Τα μικρά κρυμμένα μυστικά της Νάξου: 5 ταβέρνες + 3 στέκια για προμήθειες που μπορεί κανείς να απολαύσει εάν ταξιδέψει έως το νησί μας…
Επανέρχομαι κάθε χρόνο γιατί την θεωρώ γαστρονομικό παράδεισο των Κυκλάδων. Κυρίως όμως επανέρχομαι για τους φίλους, που σε κάθε επίσκεψη μου αποκαλύπτουν και ένα ακόμη μυστικό της.
Είναι το μεγαλύτερο από τα κυκλαδονήσια, ικανό να δημιουργήσει δυνατές και ανεξίτηλες γευστικές αναμνήσεις. Είναι η Νάξος όπου το φαγητό της μετουσιώνει σε γεύση την εμπειρία του τόπου. Φέτος ήρθα για πέντε μέρες, και κάθε μία από αυτές έζησα μία αληθινή γευστική εμπειρία.
Την έζησα, χάρη στους φίλους μου, σε μέρη που δεν θα έβρισκα σε κάνεναν οδηγό, όσο ψαγμένος και αν ήταν. Σε μέρη, μακρυά από τις στάνταρ επιλογές που επαναλαμβάνονται συχνά-πυκνά και συχνά διαιωνίζονται χωρίς λόγο. Απόσταγμα σοφίας, συνεπών καλοφαγάδων που αναγνωρίζουν την καλή πρώτη ύλη, εκτιμούν την απλότητα του μάγειρα και τολμούν να εντοπίσουν την μοναδικότητα μακριά από την πεπατημένη.
Σ’ ένα νησί με την έκταση και τα χαρακτηριστικά της Νάξου, μοιραία οι γεύσεις, και κατ επέκταση οι ταβέρνες χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, δύο αυτόνομα γαστρονομικά σύμπαντα: στις παρ’ αθίν αλός, όπου το στόμα σας θα γεμίσει ιώδιο και αλμύρα της θάλασσας, με ολόφρεσκα ψάρια, όστρακα και μαλάκια. Και στις ορεσίβιες, αυτές που βρίσκονται στην ενδοχώρα του νησιού και μας συστήνουν τη νοστιμιά του κρέατος με καλοψημένα, ζουμερά παϊδάκια, αλανιάρικα κοκοράκια, βρασμένη γίδα και σωστά ψημένες μπριζόλες.
Ορεσίβιες
Καλλιόπη (Τηλ.: 6978288124)
Έφτασα στο νησί μεσημέρι, και πήγαμε κατ ευθείαν στην καρδιά του. Δύσκολα θα την ανακαλύψετε, αν δεν σας τη συστήσει κάποιος. Είναι ίσως η κορυφαία ταβέρνα του νησιού για τους ορκισμένους κρεατοφάγους. Θαμώνες της, σχεδόν αποκλειστικά ντόπιοι που εκτιμούν το καλό φαγητό και λίγοι τυχεροί επισκέπτες που την ανακάλυψαν. Ο Μιχάλης, ξυλογλύπτης στο επάγγελμα, με δικά του μποστάνια και ζώα, που τα εκτρέφει στην περιοχή της Μονής, έφτιαξε μία ταβέρνα στο κέντρο του νησιού, κάτω από μία αιωνόβια βελανιδιά. Πάνω στους ξύλινους τεράστιους πάγκους, ξεκινήσαμε με παγωμένες ρακές και απολαύσαμε για αρχή μία εξαιρετική βραστή γίδα. Η πεμπτουσία του καλού κρέατος. Ζουμερά καλοψημένα αρνίσια παϊδάκια και χωριάτικη με ώριμες γλυκές ντομάτες και Ναξιώτικη ξυνομυζήθρα για τη συνέχεια. Οι περιβόητες τηγανιτές πατάτες της Νάξου συμπλήρωσαν την ευδαιμονία. Στο τέλος μόνο λίγο γιαούρτι περιχυμένο με γλυκό βύσσινο. Αυτό το καλωσόρισμα ονειρευόμουν.
*Οδηγίες προς ναυτιλομένους. Μετά το Χαλκί στο δρόμο για Μονή, λίγο μετά τον περίφημο ναό της Παναγιάς της Δροσιαννής, (κάντε μία στάση, αξίζει! Είναι ένας από τους αρχαιότερους βυζαντινούς ναούς των Βαλκανίων), θα συναντήσετε στα δεξιά σας μία σεμνή πινακίδα που γράφει Ταβέρνα Καλλιόπη. Στρίβεται δεξιά και μετά από 500 μετρά σε νορμάλ χωματόδρομο καταλήγετε στην ταβέρνα. Δεν υπάρχει άλλο κτίσμα εκεί τριγύρω, οπότε αποκλείεται να μπερδευτείτε.
Η ταβέρνα της Ματίνας (22850 51243)
Τη δεύτερη μέρα πήγαμε για «προσκύνημα» στον Κούρο του Απόλλωνα. Γιγάντιος, μνημειακός και μυστήριος. Στην επιστροφή κάναμε την καθιερωμένη στάση στην Κόρωνο. Ένα παραδοσιακό χωριό με ασπρισμένα σκαλοπάτια. Εκεί, ανάμεσα στα σπίτια σ’ ένα σταυροδρόμι γεμάτο με γλάστρες και γκαζοτενεκέδες φυτεμένους, η Ματίνα και ο Σταύρος δίνουν μαθήματα γευστικής πατριδογνωσίας. Ξεκινήσαμε με μία ομελέτα με αυγά η οποία ήταν…ποίημα. Πάντα συνεχίζω με τον περιβόητο κρασάτο κόκορα με μακαρόνια, το ίδιο έκανα και φέτος και δεν το μετάνιωσα. Η κανέλα τόσο, όσο, το μακαρόνι όπως έπρεπε βρασμένο και το αλανιάρικο κοκοράκι στα καλύτερά του.
Ταβέρνα του Βασιλαρακιού (τηλ. 22850 32088)
Αναζητήστε την ως Χασαποταβέρνα του Κλουβάτου, είναι τόσο διακριτική που δεν θα μπορείτε να τη βρείτε.
Η τρίτη μέρα μας βρήκε από το πρωί στα λατομεία στη βόρεια πλευρά του νησιού (προσεχώς περισσότερες λεπτομέρειες!). Αργά το μεσημέρι κατάκοποι, πεινασμένοι αλλά και μαγεμένοι από το θεϊκό μάρμαρο του νησιού σταματήσαμε στην Κυνίδαρο. Σε μια μικρή αυλή συνυπάρχουν ένα κρεοπωλείο και μία ταβέρνα υπό την σκέπη του ίδιου ιδιοκτήτη. Συνεπώς επιλέξαμε ένα απίθανο κοκορέτσι και γαρδούμια, όπως λένε στο νησί τα γαρδουμπάκια. Γευστικά, φίνα και πεντανόστιμα. Απλότητα, αληθινό φαγητό και ένας χώρος κυριολεκτικά σαν να τρως στο σπίτι της αγαπημένης και προκομμένης θεία σου.
Θαλασσινές
Ντεούντας (2285024309)
Την τέταρτη μέρα κατεβήκαμε στη Χώρα για δουλειές. Η κάθοδος αυτή είναι πάντα αφορμή για μία στάση στου Ντεούντα. Είναι ένα από τα μαγαζιά που βρίσκονται στην παραλία της χώρας. Ανάμεσα σε τουριστικά σουβλατζίδικα και καφέ. Μην σας ξεγελάσει το τουριστικό του σημείο, είναι όλα προσεγμένα και μερακλίδικα. Στου Ντεούντα πάντα ξεκινάω με το περίφημο σαλατούρι, σαλάτα με κομματάκια σαλαχιού (που στη Νάξο το λένε και καρκάνι), ραντισμένα με ελαιόλαδο, λεμονάκι και λίγο φρέσκο κρεμμύδι. Την μέρα που πήγα είχε ολόφρεσκα σαυρίδια. Μας τα έκανε τηγανητά και τα έφερε στο τραπέζι με ένα πιάτο βραστά χόρτα με μπόλικο λεμόνι από τα περιβόλια του νησιού. Χαλάλι οι δουλειές και η βαβούρα της Χώρας.
Απανέμη, ή καλύτερα «Στης Μαρίας» (6944 138610)
Το καλύτερο το αφήνω για τον αποχαιρετισμό. Είναι η τελευταία μου στάση πάντα πριν φύγω. Ξέρω ότι αναζητώντας την επανάληψη της εμπειρίας θα επιστρέφω ξανά και ξανά. Στις εσχατιές του νησιού, στο επίνειο της Απειράνθου, βρίσκεται το μικροσκοπικό λιμανάκι της Μουτσούνας.
Η διαδρομή, εκτός από τη μαγευτική θέα στο Αιγαίο, την Αμοργό, την Κέρο και τα Κουφονήσια, αποκαλύπτει και τον πρώτο εναέριο σιδηρόδρομο των Βαλκανίων, που έγινε στις αρχές του αιώνα για να μεταφέρεται το πολύτιμο πέτρωμα της σμύριδας. Τα βαγόνια του εναέριου αιωρούνται στον Κυκλαδίτικο ουρανό και δημιουργούν ένα σουρεαλιστικό τοπίο. Εκεί στην «άκρη της ομορφιάς» είναι η ταβέρνα Απανέμη. Κυριολεκτικά εκεί που σκάει το κύμα, κάτω από φουντωτά αρμυρίκια, να συμπυκνώνει τη γεύση των Κυκλάδων, πάνω σ’ ένα τραπέζι. Ο Ματθαίος στο καΐκι και στη σχάρα, και η χαμογελαστή Μαρία στο σέρβις, κάνουν ένα χαρισματικό ντουέτο. Χάρηκα που πήγαμε μεγάλη παρέα για να μπορώ να δοκιμάσω …τα πάντα. Για αρχή γαύρος μαρινάτος με κόκκους κόκκινου πιπεριού μύδια αχνιστά με φρέσκο ψιλοκομμένο σέλινο και ένα πεντανόστιμο πλοκάμι χταποδιού. Στη συνέχεια, προσγειώθηκε στο τραπέζι μία πιατέλα με αστακομακαρονάδα και ευχαριστήσαμε όλοι την τύχη μας που μας έφερε να ζούμε κοντά στο Αιγαίο. Την απολαύσαμε με ένα Σαντορινιό Ασύρτικο, περασμένο από βαρέλι και ολοκληρώθηκε η εμπειρία.
Σπιτική λεμονάδα για τη χώνεψη και γλυκό του κουταλιού από τα χεράκια της Μαρίας. Το καλοκαίρι όπως πρέπει να είναι!
Σημειώσεις για τους φίλους:
Είναι απορίας άξιον πώς στο νησί που ο Διόνυσος ζευγάρωσε με την Αριάδνη, χάθηκε τόσο οριστικά η οινική παράδοση. Ακόμη και αν είστε οπαδοί του «καλού σπιτικού κρασιού», εδώ θα κατανοήσετε… βιωματικά κάθε ενέργεια υποστήριξης του εμφιαλωμένου κρασιού.
Οπότε, στον γαστρονομικό παράδεισο της Νάξου, πίνουμε μόνο εμφιαλωμένα κρασιά, όπου και αν τα βρούμε, ωραίες, αλλά πολύ δυνατές, ντόπιες ρακές και μπύρες. Τίποτε άλλο!
3 στέκια για προμήθειες
Για κρέας, εξαιρετικά λουκάνικα και αλανιάρη κόκορα θα σταματήσετε στο κρεοπωλείο του Βρούτση κοντά στην πλατεία του χωριού Φιλώτη.
Για τα περίφημα τυριά του νησιού, επιλέξτε τα τυριά του νεοσύστατου και δυναμικού τυροκομείου Μπαμπούνης (6944801296).
Για να μείνει η γεύση του καλοκαιριού στο στόμα σας, γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες από το Naxion (2285023120 και 6970355553) . Στον πρώτο παράλληλο της παραλίας, στη Χώρα, η Μαριέττα κλείνει σε βαζάκια τη γεύση της Νάξου. Δοκιμάστε οπωσδήποτε την παπυλώνα, ένα εσπεριδοειδές συγγενικό με τη φράπα, το συκαλάκι, το βύσσινο και τη μοσχομυριστή μαρμελάδα πορτοκάλι.
Πηγή: fnl-guide.com