Κυριακή, 25 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΟ Θησαυρός της Κέρου

Ο Θησαυρός της Κέρου

|

Η μεγάλη λεηλασία του ιερού νησιού των Κυκλάδων από τους αρχαιοκάπηλους. Πως εντοπίστηκαν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια σε μουσεία και επώνυμες ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού. Πως επαναπατρίστηκαν… 
 

Με τον όρο «Θησαυρός της Κέρου» αποκαλούνται τα δεκάδες μαρμάρινα αρχαία γλυπτά που κλάπηκαν από το ακατοίκητο νησί της Κέρου απέναντι από τα Κουφονήσια των Κυκλάδων, τον περασμένο αιώνα. Από τη δεκαετία του ‘50 και μετά οι αρχαιοκάπηλοι έσκαψαν συστηματικά τη θέση Κάβος της Κέρου και έκλεψαν μαρμάρινα ειδώλια, τα οποία αποτελούν κορυφαία δημιουργήματα γλυπτικής του Κυκλαδίτικου πολιτισμού.  Τα κλεμμένα γλυπτά διοχετεύτηκαν παράνομα στην διεθνή αγορά και κατέληξαν σε ιδιωτικές συλλογές και σε μουσεία. Η λαθρανασκαφή της Κέρου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας στον κόσμο.  Τα περισσότερα αντικείμενα του «θησαυρού της Κέρου» χρονολογούνται στην δεύτερη φάση της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου 

Η θέση Κάβος στην Κέρο και απέναντι το νησάκι Δασκαλιό, όπου ανακαλύφτηκαν άφθονα όστρακα μεγάλων αγγείων , θραύσματα μαρμάρινων αγγείων, λίθινα εργαλεία και θαλάσσια όστρεα.

Οι αρχαιολόγοι 

Οι αρχαιολόγοι πληροφορήθηκαν για την αρπαγή του πλούτου που πραγματοποιούταν για μεγάλο διάστημα στο νησάκι των Κυκλάδων και τον Σεπτέμβριο του ’63 ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας, που διακρίθηκε για την δουλειά του στην Σαντορίνη, πήγε στην Κέρο. Οι αρχαιοκάπηλοι όμως και τα ευρήματα που είχαν ανακαλύψει είχαν εξαφανιστεί…  Η εικόνα που αντίκρισε ο Ντούμας ήταν απογοητευτική. Ολόκληρη η δυτική πλευρά του νησιού ήταν σκαμμένη μέχρι τη θάλασσα. Οι αρχαιολόγοι πραγματοποίησαν ανασκαφές στη λεηλατημένη περιοχή και ανακάλυψαν επιπλέον θραύσματα από ειδώλια και μαρμάρινα αντικείμενα. Ο διακεκριμένος αρχαιολόγος ερεύνησε επιπλέον το νησί Δασκαλιό που βρίσκεται κοντά από το ακρωτήριο Κάβος και ανακάλυψε ένα ορθογώνιο κτίριο το οποίο χρονολογούνταν την ίδια περίοδο με τα ευρήματα στον Κάβο. Εκεί βρέθηκαν υπολείμματα ενός αρχαίου οικισμού.  Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Ντούμα κατά την προϊστορική περίοδο η Κέρος συνδεόταν με το Δασκαλιό με μια λωρίδα στεριάς. Το 1966 έως το 1967 πραγματοποιήθηκαν επιπλέον ανασκαφές από τους αρχαιολόγους Φ. Ζαφειροπούλου και Κ. Τσάκο και ανακαλύφτηκαν επιπλέον μαρμάρινα θραύσματα ειδωλίων, ένας τάφος που περιείχε αγγεία και ένα ολόκληρο μαρμάρινο ειδώλιο. Κέρος Για χρόνια οι αρχαιολόγοι είχαν προβληματιστεί σχετικά με τον ρόλο του νησιού τα αρχαία χρόνια.  Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας είχε συμπεράνει ότι στη θέση Κάβος που έδρασαν οι αρχαιοκάπηλοι λειτουργούσε νεκροταφείο που πιθανόν καταστράφηκε από κάποια φυσική καταστροφή. Το νεκροταφείο άνηκε στον οικισμό Δασκαλιό, ο οποίος αποτελούσε σημαντικό εμπορικό λιμάνι της αρχαιότητας. Σύμφωνα με την Φ. Ζαφειροπούλου, η οποία ανακάλυψε ανάμεσα στα ευρήματα πολλά μαρμάρινα αντικείμενα, η Κέρος αποτελούσε σημαντικό κέντρο μαρμαρογλυπτικής των Κυκλάδων κατά τη 3η χιλιετία π. Χ.

Ανασκαφές στο ακρωτήριο Κάβος της Κέρου. Κατά την αρχαιολογική ανασκαφή του Ρένφριου στο νότιο τμήμα της περιοχής ειδικής απόθεσης που δεν είχαν ακουμπήσει οι αρχαιοκάπηλοι ανακαλύφτηκαν 700-800 σπασμένα ειδώλια και λίθινα αγγεία. 

Τη δεκαετία του ’70 διατυπώθηκε η άποψη ότι η περιοχή Κάβος ήταν ένας αποθέτης που σχετιζόταν με τελετουργίες προς τιμήν των νεκρών.  Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο και διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, Κόλιν Ρένφριου, που βρέθηκε στο νησί τη δεκαετία του ’60 και πραγματοποίησε επιπλέον ανασκαφές το 2006, τα ειδώλια ήταν ήδη σπασμένα από την αρχαιότητα. Με αυτή τη διαπίστωση έλυσε ένα ακόμη μεγάλο μυστήριο της Κέρου. Όπως ανέφερε, οι δημιουργοί τους κατέστρεφαν τα γλυπτά κατά τη διάρκεια κάποιας τελετουργίας, τα μετέφεραν από τις Κυκλάδες στην Κέρο και τα εναπόθεταν στον Κάβο, που αποτελούσε την περίοδο εκείνη ένα μεγάλο ιερό.  Η άποψη του Ρένφριου είναι η επικρατέστερη σχετικά με τη λειτουργία του Κάβου και επιβεβαιώνει τις παλαιότερες θεωρίες ότι το νησί ήταν μέρος μεγάλης λατρευτικής σημασίας για τους Κυκλαδίτες.

Ο επαναπατρισμός του «θησαυρού της Κέρου»

Τη δεκαετία του ’80 η P. Getz-Preziosi-Gentle εισήγαγε τον όρο «θησαυρός της Κέρου» και ερεύνησε την κατάληξη των κλεμμένων αντικειμένων του νησιού. Σύμφωνα με την ίδια ο θησαυρός αποτελούνταν από 350 ειδώλια εκ των οποίων τα δώδεκα ήταν ολόκληρα ενώ τα υπόλοιπα ήταν θραύσματα. Τα κλεμμένα ειδώλια εντοπίστηκαν σε επώνυμες ιδιωτικές συλλογές και σε δημοπρασίες μεγάλων οίκων του εξωτερικού την δεκαετία του ’90. Μερικά είχαν πωληθεί από τους αρχαιοκάπηλους σε μουσεία των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Αυστραλίας.  Το μεγαλύτερο μέρος των κλεμμένων ειδωλίων της Κέρου άνηκαν στην χήρα του Καθηγητή Έρλενμαγιερ, που ήταν κάτοχος μιας πλούσιας συλλογής αρχαιοτήτων.

Αντικείμενα του «θησαυρού της Κέρου» από τη συλλογή Erlenmeyer που βρίσκονται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Το ίδρυμα Ν.Π. Γουλανδρή κατάφερε να αποκτήσει από τις δημοπρασίες 58 θραύσματα ειδωλίων και άλλα 17 η Εμπορική Τράπεζα

Τη δεκαετία του ’90 η χήρα αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή από αρχαιότητες που είχε στην κατοχή της η οποία αποτελούταν από 110 θραύσματα του «θησαυρού της Κέρου». Η εκποίηση της συλλoγής πραγματοποιήθηκε σε δημοπρασίες του οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη. Το ίδρυμα Ν.Π. Γουλανδρή και η Εμπορική Τράπεζα κατάφεραν να αποκτήσουν μετά από πολλές δημοπρασίες συνολικά 81 θραύσματα, τα οποία στεγάζονται σήμερα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης…. 

Πηγή: mixanitouxronou.gr


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Υπουργείο Πολιτισμού: “Κίτρινη” κάρτα στο project των 30 εκατ. ευρώ στο Ξενία Κύθνου

Το Υπουργείο Πολιτισμού έβαλε «φρένο» σε τμήμα της πρότασης της Xenia Kythnos – Δεν εγκρίθηκαν οι υπόσκαφες κατασκευές λόγω αλλοίωσης του τοπίου

Σύρος: Στρατηγικός σχεδιασμός για την επέκταση της τουριστικής περιόδου και ψηφιακή πολιτιστική σύνδεση

Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης επενδύει στον ποιοτικό και βιώσιμο τουρισμό με δράσεις για City Breaks, εναλλακτικές μορφές και καινοτόμα πολιτιστική ενημέρωση με κάρτα QR

Νάξος – 14ο Φεστιβάλ Θεάτρου “Παρά θίν’ αλός”: Ανοίγει αυλαία με δύο δυνατές παραστάσεις (αφίσα)

Ο «Πινόκιο» και «Ολόκληρος ο Σαίξπηρ σε μία ώρα» σηματοδοτούν την έναρξη του φετινού φεστιβάλ θεάτρου – Τοπικές θεατρικές ομάδες ανεβάζουν τον πήχη!

Στην “ATTICA GREEN EXPO 2025” το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας

θα παρουσιαστούν οι περιβαλλοντικές δράσεις του Δ.Λ.Τ. Θήρας, μέσα από φωτογραφικό υλικό, βίντεο και ενημερωτικά έντυπα

Νάξος – Δημοτικό Συμβούλιο: Διπλή συνεδρίαση την Τετάρτη 28 Μαΐου

Κατά την πρώτη συνεδρίαση θα συζητηθεί ένα θέμα και κατά τη δεύτερη δεκαέξι.

Φολέγανδρος: Μία ανάσα από την απόκτηση Οργανισμού Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού

Ένα σημαντικό βήμα για τον βιώσιμο τουριστικό σχεδιασμό του νησιού – Σύνδεση με το Εθνικό Παρατηρητήριο και στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης

Αμοργός – Αιγιάλη: Οικογενειακό εστιατόριο ζητάει μάγειρα για την καλοκαιρινή περίοδο

Οικογενειακό εστιατόριο στην Αιγιάλη προσφέρει διαμονή και φιλικό περιβάλλον – Θέση πλήρους απασχόλησης για σεζόν Ιούνιος–Οκτώβριος

ΕΣΚ Κυκλάδων – Final-4 U14: Η καρδιά του αναπτυξιακού μπάσκετ χτυπά στο “ΔΑΚ Νάξου”

Πανναξιακός, Περιστεριώνας Τήνου, ΑΟ Μυκόνου και Μαρπησσαϊκός διεκδικούν τον τίτλο του πρωταθλητή το Σαββατοκύριακο 24-25 Μαΐου στο «Δημήτρης Περιστεράκης»

Ξεκινά η εκπαίδευση των Εθελοντών Πολιτικής Προστασίας για το 2025

Από 31 Μαΐου έως 24 Ιουνίου η θεωρητική και πρακτική κατάρτιση νέων εθελοντών σε δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση – Μέσω πλατφόρμας και με φυσική παρουσία

Μανώλης Κρητικός: Παγκόσμιοι δείκτες διακυβέρνησης και η Ελλάδα

Με τους παγκόσμιους δείκτες διακυβέρνησης (Global Governance Indicators, GGI) των Ντ. Κάουφμαν (Natural Resource Governance Institute and Brooking Institute) και A. Κράι (World Bank Development Research Group), όπως και με άλλους διεθνείς δείκτες θα κρίναμε μια κυβερνητική θητεία;

Νάξος – “Ο Χάρης”: Για 4η συνεχόμενη χρονιά στα καλύτερα εστιατόρια της Ελλάδας

Στις Εγγαρές της Νάξου, η παράδοση γίνεται γεύση και η γεύση… βραβείο. Το FNL Awards τίμησε ξανά τη μαγειρική ψυχή μιας οικογενειακής ταβέρνας

Οι Πυξ Λαξ έρχονται στη Νάξο, πότε και που;

Την Δευτέρα 11 Αυγούστου στο 1ο Γυμνάσιο Νάξου – Μουσική, μνήμες και νέες αγάπες με το συγκρότημα-σύμβολο της ελληνικής ροκ σκηνής

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο λόγω μηχανικής βλάβης – Μεταφέρθηκαν οι επιβάτες

Νάξος – Δ. Λιανός: “Προτεραιότητα η έξυπνη διαχείριση του νερού, ξεκινούν εργασίες στο φράγμα Τσικαλαριού” (video)

Ο Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων Δημήτρης Λιανός ανακοινώνει την επαναλειτουργία υλοποίησης του τρίτου φράγματος στο νησί και υπογραμμίζει την ανάγκη βιώσιμων λύσεων για το νερό στον νησιωτικό χώρο (video)

Εκτακτο: Σεισμός 6 R ανοιχτά της Κρήτης, αισθητός σε όλο το Νότιο Αιγαίο

Σεισμική δόνηση μεγάλης διάρκειας λίγο μετά τις 6 το πρωί, με επίκεντρο το κρητικό πέλαγος

FNL Best Restaurant Awards 2025: Τα Κυκλαδίτικα αστέρια της γαστρονομίας που ξεχώρισαν φέτος (πίνακας)

Τιμητική Παρουσία των Κυκλάδων στα FNL Best Restaurant Awards 2025 - Τα Κυκλαδίτικα αστέρια της γαστρονομίας που ξεχώρισαν φέτος

Πάρος: Ένα νησί στο όριο της αντοχής του

Οι κάτοικοι εκπέμπουν SOS για τον υπερτουρισμό, την άναρχη δόμηση και την απώλεια της ταυτότητας του νησιού

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Πολύωρη πρωινή (20/05) διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος, που και πότε;

Πολύωρη πρωινή διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος αύριο Τρίτη 20 Μαϊου σε περιοχές της Νάξου - Που και πότε

Η Νάξος πρωταγωνίστρια στο “Φτάσαμε” με τον Ζερόμ Καλούτα (video)

Η εκπομπή του ΕΡΤ+ επισκέπτεται το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων και μας ταξιδεύει σε γεύσεις, παραδόσεις, τοπία και πρόσωπα της Νάξου, μέσα από τα μάτια και το γιουκαλίλι του Ζερόμ Καλούτα.

Νάξος: “Το μέρος που με διάλεξε και το διάλεξα κι εγώ”

Η Στέλλα Νικολάκη γράφει για την δική της Νάξο...