Δευτέρα, 30 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΘηρασία: Σημαντική ανακάλυψη (σφραγίδες) που αλλάζει την ιστορία της γραφής στο Αιγαίο

Θηρασία: Σημαντική ανακάλυψη (σφραγίδες) που αλλάζει την ιστορία της γραφής στο Αιγαίο

|

Αρχαιολογικό σοκ από τη Θηρασία: Στο φως το πρώτο «ίχνος» γραφής στο Αιγαίο; Στο μικρό αλλά σημαντικό νησί των Κυκλάδων, τη Θηρασία, μια νέα ανακάλυψη από την ερευνητική κοινότητα ίσως φέρει τα πάνω κάτω σε ό,τι γνωρίζαμε για τη γέννηση της γραφής στο Αιγαίο.

Στην τοποθεσία «Κοίμηση», βρέθηκαν δύο αποτυπώματα σφραγίδων σε κεραμικό αγγείο ηλικίας περίπου 4.500 ετών – πολύ παλαιότερα από οποιοδήποτε γνωστό γραπτό σύστημα στο Αιγαίο.

Το πιο εντυπωσιακό; Το αγγείο δεν κατασκευάστηκε στη Θηρασία, αλλά στη Νάξο, όπως αποκάλυψαν οι πετρογραφικές αναλύσεις. Η εύρεση αυτή καταδεικνύει όχι μόνο το πρώιμο εμπόριο και τις επαφές των Κυκλαδίτικων νησιών, αλλά και τη χρήση συμβόλων – πιθανόν με νόημα αναγνώρισης, ιδιοκτησίας ή κύρους.

Η μία σφραγίδα (THS.1) παρουσιάζει μια μορφή «επιγραφής» με αφηρημένα σύμβολα σε τρεις γραμμές – ίσως πρώιμα στοιχεία ενός πρωτοαλφαβήτου, ενώ η δεύτερη (THS.2) είναι διακοσμητική, με γεωμετρικά σχέδια που θυμίζουν κλασική Κυκλαδίτικη τέχνη.

Οι πρώτες γνωστές μορφές γραφής της περιοχής, όπως τα Κρητικά ιερογλυφικά (Πρώιμη έως Μέση Εποχή του Χαλκού, περίπου 2100-1700 π.Χ.), ή η Γραμμική Α, εμφανίστηκαν περί το 2.000 π.Χ.

Οι σφραγίδες της Θηρασίας, χρονολογούνται μεταξύ του 2.700 και του 2.300 π.Χ., άρα ενδέχεται να είναι ο συνδετικός κρίκος που έλειπε στη διαδικασία – τουλάχιστον, μερικές από αυτές.

«Η μεταγενέστερη εμφάνιση σφραγισμένων λαβών στην Κρήτη ενισχύει περαιτέρω την εκτός Κρήτης προέλευση του αγγείου με την εντυπωμένη σφραγίδα από τη Θηρασία, όπως υποδεικνύεται από την πετρογραφική ανάλυση», εξηγούν οι ερευνητές, οι οποίοι επισημαίνουν πως, δεν πρόκειται για την κανονική γραφή, παρά την τακτική διάταξη των συμβόλων στην THS.1 – η οποία παραπέμπει σε μεταγενέστερα συστήματα, ακόμη και σε ορισμένα σύμβολα που βρέθηκαν σε Κρητικές σφραγίδες μεταγενέστερων περιόδων.

Την ίδια στιγμή, θεωρούν πως, η χρήση μιας πολύπτυχης σφραγίδας με τρεις λαξευμένες πτυχές, είναι κάτι ασυνήθιστο για την εποχή. Άρα, όποιος την εφάρμοσε, προφανώς ήθελε να αποκαλύψει κάτι πιο περίπλοκο από μία απλή σήμανση ιδιοκτησίας.

Παρόλο που δεν πρόκειται για επίσημο σύστημα γραφής, οι επιστήμονες θεωρούν ότι πρόκειται για πρώιμη χρήση γραφικών συμβόλων με επικοινωνιακή λειτουργία – ίσως το πρώτο βήμα πριν την καθιέρωση συστημάτων όπως η Γραμμική Α και τα Κρητικά Ιερογλυφικά.

Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «Μια σφραγίδα με επιγραφή και το αποτύπωμά της στη λαβή ενός πιθαριού θα μπορούσε να κάνει ένα συγκεκριμένο αγγείο αναγνωρίσιμο, εκπληρώνοντας τη λειτουργία της αναγνώρισης του προσώπου ή της αρχής στην οποία ανήκε. Συγκεκριμένα, στο αγγείο της Θηρασίας, το αποτύπωμα που “διαβάζεται” πιο καθαρά από πάνω, στο πάνω μέρος της λαβής, είναι το THS.1, γεγονός που υποδηλώνει ότι η θέση και η ορατότητα του συγκεκριμένου αποτυπώματος ήταν σκόπιμη».

Καταλήγουν δε τονίζοντας: «Συμπερασματικά, παρόλο που τα στοιχεία από την θέση «Κοίμηση» στην Θηρασία δεν υποστηρίζουν την ύπαρξη ενός πρωτογενούς συστήματος γραφής στο Αιγαίο κατά την Εποχή του Χαλκού, αναδεικνύουν τα γεγονότα που σχετίζονται με τον σχηματισμό της γραφής, ιδιαίτερα σε σχέση με τη χρήση σφραγίδων ως το πρώτο μέσο για την εμφάνιση της πρώιμης γραφής στο Αιγαίο».

Μένει να φανεί αν το εύρημα της Θηρασίας θα γίνει ο κρίκος που λείπει στην αλυσίδα της γένεσης της γραφής στο Αιγαίο. Η συμβολή της Νάξου σε αυτό το αφήγημα –μέσα από ένα απλό, φαινομενικά, αποθηκευτικό αγγείο– αποκτά ξαφνικά έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτιστική ιστορία του Αιγαίου.

Η μελέτη των Κώστα Σμπόνια, Ίριδας Τζαχίλη και Γεωργίας Κορδατζάκη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Annual of the British School of Athens

Με πληροφορίες από τη σελίδα enikos.gr


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κατερίνα Μονογυιού: Προστατεύουμε τη Μύκονο από αυθαίρετες παρεμβάσεις

Η παρέμβασή της βασίζεται σε επιστολή του Δημάρχου Μυκόνου, κ. Χρήστου Βερώνη, ο οποίος εκφράζει την έντονη ανησυχία της τοπικής κοινωνίας για πιθανή αλλοίωση της φυσιογνωμίας του νησιού

9 Υποτροφίες σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026 από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

Σε συνεργασία με το Mediterranean College και τις ΣΑΕΚ ΑΛΦΑ – Αφορά μόνιμους κατοίκους της Περιφέρειας σε Αθήνα, Πειραιά, Γλυφάδα και Θεσσαλονίκη

Σαντορίνη: Διακοπή στο δίκτυο ηλεκτροδότησης λόγω τεχνικών εργασιών

Ο ΔΕΔΔΗΕ ενημερώνει για τεχνικές εργασίες στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. Αναλυτικό πρόγραμμα διακοπών και οδηγίες ασφάλειας για τους πολίτες.

Σαντορίνη – καθαρισμός Καλντέρας: Μήνυμα ευαισθητοποίησης και ευθύνης προς όλους

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η δράση καθαρισμού της ακτογραμμής με τη συμβολή του Δήμου, του Λιμεναρχείου και των πολιτών – Μήνυμα συνεργασίας για την προστασία του φυσικού πλούτου της Σαντορίνης.

Ιούνιος 2025: Ρεκόρ ισχυρού μελτεμιού στο Αιγαίο, 24 ημέρες με ανέμους πάνω από 50 km/h (πίνακας)

Ο πιο «ανέφελος» μήνας των τελευταίων 17 ετών, σύμφωνα με τον σταθμό του Meteo.gr στην Τήνο, προκαλεί προβληματισμό για την ένταση και τη συχνότητα των καλοκαιρινών βοριάδων

Νάντια Σαλτερή: Παρουσία στη Γιορτή Φάβας 2025, στη Σχοινούσα

Με μηνύματα στήριξης και συγκίνησης, η Τομεάρχης Ισότητας του ΠΑΣΟΚ συμμετείχε στην παραδοσιακή γιορτή του νησιού, απολαμβάνοντας τη φιλοξενία και τη γεύση της φάβας

Ο θρυλικός Σκοπελίτης: Το πλοίο που δεν ξέχασε ποτέ τις Μικρές Κυκλάδες (video)

Από το 1956 μέχρι σήμερα, ο Σκοπελίτης συνεχίζει να συνδέει ζωές και νησιά, με κάθε καιρό και σε κάθε ανάγκη – ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα»

Αθλοπαιδεία Νάξου: Με τρεις …ρακέτες στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Τένις στην Πάτρα

Γιάννης Ανεβλαβής, Ευγενία Κυπριτζή και Γιώργος Ζευγώλης εκπροσώπησαν επάξια τη Νάξο στα γήπεδα της Πάτρας – "Παρών" το μέλλον του Ναξιώτικου τένις

Blue Star 1: Νέα ώρα αναχώρησης από Πειραιά, αλλαγές στο δρομολόγιο για Κυκλάδες

Καθυστέρηση δύο ωρών στην αναχώρηση του πλοίου λόγω φορτοεκφορτώσεων – Δείτε αναλυτικά τις νέες ώρες άφιξης σε Πάρο, Νάξο, Ίο και Θήρα

Νάξος – «Παρά θίν αλός»: Οι «Αυτές που κάψαν το σανίδι» πάνε .. Αθήνα

Η παράσταση του φεστιβάλ θεάτρου Νάξου φτάνει στην καρδιά της πρωτεύουσας, με προσκεκλημένο το Ιατρικό Αθηνών – Όταν η τέχνη θεραπεύει ψυχές

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Νάξος – ΕΠΑΛ: Ο Ιορδάνης Κυριακίδης και ο Νικήτας Θεολογίτης αφήνουν πίσω τους μία τεράστια παρακαταθήκη

Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες αφοσίωσης στην Τεχνική Εκπαίδευση, οι δύο διευθυντές συνταξιοδοτούνται, αφήνοντας πίσω τους ένα σχολείο ανοιχτό στη γνώση, στην καινοτομία και στις αξίες της τοπικής κοινωνίας.

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Νάξος – Τρίποδες: “Sea Breeze”, μια νέα επιχείρηση με άρωμα καθαριότητας

Στηρίζουμε τη νέα προσπάθεια στο χωριό μας – Ένα καθαριστήριο με επαγγελματισμό, αγάπη και ρίζες στον τόπο

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Λυσιστράτη στη Νάξο: Όταν το θέατρο γίνεται υπόθεση όλων (video)

Ο σκηνοθέτης Θανάσης Αντωνίου μιλά για την τέχνη, την ελευθερία και το κοινό όραμα του θεάτρου.

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.