Η πρώτη μέρα στην υπουργική καρέκλα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σίγουρα δεν είναι μία εύκολη μέρα. Μετά την παραίτηση του προκατόχου του Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, με όλα τα φλέγοντα θέματα της ναυτιλίας ανοικτά, την κακή εικόνα της ελληνικής ακτοπλοΐας, την αύξηση των προσφυγικών ροών και φυσικά το έντονο αίσθημα της αδικίας και του θυμού γύρω από τις ευθύνες του θανάτου του Αντώνη Καρυώτη, ο Χρήστος Στυλιανίδης έχει να διαχειριστεί ένα “ηλεκτρισμένο” Υπουργείο, όπως και Λιμενικό Σώμα.
Ο Χρήστος Στυλιανίδης, από το βράδυ της Δευτέρας έχει κάνει ήδη φανερή την ενεργή παρουσία του στο Υπουργείο, αν και η ναυτιλία δεν ήταν ο κύριος χώρος δράσης του. Η κυπριακή του όμως καταγωγή και η άρρηκτη σχέση της Κύπρου με την ναυτιλία και δη την ελληνική ποντοπόρο ναυτιλία, όπως και η σημαντική του εμπειρία στην ευρωπαϊκή πολιτική σκήνη μέσα από δεκάδες θέσεις ευθύνες δημιουργεί στον νέο Υπουργό Ναυτιλίας ένα σημαντικό οπλοστάσιο γνώσεων που θα κληθεί άμεσα να χρησιμοποιήσει. Ο ίδιος εξάλλου, στον σύντομο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη διεθνή αναγνώριση του Λιμενικού Σώματος που και ο ίδιος έχει βιώσει, ενώ δεν παράλειψε να τονίσει τον πολύ σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία.
Ήδη στο γραφείο του Υπουργείου Ναυτιλίας, που έγινε η τελετή παράδοσης παραλαβής η θέα των πλοίων της ακτοπλοΐας δεμένα στο λιμάνι του Πειραιά – λόγω της χθεσινής απεργίας των ναυτικών- ήταν ίσως μία χαρακτηριστική εικόνα ότι παρά τα θετικά στοιχεία της επιβατικής κίνησης, κάτι δεν πάει καλά στον νευραλγικό τομέα των θαλασσίων μεταφορών.
Ρωγμές στην εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού
Καθυστερήσεις, βλάβες, ατυχήματα, ακριβά ναύλα, έλλειψη ενημέρωσης. Κάπως έτσι συνοψίζονται οι μαρτυρίες εκατοντάδων επιβατών την θερινή περίοδο, όπου παρά τον αυξημένο ανταγωνισμό των ακτοπλοϊκών εταιρειών αλλά και το αυξημένο κόστος, το επίπεδο της ταξιδιωτικής εμπειρίας που παρείχαν ήταν χαμηλό.
Αν και το να συμβαίνουν βλάβες είναι κάτι αρκετά αναμενόμενο την περίοδο αιχμής της επιβατικής κίνησης, όταν δηλαδή δεκάδες πλοία εκτελούν εκατοντάδες δρομολόγια μέσα σε ένα πολύ περιορισμένο εύρος ημερών και ωρών, ή το να καταγράφονται καθυστερήσεις στις αφίξεις και αναχωρήσεις λόγω των μελτεμιών του Αυγούστου, η συστηματική κατάχρηση χωρίς να ενημερώνεται το επιβατικό κοινό έγκαιρα και για το τι έχει συμβεί δημιουργεί μία κακή εικόνας διαχείρισης του κλάδου.
Αυτό περιέγραψαν οι 734 επιβάτες του “Fast Ferries Andros” όπου έμειναν εντός του πλοίου για περίπου 17 ώρες εν αναμονή της επεμπλοκής της αλυσίδας από την προπέλα του πλοίου, ή οι 391 επιβάτες του “Αικατερίνη Π”, η πλώρη του οποίου “ακούμπησε” την πρύμνη του “Andros” αφού λίγο νωρίτερα οι αλυσίδες των πλοίων είχαν μπλεχτεί μέσα στο λιμάνι της Ραφήνας. Κάτι παρόμοιο αφηγήθηκαν και οι εκατοντάδες επιβάτες του “Blue Star Samoς” όπου έφτασαν χθες στον Πειραιά μετά από 33 ώρες στο πλοίο, το οποίο είχε σταματήσει μετά τη Λέσβο στη Χίο μέχρι να κοπάσουν οι άνεμοι στο Αιγαίο.
Κοινός παρονομαστής στις μαρτυρίες είναι η ελλιπής ενημέρωση που είχαν στα περιστατικά, οι περιορισμένες επιλογές που έχουν και μπορούν να χρησιμοποιήσουν και φυσικά οι παροχές που παρείχαν οι εταιρείες.
Υποστελέχωση του Λιμενικού Σώματος – Ελλείψεις στον έλεγχο της ασφάλειας
Αν και μπορεί πλέον τα πλοία στα μεγάλα λιμάνια της χώρας, μετά την ανθρωποκτονία του Αντώνη Καργιώτη, να λειτουργούν υποδειγματικά (σφραγισμένες μπουκαπόρτες, συνεχής παρουσία λιμενικών), οι παραλείψεις σε θέματα ασφάλειας δεν είναι ένα σπάνιο φαινόμενο, κάτι που επιβεβαιώνεται δυστυχώς στα δύσκολα περιστατικά ατυχημάτων ή και δυστυχημάτων όπως στο “Norman Atlatinc” ή το πιο πρόσφατο το “Euroferry Olympia”.
Το Λιμενικό Σώμα είναι υπεύθυνο για να διενεργεί ελέγχους και φυσικά να επιβάλλει και τις ανάλογες κυρώσεις για όσους κανόνες ασφαλείας παραβιάζονται. Οι συνήθεις έλεγχοι και οι επιθεωρήσεις εστιάζουν κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των πλόων, με τα ωράρια εργασίας των ναυτικών, με υπεράριθμους επιβάτες, με βλάβες πλοίων και την αποκατάσταση τους, καθώς και με καταγγελίες επιβατών για οποιοδήποτε θέμα σχετίζεται με επιβατικά -οχηματαγωγά πλοία.
Ωστόσο, με την επιβατική κίνηση να κορυφώνεται για περίπου 90 μέρες και με τις ανάγκες στη διαχείριση των συνεχών απόπλων και κατάπλων να είναι τεράστιες, τα Υποστελεχώμενα Λιμεναρχεία λειτουργούν σε τεντωμένα σχοινιά. Είναι χαρακτηριστικό πως στο μεγαλύτερο λιμεναρχείο της χώρας –και το σημαντικότερο για την ελληνική ακτοπλοΐα–, το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά, έχει περίπου 80 κενές οργανικές θέσεις. Από τα 414 άτομα που θα έπρεπε να υπηρετούν, στην θέση τους βρίσκονται οι 330, ενώ συνολικά οι κενές οργανικές θέσεις του σώματος ανέρχονται περίπου στις 1.900.
Δύσκολα οικονομικά αποτελέσματα- μεγάλη ηλικία πλοίων
Σύμφωνα με ετήσια μελέτη της XRTC για την ελληνική ακτοπλοΐα, η σημερινή κατάσταση του κλάου μπορεί επί της ουσίας να χαρακτηριστεί ως άκρως ανησυχητική καθώς τα τελευταία χρόνια, και ειδικά την τελευταία πενταετία, τα συσσωρευμένα αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα είναι τέτοια που όχι μόνο δεν επιτρέπουν την ανανέωση του στόλου, η οποία είναι επιτακτική όσο ποτέ, αλλά καθιστούν οριακή και την επιβίωση των εταιρειών λόγω των διαδοχικών οικονομικών, γεωπολιτικών, και υγειονομικών αναταράξεων εξηγεί η μελέτη.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη οι αριθμοί τόσο του περιθωρίου EΒITDA, όσο και των εσόδων ανά εισιτήριο βαίνουν μειούμενοι. Χαρακτηριστικά το περιθώριο EΒITDA μεταξύ των ετών 2018 και 2022 κυμαίνεται σταθερά στο 10%. Ωστόσο για να μπορεί μια εταιρία να είναι σε θέση να προβεί σε επενδυτικό πρόγραμμα ανανέωσης του στόλου θα πρέπει το περιθώριο EΒITDA να κυμαίνεται στα επίπεδα του 25% κατ’ ελάχιστον. Δεδομένου ότι το 86% των Ελληνικών ακτοπλοϊκών πλοίων που είναι σήμερα δρομολογημένα είναι άνω των 20 ετών, το έργο της ανανέωσης φαντάζει τιτάνιο. Στην παρούσα φάση της παγκόσμιας ακτοπλοΐας η ανανέωση του στόλου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω νεόκτιστων πλοίων και σε κάθε περίπτωση όχι με μεταχειρισμένα πλοία παλαιάς τεχνολογίας. Ωστόσο υπάρχει η ανάγκη κάλυψης των περιβαλλοντικών στόχων η οποία μπορεί να γίνει μέσω της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου.
Με πληροφορίες από τη σελίδα capital.gr (Αναστασία Βαμβακά)
