Πέμπτη, 28 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΑποψη: Σ. Μαργαρίτη: "Οι επαναστάσεις που δεν κάναμε"

Αποψη: Σ. Μαργαρίτη: “Οι επαναστάσεις που δεν κάναμε”

|

“Πατριωτισμός δεν είναι μόνο η προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας, η ανάσχεση των εξωτερικών συμφερόντων και ο αλυτρωτισμός αλλά και ο εξορκισμός κάθε εθνικιστικού βρικόλακα που στοιχειώνει την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό” – Αρθρο της Ναξιώτισσας φιλολόγου Σοφίας Μαργαρίτη στην εφημερίδα “Το Βήμα” – Τίτλος “Οι επαναστάσεις που δεν κάναμε” 

“Η επέτειος της εθνικής παλιγγενεσίας του 1821 μάς βρίσκει σε μια δυσχερή καμπή της επιβίωσης του ελληνισμού. Επανάσταση χαρακτηρίστηκε το σύνολο των αγώνων των προγόνων μας κατά του οθωμανικού ζυγού, προκειμένου να επιβιώσει το έθνος και να δημιουργήσει ένα νέο κράτος.

Της Σοφίας Μαργαρίτη (*)

Ήταν η απόδειξη ότι το επιζών έθνος μόνο ελεύθερο θα μπορούσε να συνεχίσει να υπάρχει. Η επανάσταση είναι κοινωνική ανάγκη, διεκδικεί με τρόπο ριζικό και απόλυτο και όσον αφορά στην νεοελληνική κοινωνία δεν υφίσταται απλά ως αιτία πανηγυρισμού με «άρτον και θεάματα», αλλά ως ευχή και κατάρα που κατατρέχει κάθε χρονική στιγμή στο νεότερο βίο της. Είναι επίκαιρο όσο ποτέ, στην αχαρτογράφητη εποχή που διανύουμε, να συνειδητοποιήσουμε τις επαναστάσεις που δεν κάναμε.

Δεν επαναστάτησε κανείς ενάντια στον ατομικισμό, τη φιλαυτία, στην παθητικότητα και την αποστασιοποίηση από τα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα, στην καταβαράθρωση του κράτους πρόνοιας, στην αδιαφορία για τους αναξιοπαθούντες συνανθρώπους μας. Δεν επαναστάτησε κανείς ενάντια στην καταστρατήγηση των ελευθεριών, στο λαϊκισμό, στην απαξίωση της πολιτικής ζωής, στο πελατειακό σύστημα, στην εργαλειοποίηση του διχασμού, στην κομματοκρατία, στον ακρωτηριασμό του συνδικαλιστικού κινήματος, στη δυσλειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Δεν έγινε εκπαραθύρωση δημαγωγών πολιτικών, επειδή πολλές δεκαετίες τώρα υπονομεύουν τη δημοκρατία, καπηλεύονται τις κοινοβουλευτικές αξίες, ικανοποιούν βραχυπρόθεσμες πολιτικές σκοπιμότητες απαξιώνοντας τον πολιτικό χώρο, ούτε αντιστέκεται κανείς στην προπαγάνδα και στη χειραγώγηση των συστημικών μέσων ενημέρωσης από επιτήδειους «μεσσίες».

Δεν επαναστάτησε κανείς για τη δυσφήμιση και το διασυρμό της χώρας στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, για τον υποσκελισμό της παραγωγικής βάσης, για την υπονόμευση κάθε προσπάθειας ανάκαμψης, επειδή εμφιλοχωρούν αντιπαραθέσεις και υπάρχει πολιτικό κόστος (κάθε εκατό χρόνια η Ελλάδα χρεωκοπεί για τους ίδιους ακριβώς λόγους, το γνωρίζουν όσοι έχουν ιστορική μνήμη). Δεν αντέδρασε κανείς επειδή οι ένοπλες δυνάμεις και η εθνική στρατηγική απειλούνται από εσωτερικούς εχθρούς και όχι από την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα. Ούτε κανείς αντιστάθηκε στο φανατισμό και την επικράτηση ακραίων ιδεολογιών που προέκυψαν είτε από δεξιά είτε από αριστερά, σε μια πεζοδρομιακή θεώρηση τόσο του παρελθόντος, όσο και του παρόντος, ακροβατώντας στο μεταίχμιο του υποκόσμου. Ούτε κανείς αντέδρασε στην απογύμνωση των πολιτών από τον δημοκρατικό οπλισμό τους παραμένοντας βορά των αδηφάγων μηχανισμών χειραγώγησης.

Δεν επαναστάτησαν οι διδάσκοντες και οι διδασκόμενοι για την κρίση του θεσμού της εκπαίδευσης, για την έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής, τις αναχρονιστικές μεθόδους διδασκαλίας, για την έλλειψη διασύνδεσης με την αγορά εργασίας, για την διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας των γεγονότων, με συνέπεια τον δογματισμό και τη μισαλλοδοξία, την υιοθέτηση στερεοτύπων, τη διαιώνιση της ευθυνοφοβίας, της μοιρολατρίας και της ψυχολογικής εξάρτησης. Δεν έγινε επανάσταση ενάντια στην εξαχρείωση των πολιτών, στην αποθάρρυνση από κάθε αισθητική, εσωτερική αναζήτηση, στην ιδεολογική σύγχυση και στον πνευματικό μαρασμό.

Πατριωτισμός δεν είναι μόνο η προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας, η ανάσχεση των εξωτερικών συμφερόντων και ο αλυτρωτισμός αλλά και ο εξορκισμός κάθε εθνικιστικού βρικόλακα που στοιχειώνει την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό. Να αποκτήσουμε πίστη σε μια νέα Ελλάδα, συνειδητό φορέα της κληρονομιάς της, που θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του έθνους με την αξιοποίηση των νέων επιστημόνων, την τεχνογνωσία, την διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας, την επένδυση σε δομές. Να βρισκόμαστε σε συνεχή γόνιμο διάλογο με το παρελθόν, να αξιοποιούμε δημιουργικά στοιχεία της παράδοσής, να είμαστε συνειδητοί φορείς της βαρύτατης κληρονομιάς μας, ώστε να επιτευχθεί ο υμέναιος του παραδοσιακού με το σύγχρονο – αποφεύγοντας την προγονολατρία και την προοδοπληξία –  οδηγώντας στη μακροβιότητα του πολιτισμού μας.

Να αντισταθούμε στη ναρκισσιστική εμμονή και την ψευδαισθησιακή υπεροχή της καταρρέουσας κοινωνίας μας και να πιστέψουμε ότι τελικά το έθνος έχει τις δυνάμεις να αναγεννήσει το κράτος και όχι το αντίστροφο. Να απαλλαγούμε από τη βαθιά ριζωμένη αυταπάτη ότι η ισοπέδωση των ταυτοτήτων και η πολτοποίηση των εθνικών πολιτισμών θα οδηγήσουν στην παγίωση της ειρήνης και της δημοκρατίας. Να συμμετέχουμε σε υπερεθνικούς θεσμούς και συνεργασίες σεβόμενοι την αξιοπρέπεια και την ιδιαιτερότητα του έθνους και του πολιτισμού μας, να συγκεράσουμε την εθνική ταυτότητα με τον ευρωπαϊκό φιλελευθερισμό. Η πίστη σε νέες κινητήριες δυνάμεις θα είναι το επαναστατικό διακύβευμα του 21ου αιώνα.

Να αποσυνδέσουμε την ιστορική και πολιτισμική μνήμη από την πολεμική εμπειρία αποκλειστικά. Να συνειδητοποιήσει ο Έλληνας ότι επαναστάτης, γενναίος και αντισυμβατικός γίνεσαι όχι μόνο όταν απειλείται η εξωτερική ελευθερία, αλλά και όταν υπονομεύεται η εσωτερική, από υπολανθάνοντες παράγοντες όπως οι σειρήνες του υλιστικού προτύπου, η προπαγάνδα κάθε είδους, η παθητικότητα, η αδράνεια. Να διδαχτούμε από τα ιστορικά μας λάθη, να μην αναγορεύουμε τους μύθους σε αντικειμενική αλήθεια, να απορρίψουμε τις ιδεολογικές ακροβασίες, τον ακραίο πατριδοκάπηλο εθνικισμό γεφυρώνοντας τον «καημό της ρωμιοσύνης» με την ευρωπαϊκή Ελλάδα. Να αγαπήσουμε και να σεβαστούμε τη γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα και την κλασική, ανθρωπιστική μας παιδεία και στον δρόμο που χάραξαν ο Σολωμός, ο Κάλβος και ο Παλαμάς ας είμαστε «μόνοι, γυρεύοντας τον άνθρωπο» όπως εξήγησε ο Σεφέρης διαφοροποιούμενος σαφώς από την εθνικιστική δημαγωγία.

Και στο ξύπνημα της Φυλής (όρος του ίδιου) ας γίνει τούτη η επέτειος αφορμή για αναστοχασμό της εθνικής μας υπόστασης και ας καταστήσουμε τις νέες γενιές στυλοβάτες μιας σύγχρονης παλιγγενεσίας, ώστε να γίνουν οι Έλληνες αλληλέγγυοι, ασφαλείς, δημιουργικοί, με πίστη στην πρόοδο και την ευημερία, εμφορούμενοι από εθνική υπερηφάνεια για μια Ελλάδα αντάξια των προγόνων και άξια των απογόνων της. Αυτή είναι η μοίρα μας, όπως έγραψε ο Καζαντζάκης : «το πρώτο χρέος εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους, το δεύτερο να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο χρέος είναι να παραδώσεις στο γιο σου τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει. Είναι χρέος μας να πάρουμε το δρόμο που ακολουθεί η ράτσα μας χιλιάδες χρόνια τώρα : τον Ανήφορο».

@ Αρθρο της Σοφίας Μαργαρίτη στην ιστοσελίδα tovima.gr , την 24η Μαρτίου 2021..

Η κα Μαργαρίτη έχει καταγωγή από τη Νάξο, φιλόλογος – συγγραφέας εκδόσεων Ζήτη


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

9ο Φεστιβάλ Ρεμπέτικου «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη» – Ένα μουσικό ταξίδι στη λαϊκή μας παράδοση

Από τον γραφικό κόλπο του Κινίου ξεκινά η φετινή διοργάνωση με αφιερώματα, εκθέσεις και συναυλίες – Είσοδος ελεύθερη.

ΚΚΕ ΤΕ Νοτίων Κυκλάδων: «Η δωρεάν μετακίνηση σωματείων περιορίζεται μόνο στις άγονες γραμμές»

Κριτική στην κυβέρνηση για το μέτρο στήριξης των ερασιτεχνικών σωματείων – «Πρόκειται για μισό μέτρο που δεν καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες».

Λίπωμα: Πότε είναι αθώο και πότε χρειάζεται αφαίρεση

Η διάγνωση γίνεται κυρίως με κλινική εξέταση. Σε σπάνιες περιπτώσεις το λίπωμα μπορεί να εξελιχθεί σε λιποσάρκωμα, που είναι κακοήθης όγκος.

Φόρτωμας: Σύνδεση της Τήνου με την Καβάλα σε ετήσια βάση

Φόρτωμας: "Η ένταξη της Τήνου και των Κυκλάδων σε μια τόσο σημαντική ακτοπλοϊκή γραμμή δημιουργεί νέες προοπτικές για τα νησιά μας"

Κέα: Στην τελική ευθεία η αποκατάσταση του λιμανιού στο Βουρκάρι με χρηματοδότηση 359.600 €

Μετά από τέσσερα χρόνια προσπαθειών, εγκρίθηκε η χρηματοδότηση για το έργο που θα αναβαθμίσει τις λιμενικές υποδομές και θα ενισχύσει την ασφάλεια και την τουριστική ανάπτυξη του νησιού.

Μεγάλη φωτιά στο Λαύριο, εκκενώσεις μέσω 112, ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις στο σημείο

Η πυρκαγιά ξέσπασε στην περιοχή Παλιοκαμάριζα, καίει χαμηλή βλάστηση και κινητοποίησε επίγειες και εναέριες δυνάμεις.

Παρουσίαση του βιβλίου «Οδοιπορικό στη Νάξο» του Τάσου Αναστασίου

Ο Ιστορικός Όμιλος Νάξου «Αρσός» και η Πολιτιστική Εταιρεία «Αρχιπέλαγος» διοργανώνουν εκδήλωση αφιερωμένη στον πολιτιστικό και περιηγητικό πλούτο της Νάξου.

Νέα ακτοπλοϊκή εποχή για την Τήνο, απευθείας σύνδεση με τη Βόρεια Ελλάδα και το Λαύριο

Μετά την Κρήτη, η Τήνος αποκτά απευθείας ακτοπλοϊκή γραμμή με τη Βόρεια Ελλάδα, ενισχύοντας την τουριστική ανάπτυξη και την προσβασιμότητα του νησιού 365 ημέρες τον χρόνο

Ηρακλειά: Μαρία Αναματερού στο Φεστιβάλ «Φάνης Γαβαλάς»

Στις 28 Αυγούστου, το φεστιβάλ «Φάνης Γαβαλάς» στην Ηρακλειά ζωντανεύει με τη μελωδική φωνή της Μαρίας Αναματερού υπό το ανοιχτό ουρανό του Αιγαίου.

Πάρος: Επιμνημόσυνη δέηση και αποκαλυπτήρια προτομής του Μεγάλου Ευεργέτη Φραγκίσκου Ι. Βελέντζα

Την Κυριακή 31 Αυγούστου, ο Δήμος Πάρου και η Κοινότητα Κώστου τιμούν τον Φραγκίσκο Ι. Βελέντζα με δέηση και αποκαλυπτήρια της προτομής του.

Εκτακτο: Τροχαίο στο δρόμο προς το αεροδρόμιο της Νάξου

Αυτοκίνητο κατέληξε σε τάφρο στον δρόμο Χώρας – Αεροδρομίου. Σώα η οδηγός, νέα ερωτήματα για το οδικό δίκτυο της Νάξου.

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Ασφυξία στο λιμάνι της Νάξου – Μαζική επιστροφή εκδρομέων και το διαχρονικό ζήτημα των υποδομών

Με χιλιάδες ταξιδιώτες να επιστρέφουν, η Νάξος βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με το αδιαχώρητο στο λιμάνι και την ανάγκη για νέο σύγχρονο λιμενικό έργο.

Ψήφισμα της Τοπικής Οργάνωσης ΝΔ Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για τον θάνατο του Ιωάννη Σκάρκου

Η Τοπική Οργάνωση της Νέας Δημοκρατίας αποχαιρετά με συγκίνηση τον πρώην πρόεδρο και ενεργό μέλος της, Ιωάννη Σκάρκο πότε και που θα γίνει η εξόδιος ακολουθία

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Ρωγμές στο ελληνικό τουριστικό θαύμα: Η Σαντορίνη χάνει έδαφος, η κλιματική κρίση πιέζει

Μετά τα 21,7 δισ. ευρώ που απέφερε ο τουρισμός το 2024, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με υπερφόρτωση υποδομών, λειψυδρία, στεγαστικό χάος και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Διάψευση από τον Δήμο Κέας για φημολογούμενα κρούσματα γαστρεντερίτιδας

«Ανυπόστατες οι αναφορές για εκατοντάδες περιστατικά και θάνατο – Σταθερά μειούμενα τα κρούσματα μετά τον Δεκαπενταύγουστο»

Νάξος: Συλλήψεις για παράνομη θήρα – Θανάτωσαν 5 άγρια ζώα εκτός κυνηγετικής περιόδου

Δύο άτομα, 26 και 59 ετών, συνελήφθησαν για θήρευση χωρίς άδεια και κατοχή παράνομου εξοπλισμού.

Νάξος: Νέα προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 25 Αυγούστου

Από τις 05:00 έως τις 07:00 το πρωί – Δεύτερη συνεχόμενη ημέρα με διακοπές ηλεκτροδότησης στο νησί

Νάξος – Δαμαριώνας: “Γιώργος Μπίλης: Ο καλλιτέχνης που τραγούδησε τη ζωή” (video)

Μια βραδιά μνήμης και αγάπης στον Δαμαριώνα για τον άνθρωπο της παρέας και της μουσικής. (video)