Κυριακή, 27 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΟ φαρμακοποιός του Οθωνα που μελέτησε τη φθορά του Παρθενώνα

Ο φαρμακοποιός του Οθωνα που μελέτησε τη φθορά του Παρθενώνα

|

Ήρθε από το Μόναχο το 1833, για να υπηρετήσει τον Όθωνα ως φαρμακοποιός της βασιλικής αυλής.

Έγινε ο πρώτος καθηγητής Χημείας και συνέβαλε στην οργάνωση του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είχε πάθος για την Ελλάδα, ενώ συνδέθηκε και με την υψηλή κοινωνία της, καθώς μία κόρη του παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Αβέρωφ. Φυσικά, ο χημικός Ξαβιέρ Λάντερερ (1809-1885) έχει και άλλους λόγους να μνημονεύεται: η ιστορία της επιστημονικής αρχαιολογικής συντήρησης στην Ελλάδα ξεκινάει με τη δική του δραστηριότητα.

Το έργο του παρουσιάστηκε χθες (10/10/23) στη διεθνή επιστημονική ημερίδα History of Cultural Heritage Conservation: From the First Scientific Laboratories to the World Conservation Centres, που διοργάνωσε στο Μουσείο της Ακρόπολης η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, με τη συμμετοχή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συντήρησης (15 Οκτωβρίου). Για τον Λάντερερ μίλησε η συντηρήτρια της ΔΣΑΝΜ, δρ Μαρία Δελή, η οποία σκιαγράφησε κατ’ αρχήν τα όρια της δράσης του: η ανακήρυξη της Ακρόπολης ως μνημείου το 1835 είχε μεν οδηγήσει σε αύξηση των ανασκαφών (κυρίως από τη νεοσύστατη Αρχαιολογική Υπηρεσία και την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία), ωστόσο ο Λάντερερ δεν είχε άλλο εργαστήριο ανάλυσης των αρχαιοτήτων πέρα από το ιδιωτικό του και εκείνο του βασιλικού φαρμακοποιείου.

Εστω κι έτσι, άρχισε να συνεργάζεται με τον Εφορο Αρχαιοτήτων Κυριακό Πιττάκη, ο οποίος παρείχε στον Λάντερερ αρχαιολογικό υλικό για τις μελέτες του, που δημοσιεύονταν στο έντυπο της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αρχαιολογική Εφημερίς. Πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν κι άλλες ερευνητικές δραστηριότητές του, μία εκ των οποίων είναι η εξής: σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1842, έκανε λόγο για μια παράξενη ουσία, εντοπισμένη σε ένα αγγείο από την Κέα, που αρχικά θεώρησε ότι ήταν μελάνι· όταν όμως την υπέβαλε σε συγκεκριμένες αναλυτικές μεθόδους, διαπίστωσε ότι επρόκειτο για το γνωστό κώνειο· μελετώντας γραπτές πηγές, ο Λάντερερ επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός αρχαίου τελετουργικού στην Κέα, στο πλαίσιο του οποίου κάποιοι ηλικιωμένοι κατανάλωναν το κώνειο ως μέρος μιας πρακτικής εθελοντικής ευθανασίας.

Ο Λάντερερ μελέτησε ακόμα τις ταφικές τεχνικές αλλά και τις μεθόδους βαφής που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Ιδιαίτερα επίσης τον ενδιέφερε η φθορά των μεταλλικών αντικειμένων και συγκεκριμένα η πατίνα τους, την οποία παρατηρούσε χωρίς να γνωρίζει ακόμα αν η παρουσία της οφειλόταν στη δράση των ανθρώπων ή του χρόνου. Πολύ σημαντική ωστόσο ήταν η δουλειά του στις Μυκήνες, ως βασικός συνεργάτης του Ερρίκου Σλήμαν στην ανάλυση των ευρημάτων. Με τις γνώσεις του επιβεβαίωσε τις διασυνδέσεις Μυκηναίων και Αιγυπτίων, καθώς εντόπισε την ίδια συγκολλητική ουσία σε κοσμήματα των μεν και νομίσματα των δε.

Μελέτησε και άλλες αρχαιότητες ο Λάντερερ. Λόγου χάριν, δείγματα από τον Παρθενώνα, την Ποικίλη Στοά και άλλα αρχαία μνημεία της Αθήνας, στα οποία εντόπισε την επίδραση της αιθάλης, θέλοντας να κατανοήσει τους μηχανισμούς της φθοράς και του αποχρωματισμού τους. Εστίασε στην τεχνική παραγωγής των γυάλινων ψηφίδων που χρησιμοποιούνταν σε μωσαϊκά της αρχαιότητας και τα οποία συνέκρινε με της Αγίας Σοφίας, της Μονής Δαφνίου, του Οσίου Λουκά.

Σε μια δημοσίευσή του έδινε οδηγίες παρασκευής για το λεγόμενο βασιλικόν ύδωρ (ένα διάλυμα υδροχλωρικού και νιτρικού οξέος), το οποίο θεωρούσε ιδανικό για την απομάκρυνση ιζημάτων. Κάποιες αρχαιότητες τις μεταχειρίστηκε ενίοτε με τρόπο ακραίο για τα σημερινά δεδομένα. Οπως όμως σημείωσε η Μαρία Δελή, με βασικότερο εργαλείο τον ενθουσιασμό και τις γνώσεις του, χάραξε τον δρόμο σε ένα αχαρτογράφητο πεδίο, υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες και με πλήρη απουσία υποδομών, σε ένα κράτος που ακόμα διαμόρφωνε και πάσχιζε να εδραιώσει την εθνική του ταυτότητα.

Πηγή: https://www.msn.com


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Kalami Festival: Μουσική απόψε κάτω από τα αστέρια της Νάξου με Aggelina, Usurum & Σκιαδαρέσσες

Η παραλία της Μικρής Βίγλας υποδέχεται για πρώτη φορά το Kalami Festival σήμερα (27 Ιουλίου) με τρεις καλλιτεχνικές παρουσίες και μια βραδιά γεμάτη ψυχή, αφήγηση και ρυθμό.

Ολονύχτια μάχη με τις φλόγες σε Κύθηρα και Μεσσηνία. ενδείξεις βελτίωσης αλλά ο κίνδυνος παραμένει

Από Εύβοια και Κύθηρα μέχρι Χανιά και Μεσσηνία, οι πυροσβέστες συνεχίζουν με αυταπάρνηση – Νέες αναζωπυρώσεις, ενεργά μέτωπα και προειδοποίηση για κρίσιμη Κυριακή

Καίγεται η Προύσα: Η Τουρκία μετρά πληγές από πύρινη λαίλαπα στη βορειοδυτική επαρχία

Ανεξέλεγκτη πυρκαγιά κατακαίει δασικές εκτάσεις και απειλεί οικισμούς στην επαρχία Προύσα – Εκκενώσεις, αποκλεισμοί δρόμων και δραματικές εικόνες καταστροφής

45 βαθμοί στη σκιά: Ο καύσωνας «ψήνει» τη Δυτική Ελλάδα – Ασφυκτική η κατάσταση και στην Αττική (πίνακας)

Από τη Σκάλα Μεσσηνίας έως την Αμφιλοχία, οι θερμοκρασίες σπάνε τα όρια – 24 σταθμοί κατέγραψαν πάνω από 42°C, σύμφωνα με το meteo.gr – Πού λειτουργεί το μελτέμι ως «καταβάτης»

Εθνική μάχη με τις φλόγες: Σπίτια καίγονται, χωριά εκκενώνονται σε 6 περιοχές της Ελλάδας

Αττική, Εύβοια, Μεσσηνία, Κύθηρα, Θεσσαλονίκη και τώρα και η Ήπειρος βρίσκονται στο έλεος της φωτιάς – Εικόνες απόλυτης καταστροφής, αγώνας επιβίωσης από πολίτες και Πυροσβεστική

Η Δονούσα και ο θησαυρός της: Η παραλία Κέδρος στις κορυφαίες παγκοσμίως

Ο Κέδρος της Δονούσας γοητεύει παγκόσμια, κατακτώντας μια θέση ανάμεσα στις ωραιότερες παραλίες του κόσμου σύμφωνα με το Forbes — ένας τόπος φυσικής μαγείας, ιστορίας και απόλυτης ηρεμίας.

Σ.Α.Ε.Κ. Νάξου στο Φιλώτι: Γεφυρώνοντας το σχολείο με την αγορά εργασίας

Ανώτερη Επαγγελματική Κατάρτιση στον τόπο μας με ειδικότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Νάξου – Μια μοναδική ευκαιρία για νέους και νέες

Αμοργός – Γιορτή Ψημένης Ρακής: Μια νύχτα γεμάτη παράδοση, χορό και αρώματα του νησιού!

Το Σάββατο 26 Ιουλίου 2025 στα Κατάπολα η Αμοργός στήνει ένα γλέντι που μυρίζει ψημένη, ακούγεται σαν βιολί και χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά του καλοκαιριού.

Η Νάξος έγινε ξανά πανεπιστημιακή πολιτεία, oλοκληρώθηκε το 22ο Θερινό Σχολείο «Μανώλης Μαρμαράς»

Για 22η συνεχή χρονιά, φοιτητές και επιστήμονες συνάντησαν τη γεωγραφία, τον πολιτισμό και τον τουρισμό στο πλαίσιο του Θερινού Σχολείου Νάξου – Φέτος με αφορμή τα 30 χρόνια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Νίσυρος – Μήλος – Κίμωλος ενωμένες: Κατηγορηματικό “όχι” στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας

Με ομόφωνη απόφαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, οι νησιωτικές κοινωνίες απαιτούν την εξαίρεση από κάθε σχεδιασμό εξόρυξης λιθίου, επικαλούμενες σοβαρούς κινδύνους για περιβάλλον, τουρισμό και δημόσια υγεία.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία