Τα Ελληνόπουλα δεν τρώνε πλέον φρούτα και λαχανικά. Οπότε θεριεύει η παιδική παχυσαρκία.
Αμαρτίες γονέων… Τις λανθασμένες διατροφικές επιλογές των μεγάλων και την απουσία δράσεων πρόληψης της παχυσαρκίας «πληρώνουν» όλο και περισσότερα Ελληνόπουλα. Τουλάχιστον ένα στα τρία παιδιά είναι υπέρβαρα και ένα στα δέκα παχύσαρκα, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν από μικρή ηλικία ενδείξεις για νοσήματα «φθοράς» που έως πριν από χρόνια ήταν συχνά μόνο σε ενηλίκους. Παιδιά με αυξημένη αρτηριακή πίεση, προδιαβήτη και αυξημένα τριγλυκερίδια βρίσκονται πλέον σε ημερήσια διάταξη στα περιστατικά που παρακολουθούν οι παιδίατροι.
Ενδεικτικά είναι τα αποτελέσματα της μελέτης Healthy Growth του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου σε παιδιά ηλικίας 9-13 ετών, σε διάφορες περιοχές της χώρας, η οποία κατέδειξε ότι το 28% των Ελληνόπουλων εμφανίζει αντίσταση στην ινσουλίνη, το 13% έχει υπερχοληστερολαιμία, το 4% εμφανίζει χαμηλά επίπεδα καλής χοληστερόλης, το 9% υψηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης, το 9% αυξημένα τριγλυκερίδια και το 21%-24% υπέρταση.
Αντίστοιχα είναι τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας σε εφήβους ηλικίας 14 ετών σε περιοχές της Αττικής από το Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Παν. Αθηνών στο «Αγία Σοφία», σύμφωνα με τα οποία το 22% των εφήβων είχε αυξημένη αρτηριακή πίεση, το 26% προδιαβητικές τιμές γλυκόζης, το 2% αυξημένα τριγλυκερίδα, το 11% χαμηλή καλή χοληστερόλη και το 10% κοιλιακή παχυσαρκία.
Οπως εξηγεί στην «Κ» ο καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής της Α΄ Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής στο «Αγία Σοφία» Γιώργος Χρούσος, «είναι γενετική επιλογή να αποθηκεύουμε λίπος για τις περιόδους πείνας.
Ετσι σε περιόδους αφθονίας θερμίδων, όπως αυτή που διανύουμε, σε συνδυασμό με το στρες αλλά και το ότι δεν χρησιμοποιούμε αρκετά το μυϊκό μας σύστημα, παχαίνουμε. Και η παχυσαρκία δεν “πάει” μόνη της. Παλαιότερα, σπάνια βλέπαμε αυξημένη γλυκόζη σε παιδιά. Τώρα βλέπουμε συχνά προδιαβήτη, βρίσκουμε υπέρταση και αυξημένη χοληστερίνη. Είναι ένα φαινόμενο που ξεκίνησε πριν από 30-40 χρόνια και εντείνεται διαρκώς».
Τα παιδιά με παθήσεις «ενηλίκων» δεν χρήζουν ιατρικής, φαρμακευτικής περίθαλψης. Οι συστάσεις είναι κυρίως απώλεια βάρους ή διατήρηση του βάρους σε συγκεκριμένα επίπεδα, σωστή διατροφή και σωματική άσκηση, εξηγεί στην «Κ» η επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Εφηβικής Ιατρικής στο «Αγία Σοφία», επίκουρη καθηγήτρια Φλώρα Μπακοπούλου. Οπως τονίζει, «το βασικό είναι να ενημερωθεί όλη η οικογένεια. Συνήθειες πρέπει να αλλάξει όλη η οικογένεια, όχι μόνο το παιδί».
Ομως οι γονείς σε μεγάλο ποσοστό δεν αναγνωρίζουν το πρόβλημα βάρους του παιδιού τους. Σύμφωνα με μελέτες του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, το 88% των γονιών υπέρβαρων παιδιών και το 55% των γονιών παχύσαρκων παιδιών ηλικίας 5-6 ετών υποεκτιμούν την κατάσταση. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Διατροφής-Διατροφολογίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Γιάννης Μανιός, «ο γονέας δεν είναι έτοιμος να δεχθεί ότι το παιδί του είναι υπέρβαρο. Θεωρεί ότι είναι ένδειξη καλής υγείας ή ότι το παιδί “θα πάρει ύψος”».
«Η καλύτερη επένδυση που μπορεί να κάνει μια κοινωνία είναι στην εγκυμοσύνη και στα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής», τονίζει ο κ. Χρούσος, εξηγώντας ότι η πρόληψη της παχυσαρκίας σε αυτές τις περιόδους είναι κομβικής σημασίας. «Ξέρουμε ότι εάν ένα παιδί είναι παχύσαρκο στην ηλικία των 3-5 ετών, η πιθανότητα να γίνει παχύσαρκος ενήλικος είναι πάρα πολύ υψηλή», επισημαίνει, προσθέτοντας «κατά την εγκυμοσύνη, μια παχύσαρκη μητέρα ή μια μητέρα με προδιαβήτη μπορεί να αναπτύξει διαβήτη κύησης, να επηρεαστεί το έμβρυο, με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο κίνδυνος να αναπτύξει το παιδί μεγαλώνοντας παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2».
Ο κ. Μανιός προτείνει παρεμβάσεις αντιμετώπισης του προβλήματος στο σχολείο. Οπως εξηγεί, το κάθε παιδί προσκομίζει στο σχολείο κατά την εγγραφή χαρτί γιατρού στο οποίο αναγράφονται και σωματομετρικά στοιχεία. Εάν το παιδί έχει πρόβλημα βάρους, θα μπορούσε το ίδιο το σχολείο να παραπέμπει διακριτικά την οικογένεια στους θεσμοθετημένους Συμβουλευτικούς Σταθμούς Νέων για βοήθεια.
Να επιτραπεί στους παιδιάτρους να συνταγογραφούν εξετάσεις για κάποιες παθήσεις «ενηλίκων», με την ένδειξη πρόληψη, ζητεί ο πρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής Κων. Νταλούκας. Οπως εξηγεί στην «Κ», η ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν επιτρέπει στον παιδίατρο να γράψει προληπτικά εξέταση για χοληστερόλη, παρά μόνον εάν υπάρχει διάγνωση.
