Το φαινόμενο του υπερτουρισμού, που μετατρέπει πόλεις σε τουριστικά θεματικά πάρκα και απειλεί τη βιωσιμότητα της καθημερινής ζωής για τους κατοίκους, οδηγεί αυτό το Σαββατοκύριακο σε συντονισμένες διαδηλώσεις σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία.
Ακτιβιστές και κάτοικοι από τη Βαρκελώνη, τη Λισαβόνα, τη Βενετία, τη Γένοβα και το Παλέρμο δίνουν ραντεβού την Κυριακή 15 Ιουνίου για να διαδηλώσουν ενάντια σε ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που –όπως λένε– εκτοπίζει τους ανθρώπους, αυξάνει τα ενοίκια και υποβαθμίζει τις εργασιακές συνθήκες.
Η συμμαχία SET: Μια φωνή από τον Νότο
Η συμμαχία SET (Southern Europe against Touristification), που συνδέει ακτιβιστικές ομάδες από τις τρεις χώρες, κάνει λόγο για «ανάγκη ριζικής αλλαγής» και προώθηση ενός δικαιότερου και λιγότερο επιβαρυντικού μοντέλου τουρισμού.
Στη Βαρκελώνη, μια πόλη 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων που δέχτηκε πάνω από 26 εκατομμύρια τουρίστες το 2024, οι διαδηλωτές καλούνται να φέρουν μαζί τους… νεροπίστολα, θυμίζοντας αντίστοιχες περσινές κινητοποιήσεις με συμβολική σημασία.
«Δεν είμαστε ενάντια στους επισκέπτες – είμαστε υπέρ των κατοίκων»
Παρά τη ρητορική «Tourists go home» που βλέπει κανείς σε γκράφιτι ή πανό, οι διοργανωτές τονίζουν ότι δεν είναι ενάντια στους επισκέπτες, αλλά στο ανεξέλεγκτο μοντέλο που «μετατρέπει σπίτια σε τουριστικά καταλύματα και τις τοπικές κοινωνίες σε ντεκόρ».
Η δημοτική αρχή της Βαρκελώνης, από την πλευρά της, δημοσίευσε ανοιχτή επιστολή καλώντας σε διάλογο και υπενθυμίζοντας τα μέτρα που έχουν ληφθεί, όπως η απαγόρευση νέων τουριστικών διαμερισμάτων έως το 2028 και ο ειδικός τουριστικός φόρος.
Ωστόσο, οργανώσεις επισημαίνουν ότι ταυτόχρονα σχεδιάζεται επέκταση του αεροδρομίου, κάτι που –όπως λένε– αντιφάσκει με τις δηλώσεις περί “υπεύθυνου τουρισμού”.
Στέγαση, εργασία, ποιότητα ζωής: οι πραγματικές απώλειες
Στη Λισαβόνα και τη Βενετία, οι διαδηλώσεις θα πάρουν διαφορετική μορφή: συμβολικές παρεμβάσεις, ανάρτηση πανό και ενημερωτικές δράσεις, που επιδιώκουν να φωτίσουν την κοινωνική διάσταση του τουριστικού κορεσμού.
Η στέγαση είναι η αιχμή του δόρατος: κάτοικοι αδυνατούν να ζήσουν στις ίδιες τους τις πόλεις, την ώρα που οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι και ο τουρισμός αποφέρει κέρδη κυρίως σε λίγους.
Προς ένα διαφορετικό μοντέλο τουρισμού
Οι διοργανωτές ζητούν μεταρρύθμιση τουριστικής πολιτικής:
-
Ανώτατα όρια επισκεπτών,
-
Μόνιμοι κανονισμοί για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις,
-
Ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων και
-
Οικολογικός τουρισμός μικρής κλίμακας.
Το στοίχημα δεν είναι ο αποκλεισμός των επισκεπτών, αλλά η διατήρηση της ισορροπίας: ένας τουρισμός που σέβεται το περιβάλλον, τους ανθρώπους και τις πόλεις που τον φιλοξενούν.