Παρασκευή, 30 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΚυκλάδες - Κύθνος: "Απ' ούλα τ' άνθη του μπαξέ"

Κυκλάδες – Κύθνος: “Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ”

|

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Γιωργή Βενετούλια με τίτλο ” Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ” με αναφορά στον πολιτισμό της Κύθνου – Τι αναφέρει στο πρόλογο ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης

Με τη συμβολή του Δήμου Κύθνου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Εν Πλω” η πολύτιμη λαογραφική καταγραφή του φιλόλογου Γιώργη Βενετούλια με τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της δημοτικής ποίησης. Το βιβλίο προλογίζει ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης. Από τον εκτενή τιμητικό του πρόλογο μεταφέρουμε κάποια σημαντικά σημεία:

“Ο Γιώργης Βενετούλιας είναι ένας ευσυνείδητος καταγραφέας της παράδοσης της Κύθνου, με φιλολογική παιδεία και επιστημονικές καταβολές… Ασκεί συνειδητά το λαογραφικό του έργο, γι’ αυτό και τα βιβλία του αποτελούν αξιόπιστες πηγές υλικού.
…Της μετά χείρας εκδόσεως έχει προηγηθεί μελέτη και σκέψη… ταξινομεί, με βάση την κατηγοριοποίηση του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας Νικ. Πολίτη, τα τραγούδια σε: ακριτικά, παραλογές, της αγἀπης, του γάμου, παιδικά, γιορταστικά και εθιμικά, θρησκευτικά, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, γνωμικά, εργατικά και περιγελαστικά, προσθέτοντας και στο τέλος ρίμες.
Στην αρχή κάθε κατηγορίας παραθέτει σύντομο κείμενο, όπου αναφέρεται στις κοινωνικές, ιστορικές, εθιμικές και εν γένει πολιτισμικές συνθήκες που γέννησαν κάθε τραγούδι. Αντιμετωπίζει, λοιπόν, τα τραγούδια ως τμήματα αναπόσπαστα της ιστορικής και πολιτισμικής ιστορίας του νησιού του.

Η βιωματική αυτοαναφορικότητα και η συγκροτημένη οργάνωση κι εκτέλεση της λαογραφικής έρευνας του Γιώργη Βενετούλια είναι αρχές που προσδιορίζουν όλα τα σχετικά έργα του, ώστε και το όνομά του να έχει ταυτιστεί με την καταγραφή και παρουσίαση του λαϊκού πολιτισμού της Κύθνου, αλλά και τα έργα του να αποτελούν υπόδειγμα εργασίας ενός σύγχρονου συλλογέα και εκδότη λαογραφικού υλικού, που συνεχίζει την ανάλογη παράδοση της κυκλαδίτικης λογιοσύνης του τέλους του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Με άλλα λόγια, το έργο του ανήκει στη μεγάλη σειρά των παραδοσιακών λαογράφων που τίμησαν και ανέδειξαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, πλουτίζοντας ταυτοχρόνως την ελληνική λαογραφία με αξιόπιστα έργα αναφοράς. Με βιβλία και δημοσιεύμαυτα, δηλαδή, στα οποία οι ερευνητές της Λαογραφίας προστρέχουμε πάντα με εμπιστοσύνη, για να αντλήσουμε υλικό και παραδείγματα για τις ερμηνευτικές επιστημονικές μελέτες μας.

Υπάρχει, όμως, και μια ακόμη παράμετρος του έργου του Γιώργη Βενετούλια που είναι έκδηλη στον μετά χείρας τόμο, η οποία, πρέπει, νομίζω, να αναδειχθεί: η φλογερή φιλοπατρία του. Όπως συμβαίνει με όλους, σχεδόν, τους σημαντικούς συλλογείς και εκδότες λαογραφικής ύλης, ο συγγραφέας μας αγαπά με πάθος το νησί του, και την αγάπη του αυτή για τον τόπο και τους ανθρώπους αποτυπώνει σε κάθε λαογραφική δοκιμή και έκδοσή του για την Κύθνο. Και είναι η αγάπη αυτή η κινητήρια δύναμη του λαογραφικού του έργου.

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του, στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Μια προσφορά, που είμαι σίγουρος ότι θα συνεχιστεί, καθώς συνδέεται με μια υπαρξιακή ανάγκη του και συνιστά οντολογική προοπτική του, αφού συνδέεται με ζητήματα ταυτότητας, τόσο σπουδαία στις μέρες μας. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στους συμπατριώτες του, οι οποίοι, με βάση τα βιβλία του, μπορούν να δείξουν στις νεότερες γενιές τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομεγονοποίηση και την απώλεια της τοπικής ταυτότητας. Ίσως, μάλιστα, αυτή να είναι και η σπουδαιότερη πτυχή του έργου του, λαμβανομένων υπόψη των γενικότερων συνθηκών της εποχής μας, αλλά και των κινδύνων που ενέχουν τόσο η εισαγωγή και υιοθέτηση ξένων πολιτισμικών προτύπων, όσο και οι συνέπειες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης.

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, θα καταλάβουμε ότι πίσω από τα δημοτικά τραγούδια της Κύθνου, πίσω από τους στίχους και τις πληροφορίες που τα συνοδεύουν, κρύβεται μια πραγματική άσκηση αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας, εθνικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής. Και θα αντιληφθούμε την ιδιαίτερη σημασία που ενέχει η εργασία του κ. Βενετούλια για το μέλλον της κοινωνίας μας, για την καθημερινότητα και τη συγκρότησή μας, σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο… μια εργασία ως άσκηση αυτογνωσίας, που στους χαλεπούς καιρούς μας μπορεί να συμβάλει στην επανασύνδεσή μας με τη “μικρή” πατρίδα…”

Περίληψη βιβλίου

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στις νεότερες γενιές αναδεικνύοντας τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομογενοποίηση και την απώλεια της συνείδησης της τοπικής ταυτότητας.

Τα περισσότερα από τα τραγούδια της συλλογής έχουν αποθησαυριστεί από την προσωπική μνήμη του συγγραφέα-ερανιστή, όπως τα άκουσε από τη γιαγιά του Κατερνιώ Μαρτίνου (1910-2003) και κατόπιν από άλλες αλησμόνητες γερόντισσες της γειτονιάς του στον Γαλατά της Δρυοπίδας Κύθνου, όπου περνούσε τα παιδικά και εφηβικά του καλοκαίρια.

Οι κατηγορίες που υπάρχουν στο βιβλίο είναι: Aκριτικά / Παραλογές / Της αγάπης / Του γάμου / Παιδικά / Εθιμικά και λατρευτικά / Θρησκευτικά / Της ξενιτιάς / Μοιρολόγια / Γνωμικά / Εργατικά / Περιγελαστικά / Ρίμες

Με πληροφορίες από την σελίδα “Τα θερμιά” στα social media


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

ΠΟΞ – Σαντορίνη: 6ο Περιφερειακό Συνέδριο και ο Τουρισμός στο σταυροδρόμι της ανάπτυξης και της βιωσιμότητας

Στις 4 Ιουνίου, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της αυτοδιοίκησης και του τουριστικού κλάδου συναντώνται στα Φηρά για να συζητήσουν το μέλλον του τουρισμού στο Νότιο Αιγαίο

+πλεύση 2025: Ένας διάπλους ζωής και ελπίδας στα ακριτικά νησιά

Ιατρικές εξετάσεις, εκπαιδευτικές δράσεις, έργα υποδομής και υποτροφίες σε μαθητές από 8 νησιά του Αιγαίου – Ολοκληρώθηκε με επιτυχία ο 11ος Διάπλους της +πλεύσης

Κέα – “Sea You There”: Εθελοντική δράση καθαρισμού στην Κορησσία

Εθελοντική δράση «Sea You There» στην Κορησσία Κέας την Τρίτη 4 Ιουνίου! Καθαρισμός παραλίας, παιδικές δραστηριότητες, μουσική, χορός και διαγωνισμοί για όλους!

Η Ολυμπιακή Φλόγα φωτίζει τη χειμερινή Ελλάδα του 2025

Η Λαμπαδηδρομία των Χειμερινών Αγώνων «Μιλάνο – Κορτίνα 2026» περνά από 41 ελληνικούς προορισμούς, αναδεικνύοντας την πολιτιστική ταυτότητα και τη δυναμική του χειμερινού τουρισμού

Νάξος & Μικρές Κυκλάδες: Έως τις 15 Ιουνίου οι Δηλώσεις Καθαρισμού Οικοπέδων

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων καλεί τους πολίτες να υποβάλουν άμεσα δηλώσεις καθαρισμού για την αποφυγή πυρκαγιών - Ενεργοποιείται η Πλατφόρμα akatharista.apps.gov.gr

Πρώτη άφιξη του “National Geographic Orion” στη Νάξο για το 2025

Περίπου 100 επιβάτες ανακάλυψαν τις ομορφιές του νησιού – Σημαντικά τα οφέλη για την τοπική αγορά

ΠΝΑΙ – “Ανοιχτοί Ορίζοντες στο Νότιο Αιγαίο”: Στο έλεος της ανύπαρκτης πολιτικής οικιστικής ανάπτυξης της κυβέρνησης οι μικροί οικισμοί

Σοβαρές ενστάσεις για το νέο Προεδρικό Διάταγμα που ορίζει όρια για τους μικρούς οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων. Το Π.Δ. απειλεί τις μικροϊδιοκτησίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη στα νησιά των Κυκλάδων και του Νοτίου Αιγαίου.

Πάρος – Παλαιό Αεροδρόμιο: Χώρος ζωής και κοινωφελών χρήσεων για το μέλλον του νησιού

Το Δημοτικό Συμβούλιο Πάρου ενέκρινε τις προτεινόμενες χρήσεις γης για τον παλιό Κρατικό Αερολιμένα, με στόχο την πολυδιάστατη αξιοποίησή του μέσα από κοινωνικές, υγειονομικές και πολιτιστικές δομές.

Στοίχημα – Ελβετία: Ζητείται θαύμα και …Ααράου στο προσκήνιο

Η πρόταση της ημέρας μας έρχεται από την Ελβετία. Ντέρμπι και Ααράου - Γκρασχόπερς: Για το… θαύμα στο 2.17!

Τυροκομείο Πιτταράς – «Η Γραβιέρα μας πήρε Πλατινένιο»: Μια καρδιά γεμάτη γεύση από τη Νάξο

Ο Νίκος Πιτταράς μιλά με περηφάνια για τη νέα μεγάλη διάκριση του τυροκομείου του στα Excellent Taste Awards 2025 και μας θυμίζει πως η ποιότητα δεν είναι τυχαία… είναι στάση ζωής.

Νάξος – Χείμαρρος: Αποχαιρετισμός στον Γιάννη Ψαρρά, έναν άνθρωπο της προσφοράς

Η εξόδιος ακολουθία του 72χρονου θα τελεστεί σήμερα Δευτέρα 26 Μαΐου στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής στον Χείμαρρο – Θλίψη στο Τσικαλαριό

Νάξος: «Πώς ένα δημόσιο ακίνητο έγινε ιδιωτική “πλατεία”, η αλήθεια πίσω από την περίφραξη στον Λυώνα»

Σαφές μήνυμα από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την περίφραξη στον Λυώνα: παράνομη αυθαίρετη χρήση του χώρου, περίφραξη για λόγους ασφάλειας και αποκατάσταση της νομιμότητας

Νάξος: «Έφυγε» ο Αντώνης Καρούσης, θλίψη στην Κωμιακή για τον αγαπητό συγχωριανό

Ο ήσυχος και αγαπητός Αντώνης Καρούσης, με ρίζες στην Κωμιακή και παρουσία στην Αθήνα, έφυγε λίγο πριν επιστρέψει στο χωριό του – Η εξόδιος ακολουθία τελείται σήμερα

Νάξος: Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από το “Naxos Medical” μέσω του προγράμματος «Προλαμβάνω»

Έγκαιρη πρόληψη για τα καρδιαγγειακά νοσήματα με αξιοπιστία και ανθρώπινη φροντίδα – Δωρεάν αιματολογικός έλεγχος για όλους τους πολίτες

Παροναξία: “Ηλεκτρική” νύχτα με βροχόπτωση και …λάσπη (πίνακας)

Έντονα φαινόμενα, αστραπές και «λασποβροχές» χτύπησαν τα νησιά των Κυκλάδων – Τα ύψη υετού από το NaxosWeather (πίνακας)

Γ. Παπαδόπουλος: “Μειωμένη κατανάλωση και έλλειψη προσωπικού, αλλάζουν τα δεδομένα στην εστίαση”

Ο πρόεδρος του Σωματείου Μαζικής Εστίασης Νάξου και περιφερειάρχης της ΠΟΕΣΕ στο Νότιο Αιγαίο μιλά για τις νέες τουριστικές συνήθειες, τις προσαρμογές των επιχειρήσεων και την πίεση που δέχεται ο κλάδος ενόψει καλοκαιριού.

Νάξος – Σύλλογος Μηχανικών: “Όχι σε οριζόντιους περιορισμούς, Ναι, σε στοχευμένο πλαίσιο για τις θερινές οικοδομικές εργασίες”

Ο Σύλλογος εκφράζει έντονο προβληματισμό για την αιφνιδιαστική πρόθεση του Δήμου να επιβάλει οριζόντιους περιορισμούς, χωρίς επαρκή διαβούλευση – Προτείνει στοχευμένο και ρεαλιστικό πλαίσιο που προστατεύει τόσο τον τουρισμό όσο και τον κατασκευαστικό κλάδο.

Γεύσεις Ναξιώτικες, με υπογραφή: Η συνεργασία του “Φάρου του Αλυκού” με τη “Φάρμα Ρώτα”

Με αγάπη για την τοπική παραγωγή και αφοσίωση στη γαστρονομική ποιότητα, το εστιατόριο του Αλυκού ξεκινά δυναμικά τη σεζόν με πρώτες ύλες από τη φημισμένη φάρμα της Νάξου

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Πάρος: «Διακομιδές ντροπής»: Δύο ημέρες ταλαιπωρίας για ηλικιωμένη ασθενή που ταξίδεψε στη Σύρο (!!!)

Σφοδρή κριτική από τον Κώστα Αργουζή για την άρνηση ενεργοποίησης του υγειονομικού ελικοπτέρου Πάρου – Τι καταγγέλλει για την αλυσιδωτή διακομιδή και το κόστος για κράτος και ασθενή