Παρασκευή, 1 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΚυκλάδες - Κύθνος: "Απ' ούλα τ' άνθη του μπαξέ"

Κυκλάδες – Κύθνος: “Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ”

|

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Γιωργή Βενετούλια με τίτλο ” Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ” με αναφορά στον πολιτισμό της Κύθνου – Τι αναφέρει στο πρόλογο ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης

Με τη συμβολή του Δήμου Κύθνου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Εν Πλω” η πολύτιμη λαογραφική καταγραφή του φιλόλογου Γιώργη Βενετούλια με τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της δημοτικής ποίησης. Το βιβλίο προλογίζει ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης. Από τον εκτενή τιμητικό του πρόλογο μεταφέρουμε κάποια σημαντικά σημεία:

“Ο Γιώργης Βενετούλιας είναι ένας ευσυνείδητος καταγραφέας της παράδοσης της Κύθνου, με φιλολογική παιδεία και επιστημονικές καταβολές… Ασκεί συνειδητά το λαογραφικό του έργο, γι’ αυτό και τα βιβλία του αποτελούν αξιόπιστες πηγές υλικού.
…Της μετά χείρας εκδόσεως έχει προηγηθεί μελέτη και σκέψη… ταξινομεί, με βάση την κατηγοριοποίηση του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας Νικ. Πολίτη, τα τραγούδια σε: ακριτικά, παραλογές, της αγἀπης, του γάμου, παιδικά, γιορταστικά και εθιμικά, θρησκευτικά, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, γνωμικά, εργατικά και περιγελαστικά, προσθέτοντας και στο τέλος ρίμες.
Στην αρχή κάθε κατηγορίας παραθέτει σύντομο κείμενο, όπου αναφέρεται στις κοινωνικές, ιστορικές, εθιμικές και εν γένει πολιτισμικές συνθήκες που γέννησαν κάθε τραγούδι. Αντιμετωπίζει, λοιπόν, τα τραγούδια ως τμήματα αναπόσπαστα της ιστορικής και πολιτισμικής ιστορίας του νησιού του.

Η βιωματική αυτοαναφορικότητα και η συγκροτημένη οργάνωση κι εκτέλεση της λαογραφικής έρευνας του Γιώργη Βενετούλια είναι αρχές που προσδιορίζουν όλα τα σχετικά έργα του, ώστε και το όνομά του να έχει ταυτιστεί με την καταγραφή και παρουσίαση του λαϊκού πολιτισμού της Κύθνου, αλλά και τα έργα του να αποτελούν υπόδειγμα εργασίας ενός σύγχρονου συλλογέα και εκδότη λαογραφικού υλικού, που συνεχίζει την ανάλογη παράδοση της κυκλαδίτικης λογιοσύνης του τέλους του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Με άλλα λόγια, το έργο του ανήκει στη μεγάλη σειρά των παραδοσιακών λαογράφων που τίμησαν και ανέδειξαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, πλουτίζοντας ταυτοχρόνως την ελληνική λαογραφία με αξιόπιστα έργα αναφοράς. Με βιβλία και δημοσιεύμαυτα, δηλαδή, στα οποία οι ερευνητές της Λαογραφίας προστρέχουμε πάντα με εμπιστοσύνη, για να αντλήσουμε υλικό και παραδείγματα για τις ερμηνευτικές επιστημονικές μελέτες μας.

Υπάρχει, όμως, και μια ακόμη παράμετρος του έργου του Γιώργη Βενετούλια που είναι έκδηλη στον μετά χείρας τόμο, η οποία, πρέπει, νομίζω, να αναδειχθεί: η φλογερή φιλοπατρία του. Όπως συμβαίνει με όλους, σχεδόν, τους σημαντικούς συλλογείς και εκδότες λαογραφικής ύλης, ο συγγραφέας μας αγαπά με πάθος το νησί του, και την αγάπη του αυτή για τον τόπο και τους ανθρώπους αποτυπώνει σε κάθε λαογραφική δοκιμή και έκδοσή του για την Κύθνο. Και είναι η αγάπη αυτή η κινητήρια δύναμη του λαογραφικού του έργου.

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του, στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Μια προσφορά, που είμαι σίγουρος ότι θα συνεχιστεί, καθώς συνδέεται με μια υπαρξιακή ανάγκη του και συνιστά οντολογική προοπτική του, αφού συνδέεται με ζητήματα ταυτότητας, τόσο σπουδαία στις μέρες μας. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στους συμπατριώτες του, οι οποίοι, με βάση τα βιβλία του, μπορούν να δείξουν στις νεότερες γενιές τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομεγονοποίηση και την απώλεια της τοπικής ταυτότητας. Ίσως, μάλιστα, αυτή να είναι και η σπουδαιότερη πτυχή του έργου του, λαμβανομένων υπόψη των γενικότερων συνθηκών της εποχής μας, αλλά και των κινδύνων που ενέχουν τόσο η εισαγωγή και υιοθέτηση ξένων πολιτισμικών προτύπων, όσο και οι συνέπειες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης.

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, θα καταλάβουμε ότι πίσω από τα δημοτικά τραγούδια της Κύθνου, πίσω από τους στίχους και τις πληροφορίες που τα συνοδεύουν, κρύβεται μια πραγματική άσκηση αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας, εθνικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής. Και θα αντιληφθούμε την ιδιαίτερη σημασία που ενέχει η εργασία του κ. Βενετούλια για το μέλλον της κοινωνίας μας, για την καθημερινότητα και τη συγκρότησή μας, σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο… μια εργασία ως άσκηση αυτογνωσίας, που στους χαλεπούς καιρούς μας μπορεί να συμβάλει στην επανασύνδεσή μας με τη “μικρή” πατρίδα…”

Περίληψη βιβλίου

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στις νεότερες γενιές αναδεικνύοντας τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομογενοποίηση και την απώλεια της συνείδησης της τοπικής ταυτότητας.

Τα περισσότερα από τα τραγούδια της συλλογής έχουν αποθησαυριστεί από την προσωπική μνήμη του συγγραφέα-ερανιστή, όπως τα άκουσε από τη γιαγιά του Κατερνιώ Μαρτίνου (1910-2003) και κατόπιν από άλλες αλησμόνητες γερόντισσες της γειτονιάς του στον Γαλατά της Δρυοπίδας Κύθνου, όπου περνούσε τα παιδικά και εφηβικά του καλοκαίρια.

Οι κατηγορίες που υπάρχουν στο βιβλίο είναι: Aκριτικά / Παραλογές / Της αγάπης / Του γάμου / Παιδικά / Εθιμικά και λατρευτικά / Θρησκευτικά / Της ξενιτιάς / Μοιρολόγια / Γνωμικά / Εργατικά / Περιγελαστικά / Ρίμες

Με πληροφορίες από την σελίδα “Τα θερμιά” στα social media


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Πάρος στην κορυφή: Το καλύτερο νησί της Ευρώπης για το 2025 σύμφωνα με το Travel + Leisure!

Η Πάρος εκθρονίζει κορυφαίους προορισμούς και κερδίζει την 1η θέση στη λίστα «World’s Best Awards» – Πέντε ελληνικά νησιά στις 15 κορυφαίες θέσεις της Ευρώπης.

Πρεμιέρα στην Αμοργό για την εκπομπή «Χωρίς Πυξίδα» της ΕΡΤ1 με την Πηνελόπη Πλάκα και τον Γιάννη Φραγκίσκο

Η Αμοργός των πανηγυριών, των μονοπατιών, της ψημένης ρακής και της αγνής ομορφιάς υποδέχεται την ταξιδιωτική σειρά της ΕΡΤ1 που εξερευνά το Αιγαίο χωρίς χαρτί και πυξίδα.

Ο Τάσος Δούσης «μετακομίζει» στον ΣΚΑΪ – Τέλος εποχής για τις «Εικόνες» στο Open

Ο γνωστός ταξιδιωτικός δημοσιογράφος βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία με τον ΣΚΑΪ – Στο τραπέζι και νέο τηλεοπτικό project

Η Νάξος στέκεται αλληλέγγυα στον Παλαιστινιακό λαό

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκαν ενημερωτικές και πολιτιστικές δράσεις για τη γενοκτονία στη Γάζα – Δυναμική η παρουσία του κόσμου στις ομιλίες, την πορεία και τις συναυλίες

Δημήτρης Καρούσης: «Ο αθλητισμός της Νάξου δεν μπορεί να ζει στη ζητιανιά» (video)

Με αφορμή τη συμμετοχή του Πανναξιακού στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Στίβου, ο Δημήτρης Καρούσης μιλά για την αξία του αθλητισμού στο νησί και την ανάγκη ουσιαστικής στήριξης των σωματείων από Δήμο, φορείς και κοινωνία.

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Έκτακτη σύσκεψη για τη χρηματοδότηση του νέου αεροδρομίου Πάρου στο Υπουργείο Οικονομικών

Συνάντηση του Δημάρχου Πάρου με τον Αναπλ. Υπουργό Οικονομικών για την εξεύρεση πόρων που θα ενισχύσουν τις υποδομές του αναπτυσσόμενου αεροδρομίου του νησιού.

Η Νύχτα των Κεριών στο Terra Grazia: Πανσέληνος, κρασί και καλοκαιρινή μαγεία στη Νάξο

Το Σάββατο 9 Αυγούστου, το οινοποιείο Terra Grazia προσκαλεί το κοινό σε μια εμπειρία μοναδική, με φόντο την Αυγουστιάτικη Πανσέληνο, ζωντανή μουσική και το φως εκατοντάδων κεριών.

Μανουρομελέτα: Η παραδοσιακή ναξιώτικη ομελέτα με την αυθεντική μανούρα

Μια απλή, αγνή και απολαυστική συνταγή από την Απείρανθο της Νάξου, με τη σφραγίδα της τοπικής γαστρονομικής παράδοσης.

Η Αμοργός στηρίζει τη Μαρία Φανουρία Τζιβελέκη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Παρακολύμβησης

Ο Δήμος Αμοργού καλύπτει μέρος των εξόδων της παραολυμπιονίκη και απευθύνει κάλεσμα αλληλεγγύης για τη στήριξη της αποστολής της στη Σιγκαπούρη.

Νάξος: Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων βάζει “όρια” στην Πορτάρα, τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων βάζει “όρια” στην Πορτάρα – Τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση - Όταν ο σεβασμός δεν είναι αυτονόητος, η προστασία γίνεται μονόδρομος

Ο Tom Hanks στη Νάξο: Στιγμές απλότητας, χαμόγελα και μια σέλφι στην Απείρανθο

Ο χολιγουντιανός σταρ επισκέφθηκε τη Νάξο την Τετάρτη 30 Ιουλίου, ανακαλύπτοντας τη μαγεία του Σαγκρίου και της Απειράνθου – Ένα γεύμα, μια σέλφι και πολλές όμορφες αναμνήσεις

Κυκλάδες: Γυρίζουν την πλάτη στα «χρυσά» νησιά, “χαμένη” και η Αμοργός, σταθερή η Νάξος

Υψηλές τιμές και οικονομική πίεση στρέφουν Έλληνες και ξένους σε εναλλακτικούς, οικονομικότερους προορισμούς

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Hellenic Seaways: Το “HIGHSPEED 4” αντικαθιστά το “HELLENIC HIGHSPEED”, ποιος ο λόγος;

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Κατάπολα – Επιστροφή, σύμφωνα με ανακοίνωση της Hellenic Seaways

Πανελλαδικές 2025: «Πνοή» επιτυχίας για τους μαθητές της Νάξου

Μαθητές και μαθήτριες του φροντιστηρίου «ΠΝΟΗ» στη Νάξο διακρίνονται στις Πανελλαδικές εξετάσεις – Πού πέρασαν και τι βαθμούς συγκέντρωσαν

Έλενα Ξενάκη: Από το Σαγκρί Νάξου στην κορυφή του κόσμου με την Εθνική Πόλο (video)

Η MVP του παγκόσμιου τελικού μιλά με συγκίνηση για το χρυσό μετάλλιο, τις θυσίες, την ομάδα της καρδιάς της και το αίτημα για ένα κολυμβητήριο αποκλειστικά για την Εθνική – Μια Νάξια ψυχή που εμπνέει. (video)

Αυτοδιοικητικές εκλογές: Καταργείται ο δεύτερος γύρος, εκλογές τον Νοέμβριο, Νέο όριο το 42% για εκλογή Δημάρχου

Η κυβέρνηση φέρνει ριζικές αλλαγές στον εκλογικό νόμο για δήμους και περιφέρειες – Τέλος ο δεύτερος γύρος, λιγότεροι υποψήφιοι και αλλαγές στη σταυροδοσία.