανο το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης να έχει ξανά μια τόσο μεγάλη έκρηξη στο εγγύς μέλλον.

Για την ανακάλυψη της υποθαλάσσιας απόθεσης ελαφρόπετρας αξιοποιήθηκε ένας συνδυασμός βαθιών γεωτρήσεων, μεγάλων διεπιστημονικών συνόλων δεδομένων, εργαστηριακών αναλύσεων και ενός πυκνού δικτύου θαλάσσιων σεισμικών προφίλ.

Η αποστολή έγινε από το ερευνητικό σκάφος «Joides Resolution Science Operator», το οποίο χρησιμοποιείται από το διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα IODP. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από 22 χώρες με στόχο την εξερεύνηση της ιστορίας και της δομής της Γης, όπως καταγράφεται στα ιζήματα και τα πετρώματα του πυθμένα.

Στη συγκεκριμένη ωκεανογραφική αποστολή με αριθμό 398, που έγινε από τον Δεκέμβριο του 2022 ως τον Φεβρουάριο του 2023, συμμετείχαν 32 επιστήμονες από εννιά χώρες, με επικεφαλής τους Τιμ Ντρούιτ από το γαλλικό πανεπιστήμιο Clermont- Auvergne και Στέφεν Κούτερολφ από το Κέντρο Ωκεανογραφικών Ερευνών Geomar Helmholtz του Κιέλου.

Στην επιστημονική ομάδα συμμετείχαν επίσης, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Νομικού, η διδάσκουσα στο Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Όλγα Κουκουσιούρα, και η ερευνήτρια του Τομέα Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, Παρασκευή Πολυμενάκου.

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά η κ. Νομικού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης γράφεται ξανά!». «Τα ευρήματα από τις υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις αλλάζουν την τρέχουσα κατανόηση του ηφαιστειακού τόξου του νότιου Αιγαίου αποκαλύπτοντας μια εξαιρετικά επικίνδυνη υποθαλάσσια ηφαιστειακή δραστηριότητα από ό,τι ήταν προηγουμένως γνωστή.

Επεκτείνουν το εκρηκτικό ιστορικό του ηφαιστειακού συγκροτήματος της Σαντορίνης στο παρελθόν και υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας μεγάλης θαμμένης υποθαλάσσιας καλδέρας, πάνω στην οποία εξελίσσεται το σύγχρονο ηφαιστειακό πεδίο της», τονίζει η ίδια.

Επίσης, η κ. Νομικού εξηγεί ότι η ύπαρξη αυτών των αποθέσεων τέφρας και στην ξηρά «αναδεικνύει τη σημασία των βαθιών υποθαλάσσιων γεωτρήσεων για την αποκάλυψη όλων των μυστικών των νησιωτικών ηφαιστειακών τόξων, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπως η Μεσόγειος».

Με πληροφορίες από τη σελίδα ΑΠΕ – ΜΠΕ

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Εγκρίθηκε: Δωρεάν μετακίνηση για τα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα

Μεγάλη νίκη για τον νησιωτικό αθλητισμό μετά το αίτημα του Γ. Λεονταρίτη – Τα σωματεία θα ταξιδεύουν χωρίς κόστος με τα επιδοτούμενα πλοία.

Νάξος – Κατερίνα Καμπανέλλη: «Στόχος η δημιουργία φεστιβάλ στη Νάξο με επίκεντρο το έργο του πατέρα μου» (video)

Συγκινητική συνέντευξη της κόρης του Ιάκωβου Καμπανέλλη για το Θεατρικό Μουσείο στη Νάξο και τα σχέδια για ένα ετήσιο φεστιβάλ.

Γιάννης Βλασσερός: «Η Κόρωνος δεν μπορεί να είναι μόνο καλοκαιρινό χωριό»

Στη γενική συνέλευση της Κορώνου, ο γιατρός και πολιτευτής του ΠΑΣΟΚ ζήτησε μέτρα στήριξης, καλύτερη συγκοινωνία και σταθερή υγειονομική κάλυψη.

Σαντορίνη: Αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο στο «8ο Φεστιβάλ Στρογγύλη» (αφίσα)

Γιάννης Ζουγανέλης, Λευτέρης Ελευθερίου, Ελένη Καρακάση και Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος παρουσιάζουν τα τραγούδια του μεγάλου συνθέτη στις 26 Αυγούστου.

Ασφυξία στο λιμάνι της Νάξου – Μαζική επιστροφή εκδρομέων και το διαχρονικό ζήτημα των υποδομών

Με χιλιάδες ταξιδιώτες να επιστρέφουν, η Νάξος βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με το αδιαχώρητο στο λιμάνι και την ανάγκη για νέο σύγχρονο λιμενικό έργο.

Σαντορίνη – Γ. Βρούτσης: Ανακατασκευή τεσσάρων γηπέδων, έρχεται νέο στάδιο το 2026 (video)

Με προϋπολογισμό 326.000 ευρώ ξεκινά η αναβάθμιση των γηπέδων σε Εμπορείο, Ακρωτήρι, Βόθωνα και Θηρασιά, ενώ προχωρά το σχέδιο για σύγχρονο στάδιο στη Σαντορίνη.

Θεατρική Παράσταση στο Φιλώτι: «Ο Επιθεωρητής Ντρέικ και η Μαύρη Χήρα» (αφίσα)

Μια κωμωδία μυστηρίου του David Tristram ζωντανεύει στο Αθλοθέατρο Φιλωτίου, με τους Μάριο Αθανασίου, Βαλέρια Κουρούπη και Σπύρο Πούλη.

Αλλαγές στο ΕΚΑΒ: Νέα ασθενοφόρα και ελικόπτερα – Παραμένει το πρόβλημα του προσωπικού

Το υπουργείο Υγείας σχεδιάζει ενίσχυση στόλου και καλύτερο συντονισμό, όμως η έλλειψη διασωστών παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο.

Αεροδρόμια: Επενδύσεις δισεκατομμυρίων σε Αθήνα, Κρήτη, Καλαμάτα και 22 περιφερειακά

Από το φιλόδοξο σχέδιο των 1,28 δισ. ευρώ στο «Ελ. Βενιζέλος» έως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι και τις παραχωρήσεις στην Καλαμάτα και σε 22 περιφερειακά, η Ελλάδα επενδύει στρατηγικά για να στηρίξει την άνοδο του τουρισμού.

Νάξος – AlteR riTmo: Γιορτάζει 10 χρόνια χορού και δημιουργίας με νέο πρόγραμμα εκπαίδευσης (αφίσα)

Με αφορμή τα 10 χρόνια επιτυχημένης πορείας, το Κέντρο Χοροκινητικής Έκφρασης AlteR riTmo ανανεώνει τα μαθήματά του, εγκαινιάζει νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και προσφέρει 50% έκπτωση στα ετήσια δίδακτρα για νέες εγγραφές.

Εκτακτο: Δυστύχημα με έναν νεκρό στη πόλη της Νάξου

Νάξος και δυστύχημα με έναν νεκρό και έναν σοβαρά τραυματία στη πόλη της Νάξου -τι συνέβη;

Τραγωδία στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο

Θλίψη στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο τα ξημερώματα της Τρίτης. Η ανακοίνωση της Αστυνομίας.

Εκτακτο: Ατύχημα στον επαρχιακό δρόμο προς το αεροδρόμιο, τι συνέβη

Λίγο πριν τις 8 το βράδυ σημειώθηκε ατύχημα στον δρόμο Χώρας - Αεροδρομίου, τι συνέβη

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Νάξος: Χωρίς τις αισθήσεις του ανασύρθηκε ηλικιωμένος από τη θάλασσα

Χθες το απόγευμα σε περιοχή της Ανατολικής Νάξου ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις του ηλικιωμένος ενώ είχε πάει για ψάρεμα

Εσπερινό ΓΕ.Λ. Νάξου: Θλίψη για τον άδικο χαμό του μαθητή Χύκα Μικέλ

H σχολική κοινότητα αποχαιρετά τον 20χρονο μαθητή με λόγια αγάπης και συγκίνησης – Συλλυπητήρια στην οικογένεια και ευχές ανάρρωσης στον τραυματισμένο φίλο του.

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Διάψευση από τον Δήμο Κέας για φημολογούμενα κρούσματα γαστρεντερίτιδας

«Ανυπόστατες οι αναφορές για εκατοντάδες περιστατικά και θάνατο – Σταθερά μειούμενα τα κρούσματα μετά τον Δεκαπενταύγουστο»

Ασφυξία στο λιμάνι της Νάξου – Μαζική επιστροφή εκδρομέων και το διαχρονικό ζήτημα των υποδομών

Με χιλιάδες ταξιδιώτες να επιστρέφουν, η Νάξος βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με το αδιαχώρητο στο λιμάνι και την ανάγκη για νέο σύγχρονο λιμενικό έργο.

Νάξος: Νέα προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 25 Αυγούστου

Από τις 05:00 έως τις 07:00 το πρωί – Δεύτερη συνεχόμενη ημέρα με διακοπές ηλεκτροδότησης στο νησί