Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΒιβλίοΣοφία Μαργαρίτη: Cherchez la femme σε έναν ανδρικό κόσμο

Σοφία Μαργαρίτη: Cherchez la femme σε έναν ανδρικό κόσμο

|

Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας και η Ναξιώτισσα φιλόλογος και συγγραφέας Σοφία Αρβανίτη μας εξηγεί τι σημαίνει το ” Cherchez la femme σε έναν ανδρικό κόσμο”

Οξύμωρο σχήμα η Παγκόσμια Ημέρα της γυναίκας να βρίσκεται στον απόηχο του «me too», των καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση, της απροκάλυπτης βίας στον εργασιακό τομέα, της αναπαραγωγής έμφυλων στερεοτύπων, της σωματικής και ψυχικής κακοποίησης του «αδύναμου» φύλου και της καθήλωσής του σε μειονεκτική θέση στην κοινωνία, στην οικονομία και στον πολιτικό στίβο.

Της Σοφίας Μαργαρίτη (*)

Οξύμωρο σχήμα η κατοχύρωση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να βρίσκει εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο χωρίς πρόσβαση στη μόρφωση, στην έρευνα και στην επιστήμη, θύματα οικονομικών κρίσεων, πολέμων, διώξεων και προσφυγιάς, να νιώθουν φόβο, ενοχή ντροπή, αισθήματα μειονεξίας, χαμηλής αυτοεκτίμησης, απογοήτευσης και ανασφάλειας, εγκλωβισμένες σε έναν ανδροκρατούμενο κλοιό που φαίνεται να τρέφεται από προκαταλήψεις, παρωχημένες ιδεολογίες και οπισθοδρομικές στάσεις ζωής.

Η αναπαραγωγή στερεοτυπικών αντιλήψεων οι οποίες σχετίζονται με το ρόλο των γυναικών συντελείται συνειδητά ή πολλές φορές ασυνείδητα στο οικογενειακό περιβάλλον σε ιδιαίτερα μικρή ηλικία. Ο διαχωρισμός των χρωματικών επιλογών στην ενδυμασία ή στη διακόσμηση του δωματίου, οι οικιακές εργασίες και οι επιλογές των εξωσχολικών δραστηριοτήτων, υποβάλλουν προκαθορισμένες επιλογές φύλου, όπως και η επιλογή παιχνιδιών που σχετίζονται κυρίως με τη μητρότητα, τις οικιακές εργασίες και την ανατροφή παιδιών, μεταδίδοντας την αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι γεννημένες για επαναλαμβανόμενες ήπιας δραστηριότητας εργασίες οικιακού και ενδοοικογενειακού χαρακτήρα.

Στη συνέχεια, προωθείται στο υποσυνείδητο των έφηβων κοριτσιών η μίμηση προτύπων ομορφιάς, όπως αυτά προβάλλονται στα συστημικά μέσα ενημέρωσης και το διαδίκτυο, με καταστροφικές συνέπειες τόσο στην υγεία τους κυρίως όμως στον ψυχισμό τους με τη διαμόρφωση αρνητικής αυτοεικόνας. Το υλιστικό και ευδαιμονοθηρικό πρότυπο ζωής καλλιεργεί τη μίμηση μοντέλων με συγκεκριμένες αναλογίες καθιστώντας τη νέα γυναίκα το κυριότερο θύμα της διαφήμισης και της βιομηχανίας παραγωγής ειδών καλλωπισμού, τρέφοντας την αυταρέσκεια, τη ματαιοδοξία και την «έμφυτη» διάθεση για επίδειξη και ανταγωνισμό. Η γυναίκα παρουσιάζεται σε ηδυπαθείς στάσεις με σεξιστικά υπονοούμενα και τίτλους μεταδίδοντας την εντύπωση ότι είναι προορισμένη για αναλώσιμο αντικείμενο αντρικής ιδιοκτησίας, το οποίο πρέπει να είναι ελκυστικό για να αυξάνεται η τιμή του στην αγορά μέχρι την ημερομηνία λήξης του.

Οι γυναίκες παρά την αναμφισβήτητη προσφορά τους στην επιστήμη, εξακολουθούν να βρίσκονται στις υποσημειώσεις της εξελικτικής της πορείας. Αναμφισβήτητα είναι τα έμφυλα στερεότυπα στην επιλογή σπουδών καθώς συνήθως επιλέγουν ανθρωπιστικές επιστήμες, παιδαγωγικές σχολές και κοινωνικές επιστήμες. Ελάχιστες επιλέγουν τεχνικές σχολές ή όσες αφορούν στην εξέλιξη νέων τεχνολογιών και πρακτικών επαγγελμάτων.

Παράλληλα στον ακαδημαϊκό χώρο είναι σαφώς μικρότερη η συμμετοχή τους και έχουν πιο αργή εξέλιξη κυρίως λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Τροχοπέδη στην ακαδημαϊκή καριέρα των γυναικών αποτελούν η μικρότερη κατάρτιση, οι χαμηλότεροι μισθοί, οι λιγότερες ευκαιρίες, η σκληρότερη κρίση και βέβαια η περισσότερη παρενόχληση και κακοποίηση και σε αυτόν τον τομέα. Γίνεται παράλληλα μεγάλη προσπάθεια να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη παγκοσμίως στο θέμα της μόρφωσης σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, όπου τα εμπόδια δεν περιορίζονται μόνο στην έλλειψη κατάλληλων υποδομών, αλλά κυρίως στις προκαταλήψεις και τον θρησκευτικό φανατισμό. 

Στην επαγγελματική τους ζωή οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο από τις κρίσεις, βιώνοντας την ανεργία, την υποαπασχόληση και την ετεροαπασχόληση με ελαστικές σχέσεις εργασίας. Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα αποτελούν εμπόδια στη σταδιοδρομία και σε αρκετές περιπτώσεις υφίστανται βία με τη χρήση υπαρκτής ή υποτιθέμενης δύναμης – εξουσίας, ως μέσο ελέγχου και σωφρονισμού ή καλύτερα συμβιβασμού. Είναι ακόμη υπαρκτός ο διαχωρισμός των επαγγελμάτων σε αμιγώς γυναικεία και αντρικά, με τις γυναίκες να θεωρούνται κατάλληλες για επαγγέλματα που σχετίζονται με την παιδαγωγική ή κοινωνική προσφορά, αφού ταυτίζονται με την καλοσύνη, την ευγένεια και τη λεπτότητα.

Έτσι απορρίπτονται πολύ συχνά από ηγετικές και δυναμικές θέσεις και έχουν μειωμένη πρόσβαση σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων, καθώς απορρίπτονται οι στρατηγικές και ηγετικές τους ικανότητες. Τέλος η ανισομισθία, η απόλυση λόγω εγκυμοσύνης, η υποαπασχόληση λόγω μητρότητας εξυπηρετούν τις ανάγκες του κεφαλαίου, ενώ ακόμη και η εξωτερική εμφάνιση ή ηλικία είναι προϊόντα εκμετάλλευσης από τους εργοδότες, ή κριτήρια επιλογής σε εργασιακές θέσεις. Η γυναίκα της χαμηλής εργατικής τάξης βιώνει όσο καμία άλλη την κοινωνική ανισότητα. Εκεί εισχωρεί η ταξική ταυτόχρονα με τη φυλετική εκμετάλλευση που αναμφίβολα καταρρακώνει την ψυχική υπόσταση και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Στη δημόσια σφαίρα τέλος, οι γυναίκες που επιδιώκουν να ισορροπήσουν στον πολιτικό στίβο αντιμετωπίζουν την ειρωνεία, την έλλειψη εμπιστοσύνης από τους άρρενες συναδέλφους αλλά και πολίτες, καθώς παραδοσιακά η πολιτική θεωρείται άβατον, αμιγώς ανδρική υπόθεση. Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών δεν είχε σκεφτεί να ασχοληθεί με τον συγκεκριμένο χώρο, ή με δομές λήψης πολιτικών αποφάσεων. Παρόλο που έχουν τις δεξιότητες να αναλάβουν θέσεις πολιτικής ευθύνης, περιορίζονται από αντιλήψεις που θέλουν τους άντρες να είναι πιο αποτελεσματικοί σε αυτό, ειδικά σε τομείς όπως η εθνική άμυνα, ενώ οι γυναίκες σε θέματα δευτερευούσης σημασίας όπως ο τουρισμός, ή ο πολιτισμός.

Ορατά και αόρατα εμπόδια χτίζουν γύρω από το γυναικείο φύλο τέτοιου είδους εμμονές, υπονομεύοντας τις ηγετικές τους ικανότητες καθώς ακόμη θεωρείται η ηγεσία χαρακτηριστικό φύλου και όχι ανθρώπινης προσωπικότητας και δυναμικότητας. Η τόλμη, η αποφασιστικότητα και η πρωτοβουλία αφαιρούν τη θηλυκότητα από μια γυναίκα και θεωρούνται ανδρικά πλεονεκτήματα, όπως και η «ανδρεία» μια γυναίκας, η οποία ως κάτι αφύσικο προκαλεί αμηχανία. Εδώ θα πρέπει να σκεφτούμε ότι ακόμη και στο γλωσσικό επίπεδο η καταγραφή του γυναικείου φύλου πάσχει. Ακόμη και η γλώσσα τείνει να αγνοεί το θηλυκό γένος με εκφράσεις όπως «ανδραγάθημα», «αντρίκεια» ή «άνανδρη» συμπεριφορά. Η γυναικεία φωνή και γλώσσα καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να ακουστεί στον χώρο των πολιτικών αποφάσεων.

Είναι κοινωνικά και ηθικά επιβεβλημένο να στηρίξουμε τις νέες γυναίκες να έχουν φιλοδοξίες, διεκδικήσεις, διακρίσεις και να απαιτούν από τη ζωή αυτά που τους ανήκουν δικαιωματικά. Να ενθαρρύνουμε την επιθυμία, την ευελιξία και τη δημιουργικότητά τους σε κάθε τομέα, την ανέλιξή τους στον πολιτικό και πανεπιστημιακό χώρο. Να απαιτήσουμε τη δικαίωσή τους ως αστείρευτη πηγή έρωτα, αγάπης και ζωής ώστε τα όνειρά τους να γίνουν πιο μεγάλα από τους φόβους τους.

Τέλος οι ίδιοι οι γονείς να διαπαιδαγωγήσουν τους γιους τους με στόχο να γίνουν άντρες με ενσυναίσθηση, υπευθυνότητα, κατανόηση και σεβασμό, με ανθρωπιστικές αξίες, διάθεση συνεργασίας, εκτίμηση και αγάπη προς τη γυναίκα που θα βαδίζει δίπλα τους στη ζωή ως μητέρα, φίλη, σύντροφος, συνεργάτης και σύζυγος.

*Cherchez la femme : αναζητήστε την γυναίκα, η έκφραση προέρχεται από το μυθιστόρημα «The Mohicans of Paris» του Αλεξάντρ Ντούμα του 1854

(*) Η Σοφία Μαργαρίτη είναι φιλόλογος – συγγραφέας των εκδόσεων Ζήτη


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ενδοκυκλαδικά: Το “Αρτεμις” κάθε Τρίτη θα ενώνει τη Σύρο με τη Παροναξία και τη Σαντορίνη

Αλλαγή στο δρομολόγιο του "Αρτεμις"... Δείτε πως θα κινείται κάθε Τρίτη

Μητσοτάκης σε Λιανό “Είναι δέσμευσή μου το φράγμα αυτό επιτέλους να ολοκληρωθεί “

Τι είπε ο Μητσοτάκης για τα προβλήματα που υπάρχουν στα νησιά και δη στη Νάξο - Φθηνό ρεύμα και καλό, ποιοτικό, καθαρό νερό για τα νησιά μας

Μονογυιού: “Σημαντική η δέσμευση του Πρωθυπουργού για την ολοκλήρωση του φράγματος Τσικαλαριού”

Κατερίνα Μονογυιού: Στην εκδήλωση για την υπογραφή σύμβασης για τη σύσταση του Ταμείου Απανθρακοποίησης Ελληνικών Νησιών

Νάξος: Ο Γ. Λεονταρίτης στην τελετή υπογραφής της σύμβασης σύστασης Ταμείου Απανθρακοποίησης Νησιών

Η συμφωνία αποσκοπεί στην επιτάχυνση της απεξάρτησης των ελληνικών νησιών από τις εκπομπές άνθρακα κάνοντας πράξη την πράσινη μετάβαση και κλιματική προσαρμογή τους.

Νάξος – Στ. Γκίκας: “Θα αλλάξει η εικόνα των νησιών μας, στο σύνολό τους”

Μιλώντας για «το μοντέλο των “έξυπνων” και ”πράσινων” νησιών» ο Στέφανος Γκίκας δήλωσε πως «δημιουργεί σημαντική προστιθέμενη αξία για τα νησιά μας»

Νάξος – Μητσοτάκης: “Στεκόμαστε δίπλα στους νησιώτες” (video)

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η νησιωτικότητα απαιτεί ξεχωριστή φροντίδα από το κράτος και πως η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι είναι κοντά στους νησιώτες

Blue Star Ferries: Δίωρη καθυστέρηση στην αναχώρηση του “Paros”

Στις 7.30 το απόγευμα θα αναχωρήσει σήμερα (21/11) το Blue Star Paros από τον Πειραιά για το ταξίδι στις Κυκλάδες

Νάξος – Μητσοτάκης: Συμμετοχή στη λιτανεία και καφέ για χαλάρωση

Στη Νάξο βρίσκεται από το πρωί ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης

Μ. Ψαράκης: Ενας 81χρονος μαραθωνοδρόμος εξομολογείται …

Ο Μανούσος Ψαράκης μιλάει για την εμπειρία του ως μαραθωνοδρόμος ... Και δηλώνει "Έτρεχα μαραθώνιο και τραγουδούσα Βέρντι"

ΣΥΡΙΖΑ: Ανεξαρτητοποιήθηκαν οι βουλευτές Τζάκρη και Πούλου

Ανεξαρτητοποιήθηκαν Τζάκρη και Πούλου - Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ και αξιωματική αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ

The Voice: Ο Ναξιώτης Κουτελιέρης και η συγκίνηση της Παπαρίζου (video)

Μπορεί ο Μιχάλης Κουτελιέρης να μην πέρασε στον επόμενο γύρο του The Voice όμως η σχέση του με την Κλαύδια έφερε δάκρυα στα μάτια της; Παπαρίζου (video)

Νάξος – Μητσοτάκης: Συμμετοχή στη λιτανεία και καφέ για χαλάρωση

Στη Νάξο βρίσκεται από το πρωί ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης

Αμοργός: Εννέα μέτρα μετακινήθηκε ο υποθαλάσσιος πυθμένας και έδωσε τον σεισμό του 1956

Διεθνής ερευνητική ομάδα ρίχνει «φως» στις αιτίες του καταστροφικού σεισμού του 1956 στην Αμοργό - Τι λέει η Εύη Νομικού

Πάρος: Ο καπετάν – Χρήστος Τζουάνης “έφυγε” από την ζωή

Στα 42 του χρόνου ο cpt Χρήστος Τζουάνης έφυγε από τη ζωή ...

Δονούσα: Ανεμογεννήτριες καλύπτουν την Καλοταρίτισσα

φωτορεαλιστικές απεικονίσεις για το πώς θα φαίνεται το συγκεκριμένο έργο στην πλήρη του ανάπτυξη (60 ανεμογεννήτριες) στη Δονούσα

Νάξος: Επίσκεψη εξπρές του Μητσοτάκη με συνοδεία αξιωματούχων σε τρία αεροπλάνα (!!!)

Τρία αεροσκάφη της Olympic Air θα μεταφέρουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους συνοδούς του στη Νάξο – Η ώρα άφιξης και αναχώρησης

Πανναξιακός ΑΟ: Με “τριπλό” Μανωλά το …τρίποντο κόντρα στον Πανθηραϊκό

Με χατ τρικ του Μανωλά ο Πανναξιακός 5-2 τον Πανθηραϊκό - Η αφιέρωση στην επέτειο του Πολυτεχνείου (video)

Blue Star Ferries – Απεργία: Αλλαγές στα δρομολόγια, τι ώρα αναχωρούν Blue Star Paros και Αρτεμις

Τα δρομολόγια των πλοίων της Blue Star Ferries όπως διαμορφώνονται με βάση την απεργία της 20ης Νοεμβρίου

MSC: Βάζει στο πρόγραμμα την Σύρο, “βλέπει” τις υποδομές στη Σαντορίνη

MSC: Αντί για τέλη, επενδύσεις σε υποδομές για ανάπτυξη της κρουαζιέρας