Πέμπτη, 3 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΣαντορίνη: Νησί σαν μισοφέγγαρο σε μία ξεχωριστή έκθεση

Σαντορίνη: Νησί σαν μισοφέγγαρο σε μία ξεχωριστή έκθεση

|

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης παρουσιάζει στο Μπελλώνιο Πολιτιστικό Κέντρο στα Φηρά την πρωτότυπη χαρτογραφική έκθεση “Καθ΄Ομοιότητα Σελήνης Μηνοειδούς” με θέμα την Σαντορίνη – Από τις 29 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Οκτωβρίου 

Δίδυμη ως Θήρα και Θηρασία, ωοειδής και πεπλατυσμένη ως santari, Santα Erini με τις νησίδες Χριστιανά, η Μεταμορφούμενη Σαντορίνη, η «…σημαντικότερη και διδακτικότερη νήσος, εξ όσων υπάρχουν επί της γης…» (κατά τον Leonce Elie de Beaumont) με τις διαφορετικές εκδοχές της, αποκαλύπτει ιστορίες της μακράς της διαδρομής.

Της Γιώτα Μυρτσιώτη (Καθημερινή) 

Τις αφηγείται η πρωτότυπη χαρτογραφική έκθεση «Καθ’ ομοιότητα σελήνης μηνοειδούς», που διοργανώνει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στο Μπελλώνειο Πολιτιστικό Κέντρο στα Φηρά Σαντορίνης με τη χορηγία του Ιδρύματος Λ.& Ε. Νομικού. Τριάντα πίνακες με χάρτες (οι περισσότεροι από σπάνιες συλλογές της Τρικόγλειου Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ, την Αμβροσιανή Βιβλιοθήκη του Μιλάνου και το Ιδρυμα Λουκά & Ευάγγελου Μπελλώνια), κείμενα και εικόνες οπτικοποιούν τη μακρά διαδρομή της Σαντορίνης σ’ ένα σπονδυλωτό αφήγημα 14 ιστοριών-ταξιδιών, από τη Νωπογραφία του ακρωτηρίου (Ζωφόρος του Στόλου) του 1.500 π.Χ. μέχρι τη Θήρα/Σαντορίνη της Γεωγραφίας του Πτολεμαίου και τις απεικονίσεις του νησιού στους πορτολάνους και τους χάρτες του 16ου αι. μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

«Το νησί μοιάζει με μισοφέγγαρο», αναφέρει ο τίτλος της έκθεσης. Προκύπτει από χάρτη του παλαιότερου βιβλίου των νήσων του Αρχιπελάγους του Buondelmonti (1410) από το λατινικό χειρόγραφο της Αμβροσιανής Βιβλιοθήκης του Μιλάνου (1422) συμπληρωμένο από μεταγενέστερο χάρτη με ελληνική μετάφραση της περιγραφής της νήσου από τα λατινικά.

Το όνομα της Σαντορίνης έχει κι αυτό την ιστορία του: οι αρχαίοι συγγραφείς την αναφέρουν Αγασα, οι φοίνικες Καλλίστη για την εξαιρετική ομορφιά της, μέχρι να φτάσει ο Θήρας από τη Σπάρτη για να ονομαστεί Τερασία ή Θηρασία. Αφού οι υποχθόνιες δυνάμεις μετέβαλαν το αρχικό στρογγυλό σχήμα της νήσου σε μηνοειδές, πήρε το όνομα «Σαντορίνη», από τις βυζαντινές αναφορές ήδη από τον 5ο αι. μ.Χ. στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Sant’Erini) της νήσου, αφιερωμένης στη Μάρτυρα Αγία της Θεσσαλονίκης, το οποίο, μαζί με το επίσημο Θήρα, επικράτησε μέχρι σήμερα με τις κατά καιρούς παραλλαγές από Ιταλούς και Αραβες ναυτικούς και χαρτογράφους, Σανταρί, Σατερίνη, Σάντα Ερίνη, Σαντιλήνη κ.ά. Δεκατέσσερις μικρές ιστορίες με χρονική σειρά μπλέκονται στην έκθεση «όχι για να καταλήξουν σε κάποιο επιμύθιο, αλλά για να ταξιδέψουν τους επισκέπτες της σε τόπους και ουτοπίες της νήσου, πέρα από τις περιπέτειές της με αντίπαλο τις υποχθόνιες δυνάμεις της φύσης», αναφέρει ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ και πρόεδρος της Επιτροπής για τη Χαρτογραφική Κληρονομιά στην Ψηφιακότητα της Διεθνούς Χαρτογραφικής Ενωσης, Ευάγγελος Λιβιεράτος, που σχεδίασε και επιμελήθηκε την έκθεση.

Το σπονδυλωτό αφήγημα απεικονίζει τη Σαντορίνη όπως τη χαρτογράφησαν σπουδαίοι χαρτογράφοι, ζωγράφοι, ο Ρήγας Βελεστινλής, βοτανολόγοι, ακόμη και ο φιλόλογος και γλωσσολόγος Μανόλης Τριανταφυλλίδης. Στην πολυθεματική περιγραφή, η νήσος εμφανίζεται σε νωπογραφία του 1.500 π.Χ. (η παλαιότερη σωζόμενη χαρτογραφικού τύπου απεικόνιση στην Ελλάδα), δίδυμη ως Θήρα και Θηρασία στους χάρτες της Γεωγραφίας του Πτολεμαίου όπως σώζονται στους ελληνικούς και λατινικούς κώδικες, ως santari στον αραβικό χάρτη του Αλ Ιδρίζι (12ος αι.), ως Sant Erin με τις νησίδες Χριστιανά, πολύ σημαντικές για τους ναυτιλλόμενους, στον παλαιότερο σωζόμενο όλων των μεσαιωνικών ναυτικών χαρτών της Μεσογείου, χαραγμένο σε περγαμηνή πορτολάνο χάρτη, την Carta Pisana (13oς αι.).

Η μεγαλύτερη ιστορία της έκθεσης (7η) πλέκει εννέα διαφορετικές εκδοχές της σε νησολόγια ιταλικής, οθωμανικής, ολλανδικής και γαλλικής προέλευσης.

​​Διάρκεια έκθεσης: 29/9 – 31/10.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Σημαντικές επαφές του Δημάρχου Αμοργού στην Αθήνα για τα κρίσιμα ζητήματα του νησιού

Ο Ελευθέριος Καραΐσκος σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και ΥΠΕΣ για υποδομές, περιβάλλον και ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης

Τουρκία: Μαίνεται ανεξέλεγκτη η πυρκαγιά σε περιοχή κοντά στη Σμύρνη

Εκκενώσεις, κλειστοί δρόμοι και εφιαλτικές εικόνες από τη νέα μεγάλη φωτιά στη δυτική Τουρκία – Χιλιάδες εκτοπισμένοι

Πως να κερδίσετε έως και 28.777 δολαρίων μέσω της εξόρυξης cloud από το σπίτι

Απροσδόκητα, όλα τα προβλήματα της ζωής μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς να φύγετε από το σπίτι, κερδίζοντας ένα παθητικό εισόδημα 28.777 δολαρίων μέσω της εξόρυξης cloud.

Δήμος Κέας: Παύση βαριάς οικοδομικής όχλησης για Ιούλιο και Αύγουστο

Ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κέας για περιορισμό ενοχλητικών εργασιών σε Ιουλίδα, Κορησσία και Βουρκάρι την τουριστική περίοδο – Πρόστιμα για παραβάσεις.

Φλόγες στην Ιεράπετρα: Καίγονται σπίτια και ξενοδοχεία, εκκενώθηκαν πέντε οικισμοί

Εκτός ελέγχου η φωτιά με τρία ενεργά μέτωπα – Εκατοντάδες απομακρύνθηκαν με σκάφη, σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης η περιοχή – Πολίτες με αναπνευστικά προβλήματα στο νοσοκομείο

Ηλιοβασίλεμα στη Νάξο… με τη σκιά του καπνού

Το βλέμμα στο Αιγαίο, η καρδιά στην Κρήτη – Ένα αλλιώτικο απόγευμα στη Νάξο υπό το βάρος των πυρκαγιών

Άνγκελα Μέρκελ: «Δεν μπορούσα να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα»

Δέκα χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2015, η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας επιστρέφει στις πιο κρίσιμες στιγμές του «ελληνικού δράματος» και αποκαλύπτει το παρασκήνιο των αποφάσεων που άλλαξαν την Ευρώπη.

Κουφονήσια: Αδιαθεσία 14χρονης λουόμενης, άμεση αντίδραση από ΕΚΑΒ και λιμενικό

Συναγερμός στην παραλία "Δετής" όταν ανήλικη Ιταλίδα τουρίστρια παρουσίασε έντονη αδιαθεσία – Μεταφέρθηκε άμεσα στο ιατρείο με τη συνδρομή του Λιμενικού και του ΕΚΑΒ

Μενδώνη για Κούρους Μελάνων: “Θα γίνει πιλοτική μεταφορά του ενός κούρου”

Οι κάτοικοι της Νάξου αντιστέκονται στην απομάκρυνση των αρχαίων αγαλμάτων από το Φλεριό, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού υπερασπίζεται μια μεταφορά που δημιουργεί ερωτήματα και αντιδράσεις.

Οι Κούροι των Μελάνων στο στόχαστρο της μεταφοράς, αντίδραση από την Κατερίνα Γιαννακά

Η πολιτική του Υπουργείου Πολιτισμού για τους Κούρους της Νάξου ξεσηκώνει αντιδράσεις – Παρέμβαση με αιχμές από τη Γραμματέα Ναυτιλίας του Κινήματος Δημοκρατίας

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου

Η κυρία Στέλλα της Νάξου: Η ζωντανή κλωστή της μνήμης και του Μικρασιατικού πολιτισμού

Στην ήσυχη διασταύρωση Καππαδοκίας και Μικρασιατών Προσφύγων, η Στέλλα Τσουνέλλη – Φουτάκογλου κρατά ανοιχτή τη γυάλινη πόρτα της ζωής, της μνήμης και της τέχνης