Ψυχοπαθολογία… Τι σημαίνει ο όρος, πως προσδιορίζεται… Αρθρο της Παναγιώτας Τούμπα, Κλινικής Ψυχολόγου και δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Κινητής Μονάδας ΝΑ Κυκλάδων ΚΛΙΜΑΚΑ
Με επίκεντρο την μελέτη του ανθρώπινου ψυχισμού, η ψυχοπαθολογία προσπαθεί να αποσαφηνίσει και να επισημάνει την παθολογική συμπεριφορά. Ο ορισμός της ψυχοπαθολογίας βασίζεται σε ένα συνδυασμό κριτηρίων.
Αρθρο της Παναγιώτας Τούμπα (*)
Η διάκριση μεταξύ ψυχοπαθολογικού και μη δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, καθώς η διαχωριστική γραμμή μεταξύ φυσιολογικού και μη για κάποιους είναι αφηρημένη και τοποθετείται δύσκολα. Η μη συνηθισμένη συμπεριφορά δεν είναι απαραίτητα και παθολογική και το αντίστροφο. Η συμπεριφορά που παρατηρείται σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού δεν είναι πάντοτε αποδεκτή ή μη παθολογική.
Επομένως με βάση ποια κριτήρια θα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε τη «μη φυσιολογική» από τη «φυσιολογική» συμπεριφορά;
Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της ψυχοπαθολογίας, βάση των οποίων μπορούμε να εκτιμήσουμε το εάν μια συμπεριφορά είναι «φυσιολογική» ή μη, είναι:
· Δυστυχία/ πόνος/ υποκειμενική ενόχληση.
· Δυσλειτουργικότητα: το αν υπάρχουν σκέψεις η συμπεριφορές που καθιστούν δύσκολη τη καθημερινότητα του ατόμου, ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται.
· Παράλογες ιδέες.
· Απρόβλεπτες ή ανεξέλεγκτες συμπεριφορές (για παράδειγμα επιθετικότητα), οι οποίες καθιστούν το άτομο επικίνδυνο για τον εαυτό του και τους άλλους.
· Το να βιώνει το άτομο αισθήσεις με διαφορετικό τρόπο από τους άλλους ή να αντιλαμβάνεται ερεθίσματα εκεί όπου δεν υπάρχουν (για παράδειγμα ακουστικές ή οπτικές ψευδαισθήσεις).
· Άρση των αναστολών (για παράδειγμα δημόσια σεξουαλική συμπεριφορά).
· Δυσπροσαρμοστικότητα: το αν το άτομο μπορεί ή όχι να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί στις εκάστοτε κοινωνικές απαιτήσεις.
Η παθολογική ή η μη παθολογική συμπεριφορά επομένως ορίζεται βάσει των αποτελεσμάτων και των συνεπειών αυτής, τόσο στο περιβάλλον του ατόμου, αλλά και στο ίδιο το άτομο. Ο προσδιορισμός της απαιτεί έναν συνδυασμό κριτηρίων και συνυπολογισμό παραγόντων.
Για την καλύτερη διευκόλυνση των ειδικών ψυχικής υγείας, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση των ποικίλων διαταραχών συμπεριφοράς, χρησιμοποιούνται παγκοσμίως 2 βασικά συστήματα ταξινόμησης. Το ICD-10 (International Classification of Diseases) και το DSM-V (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Τα συστήματα ταξινόμησης χρησιμοποιούνται ως διαγνωστικό εργαλείο για τους ειδικούς ψυχικής υγείας, παρέχοντας τα κριτήρια για την ύπαρξη κάθε ψυχικής διαταραχής.
(*) Η Παναγιώτα Τούμπα είναι Κλινική Ψυχολόγος, το άρθρο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα kinitimonadaklimaka
