Πέμπτη, 21 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΚυκλάδες - Κύθνος: "Απ' ούλα τ' άνθη του μπαξέ"

Κυκλάδες – Κύθνος: “Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ”

|

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Γιωργή Βενετούλια με τίτλο ” Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ” με αναφορά στον πολιτισμό της Κύθνου – Τι αναφέρει στο πρόλογο ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης

Με τη συμβολή του Δήμου Κύθνου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Εν Πλω” η πολύτιμη λαογραφική καταγραφή του φιλόλογου Γιώργη Βενετούλια με τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της δημοτικής ποίησης. Το βιβλίο προλογίζει ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης. Από τον εκτενή τιμητικό του πρόλογο μεταφέρουμε κάποια σημαντικά σημεία:

“Ο Γιώργης Βενετούλιας είναι ένας ευσυνείδητος καταγραφέας της παράδοσης της Κύθνου, με φιλολογική παιδεία και επιστημονικές καταβολές… Ασκεί συνειδητά το λαογραφικό του έργο, γι’ αυτό και τα βιβλία του αποτελούν αξιόπιστες πηγές υλικού.
…Της μετά χείρας εκδόσεως έχει προηγηθεί μελέτη και σκέψη… ταξινομεί, με βάση την κατηγοριοποίηση του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας Νικ. Πολίτη, τα τραγούδια σε: ακριτικά, παραλογές, της αγἀπης, του γάμου, παιδικά, γιορταστικά και εθιμικά, θρησκευτικά, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, γνωμικά, εργατικά και περιγελαστικά, προσθέτοντας και στο τέλος ρίμες.
Στην αρχή κάθε κατηγορίας παραθέτει σύντομο κείμενο, όπου αναφέρεται στις κοινωνικές, ιστορικές, εθιμικές και εν γένει πολιτισμικές συνθήκες που γέννησαν κάθε τραγούδι. Αντιμετωπίζει, λοιπόν, τα τραγούδια ως τμήματα αναπόσπαστα της ιστορικής και πολιτισμικής ιστορίας του νησιού του.

Η βιωματική αυτοαναφορικότητα και η συγκροτημένη οργάνωση κι εκτέλεση της λαογραφικής έρευνας του Γιώργη Βενετούλια είναι αρχές που προσδιορίζουν όλα τα σχετικά έργα του, ώστε και το όνομά του να έχει ταυτιστεί με την καταγραφή και παρουσίαση του λαϊκού πολιτισμού της Κύθνου, αλλά και τα έργα του να αποτελούν υπόδειγμα εργασίας ενός σύγχρονου συλλογέα και εκδότη λαογραφικού υλικού, που συνεχίζει την ανάλογη παράδοση της κυκλαδίτικης λογιοσύνης του τέλους του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Με άλλα λόγια, το έργο του ανήκει στη μεγάλη σειρά των παραδοσιακών λαογράφων που τίμησαν και ανέδειξαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, πλουτίζοντας ταυτοχρόνως την ελληνική λαογραφία με αξιόπιστα έργα αναφοράς. Με βιβλία και δημοσιεύμαυτα, δηλαδή, στα οποία οι ερευνητές της Λαογραφίας προστρέχουμε πάντα με εμπιστοσύνη, για να αντλήσουμε υλικό και παραδείγματα για τις ερμηνευτικές επιστημονικές μελέτες μας.

Υπάρχει, όμως, και μια ακόμη παράμετρος του έργου του Γιώργη Βενετούλια που είναι έκδηλη στον μετά χείρας τόμο, η οποία, πρέπει, νομίζω, να αναδειχθεί: η φλογερή φιλοπατρία του. Όπως συμβαίνει με όλους, σχεδόν, τους σημαντικούς συλλογείς και εκδότες λαογραφικής ύλης, ο συγγραφέας μας αγαπά με πάθος το νησί του, και την αγάπη του αυτή για τον τόπο και τους ανθρώπους αποτυπώνει σε κάθε λαογραφική δοκιμή και έκδοσή του για την Κύθνο. Και είναι η αγάπη αυτή η κινητήρια δύναμη του λαογραφικού του έργου.

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του, στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Μια προσφορά, που είμαι σίγουρος ότι θα συνεχιστεί, καθώς συνδέεται με μια υπαρξιακή ανάγκη του και συνιστά οντολογική προοπτική του, αφού συνδέεται με ζητήματα ταυτότητας, τόσο σπουδαία στις μέρες μας. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στους συμπατριώτες του, οι οποίοι, με βάση τα βιβλία του, μπορούν να δείξουν στις νεότερες γενιές τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομεγονοποίηση και την απώλεια της τοπικής ταυτότητας. Ίσως, μάλιστα, αυτή να είναι και η σπουδαιότερη πτυχή του έργου του, λαμβανομένων υπόψη των γενικότερων συνθηκών της εποχής μας, αλλά και των κινδύνων που ενέχουν τόσο η εισαγωγή και υιοθέτηση ξένων πολιτισμικών προτύπων, όσο και οι συνέπειες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης.

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, θα καταλάβουμε ότι πίσω από τα δημοτικά τραγούδια της Κύθνου, πίσω από τους στίχους και τις πληροφορίες που τα συνοδεύουν, κρύβεται μια πραγματική άσκηση αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας, εθνικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής. Και θα αντιληφθούμε την ιδιαίτερη σημασία που ενέχει η εργασία του κ. Βενετούλια για το μέλλον της κοινωνίας μας, για την καθημερινότητα και τη συγκρότησή μας, σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο… μια εργασία ως άσκηση αυτογνωσίας, που στους χαλεπούς καιρούς μας μπορεί να συμβάλει στην επανασύνδεσή μας με τη “μικρή” πατρίδα…”

Περίληψη βιβλίου

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στις νεότερες γενιές αναδεικνύοντας τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομογενοποίηση και την απώλεια της συνείδησης της τοπικής ταυτότητας.

Τα περισσότερα από τα τραγούδια της συλλογής έχουν αποθησαυριστεί από την προσωπική μνήμη του συγγραφέα-ερανιστή, όπως τα άκουσε από τη γιαγιά του Κατερνιώ Μαρτίνου (1910-2003) και κατόπιν από άλλες αλησμόνητες γερόντισσες της γειτονιάς του στον Γαλατά της Δρυοπίδας Κύθνου, όπου περνούσε τα παιδικά και εφηβικά του καλοκαίρια.

Οι κατηγορίες που υπάρχουν στο βιβλίο είναι: Aκριτικά / Παραλογές / Της αγάπης / Του γάμου / Παιδικά / Εθιμικά και λατρευτικά / Θρησκευτικά / Της ξενιτιάς / Μοιρολόγια / Γνωμικά / Εργατικά / Περιγελαστικά / Ρίμες

Με πληροφορίες από την σελίδα “Τα θερμιά” στα social media


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Αεροδρόμιο – Ιούλιος 2025: 23.000 αφίξεις σε έναν μήνα, νέο ρεκόρ, πίεση για βελτίωση υποδομών

Αύξηση 36% τον Ιούλιο και πάνω από 68.000 επιβάτες στο επτάμηνο – η Νάξος καταρρίπτει κάθε προηγούμενο στατιστικό της τουριστικής κίνησης.

Μητσοτάκης: «Το Αμοργόραμα να γίνει πρότυπο για όλη τη Μεσόγειο»

Τηλεδιάσκεψη με τον Δήμο και τους αλιείς – Στις αρχές Οκτωβρίου ο Πρωθυπουργός στην Αμοργό για να αναδείξει τη διεθνή διάσταση της πρωτοβουλίας

Σοβαρά τραυματισμένος σε τροχαίο στη Μύκονο ο CEO της Volt, Tom Greenwood

Ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας δίνει μάχη για τη ζωή του μετά από ατύχημα με «γουρούνα» στο νησί

Καθολική Εκκλησία Σύρου: Κακουργηματικές διώξεις για σκάνδαλο υπεξαίρεσης 3 εκατ. ευρώ

Δέκα μήνες μετά τις αποκαλύψεις για μεταφορές χρημάτων σε Πατρινό επιχειρηματία, δύο κληρικοί και έξι ιδιώτες στο «κάδρο» – Σεπτέμβριο οι απολογίες.

Αμοργός: Οι ψαράδες πρωτοστατούν στην προστασία του Αιγαίου

Μια μοναδική για την Ελλάδα πρωτοβουλία «από τα κάτω προς τα πάνω» γίνεται νόμος: Το «Αμοργόραμα» θεσπίζει πενταετή απαγόρευση αλιείας και δίνει ελπίδα για την ανάκαμψη των θαλάσσιων πληθυσμών.

Ο Γιάννης Σιδηροηλίας στη Μύκονο – Ενίσχυση στο ρόστερ ενόψει Stoiximan GBL

Ο 23χρονος γκαρντ-φόργουορντ εντάσσεται στο δυναμικό της Μυκόνου για τη σεζόν 2025/26, ενισχύοντας την ομάδα του Βαγγέλη Ζιάγκου στην ιστορική της πρώτη παρουσία στη Stoiximan Basket League.

Από το Φιλώτι στον Ατρόμητο: Ο Μανώλης Μουστάκης κάνει το μεγάλο βήμα

Ο νεαρός τερματοφύλακας του ΑΜΣ Φιλωτίου και των Μικτών Κυκλάδων μεταγράφηκε στον Ατρόμητο Αθηνών και εντάσσεται στην ομάδα Κ16 της Super League.

Σύρος: «Οι Υφάντρες και οι Αναμνήσεις τους» έρχονται στο Μουσείο Κλωστοϋφαντουργίας Ερμούπολης

Μια εκδήλωση αφιερωμένη στις γυναίκες της κλωστοϋφαντουργίας της Σύρου και στη συλλογική μνήμη του νησιού, την Κυριακή 31 Αυγούστου 2025.

29 λεπτά χωρίς ανάσα, ο Vitomir Maričić έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες (video)

Ο Κροάτης δύτης άντεξε 29 λεπτά και 3 δευτερόλεπτα χωρίς να αναπνεύσει, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο όριο αντοχής.

Μια ακόμη σημαντική επιτυχία για τον Δήμο Κέας – Προσβάσιμες παραλίες για άτομα με αναπηρία

Εγκρίθηκε από το Υπουργείο Τουρισμού το έργο για την προσβασιμότητα στις παραλίες της Κέας, με ράμπες, διαδρόμους, αποδυτήρια και συστήματα εισόδου στη θάλασσα για ΑμεΑ.

Εκτακτο: Δυστύχημα με έναν νεκρό στη πόλη της Νάξου

Νάξος και δυστύχημα με έναν νεκρό και έναν σοβαρά τραυματία στη πόλη της Νάξου -τι συνέβη;

Τραγωδία στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο

Θλίψη στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο τα ξημερώματα της Τρίτης. Η ανακοίνωση της Αστυνομίας.

Εκτακτο: Ατύχημα στον επαρχιακό δρόμο προς το αεροδρόμιο, τι συνέβη

Λίγο πριν τις 8 το βράδυ σημειώθηκε ατύχημα στον δρόμο Χώρας - Αεροδρομίου, τι συνέβη

Νάξος: Χωρίς τις αισθήσεις του ανασύρθηκε ηλικιωμένος από τη θάλασσα

Χθες το απόγευμα σε περιοχή της Ανατολικής Νάξου ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις του ηλικιωμένος ενώ είχε πάει για ψάρεμα

Εκτακτο: Φωτιά στον ΧΥΤΑ της Νάξου

Λίγο μετά τις 4 το απόγευμα ενημέρωση για φωτιά στο ΧΥΤΑ της Νάξου

Εσπερινό ΓΕ.Λ. Νάξου: Θλίψη για τον άδικο χαμό του μαθητή Χύκα Μικέλ

H σχολική κοινότητα αποχαιρετά τον 20χρονο μαθητή με λόγια αγάπης και συγκίνησης – Συλλυπητήρια στην οικογένεια και ευχές ανάρρωσης στον τραυματισμένο φίλο του.

Νάξος: H “βασίλισσα των Κυκλάδων” αύριο (17/08) θα μας μαγέψει …χωρίς πυξίδα (video)

Η Πηνελόπη και ο Γιάννης έδεσαν στο λιμάνι, άφησαν την καρδιά τους ελεύθερη και αφέθηκαν στη μαγεία ενός τόπου που σε καλεί να τον ανακαλύψεις ξανά και ξανά.

Συλλήψεις δύο εργαζομένων για την πυρκαγιά στη Νάξο, αυτανάφλεξη η αιτία

Δύο εμπλεκόμενοι με το χώρο του ΧΥΤΑ συνελήφθησαν ενώ βοήθησαν στην κατάσβεση – Ερωτήματα για την εφαρμογή του Νόμου και την έλλειψη μέτρων ασφαλείας.

Νάξος: Εγγαρίτικο πανηγύρι με κέφι και παράδοση (video)

Χορός, μουσική και τραγούδια μέχρι το πρωί στο πανηγύρι του Συλλόγου Εγγαριτών «Άγιος Τρύφων», με τον Νίκο Οικονομίδη και κορυφαίους καλλιτέχνες.

Ο Μάριο Τότσι αποθεώνει τη Νάξο: «Έτσι πρέπει να είναι οι παραλίες!»

Ο Ιταλός γεωλόγος και παρουσιαστής συγκρίνει Ελλάδα και Ιταλία, βάζοντας τη Νάξο στο κέντρο της ευρωπαϊκής συζήτησης για την πρόσβαση στις παραλίες.