Κυριακή, 1 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣαντορίνη: Άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια

Σαντορίνη: Άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια

|

Μία άγνωστη μέχρι σήμερα υποθαλάσσια έκρηξη ηφαιστείου, μια από τις μεγαλύτερες στο ηφαιστειακό τόξο του νότιου Αιγαίου, έφεραν στο φως έρευνες πολυεθνικής επιστημονικής ομάδας στη Σαντορίνη.

Η επιστημονική ομάδα εντόπισε μια γιγάντια απόθεση ελαφρόπετρας, από την οποία πάρθηκαν δείγματα σε επτά υποθαλάσσιες τοποθεσίες γύρω από το νησί της Σαντορίνης. Τα αποτελέσματα για το ηφαίστειο, δημοσιεύονται στο περιοδικό «Communications Earth & Environment» του ομίλου «Nature».

Σαντορίνη - Naxospress
Σαντορίνη – Naxospress

Αυτό το στρώμα ελαφρόπετρας που ονομάστηκε «Αρχαίος τόφφος» υποδεικνύει ότι μια ρηχή υποθαλάσσια έκρηξη του προϊστορικού ηφαιστείου της Σαντορίνης έγινε πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια (με πιθανή απόκλιση δέκα χιλιάδων ετών). Λεπτές ηφαιστειακές αποθέσεις ελαφρόπετρας από την έκρηξη κάλυψαν τρία νησιά.

Τα πυροκλαστικά ρεύματα που εκλύθηκαν κάτω από τη θάλασσα παρέσυραν νερό και μετατράπηκαν σε ρεύματα θολότητας και λάσπης που κάλυψαν τον πυθμένα έως και 70 χιλιόμετρα μακριά από την πηγή τους σχηματίζοντας μια υποθαλάσσια απόθεση με όγκο μεγαλύτερο από περίπου 90 κυβικά χιλιόμετρα και πάχος έως και 150 μέτρα.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτή η απόθεση είναι έξι φορές μεγαλύτερη από τις αποθέσεις πυροκλαστικών ρευμάτων της μεγάλης Μινωικής έκρηξης που συνέβη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (πριν από περίπου 3.600 χρόνια) και συνετέλεσε στην παρακμή του Μινωικού πολιτισμού της Κρήτης.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι πυροκλαστικές αποθέσεις από τη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη του Ιανουαρίου 2022 στο νησί Χούνγκα Τόνγκα-Χούνγκα Χα’απάι στον Ειρηνικό Ωκεανό ήταν δέκα φορές μικρότερες από τις αποθέσεις που χαρτογραφήθηκαν από το συγκεκριμένο αρχαίο γεγονός της Σαντορίνης!

Όπως προκύπτει από τα νέα δεδομένα, το ηφαιστειακό πεδίο Χριστιανά-Σαντορίνη-Κολούμπο ήταν πολύ πιο εκρηκτικό στο μακρινό παρελθόν από ό,τι ήταν μέχρι σήμερα γνωστό. Ωστόσο, οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι παρά αυτή τη βίαιη πρώιμη ιστορία, είναι πολύ απίθανο το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης να έχει ξανά μια τόσο μεγάλη έκρηξη στο εγγύς μέλλον.

Για την ανακάλυψη της υποθαλάσσιας απόθεσης ελαφρόπετρας αξιοποιήθηκε ένας συνδυασμός βαθιών γεωτρήσεων, μεγάλων διεπιστημονικών συνόλων δεδομένων, εργαστηριακών αναλύσεων και ενός πυκνού δικτύου θαλάσσιων σεισμικών προφίλ.

Η αποστολή έγινε από το ερευνητικό σκάφος «Joides Resolution Science Operator», το οποίο χρησιμοποιείται από το διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα IODP. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από 22 χώρες με στόχο την εξερεύνηση της ιστορίας και της δομής της Γης, όπως καταγράφεται στα ιζήματα και τα πετρώματα του πυθμένα.

Στη συγκεκριμένη ωκεανογραφική αποστολή με αριθμό 398, που έγινε από τον Δεκέμβριο του 2022 ως τον Φεβρουάριο του 2023, συμμετείχαν 32 επιστήμονες από εννιά χώρες, με επικεφαλής τους Τιμ Ντρούιτ από το γαλλικό πανεπιστήμιο Clermont- Auvergne και Στέφεν Κούτερολφ από το Κέντρο Ωκεανογραφικών Ερευνών Geomar Helmholtz του Κιέλου.

Στην επιστημονική ομάδα συμμετείχαν επίσης, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Νομικού, η διδάσκουσα στο Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Όλγα Κουκουσιούρα, και η ερευνήτρια του Τομέα Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, Παρασκευή Πολυμενάκου.

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά η κ. Νομικού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης γράφεται ξανά!». «Τα ευρήματα από τις υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις αλλάζουν την τρέχουσα κατανόηση του ηφαιστειακού τόξου του νότιου Αιγαίου αποκαλύπτοντας μια εξαιρετικά επικίνδυνη υποθαλάσσια ηφαιστειακή δραστηριότητα από ό,τι ήταν προηγουμένως γνωστή.

Επεκτείνουν το εκρηκτικό ιστορικό του ηφαιστειακού συγκροτήματος της Σαντορίνης στο παρελθόν και υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας μεγάλης θαμμένης υποθαλάσσιας καλδέρας, πάνω στην οποία εξελίσσεται το σύγχρονο ηφαιστειακό πεδίο της», τονίζει η ίδια.

Επίσης, η κ. Νομικού εξηγεί ότι η ύπαρξη αυτών των αποθέσεων τέφρας και στην ξηρά «αναδεικνύει τη σημασία των βαθιών υποθαλάσσιων γεωτρήσεων για την αποκάλυψη όλων των μυστικών των νησιωτικών ηφαιστειακών τόξων, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπως η Μεσόγειος».

Με πληροφορίες από τη σελίδα ΑΠΕ – ΜΠΕ

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κτικάδος Τήνου: Συγκίνηση στην ανάληψη καθηκόντων του νέου Εφημέριου π. Γεωργίου Παλαμάρη

Με βαθιά ανθρώπινη συγκίνηση, η ενορία του Τιμίου Σταυρού αποχαιρέτησε τον π. Γεώργιο Ανδριώτη και υποδέχτηκε τον νέο της εφημέριο, π. Γεώργιο Παλαμάρη, με τιμή, δάκρυα και ελπίδα.

Πανελλαδικές 2025: Συνεχίζονται τη Δευτέρα με μαθήματα προσανατολισμού

Αρχαία, Μαθηματικά και Βιολογία εξετάζονται αύριο στα ΓΕΛ – Με αισιοδοξία ξεκίνησε η φετινή εξεταστική περίοδος, σύμφωνα με τη Σοφία Ζαχαράκη

Σαντορίνη: Έκτακτη διαφημιστική καμπάνια στο Sky TV για την αποκατάσταση της εικόνας του νησιού

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου επενδύει 30.000 ευρώ σε καμπάνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, εν μέσω προκλήσεων λόγω των σεισμικών φαινομένων

Σύρος: Μπαράζ δικών για τα αιολικά με επίκεντρο κατοίκους και αιρετούς της Τήνου

Περί τους 130 πολίτες, ανάμεσά τους ο δήμαρχος κι η έπαρχος, θα καθίσουν στο εδώλιο, αρχής γενομένης από την προσεχή Δευτέρα, επειδή αντιστάθηκαν με ειρηνικές διαμαρτυρίες στην ετσιθελική εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο νησί και αντιμετωπίστηκαν με ξυλοδαρμούς από τα ΜΑΤ και μαζική αγωγή SLAPP

Φολέγανδρος: Αναβαθμισμένο και 24ωρης λειτουργίας το ελικοδρόμιο του νησιού

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αναβάθμισης – Ένα από τα καλύτερα ελικοδρόμια στη νησιωτική Ελλάδα, σύμφωνα με τους πιλότους

“Να βουίξει το Αιγαίο”: Το νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου γεμίζει νησιώτικο ρυθμό το καλοκαίρι μας (video)

Θάλασσα, μελωδία και χορός ενώνονται στο νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου που υπόσχεται να μας ταξιδέψει στα γαλανά νερά του Αιγαίου.

Κέικ με Συκάμινα και Μύρτιλα: Γεύση καλοκαιριού σε κάθε μπουκιά!

Μια γλυκιά πρόταση από τη Μαριέττα Γαλάνη και το NaxosPress που ενώνει παράδοση, εποχικά φρούτα και απλότητα σε μια μοναδική συνταγή.

“Μην αφήσετε ούτε μια σταγόνα να πάει χαμένη”: Η Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος μέσα από τα μάτια του Νικόλα Πιτταρά

Με σεβασμό στα ζώα και τους ανθρώπους της παραγωγής, η τοπική κτηνοτροφική οικογένεια Πιτταρά τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος με λόγια που συγκινούν και διδάσκουν

Κουφονήσια – “Γιορτή Ψαρά”: Μια νύχτα αφιερωμένη στους ανθρώπους της θάλασσας (video)

Παράδοση, διάλογος και κοινότητα ενώθηκαν στη Γιορτή του Ψαρά στα Κουφονήσια, με την παρουσία τοπικών αρχών και ανθρώπων που κρατούν ζωντανό το νησιωτικό μας πνεύμα.

Μικρής έκτασης πρόσκρουση του “Αικατερίνη Π.” στο λιμάνι της Τήνου

Ασφαλής η αποβίβαση των 40 επιβατών – Σε εξέλιξη η έρευνα του Λιμενικού για τα αίτια του περιστατικού

Νάξος – Χείμαρρος: Αποχαιρετισμός στον Γιάννη Ψαρρά, έναν άνθρωπο της προσφοράς

Η εξόδιος ακολουθία του 72χρονου θα τελεστεί σήμερα Δευτέρα 26 Μαΐου στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής στον Χείμαρρο – Θλίψη στο Τσικαλαριό

Νάξος: «Πώς ένα δημόσιο ακίνητο έγινε ιδιωτική “πλατεία”, η αλήθεια πίσω από την περίφραξη στον Λυώνα»

Σαφές μήνυμα από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την περίφραξη στον Λυώνα: παράνομη αυθαίρετη χρήση του χώρου, περίφραξη για λόγους ασφάλειας και αποκατάσταση της νομιμότητας

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Νάξος: Έτοιμος ο νέος δρόμος που ενώνει Αγιο Προκόπιο με Κάπαρες (Πλάκα – Αγία Αννα)

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία ο νέος οδικός άξονας που συνδέει τον Άγιο Προκόπιο με τις Κάπαρες, μειώνοντας τον χρόνο διαδρομής και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια – Ευχαριστίες από τον πρόεδρο της κοινότητας Αγίου Αρσενίου

Παροναξία: “Ηλεκτρική” νύχτα με βροχόπτωση και …λάσπη (πίνακας)

Έντονα φαινόμενα, αστραπές και «λασποβροχές» χτύπησαν τα νησιά των Κυκλάδων – Τα ύψη υετού από το NaxosWeather (πίνακας)

Νάξος – Σύλλογος Μηχανικών: “Όχι σε οριζόντιους περιορισμούς, Ναι, σε στοχευμένο πλαίσιο για τις θερινές οικοδομικές εργασίες”

Ο Σύλλογος εκφράζει έντονο προβληματισμό για την αιφνιδιαστική πρόθεση του Δήμου να επιβάλει οριζόντιους περιορισμούς, χωρίς επαρκή διαβούλευση – Προτείνει στοχευμένο και ρεαλιστικό πλαίσιο που προστατεύει τόσο τον τουρισμό όσο και τον κατασκευαστικό κλάδο.

Κυκλάδες – Blue Star Ferries: Ξεκινούν τα θερινά δρομολόγια του “Blue Star 1”, πρωινό το “Blue Star Naxos”

Από την Κυριακή 1 Ιουνίου, το "Blue Star 1" αναλαμβάνει τη βραδινή αναχώρηση από Πειραιά, ενώ από Δευτέρα 2 Ιουνίου, το "Blue Star Naxos" ξεκινάει τα καθημερινά πρωινά του δρομολόγια προς Πάρο, Νάξο, Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Αστυπάλαια.

Νάξος – Λυώνας: Όταν ο φράχτης γίνεται σύμβολο απομόνωσης και αντίστασης

Η περίφραξη στην παραλία του Λυώνα της Κορώνου και η οργισμένη αντίδραση των κατοίκων – Ένα πανό που φωνάζει πιο δυνατά από τις λέξεις.

Νάξος: Αναβολή στη συζήτηση για τις θερινές οικοδομικές εργασίες, παράταση διαβούλευσης έως 10 Ιουνίου

Δεν θα ισχύσει από φέτος η ρύθμιση για περιορισμούς στις κατασκευαστικές δραστηριότητες. Συνάντηση διαβούλευσης με οικοδόμους και νέα προθεσμία για προτάσεις.

Greek Islands Trail: Η Νάξος στην καρδιά του πρώτου πεζοπορικού δικτύου των Κυκλάδων

Ένα φιλόδοξο project που φέρνει πιο κοντά τον άνθρωπο, τη φύση και τον πολιτισμό – Η Νάξος ανάμεσα στους πρωταγωνιστές ενός βιώσιμου, τετράμηνου τουριστικού μοντέλου