Σάββατο, 26 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΓαστρονομίαΝάξος: Μια ιδιαίτερη ταυτότητα σηματοδοτούν τα τυριά του νησιού

Νάξος: Μια ιδιαίτερη ταυτότητα σηματοδοτούν τα τυριά του νησιού

|

Η Νάξος όντας ένα ευλογημένο νησί με 430 τετραγωνικά χιλιόμετρα εύφορης γης κατάλληλης για καλλιεργητική χρήση, έχει αναπτύξει πλούσια γεωργική και κτηνοτροφική ιστορία, με χαρακτηριστική αυτή της ποιμενικής.

Στο νησί μέχρι και σήμερα υπάρχει έντονη δραστηριότητα του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος δεν έχει εγκαταλειφθεί, όπως συμβαίνει σε άλλα νησιά του Αιγαίου σε μεγάλο βαθμό.

Τα κύρια γνωρίσματα της Ναξιώτικης κτηνοτροφίας είναι n επικράτηση του εκτατικού συστήματος εκτροφής και το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων. Η εκτροφή αγελάδων είναι διαδεδομένη στις πεδιάδες και τα αιγοπρόβατα εκτρέφονται περισσότερο στις ορεινές περιοχές.

Μάλιστα, η κτηνοτροφία στη Νάξο σε γενικές γραμμές εμφάνισε τα τελευταία χρόνια, πριν την πανδημία του κορωνοϊού, μια μικρή αύξηση του ζωικού κεφαλαίου, κυρίως στην αιγοπροβατοτροφία. Οι περίπου 10.000 αγελάδες και τα 100.000 αιγοπρόβατα ελευθέρας βοσκής παράγουν περίπου 1.500 τόνους τυριού ετησίως, για τα οποία η Νάξος είναι γνωστή.

Τα φημισμένα τυριά της Νάξου, που ελκύουν πολλούς τουρίστες κάθε χρόνο, αποτελούν σημαντικό κομμάτι της κληρονομιάς των Ναξιωτών και με αρωγό την τεχνολογία, η διαδικασία παρασκευής τους έχει γνωρίσει εμφανείς διαφορές σε σχέση με το παρελθόν.

Όπως σε κάθε νησί, έτσι και τα τυριά της Νάξου έχουν τη δική τους ιδιαίτερη προετοιμασία και η τελική τους γεύση διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, ανάλογα με τον αριθμό των αποικιών που σχηματίζονται.

Από τα τυριά που παράγονται στο νησί της Νάξου, ευρέως γνωστά είναι η γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. και το αρσενικό Π.Ο.Π. από αιγοπρόβειο γάλα. Στο νησί παράγονται επίσης, το γίδινο Νάξου, η ξινομυζήθρα (ξινή μυζήθρα), το ξινότυρο ή ξινοτύρι, η γλυκιά μυζήθρα, το Ναξιώτικο λευκό τυρί σε φυσική άλμη από αιγοπρόβειο γάλα, το τυρί με βότανα και μπαχαρικά και το λαδοτύρι. Άλλα τυριά της Νάξου είναι ο κομός και το ορεινό Νάξου, που καταναλώνονται σε μικρότερο βαθμό, αλλά και το Τουλουμοτύρι, το οποίο χρόνο με τον χρόνο εκλείπει. Το γεγονός ότι δεν παράγουν Φέτα, δεν βοηθά να στην ανάπτυξη της αιγοπροβατοτροφίας και στη στήριξη των μονάδων.

Η γραβιέρα Νάξου, η οποία φέρει την ετικέτα Π.Ο.Π. από το 1996, είναι το πιο γνωστό τυρί του νησιού και το κύριο προϊόν παραγωγής των περισσότερων Ναξιώτικων τυροκομείων. Η υψηλή ποιότητα και η αυθεντικότητα της γραβιέρας Νάξου της έχουν προσφέρει εθνικά και διεθνή βραβεία. Αναφορικά με τη γραβιέρα Νάξου, ανήκει στα σκληρά τυριά και συχνά χαρακτηρίζεται ως τυρί ελβετικού τύπου. Έχει μικρές, αραιές τρύπες και έντονη γεύση, η οποία οφείλεται στην ανάπτυξη μικροοργανισμών πάνω στην επιφάνεια του τυριού. Χαρακτηριστικό της προετοιμασίας της γραβιέρας Νάξου είναι ότι μόνο κατά τη διάρκεια της άλμης προστίθεται αλάτι.

babounis1

Είναι αξιοσημείωτο ότι τα τυριά της Νάξου αποτελούν ιδιαίτερης σημασίας και είναι αναγνωρισμένα όχι μόνο από τους κατοίκους του νησιού, αλλά και από πολλούς ανθρώπους που διαμένουν εκτός νησιού, οι οποίοι τα παραγγέλνουν από τις εταιρείες που τα παράγουν.

Συγκεκριμένα, στη Νάξο υπάρχουν 4 τυροκομεία, εκ των οποίων τα 3 είναι ιδιωτικά:

# το τυροκομείο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου

# το τυροκομείο του Πιτταρά στις Μέλανες Νάξου, του οποίου η παραγωγή είναι διακεκριμένη και ανέρχεται πάνω από 250 τόνους τυρί ετησίως

# το τυροκομείο του Κουφόπουλου, το οποίο παράγει 25 διαφορετικά είδη τυριών και

# το τυροκομείο Μπαμπούνη, το οποίο αν και δεν παράγει γραβιέρα Νάξου, παράγει άλλα τυριά της περιοχής, όπως το αρσενικό Π.Ο.Π., του οποίου τα 2/3 της συνολικής παραγωγής παρασκευάζονται εκεί.

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου είναι ο μεγαλύτερος συνεταιρισμός του νησιού, που ιδρύθηκε το 1962, διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο στην αγροτική παραγωγή. Περιλαμβάνει 12 αγροτικούς συνεταιρισμούς που δραστηριοποιούνται στις περιοχές Άγιος Αρσένιος, Γαλανάδο, Γλινάδο, Δαμαριώνας, Δανακός, Κόρωνος, Κομιακή, Μέλανες, Φιλώτι και Χαλκί. Μερικές από τις βασικές δραστηριότητες του συνεταιρισμού είναι η παραγωγή τυριών, γαλακτοκομικών προϊόντων και το εμπόριο γεωργικών προμηθειών και ζωοτροφών. Η ένωση προτίθεται να ιδρύσει ένα μικρό τυροκομείο στην περιοχή του Φιλώτι, όπου σύμφωνα με τις απαιτήσεις Π.Ο.Π. θα παράγεται το Αρσενικό.

Οι ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες του νησιού έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη φυλών με ισχυρή ανθεκτικότητα στις δύσκολες συνθήκες της περιοχής. Οι φυλές ζώων που παραδοσιακά διατηρούνται στην περιοχή της Νάξου, αν και μπορούν να εκμεταλλεύονται τους χαμηλής βοσκοϊκανότητας βοσκοτόπους, παρουσιάζουν μειωμένη γαλακτοπαραγωγή. Για αυτό και τα τελευταία χρόνια οι κτηνοτρόφοι εισήγαγαν ολλανδικές αγελάδες της φυλής Holstein, που διακρίνονται για την υψηλή γαλακτοπαραγωγική τους ικανότητα, για να μπορέσουν να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση γραβιέρας Νάξου όλης της επικράτειας.

Όπως ορίζει η νομοθεσία, η γραβιέρα Π.Ο.Π. παράγεται μόνο από το γάλα που προέρχεται από φυλές ζώων που εκτρέφονται στη Νάξο. Ωστόσο, οι εισαγόμενες φυλές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσαρμογή των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών του νησιού, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις τους να μην είναι οι ίδιες με αυτές των αγελάδων Holstein στο εξωτερικό. Παράλληλα, οι αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια σε συνδυασμό με τη λειψυδρία και τις υψηλές τιμές ζωοτροφών, λόγω του ότι οι επαγγελματίες του κλάδου δεν έχουν τη δυνατότητα να σπείρουν τα χωράφια τους για να θρέψουν τα ζώα, φέρνουν τους κτηνοτρόφους αντιμέτωπους με σοβαρές προκλήσεις.

Η ναξιάτικη βουκολική ιστορία των ορεινών περιοχών σώζει ακόμα πνεύμα, χρώμα και οσμή μιας αυθεντικής συνέχειας από τους αρχαίους χρόνους. Ο πλούτος της ναξιάτικης χλωρίδας για την τροφή των ζώων, με εκλεκτά διατροφικά συστατικά, όπως τα θυμάρια, τα αφάνα, τα λαδανιά, το σχίνο, η αστοιβή, ο ασπάλαθος και τα πουρνάρια, καθιστά τα τυροκομικά προϊόντα πολύτιμα και περιζήτητα. Το νησί έχει γνωρίσει μεγάλο τουρισμό, με τα τοπικά προϊόντα να ενισχύουν τον τουρισμό του.

Οι επισκέπτες αποκτούν μια πραγματικά αυθεντική πολιτιστική εμπειρία, διότι γεύονται την τοπική κουζίνα και συνδέονται πιο στενά με τον τρόπο ζωής και τις αξίες των κατοίκων. Τα τοπικά προϊόντα της Νάξου έχουν διαμορφώσει μια μοναδική τουριστική ταυτότητα για το νησί, αποτελώντας τη βάση του γαστρονομικού τουρισμού.

Αφιέρωμα από την ιστοσελίδα tyrokomos.gr 

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ζούλτε Βάρεγκεμ – Μαλίν: Με ρυθμό, φάσεις και γκολ στην πρεμιέρα της Pro League

Με φόντο την επιθετική φόρμα και των δύο ομάδων, η πρεμιέρα του βελγικού πρωταθλήματος «μυρίζει» γκολ – δυνατό combo το G/G & Over 2.5

Ημέρα γιορτής: Η Αγία Παρασκευή στο Νιο Χωριό, ιστορία, πίστη και ρίζες Κρητικές στη Χώρα Νάξου

Μια μεγάλη γιορτή για τους Νιοχωρίτες – Εκατοντάδες προσκυνητές τίμησαν την προστάτιδα τους Αγία Παρασκευή, σε έναν από τους παλαιότερους ενοριακούς ναούς της Χώρας

Νάξος: Μουσική πανδαισία στον Απόλλωνα, γιορτάζει απόψε (25/07) με μελωδίες, κρασί και χορό!

Το χωριό Απόλλωνας στήνει γλέντι το Σάββατο 26 Ιουλίου με ζωντανή μουσική, ντόπιο κρασί, κεράσματα και την ομάδα «Αξοπατήματα» σε ένα μαγευτικό καλοκαιρινό βράδυ

Νάξος – Οι καρποί του φροντιστηρίου “Παιδεία”: Επιτυχίες μαθητών στις Πανελλαδικές 2025

Με κόπο, επιμονή και την υποστήριξη του φροντιστηρίου «Παιδεία» του Γιώργου Βάβουλα, οι μαθητές της Νάξου κατακτούν τις κορυφαίες σχολές της χώρας.

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Με καρδιά και γνώση: Το σούπερ 13αρι του Φροντιστηρίου “Αντώνη Χερουβείμ” στις Πανελλαδικές 2025

Μαθητές από τη Νάξο κατέκτησαν τις σχολές των ονείρων τους με τη στήριξη του φροντιστηρίου – Πρωτιές, υψηλές θέσεις και πολλή περηφάνια!

Καμίνι η Ελλάδα! Στους 45.8°C η μέγιστη θερμοκρασία (Σκάλα Μεσσηνίας), στους 39°C η Ηρακλειά, 36°C η Σχοινούσα (πίνακας)

Πρωτοφανές θερμικό κύμα έπληξε τη χώρα – Αναλυτικά οι θερμοκρασίες στις Κυκλάδες και η εικόνα της Νάξου

Η Γιορτή του Βοσκού “επιστρέφει” στην Κωμιακή με τυροκόμηση, μουσική και το «ταξίδι του μαλλιού»

Μια αυθεντική εμπειρία παράδοσης και γεύσης στην αυλή της Θεοσκέπαστης, με πρωταγωνιστές τους βοσκούς της Νάξου

Οι ψίθυροι της πέτρας: Η γλυπτική …ποίηση του Γιάννη Φραντζέσκου στον Καλόξυλο

Ο πολυδιάστατος Ναξιώτης δημιουργός σε μια μοναδική έκθεση γλυπτικής, ακολουθώντας το κάλεσμα των λίθων και της μνήμης – 26 και 27 Ιουλίου στην αίθουσα «Δρακούλη»

Κατασκευή Ιστοσελίδων Τουρισμού στη Νάξο με την υπογραφή Prime Digital & iArk Boutique Digital Agency

Η Νάξος, με τον τουρισμό της σε διαρκή ανάπτυξη, εμπιστεύεται την Prime Digital και την iArk Boutique Digital Agency για την επαγγελματική και στρατηγικά σχεδιασμένη κατασκευή ιστοσελίδων

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Έκτακτα μέτρα στη Σέριφο λόγω υπερκατανάλωσης νερού – Απαγορεύσεις και πρόστιμα

Ο Δήμος Σερίφου καλεί τους πολίτες να περιορίσουν τη χρήση νερού λόγω αυξημένης κατανάλωσης και περιορισμένων αποθεμάτων – Πρόστιμα έως και 1.000€ για παραβάτες.

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις