Η Ελλάδα θα «υιοθετήσει» και θα δώσει όνομα στον εξωπλανήτη ΗΑΤ-Ρ-42b και στο μητρικό του άστρο ΗΑΤ-Ρ-42 – Πως θα γίνει η ψηφοφορία και η ονοματοδοσία
Αν βαρεθήκατε να προτείνετε ονόματα για μωρά, έχετε τώρα την ευκαιρία για κάτι πιο «εξωτικό»: να επιλέξετε το όνομα ενός εξωπλανήτη και ενός άστρου που η χώρα σας έχει «υιοθετήσει».
Με αφορμή τον εορτασμό των 100 ετών από την ίδρυση της, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) ξεκίνησε μια διεθνή εκστρατεία, η οποία δίνει το δικαίωμα σε πολλές χώρες να δώσουν όνομα σε ένα επιλεγμένο εξωπλανήτη και στο μητρικό άστρο του και η Ελλάδα (ένα από τα πέντε πρώτα ιδρυτικά μέλη της IAU) είναι μια από τις χώρες που συμμετέχει στην «υιοθεσία» και στα «βαφτίσια».
Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση είναι ο αρμόδιος διεθνής φορέας για την επίσημη ονοματοδοσία των ουρανίων σωμάτων. Η πρώτη καμπάνια NameExoWorlds, που είχε πραγματοποιηθεί το 2015, είχε «βαφτίσει» 31 εξωπλανήτες σε 19 πλανητικά συστήματα. Τώρα, για δεύτερη φορά, η Ένωση προσφέρει σε κάθε ενδιαφερόμενη χώρα την ευκαιρία να ονομάσει το «δικό της» πλανητικό σύστημα, που θα αποτελείται από ένα άστρο και ένα συνοδό εξωπλανήτη.
Η αρμόδια επιτροπή της IAU μοίρασε ένα σύστημα άστρου-εξωπλανήτη σε κάθε ενδιαφερόμενη χώρα, φροντίζοντας το άστρο κάθε χώρας να είναι ορατό από τη συγκεκριμένη χώρα και επαρκώς φωτεινό για να μπορεί να παρατηρηθεί με μικρά τηλεσκόπια.
Στην Ελλάδα έχουν «κληρωθεί» το άστρο ΗΑΤ-Ρ-42, ένας κίτρινος νάνος αστέρας της Κύριας Ακολουθίας, φασματικού τύπου G (όπως και ο Ήλιος), ο οποίος είναι ορατός από το ημισφαίριο μας στον αστερισμό της Ύδρας, σε απόσταση 1.458 ετών φωτός από τη Γη (ένα έτος φωτός ισούται με 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα περίπου), καθώς και ο εξωπλανήτης του ΗΑΤ-Ρ-42b, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 2012. Πρόκειται για ένα αέριο γίγαντα πλανήτη με μάζα παρόμοια του Δία, ο οποίος χρειάζεται 4,64 μέρες (η διάρκεια του έτους του) για να κάνει μια κυκλική πλήρη περιφορά γύρω από το μητρικό άστρο του, από το οποίο απέχει 0,057 αστρονομικές μονάδες.
Ξεκίνησε η ανοιχτή ψηφοφορία
Σε κάθε χώρα έχει δημιουργηθεί μια εθνική επιτροπή για να αναλάβει τη διαδικασία της ονοματοδοσίας σε εθνικό επίπεδο, φροντίζοντας για τη συμμετοχή του κοινού. Η ψηφοφορία θα λάβει χώρα μεταξύ Ιουνίου και Νοεμβρίου και η επισημοποίηση κάθε ονόματος που θα επιλεγεί από κάθε χώρα, καθώς και ο τελικός κατάλογος με τα νέα ονόματα των εξωπλανητών και των άστρων τους, θα γνωστοποιηθεί από την IAU φέτος το Δεκέμβριο. Τα επιλεχθέντα ονόματα θα χρησιμοποιούνται πλέον παράλληλα με τα υφιστάμενα επιστημονικά.
Ο διαγωνισμός στην Ελλάδα θα είναι ανοικτός από σήμερα και μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου για όλους μέσω της ιστοσελίδας: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeHfnzzrJ2TBMH6iq6gsO1-pwsv5_JAkUcWsK-hihuqqjCiFw/viewform.
Η Ελληνική Επιτροπή προτρέπει να γίνουν προτάσεις με ονόματα από την πλούσια ελληνική ιστορία, τον ελληνικό πολιτισμό και την μυθολογία μας. Από τα ονόματα που θα προταθούν, θα επιλεγεί με ψηφοφορία το τελικό, το οποίο και θα σταλεί στην IAU για να αποτελέσει την επίσημη ονομασία του νέου αυτού πλανητικού συστήματος από την Ελλάδα.
Πρόεδρος της δεκαμελούς εθνικής επιτροπής της πρωτοβουλίας Name ExoWorlds στην Ελλάδα είναι ο ομότιμος καθηγητής αστροφυσικής Κανάρης Τσίγκανος του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος έχει διατελέσει διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (2011-16) και είναι σήμερα υπεύθυνος επικοινωνίας της IAU στην Ελλάδα για τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η ευκαιρία να “υιοθετήσουμε” και να “βαφτίσουμε” στην Ελλάδα ένα νέο πλανητικό σύστημα, είναι ιδιαίτερα σημαντική, επειδή ο Ελληνικός πολιτισμός, η Ελληνική γλώσσα και η Ελληνική μυθολογία έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από την Διεθνή Επιστημονική Ένωση για την ονοματοδοσία των ουρανίων σωμάτων, όπως όλων των πλανητών και των μεγαλύτερων αστεροειδών του πλανητικού μας συστήματος».
Ο κ.Τσίγκανος τόνισε ότι «υπολογίζοντας, με τις πλέον συντηρητικές προβλέψεις, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι στον Γαλαξία μας πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον περί τα 50 δισεκατομμύρια πλανήτες. Έστω ότι στο ένα χιλιοστό εξ αυτών, δηλαδή σε 50 εκατομμύρια κόσμους, μπορεί να υπάρχουν συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης. Επομένως, ακόμη και με τις πιο συντηρητικές προβλέψεις, στο Σύμπαν των περίπου 100 δισεκατομμυρίων γαλαξιών θα πρέπει να υπάρχουν πολλά δισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων παρόμοιοι της Γης πλανήτες. Κάποιοι θα φιλοξενούν περισσότερο αναπτυγμένους πολιτισμούς από εμάς και κάποιοι λιγότερο. Τυχόν επικοινωνία με ένα τέτοιο ανεπτυγμένο πολιτισμό θα είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη που θα έχει γίνει ποτέ εδώ στη Γη – ίσως με απρόβλεπτες συνέπειες..!».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ – Φωτογραφία: kathimerini.gr