Το καλοκαίρι έφυγε, ο Χειμώνας έχει μπει δυναμικά και ο παράδεισος μπορεί να βρίσκεται και στην Σίφνο – Διαβάστε πως περιγράφει ένας επισκέπτης την Σίφνο μέσα από τις αφηγήσεις μόνιμων κατοίκων του νησιού των Δυτικών Κυκλάδων
ΚΑΣΤΡΟ, ΣΙΦΝΟΣ – Σε μερικές μέρες – αλλά όχι πάρα πολλοί, ο ουρανός είναι συννεφιασμένος καθώς φτάνει η Πρωτοχρονιά στη θάλασσα και τον ήλιο, τα ένδοξα ελληνικά νησιά. Στη Σίφνο το χειμώνα, υπάρχει λιγότερο από εκείνο το θεϊκό Φως, αλλά περισσότερη ανθρώπινη ζεστασιά, παρόλο που ελάχιστοι παραμένουν, μια ευπρόσδεκτη μοναξιά για μερικούς, σε σχέση με το καλοκαίρι και μια στενή κοινωνική ζωή. Απροσδόκητα, το χειμώνα για κάποιους νησιώτες είναι επίσης όταν ξαναρχίσουν την κοινωνία τους με τη φύση – τη Γη, τον ουρανό και τη θάλασσα.
Είναι δύσκολο για τους ξένους να φανταστούν τι είναι σαν εκεί πέρα από τους τουρίστες, αλλά η ζωή συνεχίζεται, όπως έχει για χιλιάδες χρόνια στις Κυκλάδες. Η μετατόπιση από τον κοσμοπολίτικο σε παραδοσιακό τρόπο που συμβαίνει μετά τον Οκτώβριο φέρνει τη σκληρή δουλειά του τερματισμού των τουριστικών χώρων, μια στροφή προς τη γεωργία και τις δύσκολες στιγμές – αλλά τα Χριστούγεννα έχουν τη γοητεία και τις χαρές τους όταν κουραμπιέδες, διπλές και μελομακάρονα – εκεί – χάρη κάθε τραπέζι και την υποτροφία γεμίζει τον αέρα.
Ο αναστηλωτής Maria Lembesis δήλωσε στο The National Herald, «Τα Χριστούγεννα είναι όμορφα. Το νησί είναι μια μεγάλη οικογένεια. Όλα τα σπίτια είναι ανοιχτά. Οι φίλοι και η οικογένεια συγκεντρώνονται για καφέ και συζήτηση. » Αναφέρεται στο φημισμένο βεγγέρα, που συγκεντρώνει το σπίτι το ένα το άλλο το βράδυ. Στον Σίφνο, το «βενζερζίζαν» είναι ρήμα.
Ο πατέρας Ευστράτιος Συρίγος, που γνώριζε μια πιο έντονη ζωή στον κόσμο της λαϊκής μουσικής ως ένας καλός βιολιστής και λαούτο, χαρακτήρισε μια ειρηνική ζωή που τώρα είναι σπάνια σε όλη τη χώρα, που από την υπερηφάνεια και την αναγκαιότητα ανοίγει τις πόρτες της σε όλο τον κόσμο. «Η ζωή στη Σίφνο το χειμώνα είναι κάτι που δεν βλέπετε το καλοκαίρι, αλλά είναι κυρίως η ώρα για τους ανθρώπους να ξεκουραστούν και να αναρρώσουν μετά από την πίεση της τουριστικής περιόδου που τους επηρεάζει όλους», είπε.
Η ιστορική πόλη του Κάστρου, με σπίτια αργότερα χτισμένα στους μεσαιωνικούς τοίχους, προσφέρει μερικές από τις πιο δραματικές χειμερινές σκηνές στο νησί της Σίφνου. (Φωτογραφία του ΤΝΗ / Κωνσταντίνου Σ. Σείρυκος)
«Το χειμώνα, βλέπετε τον πραγματικό Σίφνο, τα φεστιβάλ, τα σπίτια και τις σχέσεις. Πρέπει να το γνωρίσεις αυτό το χειμώνα, όπως και παλιά ». Ο λαός της Σίφνου, όπως και η υπόλοιπη Ελλάδα, ευχαριστεί τον Θεό για τους τουρίστες – υπάρχουν 365 εκκλησίες στο νησί όπου μπορούν να το κάνουν – αλλά οι μήνες χωρίς τουρίστες φέρνουν ανακούφιση, αν και με τις ευχαριστίες υπάρχουν αγώνες.Οι βαρύτεροι μήνες, μετεωρολογικά και ψυχολογικά, είναι ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος – είναι ψυχρότερος και οι άνθρωποι κυκλοφορούν λιγότερο, ωστόσο, γύρω στο Οκτώβριο, καθώς η θερμοκρασία κρυώνει, η κοινωνία θερμαίνεται. Ο πατέρας Συρίγος είπε: «Οι άνθρωποι γίνονται πιο ήρεμοι, θερμότεροι».Αλλά η ζεστή και στενή κοινωνία ενός ατόμου είναι η έλλειψη ιδιωτικής ζωής ενός άλλου. «Όλοι γνωρίζουν τις επιχειρήσεις όλων των άλλων», δήλωσε ένας νησιώτης, «και δεν μπορείτε να επιλέξετε ποιον έχετε γύρω σας και δεν μπορείτε να φύγετε από τους οποίους δεν σας αρέσει – τον ορισμό του νησιωτικού χαρακτήρα».Για ορισμένους, ιδιαίτερα τους νέους, ο χειμώνας φέρνει αισθήματα περιορισμού, ειδικά όταν η μεταφορά μειώνεται σε ένα πλοίο, τρεις ημέρες την εβδομάδα.
«Αλλά ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος περνούν … και στη συνέχεια έρχεται η άνοιξη,» Fr. Είπε ο Σίριγκος. Τα άνθη της νεολαίας μαζί με τη Γη. Πέρασαν ο άνεμος, η ψύχρα, η υγρασία, η βροχή – και οι σπάνιες χιονοθύελλες. Η δραστηριότητα συνεχίζεται με την αποσκλήρυνση των καιρικών συνθηκών. «Το πράσινο, το κίτρινο και το κόκκινο πολλαπλασιάζονται» – τα πράσινα δέντρα και οι θάμνοι, οι κίτρινες μαργαρίτες, τα νάρκισσους, το εγγενές ξινόχορτο, οι εκθαμβωτικές κόκκινες παπαρούνες και οι μπουκαμβίλιες όλων των χρωμάτων – δημιουργώντας χαρά και σηματοδοτώντας χρόνο για να προετοιμαστούν για τους τουρίστες.
Ο Νίκος Podotas, αριστερά, μπροστά από το εστιατόριο που ίδρυσε ο πατέρας του το 1958 στην πόλη των Καμαρών. (Φωτογραφία του ΤΝΗ / Κωνσταντίνου Σ. Σείρυκος)
Η εντυπωσιακή πόλη του Κάστρου, με τα περισσότερα από τα αστραφτερά λευκά σπίτια της που χτίστηκαν στα 700 χρόνια παλιά μεσαιωνικά τείχη που προστατεύονταν από αιφνιδιαστικές πειρατικές επιδρομές και εισβολείς με μακροπρόθεσμα σχέδια, προσφέρει το πιο δραματικό χειμωνιάτικο τοπίο. Στο Κάστρο υπάρχουν περίπου 10 οικογένειες μέχρι τον Ιανουάριο. Το εστιατόριο Astro προσφέρει καλό φαγητό με ευχάριστη θέα κάτω από δύο κοιλάδες και ζεστό αεράκι κάθε μέρα στο θερμότερο μισό του έτους, αλλά μεταξύ Νοεμβρίου και Πάσχα, είναι ανοιχτό μόνο την Παρασκευή, το Σάββατο και την Κυριακή. Η Ελένη και ο πρόσφατος σύζυγός της, Κωνσταντίνος Λέμπεης, άνοιξαν το ίδρυμα το 1969, καθώς οι τουρίστες άρχισαν να ανακαλύπτουν ένα νησί γνωστό στο παρελθόν μόνο σε μια χούφτα καλλιτέχνες που γοητεύονται από τις όψεις του και τροφοδοτούνται από το ένδοξο ηλιακό φως.
Η κόρη τους Ελένη, που τρέχει τώρα το εστιατόριο με τον σύζυγό της Βασίλη, εξήγησε: «Δεν έχουμε τον ίδιο χρόνο για εμάς, όπως φαντάζονται οι άνθρωποι, αφού μετά το έργο του τερματισμού των καταστημάτων και των εστιατορίων, μαζεύοντας ελιές υπάρχουν λίγοι μόνο μήνες, γιατί μέχρι τον Μάρτιο πρέπει να προετοιμαστούμε για την τουριστική περίοδο – ασβέστιο, ζωγραφική, επισκευές, βελτιώσεις”
Η Ποπή Γεωργούλη και ο σύζυγός της Σίμος Φωσκόλος, ιδιοκτήτες μιας καλαίσθητης καφετέριας, Στο Κονάκι γνωρίζουν καλά τους κύκλους της φύσης, της οικογένειας και του εμπορίου. Είναι ανοιχτά μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, μετά η προσοχή της στρέφεται στο σπίτι της και στα παιδιά της ηλικίας 14 και 19. Ένα μήνα πριν από το πάσχα ξεκινά ο καθαρισμός, η ζωγραφική και η βασική συντήρηση – και οι αλλαγές στο ντεκόρ ως έμπνευση.
Ο Πόπη έχει νιώσει τον Σίφνο όλη της τη ζωή, αγαπώντας την ηρεμία. «Η μοναξιά όπου τελικά έχετε την ευκαιρία να σκεφτείτε για τον εαυτό σας και μπορείτε να έρθετε πιο κοντά στη φύση το χειμώνα. Μπορείτε να κάνετε περιπάτους που δεν μπορείτε να κάνετε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ακόμη και το χειμώνα μπορείτε να παρατηρήσετε τη φύση που έρχεται στη ζωή μετά από μια καταιγίδα – αγαπώ τη γη, τον τρόπο που ξεκινάει μια καινούργια ζωή”.
Το καλοκαίρι, οι επισκέπτες του εστιατορίου Astro απολαμβάνουν ζεστό αεράκι και θέα στα χωριά των λόφων που φυλάσσουν δύο κοιλάδες. (Φωτογραφία του ΤΝΗ / Κωνσταντίνου Σ. Σείρυκος)
Μια άλλη έκπληξη: η αλιεία γίνεται μια σημαντική δραστηριότητα. «Το χειμώνα, αυτό είναι πολύ χαλαρωτικό … έχετε μια διαφορετική σχέση με τη θάλασσα, απλούστερη, δεν ανησυχείτε για τα tans και τα μαγιό … Με τους τουρίστες που έχουν φύγει, είναι μόνο εσείς και η θάλασσα και αισθάνεστε ότι είναι η θέση σας, το δώρο του Θεού σε εσάς προσωπικά. Και πολλοί άνθρωποι λείπουν αυτό εντελώς, αυτά τα πολύ απλά και λεπτότερα, αλλά μεγάλα πράγματα. »
Το λιμάνι των Καμαρών έχει όλο το χρόνο δραστηριότητα, όπως η ταβέρνα «Ο Σίμος». Ο αείμνηστος πατέρας του Νίκου Ποτότα το άνοιξε το 1958 και τώρα τρέχει μαζί με το γιο του. Όταν οι τουρίστες αποχωρήσουν, η γεωργία υπερισχύει. «Το ογδόντα τοις εκατό των κρεάτων και των λαχανικών που εξυπηρετούμε είναι από τα εδάφη μας», είπε με υπερηφάνεια.
Τα τελευταία χρόνια, η τουριστική περίοδος επεκτάθηκε ως αποτέλεσμα της συνεργασίας και της φαντασίας των κατοίκων – τα μονοπάτια πεζοπορίας που δημιούργησαν είναι δημοφιλή με επισκέπτες από τον Καναδά στην Αυστραλία μέχρι τον Οκτώβριο – όταν οι άνθρωποι ακόμα κολυμπούν.
Η Θεοδοσία της Κουλούρης Ραφαλέτου ήρθε κατ ‘ευθείαν από την αποφοίτηση του γυμνασίου στην Τζέρσεϊ Σίτι στη Σίφνο. «Ήταν σαν ένας παράδεισος για μένα μετά το Jersey City», όμως, έπρεπε να κάνει χωρίς κάποια πράγματα που απολάμβανε στα κράτη – «απλά πράγματα, όπως η έγχρωμη τηλεόραση».
Αφού μεγάλωσε τα παιδιά της, πήρε μαθήματα και κέρδισε το πτυχίο της σε απευθείας σύνδεση με το κράτος του Μίτσιγκαν και αγαπά τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας. «Μου αρέσουν τα πάντα για το Κάστρο όλο το χρόνο», είπε, επίσης επικοινωνώντας με τη φύση το χειμώνα περισσότερο. «Φύση, βροχή. Ο άνεμος. Μπορείτε να ζήσετε τη φύση και μου αρέσει. »
Το λιμάνι των Καμαρών στο Σίφνο έχει επίσης ωραία παραλία, οι άνθρωποι κολυμπούν τον Οκτώβριο. (Φωτογραφία του ΤΝΗ / Κωνσταντίνου Σ. Σείρυκος)
Το νησί της Σίφνου, ένας ολοένα και πιο δημοφιλής προορισμός – είναι ένας από τους πιο πράσινους των Κυκλάδων και είναι γνωστός για το μαγείρεμα και την κεραμική του – έχει απολαύσει το μερίδιο της προσοχής του από τον έξω κόσμο και την ευημερία, αλλά οι εργατικοί και ταπεινοί του κάτοικοι δεν ζουν έναν χειμώνα πολυτελών διακοπών συμπληρώνοντας τα λαμπερά καλοκαίρια γνωστών προορισμών όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη.
Οι περισσότεροι Σιφνιάνοι ασχολούνται με τον τουρισμό, αλλά το εισόδημα ενός τυπικού επιχειρηματία στο νησί είναι μέτριο. «Δεν έχουμε πάει στο εξωτερικό έξι χρόνια», είπε ένα, «και να θυμάστε ότι το εισόδημα που κερδίζουμε το καλοκαίρι πρέπει να μας στηρίξει την επαναφορά του έτους όταν δεν υπάρχει εισόδημα … αλλά υπάρχουν φόροι που αυξάνονται συνεχώς και λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος»
Υπάρχει ένα γυμνάσιο και όλα τα στοιχειώδη και μεσαία σχολεία παλιότερα εδραιώθηκαν στο κεντρικό χωριό της Απολλωνίας και τα δωρεάν σχολικά λεωφορεία έρχονται σε κάθε χωριό.
Υπάρχουν οδοντίατροι, αλλά μόνο ένας γιατρός. Η κλινική δεν είναι κατάλληλα εξοπλισμένη, παρεχόμενη ή στελεχωμένη. Δεν υπάρχουν ειδικοί, μόνο νοσοκόμα και παθολόγος. Ένας νέος παθολόγος έρχεται ετησίως για να ολοκληρώσει την εκπαίδευση, και όλοι κάνουν ό, τι καλύτερο μπορούν για τους κατοίκους.
Το νησί παρέχει στις οικογένειες τις βασικές ανάγκες, αλλά πρέπει να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις στην υγειονομική περίθαλψη και στις μεταφορές που υπήρχαν πριν από την κρίση, ώστε να εξισορροπηθούν οι απολαύσεις του καλοκαιριού με το άγχος κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Από αριστερά προς τα δεξιά: Fr. Ιωάννης Κουμακης, Μαρία Συρίγου, Ελένη Λέμπεση στο γενικό κατάστημα του εστιατορίου Astro. (Φωτογραφία του ΤΝΗ / Κωνσταντίνου Σ. Σείρυκος)
Αρθρο που δημοσιεύτηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019 στην εφημερίδα National Herald με την υπογραφή του Constantine S. Sirigos και με τίτλο « Winter Tourism: Life on Sifnos island after the summer crowds go home» Αναδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kaipoutheos.gr
