Πέμπτη, 5 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΘηρασία: Σημαντική ανακάλυψη (σφραγίδες) που αλλάζει την ιστορία της γραφής στο Αιγαίο

Θηρασία: Σημαντική ανακάλυψη (σφραγίδες) που αλλάζει την ιστορία της γραφής στο Αιγαίο

|

Αρχαιολογικό σοκ από τη Θηρασία: Στο φως το πρώτο «ίχνος» γραφής στο Αιγαίο; Στο μικρό αλλά σημαντικό νησί των Κυκλάδων, τη Θηρασία, μια νέα ανακάλυψη από την ερευνητική κοινότητα ίσως φέρει τα πάνω κάτω σε ό,τι γνωρίζαμε για τη γέννηση της γραφής στο Αιγαίο.

Στην τοποθεσία «Κοίμηση», βρέθηκαν δύο αποτυπώματα σφραγίδων σε κεραμικό αγγείο ηλικίας περίπου 4.500 ετών – πολύ παλαιότερα από οποιοδήποτε γνωστό γραπτό σύστημα στο Αιγαίο.

Το πιο εντυπωσιακό; Το αγγείο δεν κατασκευάστηκε στη Θηρασία, αλλά στη Νάξο, όπως αποκάλυψαν οι πετρογραφικές αναλύσεις. Η εύρεση αυτή καταδεικνύει όχι μόνο το πρώιμο εμπόριο και τις επαφές των Κυκλαδίτικων νησιών, αλλά και τη χρήση συμβόλων – πιθανόν με νόημα αναγνώρισης, ιδιοκτησίας ή κύρους.

Η μία σφραγίδα (THS.1) παρουσιάζει μια μορφή «επιγραφής» με αφηρημένα σύμβολα σε τρεις γραμμές – ίσως πρώιμα στοιχεία ενός πρωτοαλφαβήτου, ενώ η δεύτερη (THS.2) είναι διακοσμητική, με γεωμετρικά σχέδια που θυμίζουν κλασική Κυκλαδίτικη τέχνη.

Οι πρώτες γνωστές μορφές γραφής της περιοχής, όπως τα Κρητικά ιερογλυφικά (Πρώιμη έως Μέση Εποχή του Χαλκού, περίπου 2100-1700 π.Χ.), ή η Γραμμική Α, εμφανίστηκαν περί το 2.000 π.Χ.

Οι σφραγίδες της Θηρασίας, χρονολογούνται μεταξύ του 2.700 και του 2.300 π.Χ., άρα ενδέχεται να είναι ο συνδετικός κρίκος που έλειπε στη διαδικασία – τουλάχιστον, μερικές από αυτές.

«Η μεταγενέστερη εμφάνιση σφραγισμένων λαβών στην Κρήτη ενισχύει περαιτέρω την εκτός Κρήτης προέλευση του αγγείου με την εντυπωμένη σφραγίδα από τη Θηρασία, όπως υποδεικνύεται από την πετρογραφική ανάλυση», εξηγούν οι ερευνητές, οι οποίοι επισημαίνουν πως, δεν πρόκειται για την κανονική γραφή, παρά την τακτική διάταξη των συμβόλων στην THS.1 – η οποία παραπέμπει σε μεταγενέστερα συστήματα, ακόμη και σε ορισμένα σύμβολα που βρέθηκαν σε Κρητικές σφραγίδες μεταγενέστερων περιόδων.

Την ίδια στιγμή, θεωρούν πως, η χρήση μιας πολύπτυχης σφραγίδας με τρεις λαξευμένες πτυχές, είναι κάτι ασυνήθιστο για την εποχή. Άρα, όποιος την εφάρμοσε, προφανώς ήθελε να αποκαλύψει κάτι πιο περίπλοκο από μία απλή σήμανση ιδιοκτησίας.

Παρόλο που δεν πρόκειται για επίσημο σύστημα γραφής, οι επιστήμονες θεωρούν ότι πρόκειται για πρώιμη χρήση γραφικών συμβόλων με επικοινωνιακή λειτουργία – ίσως το πρώτο βήμα πριν την καθιέρωση συστημάτων όπως η Γραμμική Α και τα Κρητικά Ιερογλυφικά.

Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «Μια σφραγίδα με επιγραφή και το αποτύπωμά της στη λαβή ενός πιθαριού θα μπορούσε να κάνει ένα συγκεκριμένο αγγείο αναγνωρίσιμο, εκπληρώνοντας τη λειτουργία της αναγνώρισης του προσώπου ή της αρχής στην οποία ανήκε. Συγκεκριμένα, στο αγγείο της Θηρασίας, το αποτύπωμα που “διαβάζεται” πιο καθαρά από πάνω, στο πάνω μέρος της λαβής, είναι το THS.1, γεγονός που υποδηλώνει ότι η θέση και η ορατότητα του συγκεκριμένου αποτυπώματος ήταν σκόπιμη».

Καταλήγουν δε τονίζοντας: «Συμπερασματικά, παρόλο που τα στοιχεία από την θέση «Κοίμηση» στην Θηρασία δεν υποστηρίζουν την ύπαρξη ενός πρωτογενούς συστήματος γραφής στο Αιγαίο κατά την Εποχή του Χαλκού, αναδεικνύουν τα γεγονότα που σχετίζονται με τον σχηματισμό της γραφής, ιδιαίτερα σε σχέση με τη χρήση σφραγίδων ως το πρώτο μέσο για την εμφάνιση της πρώιμης γραφής στο Αιγαίο».

Μένει να φανεί αν το εύρημα της Θηρασίας θα γίνει ο κρίκος που λείπει στην αλυσίδα της γένεσης της γραφής στο Αιγαίο. Η συμβολή της Νάξου σε αυτό το αφήγημα –μέσα από ένα απλό, φαινομενικά, αποθηκευτικό αγγείο– αποκτά ξαφνικά έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτιστική ιστορία του Αιγαίου.

Η μελέτη των Κώστα Σμπόνια, Ίριδας Τζαχίλη και Γεωργίας Κορδατζάκη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Annual of the British School of Athens

Με πληροφορίες από τη σελίδα enikos.gr


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

NaxosPress: Συμμετέχει στην στην 24ωρη (05/06) απεργία της ΠΟΕΣΥ, ποιοι οι λόγοι

Το NaxosPress συμμετέχει στην απεργία της ΠΟΕΣΥ – 24ωρη σιγή για τη διεκδίκηση συλλογικών συμβάσεων και αξιοπρεπών μισθών

Κυκλάδες – Λειψυδρία: Ανησυχητικά σημάδια, στο κόκκινο Νάξος, Μύκονος, Σχοινούσα και Μήλος

Αφαλατώσεις, περιορισμοί και έκτακτα μέτρα ενόψει τουριστικής σεζόν – Οριακή η κατάσταση σε πολυσύχναστους προορισμούς των Κυκλάδων

Πώς τα καζίνο προσελκύουν τουρίστες στην Ελλάδα και επηρεάζουν την τοπική οικονομική ανάπτυξη

Τα καζίνο στην Ελλάδα έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν ως αναπτυξιακοί μοχλοί τόσο για τον τουρισμό όσο και για την ευρύτερη οικονομία

Ξεκίνησε τα δρομολόγιά του για το 2025 το HELLENIC HIGHSPEED στη γραμμή Πειραιάς–Πάρος–Νάξος–Κουφονήσια–Αμοργός

Το ταχύπλοο της Hellenic Seaways ξεκινά σήμερα Πέμπτη 5 Ιουνίου τη θερινή του πορεία, προσφέροντας καθημερινές και άνετες μετακινήσεις στις Κυκλάδες

Με ευλογία Θεού και… ψαλμωδίες ο 3ος τελικός στο ΟΑΚΑ

Γιαννακόπουλος και Αγγελόπουλοι οδηγούνται σε πνευματική μετάνοια πριν τους τελικούς – Χειροκροτήματα αντί για ύβρεις στο γήπεδο με ψαλμωδίες και… παιδικά τραγούδια.

Οι Χριστιανικές Εκκλησίες στην πρωτοπορία για το περιβάλλον: Από τον Πατριάρχη Δημήτριο έως τον Πάπα Φραγκίσκο

Με αφορμή τα 10 χρόνια της «Laudato Si», αναδεικνύεται η διαχρονική συμβολή Ορθοδοξίας και Καθολικισμού στην περιβαλλοντική αφύπνιση του κόσμου

Reddit – Νάξος: Στη δεύτερη θέση των πιο υποτιμημένων νησιών στον κόσμο

Το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων εντυπωσιάζει τη διεθνή κοινότητα του Reddit με την αυθεντικότητα, την ηρεμία και την φυσική του ομορφιά

Αεροπορική σύνδεση Θεσσαλονίκης – Σύρου: Μια νέα εποχή για τον τουρισμό και τη συνδεσιμότητα

Η απευθείας γραμμή με πτήσεις της Aegean Airlines από Θεσσαλονίκη προς Σύρο φέρνει πιο κοντά το βορρά στο Αιγαίο και αναβαθμίζει τη θέση της Σύρου στον τουριστικό χάρτη

Attica Group: Ενισχύει τις θαλάσσιες συνδέσεις με ταχύπλοα και εκπτώσεις έως 30% για τις Κυκλάδες

Με νέα δρομολόγια από Πειραιά και Ηράκλειο, ο Όμιλος Attica (Hellenic Seaways, Blue Star Ferries κ.ά.) προσφέρει εκπτώσεις σε οικογένειες και παρέες, διευρύνοντας την τουριστική και συγκοινωνιακή κάλυψη στα νησιά του Αιγαίου.

Ν. Λεβογιάννης: «Όχι» στη μεταφορά των Κούρων, έκκληση για σεβασμό στην πολιτιστική ταυτότητα της ενδοχώρας

Ο Νίκος Λεβογιάννης καταγγέλλει ως απαράδεκτη την απόφαση του ΚΑΣ για τη μεταφορά των Κούρων στο Κάστρο της Χώρας, κάνοντας λόγο για σκοταδιστική πολιτική που απειλεί την πολιτιστική κληρονομιά των χωριών της Νάξου.

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Νάξος: Έτοιμος ο νέος δρόμος που ενώνει Αγιο Προκόπιο με Κάπαρες (Πλάκα – Αγία Αννα)

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία ο νέος οδικός άξονας που συνδέει τον Άγιο Προκόπιο με τις Κάπαρες, μειώνοντας τον χρόνο διαδρομής και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια – Ευχαριστίες από τον πρόεδρο της κοινότητας Αγίου Αρσενίου

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Κυκλάδες – Blue Star Ferries: Ξεκινούν τα θερινά δρομολόγια του “Blue Star 1”, πρωινό το “Blue Star Naxos”

Από την Κυριακή 1 Ιουνίου, το "Blue Star 1" αναλαμβάνει τη βραδινή αναχώρηση από Πειραιά, ενώ από Δευτέρα 2 Ιουνίου, το "Blue Star Naxos" ξεκινάει τα καθημερινά πρωινά του δρομολόγια προς Πάρο, Νάξο, Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Αστυπάλαια.

“Να βουίξει το Αιγαίο”: Το νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου γεμίζει νησιώτικο ρυθμό το καλοκαίρι μας (video)

Θάλασσα, μελωδία και χορός ενώνονται στο νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου που υπόσχεται να μας ταξιδέψει στα γαλανά νερά του Αιγαίου.

Νάξος: Πυρκαγιά σε ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο καθοδόν προς τη Χώρα

Με ψυχραιμία και συνεργασία πολιτών και Πυροσβεστικής αποφεύχθηκε σοβαρό περιστατικό στο δρόμο Γλυνάδου – Χώρας

«Αχ πανάθεμά σε Αθήνα»: Ο Βαγγέλης Κονιτόπουλος τραγουδά για τα νησιά και τη νοσταλγία (video)

Μια νέα νησιώτικη μελωδία-ύμνος από τον μετρ του Αιγαίου, με τη συμμετοχή της οικογένειας Κονιτοπούλου (video)

Mission (Not) Possible: Νορβηγοί, με ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο από Νάξο “πιάστηκαν” στα σύνορα

ζευγάρι τουριστών αποφάσισε να... κάνει εξαγωγή ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου, αλλά το ταξίδι τους σταμάτησε λίγο πριν τη "μεγάλη έξοδο".

Κυκλάδες – “Μαριέττα Γιαννάκου”: Ξεκινά η ανακαίνιση 17 σχολείων μέσω του προγράμματος (πίνακας)

Υπογράφηκε η σύμβαση για την υλοποίηση σημαντικών παρεμβάσεων σε 426 σχολικές μονάδες πανελλαδικά – Εργασίες και σε σχολεία Πάρου, Νάξου, Μυκόνου, Σύρου, Τήνου, Θήρας και Ίου

«Wellness Talk» με την Ελένη Πετρουλάκη στη Νάξο

Το Σάββατο 31 Μαΐου στις 19:00, στον πολυχώρο του ξενοδοχείου Green Village Naxos, η κορυφαία Ελληνίδα wellness coach Ελένη Πετρουλάκη παρουσιάζει τους στόχους του Central Studio Pilates & Fitlab