Πέμπτη, 1 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΚυκλάδες - Δ. Αθανασούλης: Οι βυζαντινοί έκτισαν τα κάστρα σε Νάξο και...

Κυκλάδες – Δ. Αθανασούλης: Οι βυζαντινοί έκτισαν τα κάστρα σε Νάξο και Πάρο (!!!)

|

«Τα δύο κάστρα σε Πάρο και Νάξο είναι χτισμένα από αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη», λέει ο έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δ. Αθανασούλης – Μίνιμουμ έξι αιώνες νεότερα από την εποχή των Ενετών στις Κυκλάδες  

Θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σημαντική επανεξέταση της ίδιας της ιστορίας των Κυκλάδων. Σε αλλαγή των αρχαιολογικών πινακίδων που πληροφορούν τους επισκέπτες γνωστών μνημείων του Αιγαίου για τον αιώνα ανέγερσής τους. Σε κάθε περίπτωση, η διάλεξη του εφόρου Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρη Αθανασούλη με τίτλο «Οι Κυκλάδες στην αυγή του Μεσαίωνα», η οποία πραγματοποιήθηκε χθες στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, είχε κρίσιμα στοιχεία να συνεισφέρει στην αρχαιολογική έρευνα:

σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, τα ενετικά κάστρα της Πάρου και της Νάξου, στην Παροικιά και τη Χώρα αντίστοιχα, δεν είναι… ενετικά. Θεωρείται μεν ότι χτίστηκαν το 1300, ωστόσο, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, πρέπει να τοποθετηθούν στους λεγόμενους μεταβατικούς αιώνες, δηλαδή από το 641 έως το 842 μ.Χ., στη διάρκεια των οποίων έλαβαν χώρα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία αξιοσημείωτες αλλαγές.

«Τα θεωρούσαμε ενετικά, τελικά όμως πρέπει να τοποθετηθούν έξι αιώνες πίσω – είναι συγκλονιστικό», λέει στην «Καθημερινή» ο Δημήτρης Αθανασούλης και συνεχίζει: «Η τοιχοποιία και ο σχεδιασμός των συγκεκριμένων κάστρων της Νάξου και της Πάρου έχουν αμιγώς βυζαντινά χαρακτηριστικά. Διαθέτουν κάποια ενετικά στοιχεία, τα οποία όμως προστέθηκαν αργότερα και είναι διακριτά. Και τα δύο κάστρα επίσης είναι χτισμένα από αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη. Θα ήταν τρελό να πιστεύουμε ότι επί 13 αιώνες τα αρχαία εκείνα κτίρια δεν είχαν λιθολογηθεί και βρίσκονταν στη θέση τους».

Οι μεταβατικοί αιώνες σημαδεύτηκαν εξαρχής από κρίσεις, που η Βυζαντινή Αυτοκρατορία κλήθηκε να αντιμετωπίσει, με σημαντικότερη την εξάπλωση των Αράβων, εξήγησε ο Δημήτρης Αθανασούλης στη διάλεξή του. Αιώνες αργότερα η αρχαιολογική έρευνα θεώρησε ότι τα μνημεία εκείνων των ταραγμένων χρόνων (που στιγματίστηκαν επίσης από την Εικονομαχία) έπρεπε να αποδοθούν στις παρακείμενες και πιο ειρηνικές περιόδους. Ωστόσο, είναι ακριβώς τότε που οι Κυκλάδες διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο για την επιβίωση του Βυζαντίου και γίνονται πεδίο ανάσχεσης της αραβικής εξάπλωσης. Τα κάστρα που δημιουργούνται εκείνη την περίοδο στα κυκλαδίτικα νησιά, σημείωσε ο κ. Αθανασούλης, αποσκοπούν «στη διασφάλισή τους ως ζωτικών σταθμών στο δίκτυο των θαλασσίων οδών, το οποίο εξυπηρετούσε τόσο εμπορικούς όσο και στρατιωτικούς σκοπούς. Η ίδρυσή τους δεν σημαίνει απόσυρση από τις παράλιες θέσεις, αλλά αμυντική θωράκιση των ναυτικών σταθμών που είναι κρίσιμοι για την αυτοκρατορία».

Στην ίδια πολιτική της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας εντάσσεται, σύμφωνα με τον κ. Αθανασούλη, και η ανέγερση εκκλησιών στις Κυκλάδες εκείνη την περίοδο, προκειμένου να ενισχυθεί η χριστιανική ταυτότητά τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Παναγία η Εκατονταπυλιανή της Πάρου, η οποία, όπως είχε ανακοινώσει ο κ. Αθανασούλης στο πρόσφατο 24ο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών στη Βενετία, πρέπει επίσης να αναχρονολογηθεί και από την εποχή του Ιουστινιανού να τοποθετηθεί πιθανότερα στο πρώτο μισό του 8ου αιώνα μ.Χ. («Κ», 1.9.2022).

Στα παραπάνω ευρήματα, που προέκυψαν από έρευνες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και συνεργαζόμενων πανεπιστημίων και ινστιτούτων, προστίθεται επίσης και ο εντοπισμός οχυρώσεων σε Ανάφη, Φολέγανδρο, Κύθνο, Κέα κ.ά., καθώς και ναοί και τοιχογραφίες σε Σαντορίνη (Αγ. Ειρήνη) και Νάξο (Πρωτόθρονη), που επίσης πρέπει να αναχρονολογηθούν σύμφωνα με τον κ. Αθανασούλη και αναδεικνύουν τη σημασία των Κυκλάδων κατά τους μεταβατικούς αιώνες.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Σε εξέλιξη η 2η Λογοδοσία Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (video)

Σε εξέλιξη η ειδική συνεδρίαση της 2ης λογοδοσίας του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων - Ποια είναι τα θέματα (video)

Περιβαλλοντικός Συναγερμός στην Πλάκα Νάξου: Αυθαίρετες Παρεμβάσεις Απειλούν το Οικοσύστημα

Καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις στη ζώνη Natura 2000 φέρνει στη Βουλή η βουλευτής Σοφία Ασημακοπούλου – Απαιτούνται άμεσα μέτρα προστασίας και αποκατάστασης

30 Χρόνια μετά: Επιστρέφει το συνέδριο “Κέα – Κύθνος” τον Μάιο του 2025!

Ένα νέο διεθνές επιστημονικό συνέδριο θα πραγματοποιηθεί, αναδεικνύοντας την πρόοδο στην έρευνα, ανασκαφή και ανάδειξη των αρχαιολογικών θησαυρών της Κέας και της Κύθνου.

Πάρος – Δήμος: Φώτισε «μπλε» τον Μύλο στον λόφο της Αγίας Άννας

Ο Δήμος Πάρου φώτισε «μπλε» τον Μύλο στον λόφο της Αγίας Άννας δίπλα στο Δημαρχείο για την Παγκόσμια Ημέρα Ευχής

Γ. Πολυχρονάκος: Πρόταση για θέσπιση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά

Πρόταση για θέσπιση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά και ειδικό φορολογικό καθεστώς για νησιά με πληθυσμό έως 3.000 κατοίκους από τον Τομεάρχη Νησιωτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Πολυχρονάκο

Στη Βοστώνη για τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 25ης Μαρτίου ο Φ. Φόρτωμας

Ιδιαίτερη στιγμή του ταξιδιού, αποτέλεσε η συμμετοχή στην ετήσια παρέλαση για την Ελληνική Ανεξαρτησία, στο κέντρο της Βοστώνης

Γ. Λεονταρίτης: “Ο ναυταθλητισμός θα έπρεπε να είναι από τις πρώτες προτιμήσεις της νεολαίας των νησιών μας”

Ο χωρικός Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων συγχαίρει τα παιδιά των Ναυτικών Ομίλων Σύρου και Πάρου για τις επιτυχίες τους

Στη Βαλένθια, στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ο Περιφερειάρχης

Στην διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου, παρόντος του Πρωθυπουργού της χώρας Κυριάκου Μητσοτάκη, βρέθηκαν οι ευρωπαϊκές προκλήσεις, όπως συλλογική ασφάλεια και άμυνα

Αντιπυρική Περίοδος 2025: Από αύριο (01/05) ξεκινάει και οι οδηγίες που δίνει η Πυροσβεστική Υπηρεσία Κυκλάδων

Η Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομού Κυκλάδων απευθύνει ισχυρή σύσταση στους πολίτες, ενόψει της νέας αντιπυρικής περιόδου – Η πρόληψη είναι η πρώτη μας άμυνα

Τάβλι – 11ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα: Ο Παναγιώτης “Βράχος” Σορώκος νέος πρωταθλητής!

Το κονκλάβιο στο Βατικανό μπορεί να περιμένει – στη Νάξο έχουμε νέο βασιλιά του τάβλι και το όνομά του γράφτηκε με ζάρια και μαεστρία!

Νάξος – Αστυνομία: Σύλληψη έξι ατόμων για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Συνελήφθησαν στη Νάξο από Αστυνομικούς του ΑΤ Νάξου έξι άτομα για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Αλλοίωση αποτελέσματος στο Πανναξιακός – Θύελλα (1-1): Δεν δόθηκε καθαρό πέναλτι στο 90’!

Σε φάση εντός περιοχής, ο Μανούσος της Θύελλας έκανε ξεκάθαρο χέρι, με τον διαιτητή να υποδεικνύει φάουλ εκτός περιοχής — παρότι το σημείο της παράβασης ήταν ξεκάθαρα μέσα στη μεγάλη περιοχή.

Αμοργός – Νέα Πνοή: Κίνδυνος απαξίωσης της περιουσίας από το Π.Δ. 129/2025

Ο κίνδυνος απώλειας οικοδομησιμότητας στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων προκαλεί αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις στην Αμοργό - Δελτίο Τύπου από την παράταξη "Νέα Πνοή"

Blue Star Ferries – Πρωτομαγιά: Δεμένα τα πλοία, το “Blue Star Naxos” θα ταξιδέψει λίγο πριν τα μεσάνυχτα

Απεργία των πλοίων την Πρωτομαγιά με βάση την απόφαση της ΠΝΟ - Πως θα κινηθούν τα πλοία της Blue Star Ferries;

Κυκλάδες: Κατασκευαστικά παράδοξα σε Πάρο – Σέριφο προκαλούν αντιδράσεις

Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις σε νησιά των Κυκλάδων οι οποίες προκάλεσαν τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών

Blue Star Naxos: Ο Cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης μιλά για τη ζωή στη θάλασσα και τις δυσκολίες της ακτοπλοΐας (video)

Ο cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης άνοιξε την καρδιά του στην κάμερα της ΕΡΤ3, περιγράφοντας τη μοναξιά του ναυτικού και τα προβλήματα των λιμενικών υποδομών. (video)

Νάξος: “Fast & Furious” στις Αμμοθίνες της Πλάκας

Επεισόδιο με όχημα μέσα σε προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 στη Νάξο – Καταγγελία πολιτών και άμεση παρέμβαση της Αστυνομίας

Blue Star Ferries: Τροποποίηση δρομολογίων σε πλοία προς Βόρειο Αιγαίο και Δωδεκάνησα

Με την ένταξη των ανέμων να αγγίζει και τα 9 μποφόρ έχουμε τροποποίηση δρομολογίων από τον Πειραιά προς Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο

Κίνηση για τη Προστασία των Νησίδων – Νάξος: “Όχι στη θυσία της Δονούσας”, έρχονται ενημερωτικές συναντήσεις

Δύο εκδηλώσεις στη Νάξο για την απειλή που συνιστούν τα πλωτά αιολικά στη Δονούσα και οι νέες ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο - Πότε και Που ;