Η Αμοργός αποτελεί δημοφιλή προορισμό της Ελλάδας και δεν παύει στιγμή να δίνει αφορμές για ταξίδι ακόμη και το Πάσχα! Την περίοδο του Πάσχα στην Αμοργό αναβιώνουν έθιμα που έχουν τη δική τους ξεχωριστή λαμπρότητα και ιεροτελεστία, ενώ κορυφώνονται την Μεγάλη Εβδομάδα των παθών του Θεανθρώπου, προερχόμενα από την Βυζαντινή εποχή.
Στο Αμοργιανό Πάσχα πρωταγωνιστεί η φύση με τα αρώματα φυτών και βοτάνων, οι μυρωδιές από τη ντόπια κυκλαδίτικη κουζίνα και φυσικά η κατανυκτική ατμόσφαιρα και η μυσταγωγία τόσο κατά την Ανάσταση όσο και την Εβδομάδα του Πάσχα που θα ακολουθήσει!
Μπορείτε ιδανικά να συνδυάσετε την παραμονή σας στο νησί και να επισκεφθείτε το επιβλητικό Μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισας, να αγναντέψετε το απέραντο γαλάζιο, ή να περπατήσετε τα ιστορικά μονοπάτια του νησιού.
Πασχαλινά έθιμα στην Αμοργό
Οι εκδηλώσεις των εθίμων του Αμοργιανού Πάσχα ξεκινούν από το Σάββατο του Λαζάρου, όπου οι επισκέπτες θα δοκιμάσουν τα “Λαζαράκια”, που παρασκευάζονται από ζυμάρι σε σχήμα ανθρώπινης μορφής, ψημένα στο φούρνο.
Την Κυριακή των Βαϊων οι πιστοί κόβουν κλαδιά από ήμερες “βαγιές”, (σ.σ. τρυφερά ανοιχτόχρωμα φύλλα από φοίνικα), σχίζουν τα φύλλα στα δύο, σχηματίζοντας μικρούς και μεγάλους σταυρούς, τους οποίους ευλογεί ο ιερέας.
Τα έθιμα στο νησί, που θα σας γυρίσουν αιώνες πίσω, κορυφώνονται την Μεγάλη Παρασκευή όπου μετά το τέλος της Λειτουργίας προσφέρονται κρασί, ψημένη ρακή, ελιές και χαλβάς σε όλους τους πιστούς.
Μετά την Αποκαθήλωση καταφθάνουν τα “πασχιάτικα”, που είναι καφάσια διακοσμημένα με λουλούδια και δαντέλες καθώς και άρτο προς τιμήν όλων εκείνων των αγαπημένων προσώπων που έχουν “φύγει” από τη ζωή.
Τα λουλούδια και τα μυρωδικά που μαζεύονται από τους Αμοργιανούς, προορίζονται για το στολισμό του Επιταφίου, η περιφορά του οποίου πραγματοποιείται στα φρεσκοασβεστομένα με σχέδια, σοκάκια των χωριών, στην Αιγιάλη, τα Κατάπολα, την Χώρα και τη Κάτω Μεριά.
Πιο συγκεκριμένα, η αλεσφακιά, η ρίγανη και το φασκόμηλο (μαζεύονται από τα λαγκάδια και τα βουνά του χωριού) στρώνονται από το μεσημέρι στους δρομίσκους των χωριών του νησιού “συνοδεύοντας” το βηματισμό των δεκάδων πιστών όπου ακολουθούν ευλαβικά την πομπή του Επιτάφιου θρήνου το βράδυ της ίδιας ημέρας.
Κατά τη διάρκεια της περιφοράς οι γυναίκες από τα πορτοπαράθυρα των σπιτιών τους, ραίνουν τον κόσμο με κολόνιες και αρώματα, ενώ τα αυτοσχέδια μεταλλικά τενεκεδάκια (που έχουν μαζευτεί από πριν) με μικρές φωτιές, συνοδεύουν “αρμονικά” την περιφορά.
Κυριακή του Πάσχα, Ο Εβραίος
Ανήμερα την Κυριακή του Πάσχα στην Αμοργό και τα Θολάρια της Αιγιάλης αναβιώνει το έθιμο του Εβραίου, ένα ομαδικό παιχνίδι με ρίζες στα βάθη των αιώνων!
Πρόκειται για ανθρώπινο ομοίωμα, με παλιό, αχρησιμοποίητο ρουχισμό. Το κεφάλι του δημιουργείται από μαξιλαροθήκη και μέσα σε αυτή τοποθετείται επαρκής ποσότητα από πριονίδι. Ακολουθεί το κάψιμό του αμέσως μετά το τέλος της Κυριακάτικης Πασχαλινής ακολουθίας. (όπως ίσως φαντάζεστε, η πράξη αυτή συμβολίζει το κάψιμο του Ιούδα). Στη Λαγκάδα αντίθετα, η Κυριακή του Πάσχα αφιερώνεται στα ομαδικά παιχνίδια, στην αυλή της εκκλησίας, ενώ τη Δευτέρα του Πάσχα θα τουφεκίσουν τον “Εβραίο” τους.
Την ίδια μέρα, γίνεται η έξοδος, η περιφορά και η λιτάνευση των εικόνων της Ιεράς Μονής Χοζοβιώτισσας με διάρκεια μιας εβδομάδας σε όλο το νησί, με την επιστροφή τους την Κυριακή του Θώμα. Οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπάνε χαρμόσυνα μεταδίδοντας απ’ άκρη σε άκρη στο νησί και σε κάθε χωριό το Αναστάσιμο μήνυμα της νίκης της ζωής απέναντι στο θάνατο.
Με πληροφορίες από go-amorgos