Σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας της Πάρου αποτελεί η πρόσφατη απόφαση της οικογένειας Φραγκίσκου Δαμία για την παραχώρηση των Αρχαίων Λατομείων Μαρμάρου του νησιού στον Δήμο.
Πρόκειται, στην ουσία, για μια έμπρακτη αναγνώριση της συμβολής της Δημοτικής Αρχής στην ανάδειξη της ποιοτικής διάστασης του νησιού, μέσα από την Ιστορία η οποία -στην προκειμένη περίπτωση- χρονολογείται από την πρωτοκυκλαδική περίοδο.
Το μάρμαρο της Πάρου ήταν περιζήτητο. Πολλοί μεγάλοι γλύπτες, διαφόρων εποχών, δημιούργησαν από αυτό σπουδαία μνημεία της αρχαιότητας και αγάλματα όπως η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλη, οι Κόρες της Ακρόπολης, η Νίκη της Δήλου, η Νίκη της Σαμοθράκης, ο ναός του Απόλλωνα και ο θησαυρός των Σιφνίων στους Δελφούς, ο ναός του Δία στην Ολυμπία, ο ναός του Απόλλωνα στην Δήλο. Επίσης, πολλά εκθέματα του Αρχαιολογικού μουσείου της Πάρου, είναι κατασκευασμένα από Παριανό μάρμαρο.
Η αξιοποίηση των φημισμένων παριανών λατομείων θα δώσει την ευκαιρία στον Δήμο να προσελκύσει επισκέπτες με ειδικά ποιοτικά ενδιαφέροντα, πράγμα που αποτελεί πυλώνα της στρατηγικής του με στόχο την επέκταση της τουριστικής περιόδου, καθώς και την ανάπτυξη με όρους βιωσιμότητας και αειφορίας, για την αναβάθμιση της εικόνας του νησιού σε όλο τον κόσμο.
Ο σπουδαίας αρχαιολογικής σημασίας χώρος καλύπτει 300 στρέμματα και βρίσκεται δίπλα στον γραφικό οικισμό Μαράθι, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Παροικιά. Από αυτή την περιοχή προέρχεται το ξακουστό παριανό μάρμαρο, ο «λυχνίτης», η ονομασία του οποίου προκύπτει από τη διαδικασία εξόρυξής του, μέσα από βαθιές στοές υπό το φως των λύχνων.
Η αξιοποίησή του από τον Δήμο διευρύνει περαιτέρω τους πολιτιστικούς ορίζοντες της Πάρου.Όπως -χαρακτηριστικά- τόνισε ο ίδιος ο δωρητής «Η σημερινή δημοτική αρχή έχει αποδείξει ότι διαθέτει την τεχνογνωσία να αξιοποιεί εκτάσεις του νησιού προς όφελος του κοινού καλού».
Η σπουδαία αυτή εξέλιξη πιστώνεται στην επιτυχημένη πολιτική του Δήμου, τόσο για την αξιοποίηση εκτάσεων του νησιού, όσο και για τον εμπλουτισμό του τουριστικού –και όχι μόνο– προϊόντος της Πάρου, ως παγκόσμιου προορισμού αξιώσεων.
Αναφερόμενος σεαυτή τη μεγάλη δωρεά, ο Δήμαρχος Μάρκος Κωβαίος τόνισε τη σημασία των Αρχαίων Λατομείων που, όπως είπε, κηρύχθηκαν αρχαιολογικός χώρος μόλις το 1974, ενώ, τον Απρίλιο του 2000, η ζώνη θεσμικής προστασίας διευρύνθηκε και έκτοτε γίνονται προτάσεις για την ανάδειξη των λατομείων ως αξιοθέατων ιστορικών μνημείων.
Ο κ. Κωβαίος πρόσθεσε ότι «σήμερα, 20 χρόνια μετά,αποκτούμε τη δυνατότητα να αναλάβουμε επιτέλους δράση για τη διάσωση της αρχαιολογικής κληρονομιάς μας, της αυθεντικότητας και της ακεραιότητάς του χώρου. Στη σύνταξη ενός ρεαλιστικού προγράμματος δράσης, η τοπική κοινωνία και οι τοπικές αρχές οφείλουν να συμμετέχουν ενεργά και να συνεργαστούν αποτελεσματικά και εποικοδομητικά με την επιστημονική κοινότητα και τους αρμόδιους κρατικούς φορείς –το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Τουρισμού».
Προϋπόθεση ώστε να υλοποιηθεί ένα σχέδιο για την συνολική αξιοποίηση και ανάδειξη των λατομείων της Πάρου είναι η απαλλοτρίωση των αρχαίων υπόγειων στοών και του περιβάλλοντος χώρου τους, συμπεριλαμβανομένων και των κτιρίων του 19ου αιώνα που βρίσκονται στην περιοχή. Ο Δήμος Πάρου, με έγγραφό του προς την αρμόδια υπηρεσία, έχει ζητήσει να περιέλθουν στην κυριότητα του Υπουργείου Πολιτισμού. «Μετά την θετική ανταπόκριση στο αίτημά μας, είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι οι διαδικασίες έχουν ήδη ξεκινήσει», υπογράμμισε ο Δήμαρχος και πρόσθεσε:«Το κύριο ενδιαφέρον του Δήμου Πάρου είναι να εξασφαλιστεί η διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ως εκ τούτου, θα πιέσουμε προς κάθε κατεύθυνση και θα στηρίξουμε κάθε πρωτοβουλία για την ίδρυση και τη διαμόρφωση ενός οργανισμού με συγκεκριμένη αποστολή και όραμα: την κατασκευή και την οργάνωση του αρχαιολογικού Πάρκου Πάρου».
Σύμφωνα με το σχεδιασμό, το αρχαιολογικό πάρκο των αρχαίων λατομείων θα μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, Αρχαιολογικό Μουσείο, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Κέντρο Έρευνας Παριανού Πολιτισμού,Εργαστήριο Συντήρησης και Αξιολόγησης Ευρημάτων, Αίθουσα Συνεδριάσεων, Πολιτιστικό Κέντρο, ενώ θα προσφέρεται για περιπατητικές διαδρομές, θα περιβάλλεται με πλακοστρώσεις, χώρους στάθμευσης και θα διαθέτει Πωλητήριο – Βιβλιοπωλείο και Αναψυκτήριο.
