Κυριακή, 27 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΤουρισμόςΤουρισμός: Το μοντέλο "Σαντορίνη" οδηγός για το μέλλον

Τουρισμός: Το μοντέλο “Σαντορίνη” οδηγός για το μέλλον

|

Αρθρο του καθηγητή Στάθη Ν. Καλύβα γύρω από τις εξελίξεις όσον αφορά τον τουρισμό με παράδειγμα την Σαντορίνη και με τίτλο ” το μέλλον του τουρισμού, ο τουρισμός του μέλλοντος” 

Ο​​πως είναι γνωστό, ο τουρισμός παραμένει μία από τις λιγοστές οάσεις της ελληνικής οικονομίας, αν όχι η μοναδική. Τα φετινά στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση των αφίξεων από το εξωτερικό, ενώ είναι πολύ πιθανό οι επισκέπτες να φθάσουν τα 32 εκατομμύρια, δύο εκατομμύρια παραπάνω από το περυσινό ρεκόρ. Τα στοιχεία αυτά είναι ενθαρρυντικά, εγείρουν όμως κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον της χώρας μας.

Του Στάθη Ν. Καλύβα 

Είναι προφανές πως το μέλλον του τουρισμού δεν εξαντλείται απλώς στη μεγιστοποίηση του αριθμού των επισκεπτών. Και αυτό γιατί από ένα σημείο και πέρα (και βρισκόμαστε κοντά σε αυτό) οι αριθμοί θα ξεπεράσουν τις δυνατότητες των υποδομών, τα όρια του περιβάλλοντος και τις αντοχές των κατοίκων. Στο σημείο κορεσμού φαίνεται πως έχει ήδη φθάσει η Σαντορίνη, που πέρασε από 3,3 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις το 2012 σε 5,5 εκατομμύρια το 2017. Το 11% του νησιού έχει οικοδομηθεί, ενώ υπάρχουν περισσότερες από χίλιες κλίνες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Την οικοδομική και πληθυσμιακή αυτή έκρηξη διαχειρίζεται ένα αδύναμο κράτος με αιχμή έναν μηχανικό πολεοδομίας και 29 αστυνομικούς.

Οι ενεργειακές ανάγκες αυξάνονται συνεχώς, ο ανεφοδιασμός σε νερό είναι προβληματικός, το ίδιο και ο βιολογικός καθαρισμός και η αποκομιδή και επεξεργασία των σκουπιδιών. Το εργατικό δυναμικό, που πολλαπλασιάζεται διαρκώς για να εξυπηρετήσει τους επισκέπτες, δυσκολεύεται να βρει κατάλυμα. «Εχω την άποψη ότι το νησί έχει ξεπεράσει τα όρια της φέρουσας ικανότητάς του», δηλώνει ο δήμαρχος του νησιού.

Η Σαντορίνη δείχνει ποιο είναι το μέλλον των νησιών (και της χώρας εν γένει) αν δεν λάβουμε άμεσα μέτρα, και αυτό γιατί οι αριθμοί θα αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς λόγω του εκδημοκρατισμού των αεροπορικών μετακινήσεων και ιδίως της τεράστιας αύξησης του μεγέθους της μεσαίας τάξης στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Το πρόβλημα, εννοείται, ξεπερνάει τα σύνορα της Ελλάδας και η συζήτηση έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια σε πόλεις όπως η Βενετία και η Βαρκελώνη.

Δύο δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας. Κάποιες περιοχές θα αναπτύξουν αποτελεσματικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς που θα επιτρέψουν την προστασία του προϊόντος, της ταυτότητας και των κατοίκων τους, μέσω του περιορισμού των επισκεπτών, καθιστώντας τες στην πράξη απαγορευτικούς προορισμούς για τις μεγάλες μάζες, ενώ κάποιοι άλλοι θα μετατραπούν σε μαζικούς τουριστικούς σκουπιδότοπους. Η επιλογή είναι στο χέρι μας, αν δεν θέλουμε να βρεθούμε για άλλη μία φορά μπροστά στις καταστροφικές συνέπειες των πράξεων και των παραλήψεων μας.

Αν αυτό είναι το μέλλον του τουρισμού, τι ισχύει για τον τουρισμό του μέλλοντος; Ας αναλογιστούμε πως ο τουρισμός ως έννοια και πρακτική είναι πρόσφατη επινόηση. Εμφανίστηκε τον 19ο αιώνα με τον «γύρο» (tour) που έκαναν στην Ιταλία οι γόνοι των Αγγλων ευγενών και αργότερα στην Ευρώπη, οι γόνοι των Αμερικάνων καπιταλιστών. Με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο τουρισμός μετασχηματίστηκε σε ετήσια συνήθεια (και αξία) της δυτικής μεσαίας τάξης, ενώ πλέον επεκτείνεται στον αναπτυσσόμενο κόσμο με αιχμή την Κίνα και την Ινδία. Οι αριθμοί είναι τεράστιοι και είναι πιθανόν πως ο τουρισμός του μέλλοντος θα ξαναγίνει το ακριβό σπορ για λίγους που ήταν στο παρελθόν, καθώς οι μάζες θα κατευθύνονται σε κολοσσιαία θεματικά πάρκα ή θα περιορίζονται στον εικονικό κυβερνοχώρο.

Υπάρχει όμως και μια εξέλιξη που μας αφορά άμεσα και που, αν τη διαχειριστούμε σωστά, αποτελεί κλειδί για το μέλλον της χώρας. Και αυτή δεν είναι άλλη από τον μετασχηματισμό του τουρισμού του μέλλοντος σε επιλογή μερικής ή μόνιμης μετεγκατάστασης. Καθώς η τέταρτη βιομηχανική εγκατάσταση διασπά τη σχέση ανάμεσα στον τόπο κατοικίας και στον τόπο εργασίας, όλο και περισσότεροι (αλλά όχι υπερβολικά πολλοί) θα είναι οι άνθρωποι που θα επιθυμούν να εγκατασταθούν σε χώρες μοναδικής φυσικής ομορφιάς. Και η Ελλάδα είναι μία από αυτές.

* Ο κ. Στάθης Ν. Καλύβας είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (εφημερίδα “Καθημερινή”) – Φωτογραφία: Νίκος Κοκκαλιάς 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

45 βαθμοί στη σκιά: Ο καύσωνας «ψήνει» τη Δυτική Ελλάδα – Ασφυκτική η κατάσταση και στην Αττική (πίνακας)

Από τη Σκάλα Μεσσηνίας έως την Αμφιλοχία, οι θερμοκρασίες σπάνε τα όρια – 24 σταθμοί κατέγραψαν πάνω από 42°C, σύμφωνα με το meteo.gr – Πού λειτουργεί το μελτέμι ως «καταβάτης»

Εθνική μάχη με τις φλόγες: Σπίτια καίγονται, χωριά εκκενώνονται σε 6 περιοχές της Ελλάδας

Αττική, Εύβοια, Μεσσηνία, Κύθηρα, Θεσσαλονίκη και τώρα και η Ήπειρος βρίσκονται στο έλεος της φωτιάς – Εικόνες απόλυτης καταστροφής, αγώνας επιβίωσης από πολίτες και Πυροσβεστική

Η Δονούσα και ο θησαυρός της: Η παραλία Κέδρος στις κορυφαίες παγκοσμίως

Ο Κέδρος της Δονούσας γοητεύει παγκόσμια, κατακτώντας μια θέση ανάμεσα στις ωραιότερες παραλίες του κόσμου σύμφωνα με το Forbes — ένας τόπος φυσικής μαγείας, ιστορίας και απόλυτης ηρεμίας.

Σ.Α.Ε.Κ. Νάξου στο Φιλώτι: Γεφυρώνοντας το σχολείο με την αγορά εργασίας

Ανώτερη Επαγγελματική Κατάρτιση στον τόπο μας με ειδικότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Νάξου – Μια μοναδική ευκαιρία για νέους και νέες

Αμοργός – Γιορτή Ψημένης Ρακής: Μια νύχτα γεμάτη παράδοση, χορό και αρώματα του νησιού!

Το Σάββατο 26 Ιουλίου 2025 στα Κατάπολα η Αμοργός στήνει ένα γλέντι που μυρίζει ψημένη, ακούγεται σαν βιολί και χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά του καλοκαιριού.

Η Νάξος έγινε ξανά πανεπιστημιακή πολιτεία, oλοκληρώθηκε το 22ο Θερινό Σχολείο «Μανώλης Μαρμαράς»

Για 22η συνεχή χρονιά, φοιτητές και επιστήμονες συνάντησαν τη γεωγραφία, τον πολιτισμό και τον τουρισμό στο πλαίσιο του Θερινού Σχολείου Νάξου – Φέτος με αφορμή τα 30 χρόνια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Νίσυρος – Μήλος – Κίμωλος ενωμένες: Κατηγορηματικό “όχι” στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας

Με ομόφωνη απόφαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, οι νησιωτικές κοινωνίες απαιτούν την εξαίρεση από κάθε σχεδιασμό εξόρυξης λιθίου, επικαλούμενες σοβαρούς κινδύνους για περιβάλλον, τουρισμό και δημόσια υγεία.

Διπλή θαλάσσια εμπειρία για παιδιά από το Naxos Water Sports με κολύμβηση & ιστιοπλοΐα!

Από 28 Ιουλίου έως 8 Αυγούστου, μικροί Ναξιώτες και επισκέπτες μαθαίνουν τα μυστικά της θάλασσας μέσα από δημιουργικά καλοκαιρινά προγράμματα.

Lennart Neubauer: Η μάχη στη Fuerteventura, ο τραυματισμός και η υπόσχεση επιστροφής

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής από τη Νάξο πάλεψε με πόνο, έγραψε την υψηλότερη βαθμολογία του event και αποχαιρέτησε την Καναρία με ένα μεγάλο “θα επιστρέψω”.

«Ζωολογικός Ήχος»: Παιδιά, τραγούδια και φαντασία στον Πύργο Μπαζαίου με τον Γιώργη Χριστοδούλου

Μια γιορτή για μικρούς και μεγάλους με τα ωραιότερα παιδικά τραγούδια για ζώα στην ελληνική γλώσσα, έρχεται την Τετάρτη 30 Ιουλίου στο Φεστιβάλ Νάξου.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία