Παρασκευή, 2 Ιουνίου, 2023
ΑρχικήΑπόψειςΜαν. Σέργης: Η επιβεβαίωση του αδημοσίευτου κειμένου έρχεται από τα λόγια του...

Μαν. Σέργης: Η επιβεβαίωση του αδημοσίευτου κειμένου έρχεται από τα λόγια του ίδιου του κου Λεβογιάννη

|

Θα αρκούσαν ΜΟΝΟΝ τα ίδια τα λόγια του κ. Λεβογιάννη ως απάντηση στην (αγωνιώδη του αλλά μάταιαη όπως θα σας αποδείξω) προσπάθεια να μάς πείσει ότι αγνόησα την μέχρι σήμερα συνεισφορά του κ. Λεβογιάννη στη μελέτη του Λαϊκού Αλφαβηταρίου που παρουσίασα.

Κείμενο του Μανώλη Σέργη, Ομότιμου καθηγητή Λαογραφίας

Τα λόγια του επιστολογράφου σας είναι τα εξής, ως απόδειξη τού ότι το δικό μου κείμενο δεν είναι αδημοσίευτο: «Αλλά εκείνο που δημοσιεύεται για πρώτη φορά είναι το συγκεκριμένο χειρόγραφο που το περιέχει».

Συλλαμβάνει δηλαδή ο κ. επιστολογράφος σας επακριβώς τη δική μου σκέψη, την οποία οφείλω να ομολογήσω ότι έπρεπε να την έχω εξ αρχής ξεδιαλύνει, για να μην είναι αναγκασμένος τώρα ο κ. Λεβογιάννης να ασχολείται με πράγματα που γνώριζα, αλλά δεν τα είχα ανάγκη στην εξυπηρέτηση του ΣΚΟΠΟΥ του άρθρου μου. Άρα, ως επιστήμων οφείλω να παραδεχθώ ότι δεν διευκρίνισα ότι όταν έγραφα στον τίτλο του άρθρου μου ανέκδοτο/αδημοσίευτο εννοούσα το χειρόγραφο ΠΟΥ ΕΓΩ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΑ, ως ΠΡΩΤΗ, όπως πιστεύω, μορφή του πασίγνωστου αργότερα (μετά το 1879) στην Κωμιακή τραγουδιού.

Αναλυτικότερα:

Όταν δημοσίευσα το Αλφαβητάρι είχα στο νου μου έναν σκοπό: Να καταστήσω στο ναξιακό και το ελληνικό κοινό, με επιστημονικόν τρόπο προσαρμοσμένον στις απαιτήσεις του κοινού μου, το θέμα των Λαϊκών Αλφαβηταρίων. Αυτό επιδιώκω με όλες τις αναρτήσεις μου στο NaxosPress.

Αντί για άλλο παράδειγμα (λοιπόν) Αλφαβηταρίου, από τα δεκάδες του Αρχείου μου, επέλεξα να χρησιμοποιήσω την ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ(επαναλαμβάνω), κατά την άποψή μου, γραφή, αυτήν του Νικ. Χωριανόπουλου, του 1879. Εννοείται πως η πρώτη πηγή μου για να γνωρίσω τον συντάκτη του ήταν τα βιβλία του κ. Λεβογιάννη για την Κωμιακή, ο τόμοςΑ΄ συγκεκριμένα, όπου φυσικά είχα εντοπίσει ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ του δικού μου κειμένου, όχι όμως ως ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟΥ, αλλά ωςδημοτικού αποκριάτικου τραγουδιού, γεγονός που με εξέπληξε, όπως θα διαβάσετε εδώ παρακάτω. Άρα, το δημοσιευμένο από μένα κείμενο είναι το ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ, συνεπώς μπορεί να χαρακτηρισθεί ΠΡΩΤΟΔΗΜΟΣΙΕΥΟΜΕΝΟ. Συνεπώς, ουδόλως με ενδιέφεραν,ως βιβλιογραφία, οι εργασίες του κ. Λεβογιάννη, ως μεταγενέστερες και ως αναφερόμενες σε άλλο πλέον είδος δημοτικού τραγουδιού.

Και μια που μού έδωσε την ευκαιρία ο κ. Λεβογιάννης, θα σάς μεταφέρω τι έχω γράψει ήδη στον υπό έκδοσιν τόμο 6 της σειράς μου ΜΕΛΕΤΕΣ ΝΑΞΙΑΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ, όπως ανέφερα σε μια υποσημείωση του άρθρου μου στο NaxosPress. Θα σας αποδείξω με τι ασχολείται ο λαογράφος επιστήμονας, ή αν θέλετε, θα σας κάνω, αγαπητοί μου αναγνώστες, ένα ακόμη μάθημα, μιας και δεν μπορώ πλέον να διδάσκω στην τάξη. Σας μεταφέρω αυτολεξεί μέρος των κειμένων που έχω ήδη συντάξει για τον τόμο μουαυτόν (θα έχει ως ειδικό του θέμα το ναξιακό λαϊκό θέατρο και τη λαϊκή ποίηση):

«… Η επιστημονική πρόταση που καταθέτω στη λαογραφική κοινότητα είναι αυτή: Θεωρώ ότι το χ/φο που παρουσιάζω εδώ [ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑ στο NaxosPress] και φέρει την «υπογραφή» του Νικολάου Στεφ. Χωριανοπούλου αποτελεί την ‘πρώτη γραφή’για τη Νάξοκαι μάλιστα για την Κωμιακή, τού μετέπειτα πασίγνωστου στο νησί δημοτικού πλέον τραγουδιού που ο Ν. Λεβογιάννης έχει τιτλοφορήσει παλαιότερα ως ‘‘Άρχοντες και μεγιστάνοι’’.[1] Έχουμε λοιπόν ενώπιόν μας μια ακόμη θαυμαστή ευκαιρία να συμπληρώσουμε τον κατάλογο των ‘επωνύμων’ εκείνων δεκάδων ποιητών που είχε υπ’ όψιν του ο Νικόλαος Πολίτης στο έργο του ‘Γνωστοί ποιηταί δημοτικών ασμάτων’.[2] Σ’ αυτό που καταδείκνυε ότι τα πλείστα των δημοτικών μας τραγουδιών δεν είναι δημιουργία του λαού (γενικά) μιας κοινότητας, αλλά ενός ατόμου, προικισμένου…».[3]

Σε άλλο σημείο της εργασίας μου: «Ποιο είναι λοιπόν το εκπληκτικό με αυτό το Αλφαβητάρι; Ότι μάς αποδεικνύει άλλη μια φορά τι σημαίνει ο όρος κινητικότητα των δημοτικών μας τραγουδιών. Τι σημαίνει δηλαδή κάποιοι στίχοι ενός τραγουδιούή και ολόκληρο το τραγούδι να έχει περισσότερες της μιας χρήσης. Π.χ., μοιρολόγια τραγουδούσαν και σε γάμους, παραλογές τις ημέρες της Λαμπρής και σε γάμους, κ.λπ.[4] Ας θυμηθούμε ότι το πασίγνωστο ‘Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα’ της Μ. Παρασκευής ακουγόταν σε γαμήλια άσματα. Γράφει ο Ν. Λεβογιάννης: ‘‘Παλιότερα το τραγούδι αυτό το έλεγαν τις απόκριες χορεύοντάς το στο ρυθμό της ‘βλάχας’ πάνω στα δώματα’’.[5] Αυτό μού προξένησε τη μεγαλύτερη εντύπωση: Να χορεύεται τις Απόκριες, σε μια περίοδο της αντιστροφής των πάντων, σε μια περίοδο ‘ανάποδου κόσμου’ όπως τη χαρακτηρίζει η Λαογραφία, σε μια περίοδο που το σωματικό κάτω (γεννητικά όργανα) θέτει εκποδών το σωματικό άνω (νου, ψυχή) ένα κείμενο γραμμένο για την σωτηρία της ψυχής, για τις στερήσεις του σώματος, για τη διαρκή στέρηση και την συνεχή προσευχή, από ένα θρησκεύον υποψιάζομαι άτομο, τον Ν. Χωριανόπουλο, ...». Εξηγώ στα επόμενα γιατί μπορεί να συμβεί αυτή η παράλογη εκ πρώτης απόψεως κινητικότητα/μεταβολή.

Σε άλλο σημείο της εργασίας μου για το ίδιο φυσικά θέμα γράφω: «… Τελικά, όπως οφείλω να σημειώσω, το θέμα [της πρώτης πηγής του Αλφαβηταρίου, όσον αφορά στη Νάξο, και δη στην Κωμιακή, διότι δεν το συναντώ να επιχωριάζει αλλού στο νησί] δεν ισχυρίζομαι ότι λύθηκε με την επιστημονική πρόταση που κατέθεσα. Γνωρίζω ότι ‘παίζω με τη φωτιά’ όταν προσπαθώ να εντοπίσω την αρχική μορφή ή τις πηγές ενός τραγουδιού, ακόμη κι αν περιορίζω την έρευνά μου σε ένα νησί, τη Νάξο ή ακόμη και σε ένα χωριό της.Γιατί, αυτονοήτως, με την πρότασή μου αποκλείω την έξωθεν εισαγωγή του στιχουργήματος. Χρειάζεται περαιτέρω μελέτη, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχω εντοπίσει παραλλαγές από άλλο διαμέρισμα του ελληνικού χώρου. Άρα, όπως συμβαίνει στην έρευνα, θα θεωρήσω προς το παρόν τη δική μου ως εν εξελίξει….».

Ο κ. Λεβογιάννης παρέθεσε έναν σύνδεσμο με παραλλαγή του τραγουδιού από τον κυκλαδικό χώρο. Μού έδωσε μια ακόμη πηγή δηλαδή, την οποία δεν γνώριζα, και θα προσπαθήσω να εντοπίσω ποια είναι αυτή. Όμως, από τα ολίγα που κατέχω περί μουσικής, δεν μού μοιάζει για αποκριάτικος χορός και αντίστοιχη μουσική. Μού φαίνεται αντιθέτως πως η παραλλαγή παραπέμπει στην πρώτη λειτουργία του Αλφαβηταρίου, την παραινετική προς σωτηρίαν της ψυχής. Τον ευχαριστώ πάντως. Αν κάποιος/-α μπορεί να με βοηθήσει με το θέμα των ανά τον ελληνισμό παραλλαγών του Αλφαβηταρίου, τον παρακαλώ να το πράξει !

Αυτά τα ολίγα. Εννοείται πως δεν θα επανέλθω…

[1] Ν. Λεβογιάννης, Κωμιακή. Τόπου χρώματα…, τ. 1, ό.π., 108-109.

[2] Ν. Πολίτης, Γνωστοί ποιηταί δημοτικών ασμάτων, Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 1992.

[3] Στο Μ. Γ. Μερακλής, Ελληνική Λαογραφία…, ό.π., 338.

[4] Μ. Γ. Μερακλής, Ελληνική Λαογραφία…, ό.π., 345.

[5] Ν. Λεβογιάννης, Κωμιακή. Τόπου χρώματα…, ό.π., 109.

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Λύκειο Τραγαίας: Παρουσιάζει το πρώτο τεύχος του ηλεκτρονικού του περιοδικού

Το Γενικό Λύκειο Τραγαίας παρουσιάζει το νέο ηλεκτρονικό περιοδικό με τίτλο "Η Τοπική μας Ιστορία"

Κλιάρης: “Η ασφάλεια των επιβατών είναι πάνω απ’ όλα”

Θ. Κλιάρης από το Λιμάνι του Πειραιά: «Γίνονται τακτικοί και έκτακτοι έλεγχοι για να διαπιστωθεί το αξιόπλοο των πλοίων»

Εκλογές 2023 – “Μπροστά το Νότιο Αιγαίο”: Στο πλευρό Χατζημάρκου, ο Σπύρος Αποστόλου

Από το Δημοτικό Συμβούλιο Μυκόνου, στην Περιφέρεια με τον Γιώργο Χατζημάρκο. Ο λόγος για τον Σπύρο Αποστόλου

Αντίπαρος: Απολαμβάνει τη φιλοξενία των ελληνικών νησιών ο Αλμέιδα

Ο προπονητής της ΑΕΚ, Αλμέιδα, εντοπίστηκε στην Αντίπαρο

Εποχική εργασία: “ξεχάστε τα ρεπό, τώρα τρέχουμε”…

Υπερωρίες, απλήρωτα ρεπό και ψυχολογική πίεση καταγγέλλουν εργαζόμενοι, ενώ οι επιχειρήσεις ψάχνουν εναγωνίως προσωπικό. Επιστρατεύονται ανήλικοι για να καλυφθούν τα κενά

Κέα: Εκεί που φυτρώνουν …σπιτάκια (Photos)

Εικόνες που προκαλούν σοκ στην Κέα... Το πριν και το μετά της περιοχής Βρόσκοπος

Ερευνα: “Μένω σπίτι, δεν πάω διακοπές φέτος” για έναν από τους δύο Ελληνες

Εξι στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι οι δαπάνες τους φέτος θα είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι, ενώ 4 στους 10 ότι θα είναι μειωμένη άνω του 50%

Νάξος: Εγκαίνια (03/06) της έκθεσης Εργαστηρίου Παιδικής Τέχνης

Το Εργαστήριο Παιδικής Τέχνης Φλώρακα - Χάλκου μας προσκαλεί στην Εκθεση που θα πραγματοποιηθεί στη πάλαι ποτέ Σχολή Ουρσουλινών (Νάξος)

Μ Βρετανία: Αντικλεπτικά σε …μπριζόλες και τυριά (!!!)

Βρετανικά super market προσπαθούν να βρουν τρόπους για να αντιμετωπίσουν τις κλοπές τροφίμων απο τα ράφια

SeaJets: Από αύριο (02/06) το Speedrunner Jet στη γραμμή Μύκονο – Πάρο – Νάξο

Τι αλλάζει από αύριο Παρασκευή 2 Ιουνίου στα δρομολόγια της Sea Jets με επίκεντρο το Speedrunner Jet και το Champion Jet 1

Σαντορίνη – Αθηνιός: Μόνο σε μία ημέρα αποβιβάστηκαν 4.400 επιβάτες (!!!)

Η Σαντορίνη αποτελεί σημείο αναφοράς για τις Κυκλάδες... Το λιμάνι του Αθηνιού γεμίζει καθημερινά από κόσμο...

Sea Jets: Ξεκινούν δρομολόγια αύριο (26/05) τα “Sifnos Jet” και “Champion Jet 1”

Δύο ακόμη ταχύπλοα της SeaJets σε δρομολόγια στις Κυκλάδες

“Ονειρο” αποτελούν οι Κυκλάδες για τους Ελληνες

Οι Κυκλάδες, εξωτικός προορισμός για Ελληνες - Oδύσσεια πλέον το να βρεις κατάλυμα στους δημοφιλείς προορισμούς (Ανάφη, Μήλος, Σίφνος)

Ύμνοι Σουηδού δημοσιογράφου για 10 ελληνικούς προορισμούς. 2η η Νάξος

Ο κος Olsson αγαπάει με πάθος τη χώρα μας και την επισκέπτεται τακτικά, είτε στο πλαίσιο δημοσιογραφικών ταξιδιών (press trips) που διοργανώνει η Υπηρεσία ΕΟΤ Σκανδιναβίας, είτε ιδιωτικά.

“Ακριβή μου ξαπλώστα”: Το κόστος σε Νάξο, Κέα και Σίφνο… (video)

Ακρίβεια: Ακόμη και στο Σούνιο… έφτασαν 90 ευρώ οι ξαπλώστρες (video)

ZANTE FERRIES: Εκπτώσεις ενόψει της καλοκαιρινής περιόδου

Εκπτώσεις (στο - 20%) στη γραμμή των Κυκλάδων για το καλοκαίρι του 2023 από την Zante Ferries

Κουφονήσια: Η γιορτή του Ψαρά ξεκινάει απόψε με άρωμα …Σκύρου

Σάββατο 27 Μαϊου και στα Κουφονήσια χορεύουν και διασκεδάζουν... Γιορτή του Ψαρά με καλεσμένους από τη Σκύρο

“Η Νάξος δια μέσου των αιώνων”: Αναβολή λόγω εκλογών και πάει Νοέμβριο

Το Ζ΄ Πανελλήνιο Συνέδριο «Η Νάξος δια μέσου των αιώνων» λόγω εκλογών μετατίθεται σε νέα ημερομηνία .. Πότε θα γίνει

Εγκρίθηκε το Πλαίσιο Δράσης του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, αλλά δεν έλειψαν οι αντεγκλήσεις (video)

Η πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων είπε "ναι" στο Πλάνο Δράσης του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για το 2023 - Γιατί έφυγε ο Βασίλης Βρούτσης (video)

Νάξος – “Παρά θίν αλός” (12ο Φεστιβάλ): Διήμερο παραστάσεων με τον θρυλικό “Οδυσσεβάχ”

12ο Φεστιβάλ θεάτρου "Παρά θίν αλός" .... "Ο "Οδυσσεβάχ" και η παρέα του - Απόψε (27/05) και αύριο (28/05) στις 8:00, στο Ιάκωβος Καμπανέλλης με είσοδο ελεύθερη