Κυριακή, 24 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΓνωριμία μέσα από το οθωμανικό κτηματολόγιο της Σαντορίνης του 1670 (!!!)

Γνωριμία μέσα από το οθωμανικό κτηματολόγιο της Σαντορίνης του 1670 (!!!)

|

Παρασκευή 1η Σεπτεμβρίου και η αντιδήμαρχος Πολιτισμού δήμου Θήρας, Σοφία Κίτσου μίλησε με συγκίνηση για ένα βιβλίο – σταθμό για την ιστορία της Σαντορίνης. Ο λόγος για το “Σαντορίνη 1670 μ.Χ.” των Ηλία Κολοβού και Γιάννη Κηπουρού, με πρωτοβουλία του συλλέκτη και εραστή της Σαντορίνης, Δημήτρη Τσίτουρα. Βιβλίο που εκδόθηκε από το Αρχείο Θηραϊκών Μελετών και η κα Κίτσου σε ανάρτησή της θα αναφέρει:

“Με ιδιαίτερη συγκίνηση βρέθηκα χθες στο Μέγαρο Γκύζη, στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου “Σαντορίνη 1670 μ. Χ.”, του Αρχείου Θηραικων Μελετών της συλλογής Δημήτρη Τσίτουρα.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Δήμο μας και την Καθολική Επισκοπή Θήρας.
Το Μέγαρο Γκύζη και ο Δημήτρης Τσίτουρας ήταν οι …αιτίες που με έκαναν να φύγω το 1981, από την γενέτειρα μου, την Αθήνα, και να ζήσω έκτοτε στην Σαντορίνη!

Φυσιολογικά λοιπόν το μυαλό μου χθες “ταξίδεψε” στον χρόνο… Σαράντα δύο ολόκληρα χρόνια γεμάτα από αγάπη γι’ αυτόν τον τόπο! Ένας όμορφος κύκλος ζωής!”

Μία ημέρα νωρίτερα, η δημοσιογράφος Μαργαρίτα Πουρνάρα – μέσα από τη στήλη της Αθηναϊκά Plus για την Καθημερινή – θα γράψει για την συγκεκριμένη παρουσίαση του βιβλίου

Γεννημένη στη Σαντορίνη, μεγαλωμένη στα Αναφιώτικα της Πλάκας, η γιαγιά θυμόταν το νησί των παιδικών της χρόνων. Οι βεντέμες, τα μαγειρέματα, τα υπόσκαφα, οι μυρωδιές, οι προλήψεις, το ηφαίστειο, αναδύονταν κάθε τόσο για να με μεταφέρουν νοερά στην κορυφή του Φηροστεφανιού όπου ήταν το πατρικό της. Για την οικογένειά της δεν γνώριζε πολλά παρά μόνον ότι ήταν βέροι Θηραίοι με ένα επίθετο που είχε μόνον το σόι της. Λέγονταν Δελφίνη. Μετά τον θάνατό της, προσπαθώντας να σκαλίσω τις ρίζες έφτανα σε αδιέξοδο. Πολλά αρχεία είχαν χαθεί ή διασωζόταν μόνον μικρό τους μέρος. Συγγενής με αυτό το όνομα δεν είχε απομείνει κανείς.

Ταξίδι στη Θήρα του 1670 μ.Χ. μέσα από το οθωμανικό κτηματολόγιο-1
Ο συλλέκτης Δημήτρης Τσίτουρας, κινητήριος δύναμη του βιβλίου

 

Η μόνη άκρη ήρθε από την καλή φίλη, νομικό και αντιδήμαρχο της Σαντορίνης, Σοφία Κίτσου. Στα κιτρινισμένα φύλλα των μεγάλων καταλόγων του υποθηκοφυλακείου βρήκαμε πως ήμουν τρισεγγονή του Χριστόδουλου Δελφίνη –που κάποτε είχε και τον φούρνο των Φηρών– και του εμπόρου Τζάνε Βλάχου. Κάπως έτσι προέκυψε ένα ακόμα ερώτημα: το επίθετο ήταν άραγε παρατσούκλι ή το ελληνοποιημένο βενετσιάνικο όνομα Dolfino;

Ωσπου ένας φάκελος που βρήκα στο γραφείο μετά τις διακοπές με μια κομψή έκδοση ήρθε να μου δώσει την απάντηση. Πρόκειται για το βιβλίο που εξεδόθη από το Αρχείο Θηραϊκών Μελετών, με τίτλο «Σαντορίνη 1670 μ.Χ.» των Ηλία Κολοβού και Γιάννη Κηπουρού, με πρωτοβουλία του συλλέκτη και εραστή της Θήρας, Δημήτρη Τσίτουρα. Είναι ο άνθρωπος που ασχολήθηκε με την ιστορία της Σαντορίνης εδώ και δεκαετίες διασώζοντας τεκμήρια και φωτογραφίες.

Ταξίδι στη Θήρα του 1670 μ.Χ. μέσα από το οθωμανικό κτηματολόγιο-2
Το εξώφυλλο του βιβλίου που μας γυρίζει στο 1670. 

 

Aποφάσισε να αναδείξει ένα ιδιαίτερο δώρο, που είχε λάβει από τον διευθυντή των Κρατικών Αρχείων της Χάγης, Μπεν Σλοτ, ο οποίος είχε καλές προσβάσεις στα αρχεία και της γείτονος Τουρκίας. Ηταν το σπανιότατο και πολύτιμο αντίγραφο του κτηματολογίου της Σαντορίνης του 1670, τη σύνταξη του οποίου διέταξε ο Καπουδάν Πασάς, ο αντιναυάρχος του σουλτανικού στόλου, στην κυριότητα του οποίου βρίσκονταν οι «Σαντορίνες» (μαζί με τη Θηρασιά και την Καμένη). Μέσα από τη μελέτη και τον σχολιασμό που έχει κάνει ο Ηλίας Κολοβός ειδικός οθωμανολόγος, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και ο Γιάννης Κηπουρός, ιστορικός και υποψήφιος διδάκτορας στο ίδιο ίδρυμα με τη συμβολή της αρχιτέκτονος Βούλας Μποζινέκη – Διδώνη, αναδύεται ένα πολύ ακριβές πορτρέτο του νησιού εκείνη την εποχή.

Το κατάστιχο μας δίνει πληροφορίες για τα ονόματα, τα εισοδήματα, την τάξη και τη φοροδοτική ικανότητά τους. Μέσα από την κτηματική περιουσία φτιάχνει κανείς μια εικόνα για το πώς ήταν τα πράγματα 350 χρόνια πριν, για τους ανθρώπους, τους μύλους, τις εκκλησίες, τις κοινότητες.

Ταξίδι στη Θήρα του 1670 μ.Χ. μέσα από το οθωμανικό κτηματολόγιο-3
Παλιός χάρτης της Σαντορίνης

 

Το φθινόπωρο, το βιβλίο θα παρουσιαστεί στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη αλλά τη Παρασκευή 1η Σεπτεμβρίου θα έχει την παρθενική του παρουσίαση στη Σαντορίνη σε μια εκδήλωση που οργανώνει ο Δήμος Θήρας και η Καθολική Επισκοπή του νησιού στο ιστορικό Μέγαρο Γκύζη στις 8 μ.μ. Στις σελίδες του βιβλίου με τα ονόματα του 17ου αιώνα πάντως τεκμηριώθηκε ότι οι πρόγονοί μου οι Δελφίνηδες δεν ανήκαν στο ποίμνιο των Καθολικών άρα θα λάτρευαν τη θάλασσα και πήραν αυτό το παρατσούκλι.

Σαντορίνη – Γκραβούρα που απεικονίζει τη Σαντορίνη

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

ΜΗΛΩΣΙΑ 2025: Τέλος δράσεων με οδοιπορικό στο Ζα τα ξημερώματα της Κυριακής

Με την κορυφαία εκδήλωση της ανάβασης στο Ζα ολοκληρώνονται οι φετινές αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του ΑΜΣ Φιλωτίου

Κέα: Σε ύφεση η γαστρεντερίτιδα, τι έδειξε η επίσκεψη του ΕΟΔΥ

Περίπου 30 περιστατικά ημερησίως στην κορύφωση της έξαρσης – Διερευνώνται τα αίτια, με έλεγχο νερού και περιβαλλοντικών δειγμάτων.

Πανναξιακός AOK: Συνεχίζει με τον Ανδρέα Καρακατσάνη στον πάγκο για μία ακόμη χρονιά

Ο προπονητής που οδήγησε πέρυσι την ομάδα σε σπουδαία πορεία στη National League 2 παραμένει στο τιμόνι – Διπλός ρόλος και στις ακαδημίες

Εντατικοί έλεγχοι στα τουριστικά ημερόπλοια, «Προτεραιότητα η ανθρώπινη ζωή» τονίζει ο Β. Κικίλιας

Με απόφαση του Υπουργείου Ναυτιλίας εντείνονται οι αστυνομικοί έλεγχοι σε όλα τα τουριστικά ημερόπλοια της χώρας – Έμφαση στην τήρηση κανόνων ασφαλείας και πληρωμάτων.

Νάξος – Θερινά Εργαστήρια Μουσικής: «Η Παρέλαση των Παιχνιδιών» απόψε στο Θέατρο Καμπανέλλη

Η Παιδική Χορωδία των Θερινών Εργαστηρίων Μουσικής συνεργάζεται με τη συμφωνική ορχήστρα Cappella Atenea και παρουσιάζουν ένα διαδραστικό μουσικό παραμύθι για τη διαφορετικότητα και τη δύναμη της αγκαλιάς.

Γυναικομαστία: Αίτια, Διάγνωση και Χειρουργική Αντιμετώπιση

Η διάγνωση της γυναικομαστίας πραγματοποιείται από τον πλαστικό χειρουργό. Αρχικά λαμβάνεται λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και ακολουθεί κλινική εξέταση.

Με λαμπρότητα τα Εννιάμερα της Παναγίας στις Τρίποδες Νάξου (photos)

Πλήθος πιστών συμμετείχε στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία και τη λιτανεία της Παναγίας Τριποδιώτισσας

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Κατ. Γιαννακά: Αμοργός, από νησί εξορίας αγωνιστών σε νησί φίμωσης φωνών;

Αντιδράσεις για τη στάση του Δημάρχου Αμοργού απέναντι σε ειρηνική διαμαρτυρία υπέρ της Παλαιστίνης. - τι αναφέρει η Κατερίνα Γιαννακά

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Εκτακτο: Δυστύχημα με έναν νεκρό στη πόλη της Νάξου

Νάξος και δυστύχημα με έναν νεκρό και έναν σοβαρά τραυματία στη πόλη της Νάξου -τι συνέβη;

Τραγωδία στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο

Θλίψη στη Νάξο: 20χρονος νεκρός και 17χρονος σοβαρά τραυματίας σε τροχαίο τα ξημερώματα της Τρίτης. Η ανακοίνωση της Αστυνομίας.

Εκτακτο: Ατύχημα στον επαρχιακό δρόμο προς το αεροδρόμιο, τι συνέβη

Λίγο πριν τις 8 το βράδυ σημειώθηκε ατύχημα στον δρόμο Χώρας - Αεροδρομίου, τι συνέβη

Νάξος: Χωρίς τις αισθήσεις του ανασύρθηκε ηλικιωμένος από τη θάλασσα

Χθες το απόγευμα σε περιοχή της Ανατολικής Νάξου ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις του ηλικιωμένος ενώ είχε πάει για ψάρεμα

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Εσπερινό ΓΕ.Λ. Νάξου: Θλίψη για τον άδικο χαμό του μαθητή Χύκα Μικέλ

H σχολική κοινότητα αποχαιρετά τον 20χρονο μαθητή με λόγια αγάπης και συγκίνησης – Συλλυπητήρια στην οικογένεια και ευχές ανάρρωσης στον τραυματισμένο φίλο του.

Διάψευση από τον Δήμο Κέας για φημολογούμενα κρούσματα γαστρεντερίτιδας

«Ανυπόστατες οι αναφορές για εκατοντάδες περιστατικά και θάνατο – Σταθερά μειούμενα τα κρούσματα μετά τον Δεκαπενταύγουστο»

Συνεδριάζει (19/08) η Δημοτική Επιτροπή Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, επίκεντρο το νέο λιμάνι στη Σχοινούσα

Στις 12:00 το μεσημέρι της Τρίτης (19/08) στο Δημοτικό Κατάστημα, με 13 θέματα στην ημερήσια διάταξη - Ποια είναι

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Γερασμένα και ανεπαρκή τα λιμάνια των νησιών, SOS από τους πλοιάρχους, στο επίκεντρο το λιμάνι της Νάξου

Κατασκευασμένα πριν από 40-50 χρόνια, τα περισσότερα λιμάνια αδυνατούν να καλύψουν τις σημερινές τουριστικές ανάγκες – Σοβαρά προβλήματα σε Νάξο, Πάρο, Τήνο, Λέρο και Σαντορίνη.