Πέμπτη, 1 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΤουρισμόςΔονούσα, ένα μοναδικό μαργαριτάρι

Δονούσα, ένα μοναδικό μαργαριτάρι

|

Μέσα από την προσωπική εμπειρία της Λίνας Καπετάνιου γνωρίζουμε την Δονούσα, στο βορειότερο σημείο των Μικρών Κυκλάδων 

“Εδώ στη Δονούσα συνειδητοποίησα το εξής: η απομόνωση είναι κατάσταση, ενώ η μοναξιά είναι συναίσθημα. Είμαστε απομονωμένοι, αλλά μοναξιά δεν αισθανόμαστε”, μου λέει η Λίτσα. Έχει τρία χρόνια που άφησε την Αθήνα για να έρθει στο μικρό νησί με τους 150 κατοίκους. “Στο Μερσήνι είμαστε 15 κάτοικοι, 100 περίπου στο Σταυρό και στην Καλοταρίτισσα 3 χωρίς τον κούκο”. Και όντως κυριολεκτεί. Στον οικισμό της Παναγιάς της Καλοταρίτισσας μένουν 3 άτομα, ηλικιωμένα: η κυρία Φανή και ο μπαρμπά Γιώργης με τη γυναίκα του τη Μαρία. Όλο όμως το νησί είναι γνωστοί, πολλοί είναι συγγενείς, μια τεράστια οικογένεια. Και ο χειμώνας; Ο χειμώνας είναι δύσκολος. Πρίν λίγα χρόνια το καράβι έκανε 3 εβδομάδες να πιάσει γιατί το λιμάνι της Δονούσας είναι δύσκολο, είναι στο “μάτι του νοτιά”. Αλλά με παρέα, με χαρτί το βράδυ ως αργά και με κουβέντα, περνάει ο καιρός. Τα ίδια και χειρότερα γινόντουσαν βέβαια παλιότερα, τότε που στη γραμμή ήταν ακόμα το θρυλικό καράβι “Ευαγγελίστρια”. Γυρνούσανε φορτωμένοι πράγματα από την Αθήνα οι ντόπιοι, αφού στο νησί δεν υπήρχε τίποτα. Το καράβι όμως συχνά δεν μπορούσε να δέσει και έμενε αρόδου στα ανοιχτά. Ερχόταν τότε η λάντζα και σιγά σιγά ξεφόρτωνε ανθρώπους και πραμάτειες.

Η λάντζα κάνει το ίδιο τώρα και στο Λιβάδι. Αντί να ακολουθήσουν την άσφαλτο ή το δύσκολο μονοπάτι από το Σταυρό, πολλοί παίρνουνε το καραβάκι για Λιβάδι. Και μόλις φτάνει στην παραλία, βλέπεις παντελόνια να σηκώνονται και ανθρώπους να βουτάνε μέχρι το γόνατο για να κουβαλήσουν τα καφάσια με τα τρόφιμα.

Το καλοκαίρι βέβαια ο κόσμος αυξάνεται. Από τον Ιούνιο αρχίζουν να έρχονται οι ξένοι, Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί και Ολλανδοί. Από τον Ιούνιο έρχονται και οι ελεύθεροι campers που πάνε κατευθείαν στο Λιβάδι για να προλάβουν να στήσουν τη σκηνή τους κάτω από τα λιγοστά δέντρα της παραλίας. Τον Αύγουστο μπορεί να δεις και 100 σκηνές στο Λιβάδι και άλλες τόσες στον Κέδρο. Αναχωρητές της ζωής στο κλεινόν άστυ, παίρνουν το sleeping bag, σκηνή, κατσαρολικά, λάμπες και φακούς και ζουν κάθε μέρα δίπλα και μέσα στη θάλασσα. Οι περισσότεροι δε φοράνε μαγιό, κάνουν γυμνισμό. Προμηθεύονται τα απαραίτητα τρόφιμα από το Σταυρό και από τις ταβέρνες στο Μερσήνι που βρίσκεται πάνω ακριβώς από το Λιβάδι. Όσο για νερό, να είναι καλά η πηγή. Κάτω από τον πλάτανο, τρέχει συνέχεια το δροσερό νερό, που φέτος, λόγω και των πολλών βροχών, είναι πολύ. Εκεί στην πηγή, συναντιούνται όλοι. Οι γιαγιάδες και οι παππούδες του χωριού με τους “χίπηδες” του ελεύθερου camping, οι γερμανοί που μόλις βγήκαν από ένα γνωστό μόνο σε αυτούς μονοπάτι και οι ντόπιοι που έρχονται με τα παιδιά τους για κρύο νερό.

Στο Σταυρό είναι συγκεντρωμένη όλη η “τουριστική” κίνηση του νησιού. Ταβέρνες, καφενεία, μίνι μάρκετ, φούρνος και 1-2 μπαρ. “Που να κατέβω; Στο Σταυρό; Απαπαπα, πολύς κόσμος”, έλεγε ένας παππούς από το Μερσήνι και ο Στράτος, που έρχεται πολλά χρόνια στο νησί, μου διηγείται την ιστορία. “Για αυτούς, ο Σταυρός είναι σαν την Ομόνοια” μου λέει και χαμογελάει τρυφερά και καθόλου κοροϊδευτικά.

Ο προβολέας του γεμάτου φεγγαριού και τα μικρά λαμπάκια από τα αστέρια διαταράσσονται μόνο από τα κόκκινα θολά φωτάκια των αεροπλάνων. Το νησί έχει ησυχάσει. Στις παραλίες, μαυρισμένα κορμιά στριμώχνονται στις σκηνές, αναπνέοντας το θαλασσινό αεράκι μαζί με τις βαριές μυρωδιές από τα κεριά και τα αρωματικά sticks. Οι ντόπιοι κοιμούνται εδώ και ώρα έχοντας πάντα το κρεβάτι τους κάτω από βορινό παράθυρο για δροσιά.

Μερικές Προτάσεις για Φαγητό και Ποτό

Αποσπερίτης στον Σταυρό

Από το 1987 ο Αποσπερίτης, μπροστά στην παραλία του Σταυρού, αποτελεί εγγύηση για καλό σπιτικό φαγητό. Η μαμά μαγειρεύει, ο μπαμπάς ψαρεύει και ψήνει και τα παιδιά σερβίρουν και βοηθάνε. Στη μεγάλη πλακόστρωτη αυλή με τον πάγκο γύρω γύρω και την αιγαιοπελαγίτικη ατμόσφαιρα και μουσική, δοκιμάσαμε το μπριάμ, το παστίτσιο και το ιμάμ, αλλά και τα φρέσκα ψητά λιθρίνια και μελανούρια από τους ντόπιους ψαράδες.

Μας άρεσε: Η ρακή και το κρασί και τα δύο φερμένα από την Κρήτη Συμβουλή: Προτιμήστε το για απογευματάκι που έχει πολλή δροσιά από το θαλασσινό αεράκι

Μήτσος στην Καλοταρίτισα

Το μοναδικό ανοιχτό μαγαζί στην Καλοταρίτισσα δέχεται τους φίλους του από όλο το νησί. Η Σοφία βάζει κατσαρόλα κάθε μέρα αλλά οι ντόπιοι εκθειάζουν τα ψητά μπιφτέκια της: ζουμερά και μεγάλα, σερβιρισμένα με κρεμμύδι και ψητή ντομάτα. Ντόπια γραβιέρα, ξινομυζήθρα, φάβα, πανσέτα και κρεατικά αλλά και γαρίδες και καλαμαράκια.

Μας άρεσε: Το πατατάτο, ντόπια συνταγή: αρνί με πατάτες κοκκινιστές στην κατσαρόλα

Συμβουλή: Ξεκινήστε για την Καλοταρίτισσα από νωρίς, κάντε μπάνιο στην παραλία και επιστρέψτε μετά για φαγητό στο Μήτσο.

Τζι τζι στο Μερσίνι

Η θάλασσα απλώνεται μπροστά μας και απέναντι φαίνεται η Αμοργός. “Να σ’ αγναντεύω θάλασσα, να μη χορταίνω”, αναφέρει το δίστιχο του Βάρναλη η ξύλινη καλαίσθητη πινακίδα που κρέμεται πάνω από τον πέτρινο πάγκο και τα ξύλινα τραπέζια. Με αυτό στο μυαλό και ελληνική μουσική να παίζει δοκιμάζουμε ντάκο με ξινομυζήθρα από το νησί, τυροπιτάρια (τοπική συνταγή με ζύμη και τυρί), καβουροσαλάτα, λουκάνικο, μπιφτέκι και φιλέτο κοτόπουλο.

Μας άρεσε: Η λαχταριστή, τραγανή και μεγάλη καπνιστή μπριζόλα

Συμβουλή: Καθίστε στη στρογγυλή γωνιά με μαξιλάρια, δίπλα στην αγράμπελη, όπως μπαίνετε δεξιά

Η κόρη του Μιχάλη στο Μερσίνι 

Παλιές συνταγές, συνήθειες που διηγούνται οι γιαγιάδες, μακρινά κιτρινισμένα φύλλα που φτάνουν από την Ανατολή και άλλα πολλά χρησιμοποιεί η Κυριακή για να φτιάξει το μενού της με απαραίτητα συστατικά βέβαια το μεράκι και τις αγνές πρώτες ύλες. Στο μπαλκόνι πάνω από τη θάλασσα με καλή ρεμπέτικη μουσική ταξιδέψαμε στη Μύκονο με τη σαλάτα με λούζα και ρόκα, στην Τουρκία με το κεμπάπ με ταμπουλέ και ακόμα πιο βαθιά στην Ανατολή με τις πίτες Καισαρείας με κασέρι Μυτιλήνης και χειροποίητο φύλλο. Όλα είναι φτιάγμενα στο χέρι, τα λαχανικά είναι από τον κήπο και τα υπόλοιπα από επιλεγμένους παραγωγούς.

Μας άρεσε: το δονουσιώτικο φιρμάνι: κατσικίσιο τυρί με σουσάμι τυλιγμένο σε φύλλο ε βούτυρο γάλακτος

Συμβουλή: Διαλέξτε έναν από τους άνετους καναπέδες, αντίγραφα παραδοσιακών ναξιώτικων του 18ου αιώνα

Μερικά πράγματα που πρέπει να δοκιμάσετε

Να πιείτε και να φάτε στον Κέδρο, στην ομώνυμη παραλία της Δονούσας. Τα δυο αδέρφια έχουν στήσει με πολύ ωραίο τρόπο το μαγαζί πίσω από την παραλία: μαξιλάρες και χτιστοί πάγκοι, τραπεζάκια και μπαρ, σκιά, τάβλι και περιοδικά. Πίνουμε στην αρχή παγωμένο freddo και συνεχίζουμε με αράβικη πίτα με γαλοπούλα, σαλάτα του σεφ, σπαγγέτι paezana με κρέμα γάλακτος και μανιτάρια και για το τέλος ψημένη ρακή και παγωτό με σοκολατένιο κέικ. Η κουζίνα κλείνει στις 8 αλλά ο Κέδρος μένει ανοιχτός ως αργά για ποτό.

Να πιείτε παγωμένη μπίρα στο Σκαντζόχοιρο μπροστά στο λιμάνι της Δονούσας. Πάνω από τις πέτρινες κερκίδες, το ξύλινο μπαρ παίζει χαλαρή καλοκαιρινή ξένη μουσική: από reggae και dub μέχρι Lauryn Hill και διασκευές της δεκαετίας του 90. Ξένοι κάθονται αναπαυτικά στα πεζούλια και παραγγέλνουν συνεχώς μπύρες, ενώ μεγάλες παρέες καταλαμβάνουν το μπαρ και κερνάνε μεταξύ τους σφηνάκια.

Να ξυπνήσετε πρωί και να κάτσετε για καφέ στο Κύμα στο κέντρο της Δονούσας το οποίο λειτουργεί ως καφενείο, ταβέρνα και παντοπωλείο. Γύρω στις 8 θα δείτε το χωριό να ξυπνάει και τον ήλιο να ανεβαίνει σιγά σιγά καθώς πίνετε τον καφέ σας.

Να ψωνίσετε από το μοναδικό φούρνο στο Σταυρό, στη Δονούσα. Ζεστό κουλούρι (αν πάτε πρωί), τυρόπιτα, πίτσα και λαχταριστό κρουασάν, σοκολάτας. Ο φούρνος βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, κοντά στο Κύμα.

Κείμενο: Λίνα Καπετάνιου

Πηγή: exploring-greece.gr


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Aegean Air: Ιστορικές επιδόσεις το 2024, ισχυρή εκκίνηση και στρατηγική ανάπτυξης για το 2025

Αύξηση επιβατικής κίνησης, ενίσχυση στόλου και επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και υπηρεσίες χαρακτηρίζουν την πορεία της AEGEAN, σύμφωνα με την παρουσίαση του CEO Δ. Γερογιάννη.

Ο «Τυφώνας» που καθαρίζει τις ελληνικές ακτές – Μια θαλάσσια αποστολή ελπίδας και αλλαγής

Με 17,8 εκατομμύρια σκουπίδια λιγότερα, το επιχειρησιακό πλοίο του Ιδρύματος Λασκαρίδη ταξιδεύει από νησί σε νησί για να αποκαταστήσει το φυσικό μας περιβάλλον και να δώσει νέα πνοή στις παραλίες της Ελλάδας.

Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Παγώνουν, τι είπε ο Κικίλιας από τη Σύρο (video)

Η μείωση των λιμενικών τελών συγκράτησε το μεταφορικό κόστος. Αποφεύχθηκαν αυξήσεις έως και 15%, ύστερα από τις πρωτοβουλίες του υπουργού Nαυτιλίας. Πίνακας με παραδείγματα

Ανδρος: Η Μονή Παναχράντου εγκαινιάζει τη μόνιμη συλλογή «Τέχνης Φυλακτήριον»

Ένας νέος πνευματικός και καλλιτεχνικός θεσμός με τη συμμετοχή 46 σπουδαίων Ελλήνων δημιουργών, στην καρδιά της μοναστικής ζωής.

Δραματικές ελλείψεις διασωστών στο ΕΚΑΒ: Στο «κόκκινο» τα νησιά ενόψει καλοκαιριού (video)

Ο πρόεδρος των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ προειδοποιεί για σοβαρούς κινδύνους σε Κυκλάδες και ηπειρωτικές περιοχές λόγω αδυναμίας 24ωρης λειτουργίας των ασθενοφόρων.

Κώδικα Αυτοδιοίκησης: Ενίσχυση γονεϊκότητας και κοινωνικής πολιτικής από τους δήμους

Επιδοτήσεις έως 3.000€ για κάθε γέννηση, στήριξη εκπαιδευτικών και δομών υγείας φέρνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση – Ζητείται αναδρομική ισχύς για αδικημένες οικογένειες.

Ανάσα στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Μειώσεις μέσω λιμενικών τελών ανακοίνωσε ο Β. Κικίλιας

Μεσοσταθμική μείωση 3,2% και σημαντικές εκπτώσεις για οικογένειες υπόσχεται η κυβέρνηση, με στόχο πιο προσιτά ταξίδια στα νησιά για το 2025.

Η 10η γενιά Pokémon εμπνέεται από τις Κυκλάδες

Η θρυλική σειρά Pokémon φαίνεται να στρέφει το βλέμμα της στο Αιγαίο, αντλώντας έμπνευση από το κυκλαδίτικο τοπίο και τις θαλάσσιες μετακινήσεις μεταξύ νησιών.

Σίφνος – Κινητές Ιατρικές Μονάδες: Ολιστική Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας το τριήμερο 8-10 Μαΐου

Δωρεάν εξετάσεις από 12 ειδικότητες, σεμινάριο Πρώτων Βοηθειών και πρόγραμμα πρόληψης πτώσεων για άτομα άνω των 65 ετών – Μόνο ηλεκτρονικά τα ραντεβού.

Κίνα: Από την ανάβαση με ιδρώτα, στην άνεση με κυλιόμενες σκάλες

Στην Κίνα, ένα φιλόδοξο έργο μεταμορφώνει την παραδοσιακή ανάβαση στο βουνό Lingshan, ύψους 1.500 μέτρων, με την εγκατάσταση κυλιόμενων σκαλών που επιτρέπουν στους επισκέπτες να φτάσουν στην κορυφή με άνεση.

Νάξος – Αστυνομία: Σύλληψη έξι ατόμων για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Συνελήφθησαν στη Νάξο από Αστυνομικούς του ΑΤ Νάξου έξι άτομα για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Αλλοίωση αποτελέσματος στο Πανναξιακός – Θύελλα (1-1): Δεν δόθηκε καθαρό πέναλτι στο 90’!

Σε φάση εντός περιοχής, ο Μανούσος της Θύελλας έκανε ξεκάθαρο χέρι, με τον διαιτητή να υποδεικνύει φάουλ εκτός περιοχής — παρότι το σημείο της παράβασης ήταν ξεκάθαρα μέσα στη μεγάλη περιοχή.

Αμοργός – Νέα Πνοή: Κίνδυνος απαξίωσης της περιουσίας από το Π.Δ. 129/2025

Ο κίνδυνος απώλειας οικοδομησιμότητας στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων προκαλεί αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις στην Αμοργό - Δελτίο Τύπου από την παράταξη "Νέα Πνοή"

Blue Star Ferries – Πρωτομαγιά: Δεμένα τα πλοία, το “Blue Star Naxos” θα ταξιδέψει λίγο πριν τα μεσάνυχτα

Απεργία των πλοίων την Πρωτομαγιά με βάση την απόφαση της ΠΝΟ - Πως θα κινηθούν τα πλοία της Blue Star Ferries;

Κυκλάδες: Κατασκευαστικά παράδοξα σε Πάρο – Σέριφο προκαλούν αντιδράσεις

Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις σε νησιά των Κυκλάδων οι οποίες προκάλεσαν τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών

Blue Star Naxos: Ο Cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης μιλά για τη ζωή στη θάλασσα και τις δυσκολίες της ακτοπλοΐας (video)

Ο cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης άνοιξε την καρδιά του στην κάμερα της ΕΡΤ3, περιγράφοντας τη μοναξιά του ναυτικού και τα προβλήματα των λιμενικών υποδομών. (video)

Νάξος: “Fast & Furious” στις Αμμοθίνες της Πλάκας

Επεισόδιο με όχημα μέσα σε προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 στη Νάξο – Καταγγελία πολιτών και άμεση παρέμβαση της Αστυνομίας

Κίνηση για τη Προστασία των Νησίδων – Νάξος: “Όχι στη θυσία της Δονούσας”, έρχονται ενημερωτικές συναντήσεις

Δύο εκδηλώσεις στη Νάξο για την απειλή που συνιστούν τα πλωτά αιολικά στη Δονούσα και οι νέες ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο - Πότε και Που ;

Blue Star Ferries: Τροποποίηση δρομολογίων σε πλοία προς Βόρειο Αιγαίο και Δωδεκάνησα

Με την ένταξη των ανέμων να αγγίζει και τα 9 μποφόρ έχουμε τροποποίηση δρομολογίων από τον Πειραιά προς Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο