Στις 12 Δεκεμβρίου θα γίνει παρουσίαση από την καθηγήτρια Νότα Κούρου για τα ευρήματα του 2019 και τη σπουδαιότητα του νησιωτικού αυτού οικισμού, στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο κτίριο της Αδελφότητας των Τηνίων
“Συνάντηση σήμερα (σ.σ. την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου) με την ομότιμη καθηγήτρια κα. Νότα Κούρου υπεύθυνη της ανασκαφής στο Ξώμπουργο Τήνου. Το ανασκαφικό έργο χρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής….” Αυτό αναφέρει σε ανάρτησή της (με συνοδεία φωτογραφιας) η Γενική Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (και πρώην Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου) Χριστιάνα Καλογήρου μετά το πέρας της συνάντησης που είχε με την Καθηγήτρια Νότα Κούρου για την αρχαιολογική ανασκαφή στο Κώμπουργκο Τήνου
Και συνεχίζει αναφέροντας “Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών το καλοκαίρι του 2019 βρέθηκαν μοναδικής αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής αξίας γλυπτά του 5ου και του 4ου π.Χ. αιώνα, που επιβεβαιώνουν τη σπουδαιότητα του ορεινού αυτού οικισμού κατά τους Κλασικούς Χρόνους. Ορισμένα από τα γλυπτά είναι μοναδικά όχι μόνο για τον νησιωτικό, αλλά και για τον ελλαδικό χώρο συνολικά.
Στις 12 Δεκεμβρίου θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε διάλεξη της κας Κούρου για τα ευρήματα του 2019 και τη σπουδαιότητα του νησιωτικού αυτού οικισμού, στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο κτίριο της Αδελφότητας των Τηνίων (Ασημ. Φωτήλα 40 & Λ. Αλεξάνδρας).
Οι αρχαιολογικές έρευνες αποτελούν άλλη μια απόδειξη της ιδιαίτερης τυπολογίας του κάθε νησιού και εμείς, ως Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, σταθερά στηρίζουμε τη συνέχιση του ανασκαφικού έργου”.
Εμείς να σημειώσουμε ότι το δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου, υπήρχε σχετική ανακοίνωση από το Υπουργείο Πολιτισμού για τα ευρήματα στο Ξώμπουργο Τήνου. Και όπως είχαμε διαβάσει ο χώρος του νεκροταφείου βρίσκεται στις νότιο-ανατολικές υπώρειες του λόφου του Ξώμπουργου και αντιπροσωπεύει το κύριο νεκροταφείο των κλασικών χρόνων για τον αρχαίο οικισμό που αναπτυσσόταν στη δυτική και νότια κλιτύ του λόφου
Ο οικισμός, που ιδρύθηκε οχυρωμένος με ένα κυκλώπειο τείχος λίγο πριν το 1.000 π.Χ. ως «οικισμός καταφύγιο», αναπτύχθηκε σταδιακά και επεκτάθηκε στη νότια κλιτύ του λόφου, αποτελώντας τον σημαντικότερο οικισμό της Τήνου και βασικό οικονομικό και πολιτικό κέντρο του νησιού μέχρι την εγκατάλειψή του στο τέλος του 4ου αι. π.Χ.
Το νεκροταφείο αναπτύσσεται σε δύο διαδοχικά άνδηρα του λόφου εκατέρωθεν ταφικής οδού που οδηγούσε στον οικισμό. Οι τάφοι που έχουν αποκαλυφθεί έως τώρα στο κάτω άνδηρο είναι κυρίως κεραμοσκεπείς. Υπάρχουν και κιβωτιόσχημοι, καθώς και δύο σαρκοφάγοι (μία πήλινη και μία λίθινη) και αρκετοί εγχυτρισμοί (κυρίως νηπίων).
Ανάμεσα στους τάφους υπήρχαν εναγιστικές πυρές. Οι νεκροί ήταν ενταφιασμένοι με λίγα κτερίσματα, συνήθως αγγεία εισηγμένα από την Αττική. Η σήμανση των τάφων σε αυτό το άνδηρο γινόταν με απλούς ανεπεξέργαστους λίθους. Αντίθετα, στο άνω άνδηρο υπήρχε κατά μήκος της ταφικής οδού μια σειρά κτιστών, πολυτελών κατασκευών διαφόρων τύπων για τη στήριξη ταφικών μνημείων.
Ένας μικρός αριθμός επιτυμβίων στηλών που είχαν βρεθεί παλαιότερα στην περιοχή αποδίδονται στο νεκροταφείο, όμως για πρώτη φορά φέτος βρέθηκε ένας ικανός αριθμός επιτυμβίων στηλών στον χώρο του νεκροταφείου. Όλες βρέθηκαν σε ένα στρώμα καταστροφής του 4ου αι. π.Χ., σπασμένες και πεταμένες, με την κύρια όψη στο έδαφος.
Ορισμένες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ιστορία της τηνιακής γλυπτικής, όπως μία στήλη με ανάγλυφη παράσταση γυμνού νέου από την οποία σώζεται μόνον το κάτω τμήμα και μια άλλη με παράσταση γυμνού γενειοφόρου και πιθανότατα αφηρωϊσμένου άνδρα που συνοδεύεται από μικρό «παίδα» (τον συνήθως ερμηνευόμενο ως δούλο) που κρατά πτηνό. Πρόκειται για έργο εξαίρετου γλύπτη κατασκευασμένη σε τηνιακό μάρμαρο που αποκόπτεται εύκολα σε επίπεδες επιφάνειες («φυλλιάρικο») και ίσως για αυτό το πρόσωπο του ανδρός βρέθηκε λίγο πιο πέρα από τη στήλη.