Μετά από περίπου 70 χρόνια το αρχαιότερο εκκλησιαστικό όργανο στην Ελλάδα ήχησε εκ νέου. Και βρίσκεται στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην Ανω Σύρο Κυκλάδων
Από μελωδικούς ήχους πλημμυρίζει και πάλι ο καθεδρικός ναός του Αγίου Γεωργίου στην Άνω Σύρο, καθώς ήχησε -μετά από σιγή δεκαετιών- το αρχαιότερο εκκλησιαστικό όργανο στην Ελλάδα, με έτος κατασκευής το 1888.
Το συγκεκριμένο εκκλησιαστικό όργανο κατασκευάστηκε από τον διάσημο, για την εποχή του, Zeno Fedeli (μέλος διάσημης οικογένειας κατασκευαστών εκκλησιαστικών οργάνων από το Foligno της Ιταλίας) και δωρήθηκε την ίδια χρονιά από τον Πάπα Λέοντα ΙΓ’ στον καθεδρικό ναό του Αγίου Διονυσίου των Αθηνών. Εκεί ανήκε έως το 1951, όταν ο επίσκοπος Γεώργιος Ξενόπουλος το μετέφερε στη Σύρο.
Είναι το αρχαιότερο εκκλησιαστικό όργανο που λειτουργεί σήμερα στη χώρα μας, κατασκευασμένο τη ρομαντική εποχή. Διαθέτει αυτούσιο τον ήχο των οργάνων της εποχής, ενώ η ξυλόγλυπτη κατασκευή στο μπροστινό μέρος του το καθιστά έργο τέχνης.
Για αρκετά χρόνια το όργανο παρέμενε «σιωπηλό» και η επισκευή του πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του καθολικού επισκόπου Σύρου, Θήρας και Αποστολικού Τοποτηρητή της Καθολικής Επισκοπής Κρήτης, Πέτρο Στεφάνου.
«Είναι το αρχαιότερο εκκλησιαστικό όργανο και δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, για πολλούς λόγους, δεν ήταν σε χρήση. Χρειαζόταν γενική επισκευή και έπρεπε να βρούμε τον κατάλληλο τεχνικό από την Ιταλία όπως επίσης να καλύψουμε το κόστος επισκευής του που ήταν αρκετά υψηλό» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίσκοπος.
Για τις ανάγκες της επισκευής επιστρατεύτηκε ο Ιταλός τεχνίτης Saverio Tamburini, της 4ης γενιάς κατασκευαστών του ομώνυμου οίκου, που έχει κατασκευάσει σημαντικά εκκλησιαστικά όργανα σε ολόκληρο τον κόσμο (Μιλάνο, Βατικανό, Μεσσηνία, Μεξικό, Μπολόνια).
«Έπρεπε να αλλάξουν κάποιοι αυλοί. Είναι ιδιαίτερο όργανο και δεν υπάρχουν πολλοί τεχνικοί που να μπορούν να το επισκευάσουν, ενώ και η συντήρηση του θέλει ιδιαίτερη προσοχή για να αποδίδει σωστά τους ήχους» πρόσθεσε ο καθολικός επίσκοπος Σύρου.
Στην Ελλάδα υπάρχουν μόλις 16 εκκλησιαστικά όργανα, κάποια από τα οποία βρίσκονται πλέον τελείως εκτός λειτουργίας, λόγω βλαβών από την πάροδο του χρόνου, αλλά και πλημμελών επεμβάσεων. Τα περισσότερα βρίσκονται σε καθολικές εκκλησίες, ενώ εκκλησιαστικό όργανο διαθέτει και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Μετά την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργίας του εκκλησιαστικού οργάνου (τα εγκαίνια του πραγματοποιήθηκαν στις 25 Αυγούστου 2016 στον κατάμεστο Ναό του Αγίου Γεωργίου με πανηγυρική συναυλία του Χρήστου Παρασκευόπουλου), που θεωρείται ο «βασιλιάς» των μουσικών οργάνων, η Καθολική Επισκοπή Σύρου προχωρά στη διοργάνωση του 1ου Διεθνούς Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου το διάστημα από 21 έως 26 Αυγούστου στον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου.
Πρόκειται για έναν κύκλο πολιτιστικών εκδηλώσεων με τίτλο «Άνω» που φιλοδοξεί να κερδίσει την αναγνώριση των φίλων της εκκλησιαστικής μουσικής εντός και εκτός ελληνικών συνόρων, συμβάλλοντας παράλληλα στην αναζωογόνηση του μεσαιωνικού οικισμού της Άνω Σύρου.
Το 1ο φεστιβάλ «Ανω» εντάσσεται στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 400 χρόνια από το θάνατο του επισκόπου Σύρας, Ιωάννη Ανδρέα Κάργα.
Το Φεστιβάλ
Το «ΑΝΩ» – Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου για το 2017 έχει στόχο του να αναδείξει πλήρως τις ηχητικές δυνατότητες του εκκλησιαστικού οργάνου του Καθεδρικού Ναού Αγίου Γεωργίου Άνω Σύρου, αλλά και να προβάλει τις δυνατότητες που έχει τόσο ως σολιστικό όργανο, όσο και ως όργανο συνοδείας άλλων μουσικών οργάνων.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του περιλαμβάνει:
Α. Συναυλίες (Διάρκεια 45’), στις 8.00 μ.μ.
Β. Διαλέξεις (Διάρκεια 20’), πριν από κάθε συναυλία στις 7.30 μ.μ., με θέματα:
• Το εκκλησιαστικό όργανο του Αγίου Γεωργίου
• Το εκκλησιαστικό όργανο στην Ελλάδα
• Η εξέλιξη του εκκλησιαστικού οργάνου ανά τους αιώνες
Γ. Ξεναγήσεις γνωριμίας με το εκκλησιαστικό όργανο (Διάρκεια 60’ ανά ημέρα, κατά την περίοδο διεξαγωγής του Φεστιβάλ)
Προγραμματισμένες συναυλίες:
Δευτέρα 21 Αυγούστου 2017
Ελένη Κεβεντσίδου, εκκλησιαστικό όργανο
Ηλίας Γυφτονικολός, βιολί
Τετάρτη 23 Αυγούστου 2017
Στράτος Γκιουλμπάνογλου, εκκλησιαστικό όργανο
Γιάννης Καϊκης, τρομπόνι
Σάββατο 26 Αυγούστου 2017
Χρήστος Παρασκευόπουλος, εκκλησιαστικό όργανο
Ιωάννα Βασιλική Κοράκη, μέτζο σοπράνο
Για περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη ιστοσελίδα της Καθολικής Επισκοπής Σύρου