Τετάρτη, 2 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΣύρος: Οταν η τοπική κοινωνία δέχθηκε χιλιάδες ορφανά προσφυγόπουλα

Σύρος: Οταν η τοπική κοινωνία δέχθηκε χιλιάδες ορφανά προσφυγόπουλα

|

Αλλος θα προσπερνούσε το εύρημα δίχως να του ρίξει δεύτερη ματιά. Ομως ο Λευτέρης Ζώρζος, αρχαιολόγος, συνεπώς παθιασμένος με την έρευνα, έσκυψε να μαζέψει μια σφαίρα από το δάπεδο ενός άδειου κτιρίου στο Στρατόπεδο Λοχαγού Ζαφείρη Αποστόλου στη Σύρο, όπου υπηρέτησε τη στρατιωτική θητεία του το 2014.

Γρήγορα διαπίστωσε ότι το αντικείμενο δεν βρέθηκε τυχαία εκεί. Είχε πέσει από μια χαραμάδα στις σανίδες του επάνω πατώματος. Με άδεια τού τότε διοικητή του στρατοπέδου, Δημήτρη Μπούνταλη, άρχισε να ψάχνει ανάμεσα στα μαδέρια για να ανακαλύψει έκπληκτος γράμματα, παιχνίδια, φωτογραφίες, κομμάτια ρουχισμού.

Τι ήταν όλα αυτά τα αλλόκοτα πράγματα μέσα στους στρατώνες; Επρόκειτο για τεκμήρια από την προηγούμενη ζωή του κτιρίου αυτού, ενός τεράστιου ορφανοτροφείου που κτίστηκε από τους Αμερικανούς στη Σύρο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή με το όνομα Near East Relief. Απομεινάρια που θεωρήθηκαν άχρηστα και αποτέθηκαν κάποια στιγμή ως απορρίμματα μέσα στο πάτωμα είτε από τους τροφίμους είτε αργότερα από τους στρατιώτες.

Δίχως να το ξέρει, ο Ζώρζος είχε βρει σπαράγματα από τη λειτουργία του μεγαλύτερου ορφανοτροφείου της Μεσογείου, που ανοικοδομήθηκε για να υποδεχθεί τα ξεριζωμένα αγόρια και κορίτσια, ελληνικής και αρμενικής καταγωγής, που έχασαν τους γονείς τους. Το 2014 στήθηκε μια μικρή έκθεση στην είσοδο του στρατοπέδου για να τιμήσει τα χιλιάδες παιδιά που πέρασαν από το οικοδόμημα αναζητώντας καλύτερη τύχη. Περίπου μία δεκαετία μετά την απρόσμενη ανακάλυψη και με αφορμή τα 100 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του ιδρύματος οργανώθηκε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα, που μόλις ολοκληρώθηκε, προβλήθηκαν ντοκιμαντέρ, προσκλήθηκαν ειδικοί, ενώ εκδόθηκε ένα λεύκωμα με φωτογραφίες και ντοκουμέντα.

Η ιστορία που ξεκίνησε από μια σφαίρα μάς γύρισε πίσω σε μια εποχή ταραγμένη, σε μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση που απλώθηκε από την Τουρκία στην Ελλάδα. Η φιλανθρωπική οργάνωση Near East Relief είχε άλλωστε ξεκινήσει τη δράση της από το 1915 με τη Γενοκτονία των Αρμενίων, αλλά συνέχισε και τα επόμενα έτη, με κορύφωση τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Η έκθεση στην Πινακοθήκη Κυκλάδων, που έγινε με πρωτοβουλία του Ζώρζου και υλοποιήθηκε χάρη σε εθελοντική ομαδική δουλειά, παρουσίασε την ιστορία της Near East Relief (για τα έτη 1915-1930) και τη δημιουργία αυτού του μοναδικού πολυπολιτισμικού ζωντανού μνημείου που ιδρύθηκε πριν από έναν αιώνα στην Ερμούπολη.

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη δημιουργία του μεγαλύτερου ορφανοτροφείου της Ανατολικής Μεσογείου, παρουσιάστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου-17 Οκτωβρίου 2023, στη Σύρο, η έκθεση “1923-2023 – Το ορφανοτροφείο της Near East Relief”.

Τα πρωτότυπα αντικείμενα που βρέθηκαν κάτω από τα ξύλινα πατώματα του ορφανοτροφείου παρουσιάστηκαν μαζί με άλλα τεκμήρια από εκείνη την περίοδο.

Εμφαση βέβαια δόθηκε στο εκπαιδευτικό σύστημα και στο πρόγραμμα εργασίας που ήταν αφιερωμένο στην καλλιέργεια των επαγγελματικών δεξιοτήτων που θα προετοίμαζαν τα 7.000 ορφανά για τη ζωή μετά το ορφανοτροφείο.

Η κεντρική ομάδα N.E.R.O.S. αποτελείται από τους Λευτέρη Ζώρζο (αρχαιολόγο), Νίκο Κορακάκη (γραφίστα / κινηματογραφιστή), Κώστα Ζαχαρίου (συντηρητή) και Νίνα Γεωργιάδου (αρχιτέκτονα).

Παράλληλα με τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Σύρο, έχει εκδοθεί ένας πολύ αξιόλογος δίγλωσσος (αγγλικά – ελληνικά) τόμος με θέμα το ορφανοτροφείο της Near East Relief από τις Εκδόσεις “Διπλογραφία” και με συμμετοχή από ιστορικούς, αρχιτέκτονες, αρχαιολόγους και άλλους ερευνητές.

Η έκθεση πιθανότατα να παρουσιαστεί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στη Νέα Υόρκη, ενώ το λεύκωμα με τη γραφιστική επιμέλεια του Νίκου Κορακάκη βρίσκεται σε βιβλιοπωλεία και διαδικτυακά στο Atlantea e-shop.

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε από την εθελοντική ομάδα N.E.R.O.S. σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης και σε συνεργασία με σπουδαίους φορείς και συλλόγους, όπως την Near East Foundation, την Near East Relief Historical Society, τον Σύλλογο Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου, την Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδος, το Δίκτυο Αρχιπέλαγος, το Hermoupolis Heritage, την Εστία Πύργου Καλλίστης και τη Θηραϊκή Εταιρεία Επιστημών Γραμμάτων και Τεχνών.

Με πληροφορίες από τη σελίδα kathimerini.gr 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Παραλίες υπό παρακολούθηση: Αυστηροί έλεγχοι, drones και πρόστιμα για τους παραβάτες

Με περισσότερες από 2.600 καταγγελίες τον Ιούνιο και νέα εργαλεία όπως το MyCoast και τα drones, το κράτος εντείνει τη μάχη για την προστασία του αιγιαλού – ποιες περιοχές συγκεντρώνουν τις περισσότερες παραβάσεις

Νάξος: Πρωταγωνίστρια για δεύτερη μέρα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» (video)

Από την Απείρανθο στη σμύριδα και από το κίτρο στη νέα γενιά – Ανθρώπινες ιστορίες, μνήμες και έμπνευση σε ένα ξεχωριστό οδοιπορικό της Νάξου. (video)

Α’ Φινλανδία: Ελσίνκι – Γιάρο, η νεοφώτιστη δίνει ρυθμό και… γκολ!

Η επιστροφή της Γιάρο στη μεγάλη κατηγορία συνοδεύεται από επιθετικό ποδόσφαιρο, ενώ η Ελσίνκι ψάχνει απαντήσεις και επανεκκίνηση – μια αναμέτρηση με πολλές υποσχέσεις.

«Μνήμες Αλλοτινών Εποχών» στη Σέριφο, αναβίωση παραδοσιακού γάμου με άρωμα Κρήτης

Το Σάββατο 5 Ιουλίου στις 19:00, η Κάτω Χώρα Σερίφου ταξιδεύει πίσω στον χρόνο, μέσα από τη λαογραφική αναπαράσταση ενός γνήσιου παραδοσιακού γάμου.

Στη Μήλο η πρώτη μοτοσυκλέτα ΕΚΑΒ, ταχύτητα και ζωή στα κρίσιμα περιστατικά

Μέσο άμεσης ανταπόκρισης αποκτά για πρώτη φορά το Κέντρο Υγείας Μήλου – Καθοριστική η συμβολή του προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής, Μάρκου Μάλλη.

Τήνος δίνει Ζωή: 282 Εθελοντές τίμησαν την 52η Αιμοδοσία στη μνήμη του Νικολάου Κορνάρου

Σε τρεις διαφορετικές κοινότητες του νησιού, πολίτες κάθε ηλικίας ένωσαν τις δυνάμεις τους, προσφέροντας αίμα και ελπίδα, ενώ για πρώτη φορά προωθήθηκε και η δωρεά μυελού των οστών.

«Κέντρο Ερευνών Ρίζες» για μια ζωή με αγάπη: Η φωνή των παιδιών έξω από τα ιδρύματα

Ο οργανισμός Κέντρο Ερευνών Ρίζες δίνει ελπίδα σε εκατοντάδες παιδιά που ζουν σε ιδρύματα, διεκδικώντας μια κοινωνία όπου κάθε παιδί μεγαλώνει σε οικογένεια — όχι σε δομή.

Ευρωπαϊκή vs Αμερικάνικη Ρουλέτα: Ποια συμφέρει τους παίκτες

Σύγκρινε τις δύο δημοφιλέστερες παραλλαγές ρουλέτας και ανακάλυψε ποια προσφέρει τις καλύτερες πιθανότητες.

Εμίρ Κουστουρίτσα: Επίτιμος Δημότης Σίφνου, γέφυρα Πολιτισμού στις Κυκλάδες

Ο παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτης και μουσικός αναγνωρίζεται από τον Δήμο Σίφνου για το έργο του και τη βαθιά σχέση του με το νησί – Η τελετή ανακήρυξης θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Cozy Festival.

FPT Paros 2025 – Ημέρα 3: Άνεμος-έκπληξη, χαοτικές beachstarts και νικητή τον Lennart Neubauer (video)

Η 3η ημέρα του Freestyle Pro Tour στην Πάρο απογειώθηκε απρόσμενα με μια νέα καινοτόμα μορφή αγώνα – οι 9 κορυφαίοι freestylers πάλεψαν δίπλα-δίπλα με θέα τον Παριανό ορίζοντα!

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

Πανελλαδικές 2025: «Γράψατε Ιστορία», οι μαθητές του Φροντιστηρίου Αντώνη Χερουβείμ στην κορυφή

Μια αληθινή γιορτή γνώσης, προσήλωσης και ονείρων – Ένα μεγάλο «μπράβο» σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς που μοιράστηκαν το ταξίδι της επιτυχίας

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου