Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων, την Κυριακή 21 Αυγούστου, το Πολεμικό Ναυτικό θα ανοίξει (από τις 10 το πρωί έως τις 7 το απόγευμα για το κοινό 30 φάρους σε όλη την Ελλάδα. – Ανοιχτοί οι Φάροι σε Κέα, Σαντορίνη, Πάρο και Σέριφο
Στέκονται εκεί για αιώνες, επιβλητικοί και αγέρωχοι, κολλημένοι πάνω σε απόκρημνους κάβους, υπομένοντας τον καυτό ήλιο και τα μανιασμένα κύματα που τους χτυπούν. Το φως τους κρατά συντροφιά στους ναυτικούς καλωσορίζοντάς τους ταυτόχρονα στο λιμάνι που θα βρουν καταφύγιο. Πήραν το όνομά τους από ένα μικρό νησί – χερσόνησος πλέον – στα ανοιχτά της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, επάνω στο οποίο τον 3ο αι. π.Χ. χτίστηκε ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, ο Φάρος της Αλεξάνδρειας.
Τα πρώτα φαρικά αρχιτεκτονήματα εμφανίστηκαν στην Ευρώπη και μέχρι τον 18ο αιώνα για την παραγωγή φλόγας χρησιμοποιούνταν ως καύσιμη ύλη ξύλα και κάρβουνα. Στη συνέχεια, η καύσιμη ύλη αντικαταστάθηκε από το λάδι και κυρίως το πετρέλαιο. Στην πάροδο των ετών ο τρόπος λειτουργίας τους άλλαζε μέχρι το 1946, οπότε και η χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος συνέβαλε στη λειτουργία τους, όσων η ηλεκτροδότησή βέβαια ήταν εύκολη. Πλέον, τα τελευταία χρόνια η ηλεκτρική ενέργεια αντικαθίσταται σταδιακά με φωτοβολταϊκά.
Το ελληνικό φαρικό δίκτυο αριθμεί σήμερα 120 πέτρινους παραδοσιακούς φάρους, η κατασκευή των οποίων χρονολογείται μετά την Επανάσταση του 1821, μάλιστα η προφορική παράδοση αναφέρει ότι ο πρώτος φάρος χτίστηκε στην Αίγινα το 1827. Είχαν σχεδιαστεί έτσι ώστε να διαθέτουν και τους ανάλογους χώρους για τη διαμονή του φαροφύλακα αλλά και για την αποθήκευση πετρελαίου. Διέθεταν από έναν ως έξι φαροφύλακες, οι οποίοι, εκτός από τη φροντίδα του κτιρίου, αναλάμβαναν την ενεργοποίηση της μηχανής φωτοβολίας του φάρου από τη δύση και ως την ανατολή του ήλιου. Σήμερα, περίπου οι 20 πέτρινοι φάροι βρίσκονται σε καλή κατάσταση, ενώ μέτρια χαρακτηρίζεται η κατάσταση άλλων 30. Στους υπόλοιπους τα σημάδια φθοράς είναι ορατά και διά γυμνού οφθαλμού.
Παγκόσμια ημέρα φάρων
Από το 2003, η τρίτη Κυριακή του Αυγούστου καθιερώθηκε ως η Παγκόσμια Ημέρα Φάρων με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ενωσης Φαροφυλάκων με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για τη σημασία τόσο των φάρων όσο και των υπόλοιπων ναυτικών βοηθημάτων στη ναυσιπλοΐα, καθώς και την προβολή του έργου που επιτελούν οι φαροφύλακες, συχνά κάτω από δύσκολες συνθήκες. Τη συγκεκριμένη ημέρα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε 350 φάρους σε περισσότερες από 50 χώρες του κόσμου. Στο πλαίσιο του εορτασμού αυτού, 27 φάροι ανά την Ελλάδα θα ανοίξουν για το κοινό την Κυριακή 19 Αυγούστου, από τις 10.00 έως τις 20.00.
Οι φάροι που μπορεί να επισκεφθεί το κοινό είναι οι: Αγ. Νικόλαος στην Κέα, Ακρωτήρι στη Θήρα, Αρκίτσα στη Φθιώτιδα, Μουδάρι στα Κύθηρα, Βρυσάκι στο Λαύριο, Γερογόμπος στην Κεφαλλονιά, Γουρούνι στη Σκόπελο, Δρέπανο στην Πάτρα και τα Χανιά, Κασσάνδρα στη Χαλκιδική, Κατάκολο στην Ηλεία, Κερί στη Ζάκυνθο, Κρανάη στο Γύθειο, Μεγάλο Εμβολο στη Θεσσαλονίκη, Μελαγκάβι στο Λουτράκι, Πλάκα στη Λήμνο, Κόρακας στην Πάρο, Κοκκινόπουλο στα Ψαρά, στην Αλεξανδρούπολη, Ταίναρο στη Λακωνία, Κόπραινα στην Αρτα, Κακή Κεφαλή στη Χαλκίδα, Μονεμβασιά στη Λακωνία, Λάκκα στους Παξούς, Βασιλήνα στην Εύβοια, Πάππας στην Ικαρία και Σπαθί στη Σέριφο.
Με πληροφορίες από την εφημερίδα “Το Βήμα” – Φωτογραφία Christos Simatos (φάρος Σαντορίνης)
