Άρθρο παρέμβαση του Κωνσταντίνου Αντ. Κατσουρού – Ιδρυτικού μέλος του ΑΡΣοΣ – με αφορμή τη συμπλήρωση 800 χρόνων από τη πρώτη ίδρυση αποικιακού καθεστώτος στο Αιγαίο με κυρίαρχη δύναμη την Βενετία
Οκτακόσια χρόνια πριν, στα 1204, οι νησιωτικοί πληθυσμοί του Αιγαίου Πελάγους αποκόπηκαν οριστικά από το κέντρο που τροφοδοτούσε και ανατροφοδοτούσε τους όρους παραγωγής και αναπαραγωγής της ζωής τους, την Κωνσταντινούπολη. Υποχρεώθηκαν, για 600 και πλέον χρόνια, να υποστούν την εγκαθίδρυση και διαμόρφωση ενός πρωτόγνωρου για την εποχή, στα 1200, εθνικού – σ’ ορισμένες περιπτώσεις πολυεθνικού – και εκκλησιαστικού καθεστώτος, με διοικητικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά ξένα προς τα δικά τους συνήθεια, που έγινε και έμεινε γνωστό στην ιστορία ως αποικιακό καθεστώς. Δεν πρόκειται για υπερβολή: για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία έλαβε χώρα, οργανώθηκε, ιδρύθηκε και διαμορφώθηκε αποικιακό καθεστώς στην καρδιά της Μεσογείου, στο Αιγαίο Πέλαγος, από τη μεγαλύτερη Τράπεζα της εποχής, την Βενετία και τους συμμάχους της!
Το 2016 οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για την ελληνική κοινωνία: ούτε καν οι «συνηθισμένες»! Το οικονομικό βρίσκεται σε αμφίρροπη σύγκρουση με το πολιτικό – και μέχρι τούτη την ώρα που γράφονται οι αράδες αυτές κερδίζει διαρκώς έδαφος! Το κοινωνικό γνωρίζει την αποσύνθεση σ’ όλες τις εκφάνσεις του. Το τοπικό έχει αφυδατωθεί! Το πολιτισμικό ευτελίζεται! Η Ιστορία αποδομείται!… Όλα αυτά τα είχαμε και τα έχουμε πίσω μας και δίπλα και μπροστά μας: ζούμε με αυτά, κοιμόμαστε και ξυπνάμε με αυτά, είναι ο καθημερινός μας εφιάλτης! Αυτή την δυσχερή κατάσταση δεν γνωρίζουμε ακόμα, ως κοινωνία, μετά από έξη χρόνια, με ποιο τρόπο να την αντιμετωπίσουμε!
Όλα όσα ζήσαμε σε «μέτρα» και «μεταρρυθμίσεις» το 2015 συνεχίζονται με περισσή ζωηράδα και συνέπεια από τους κυβερνητικούς και την αντιπολίτευσή τους, στα 2016. Επιβεβαιώνουν την επιβολή στην Ελληνική Πολιτεία μιας συντηρητικής λογικής και θεώρησης που αφορά την κοινωνία και την πολιτική, με τα χαρακτηριστικά της νεοφιλελεύθερης «επανάστασης», τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά του πολιτικο-κοινωνικού και οικονομικού κατεστημένου: μιας επανάστασης που επιτίθεται εναντίον της κοινωνίας και απαιτεί από αυτήν την ίδια τη σάρκα της! Την εκμηδένιση και τον αφανισμό της! Το κέρδος για τις αγορές στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία δεν προέρχεται μόνον από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης αλλά, κυρίως, από την αποδόμηση, τον ευτελισμό και την αποσύνθεση των κοινωνιών! Ό,τι ακριβώς συμβαίνει έξη χρόνια με την Ελληνική κοινωνία.
Δεν είναι λογικό, μετά από την μακραίωνη ιστορία χρεών και δανείων, δανειακών συμβάσεων, – ήδη από την εποχή της Επανάστασης του ’21 – να μην μπορούμε να καταλάβουμε ως κοινωνία ότι στις συνθήκες και στους ληστρικούς όρους της σύναψης των δανείων βρίσκονται οι αιτίες των αλλεπάλληλων πτωχεύσεων του Ελληνικού κράτους του οποίου η πορεία σημαδεύεται από συνεχείς οικονομικές κρίσεις και εξαρτήσεις.
Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, σε συνθήκες μνημονίων (δανειακών συμβάσεων), να συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι συντηρούσαμε ένα δυσβάσταχτο για την οικονομία κράτος, αναποτελεσματικό και αναξιόπιστο, πελατειακό, που λειτουργούσε περίπου σαν μόρφωμα σοβιετικού τύπου («τελευταία σοβιετία»). Και, το χειρότερο, να πιστεύουμε ότι σε συνθήκες δανειακών συμβάσεων αυτό το κράτος μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του, να γίνει λειτουργικό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό.
Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, σε συνθήκες μνημονίων, να συνεχίζουμε να νομίζουμε ότι οι πολιτικές λιτότητας στοχεύουν στην εξυγίανση της οικονομίας του ελληνικού κόσμου από την εγκληματική σπατάλη των πλουτοπαραγωγικών πηγών του, από την εξωφρενική απαίτησή του να συντηρείται με πόρους που δεν ανταποκρίνονται στις παραγωγικές δυνατότητές του, από την άρνησή του να εκπληρώνει τις θεμελιώδεις υποχρεώσεις του, ως πολιτικό υποκείμενο, απέναντι στο κράτος του.
Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, σε συνθήκες μνημονίων να παραμένουμε αδρανείς και να εκλαμβάνουμε για «μεταρρυθμίσεις» τις πολιτικές υποβάθμισης και αποδόμησης του κόσμου της εργασίας και του παραγωγικού δυναμικού του κράτους.
Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, σε συνθήκες μνημονίων να συνεχίζουμε να πιστεύουμε στην «ικανότητα» των αγορών, να νομίζουμε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις και άλλες συναφείς «πολιτικές» δράσεις στοχεύουν στην ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας, όταν αυτή η κοινωνία, εξαιτίας αυτών των δανειακών συνθηκών, έχει οδηγηθεί στην οικονομική υποβάθμισή της, στην υποτίμηση των αξιών της και τελικά οδεύει στον αφανισμό της.
Δεν μπορούμε ως κοινωνία και ως κράτος να συνεχίζουμε να πιστεύουμε, μετά από μια μεστή ιστορία δανειοληπτικών περιπετειών, ότι η λύση του προβλήματος της Ελληνικής κοινωνίας και του Ελληνικού κράτους βρίσκεται στα χέρια των «εταίρων» και «συμμάχων», της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ΗΠΑ – ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Οι τελευταίες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του Χειμώνα του 2016 και συνεχίζονται στην Χώρα μας εξαιτίας της αποδιάρθρωσης των κοινωνιών της Μέσης Ανατολής, κι όχι μόνον – Λαοί ξεριζώνονται, Κράτη και κοινωνίες αποδομούνται ενώ, από την άλλη, κράτη και ιδιώτες πλουτίζουν από το σύγχρονο δουλεμπόριο των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων της Ευρώπης και των ΗΠΑ, – δεν επιτρέπουν εφησυχασμούς και αμφιταλαντεύσεις. Δεν αρκεί πλέον «να πάει καλά ο τουρισμός». Η επικράτηση στο Αιγαίο Πέλαγος της Γερμανικής πολιτικής με αιχμή του δόρατος την Τουρκία, η επιθετικότητα αυτής της τελευταίας, δεν μας επιτρέπουν να κοιμόμαστε αμέριμνοι. Ήδη οι συμφωνίες για την εκποίηση των αεροδρομίων επιβαρύνουν τις δυνατότητες κατάλληλων χειρισμών από την Ελληνική κυβέρνηση με επαρκή αποτελέσματα. Ήδη με την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο – δήθεν για να περιμαζεύει τους έρημους, ενέργεια που παραβιάζει κατάφορα τις καταστατικές του δεσμεύσεις – το μέγα της θαλάσσης Κράτος καταλύεται!!! όπως θα το έλεγε ο Θουκυδίδης, δηλαδή το Αιγαίο με τα νησιά! Ήδη προχωράμε στον διαμελισμό της Χώρας, με την εκχώρηση εμπραγμάτων δικαιωμάτων, με το καθεστώς της συνδιαχείρισης και της συγκυριαρχίας των παραγωγικών πόρων και δυνατοτήτων της Πατρίδας μας. Οι «πολιτικές» περί τον τουρισμό έχουν τεθεί υπό αίρεση. Τίθεται δηλαδή υπό αίρεση αυτή η παραγωγική δύναμη που αυτάρεσκα καλούν «βαριά βιομηχανία» και φορέας της είναι κυρίως τα νησιά. Οι Νησιώτες δεν έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν άλλο!…..
Τα νησιά οφείλουν να επιβιώσουν! Οι νησιώτες οφείλουν να ζήσουν! Και να ζήσουν ζωή ανθρώπινη, αξιοπρεπή, σε συνθήκες ασφάλειας και ευμάρειας. Οι νησιώτες είναι κτήτορες, με πλήρη εμπράγματα δικαιώματα, κάτοχοι και νομείς της γης, της θάλασσας, του αέρα, του υπεδάφους, του υποθαλάσσιου χώρου του Αιγαίου και του Ιονίου. Στην μακραίωνη πορεία των 600 αυτών χρόνων επιβίωσαν επειδή είχαν πλήρη γνώση της μικρής κλίμακας στα όρια της οποίας έπρεπε να εξασφαλίσουν την αυτάρκειά τους. Αλλά και επειδή γνώριζαν πολύ καλά το πόσο εκτεθειμένοι ήσαν, και το πόσο δυσχερείς ήταν οι σχέσεις τους, με και στα σύνορά τους.
Οι νησιωτικές κοινωνίες, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη να διαμορφώσουν πολιτικές που θα τις οδηγήσουν σε συνθήκες οικονομικής αλληλεγγύης και κοινωνικής αλληλοβοήθειας! Τα νησιά, περισσότερο στην Ανατολική Μεσόγειο, διατρέχουν καθημερινά κινδύνους εξαιτίας της πολιτικής της Τουρκίας, αλλά και της πολιτικής αστάθειας και κοινωνικής αποσύνθεσης στην Συρία, στο Λίβανο, στην Παλαιστίνη, στο Ισραήλ, στην Αίγυπτο, στην Λιβύη, ακόμα και πιο βαθιά, στην Αφρική, αλλά και στο Ιράκ, στο Ιράν, στο Αφγανιστάν: είναι τα νότια και ανατολικά σύνορα της Αιγαιακής Πολιτείας, της Ανατολικής Μεσογείου. Σ’ αυτά τα ανατολικά σύνορα κοινωνίες καταστρέφονται εκ βάθρων. Τα νησιά κινδυνεύουν από την τεράστια μετακίνηση πληθυσμών που προκαλούν κυρίως οι πολιτικές που εκπονούνται στα βόρειο-δυτικά σύνορά τους, στην Εσπερία, στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Απέναντι σ’ αυτές τις απειλές, τις ασύμμετρες απειλές, οι νησιωτικοί πληθυσμοί έχουν υποχρέωση να προστατευθούν!!!! Να λάβουν πρόνοιες για την προστασία του ήδη υπάρχοντος δημογραφικού δυναμικού, των παραγωγικών δυνατοτήτων τους, αλλά και να αυξήσουν τον πληθυσμό τους, να εξασφαλίσουν την οικονομική επάρκειά τους και να αναπτύξουν νέες παραγωγικές δυνατότητες και τεχνικές.
Οι νησιωτικοί πληθυσμοί της Μεσογείου οφείλουν να συνεργαστούν προκειμένου να συν-διαμορφώνουν και να λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις πολιτικές για: την αγροτο-κτηνοτροφική παραγωγή και την αλιεία που θα συμβαδίζει και θα συνδυάζεται άμεσα με την πολιτική ελέγχου της ενέργειας: μόνον έτσι μπορούν να ανταπεξέλθουν στις πολιτικές της λιτότητας. Να λάβουν πρόνοιες: για την υγεία. Για την εκπαίδευση. Για τις μεταφορές, το περιβάλλον, φυσικό και δομημένο. Για την εκμετάλλευση της γης τους. Για τον τουρισμό, τη βιοτεχνία, την βιομηχανική παραγωγή όπου το επιτρέπει η δομή τους.
Να αποκτήσουν και να λειτουργούν δικές τους αγορές, να καθιερώσουν εσωτερική επικοινωνία, δίκτυα αλληλεξαρτήσεων στην παραγωγή όπως τέθηκε προηγούμενα και δικαίωμα προτίμησης όσον αφορά την αγορά και την πώληση των προϊόντων τους. Δικαίωμα προτίμησης επίσης και όσον αφορά την εκποίηση της γης τους.
Τα νησιά οφείλουν να σκεφτούν και να δράσουν σύμφωνα με τις ανάγκες των νησιωτών κατοίκων τους και τις αναγκαιότητες του Τόπου τους, που δεν είναι άλλος από την Μεσογειακή κοινωνία που βάλλεται ευθέως και πανταχόθεν από τον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο μηδενισμό!.
Απρίλης του 2016
Κωνσταντίνος Αντ. Κατσουρός
