Τετάρτη, 2 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΟ φαρμακοποιός του Οθωνα που μελέτησε τη φθορά του Παρθενώνα

Ο φαρμακοποιός του Οθωνα που μελέτησε τη φθορά του Παρθενώνα

|

Ήρθε από το Μόναχο το 1833, για να υπηρετήσει τον Όθωνα ως φαρμακοποιός της βασιλικής αυλής.

Έγινε ο πρώτος καθηγητής Χημείας και συνέβαλε στην οργάνωση του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είχε πάθος για την Ελλάδα, ενώ συνδέθηκε και με την υψηλή κοινωνία της, καθώς μία κόρη του παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Αβέρωφ. Φυσικά, ο χημικός Ξαβιέρ Λάντερερ (1809-1885) έχει και άλλους λόγους να μνημονεύεται: η ιστορία της επιστημονικής αρχαιολογικής συντήρησης στην Ελλάδα ξεκινάει με τη δική του δραστηριότητα.

Το έργο του παρουσιάστηκε χθες (10/10/23) στη διεθνή επιστημονική ημερίδα History of Cultural Heritage Conservation: From the First Scientific Laboratories to the World Conservation Centres, που διοργάνωσε στο Μουσείο της Ακρόπολης η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, με τη συμμετοχή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συντήρησης (15 Οκτωβρίου). Για τον Λάντερερ μίλησε η συντηρήτρια της ΔΣΑΝΜ, δρ Μαρία Δελή, η οποία σκιαγράφησε κατ’ αρχήν τα όρια της δράσης του: η ανακήρυξη της Ακρόπολης ως μνημείου το 1835 είχε μεν οδηγήσει σε αύξηση των ανασκαφών (κυρίως από τη νεοσύστατη Αρχαιολογική Υπηρεσία και την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία), ωστόσο ο Λάντερερ δεν είχε άλλο εργαστήριο ανάλυσης των αρχαιοτήτων πέρα από το ιδιωτικό του και εκείνο του βασιλικού φαρμακοποιείου.

Εστω κι έτσι, άρχισε να συνεργάζεται με τον Εφορο Αρχαιοτήτων Κυριακό Πιττάκη, ο οποίος παρείχε στον Λάντερερ αρχαιολογικό υλικό για τις μελέτες του, που δημοσιεύονταν στο έντυπο της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αρχαιολογική Εφημερίς. Πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν κι άλλες ερευνητικές δραστηριότητές του, μία εκ των οποίων είναι η εξής: σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1842, έκανε λόγο για μια παράξενη ουσία, εντοπισμένη σε ένα αγγείο από την Κέα, που αρχικά θεώρησε ότι ήταν μελάνι· όταν όμως την υπέβαλε σε συγκεκριμένες αναλυτικές μεθόδους, διαπίστωσε ότι επρόκειτο για το γνωστό κώνειο· μελετώντας γραπτές πηγές, ο Λάντερερ επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός αρχαίου τελετουργικού στην Κέα, στο πλαίσιο του οποίου κάποιοι ηλικιωμένοι κατανάλωναν το κώνειο ως μέρος μιας πρακτικής εθελοντικής ευθανασίας.

Ο Λάντερερ μελέτησε ακόμα τις ταφικές τεχνικές αλλά και τις μεθόδους βαφής που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Ιδιαίτερα επίσης τον ενδιέφερε η φθορά των μεταλλικών αντικειμένων και συγκεκριμένα η πατίνα τους, την οποία παρατηρούσε χωρίς να γνωρίζει ακόμα αν η παρουσία της οφειλόταν στη δράση των ανθρώπων ή του χρόνου. Πολύ σημαντική ωστόσο ήταν η δουλειά του στις Μυκήνες, ως βασικός συνεργάτης του Ερρίκου Σλήμαν στην ανάλυση των ευρημάτων. Με τις γνώσεις του επιβεβαίωσε τις διασυνδέσεις Μυκηναίων και Αιγυπτίων, καθώς εντόπισε την ίδια συγκολλητική ουσία σε κοσμήματα των μεν και νομίσματα των δε.

Μελέτησε και άλλες αρχαιότητες ο Λάντερερ. Λόγου χάριν, δείγματα από τον Παρθενώνα, την Ποικίλη Στοά και άλλα αρχαία μνημεία της Αθήνας, στα οποία εντόπισε την επίδραση της αιθάλης, θέλοντας να κατανοήσει τους μηχανισμούς της φθοράς και του αποχρωματισμού τους. Εστίασε στην τεχνική παραγωγής των γυάλινων ψηφίδων που χρησιμοποιούνταν σε μωσαϊκά της αρχαιότητας και τα οποία συνέκρινε με της Αγίας Σοφίας, της Μονής Δαφνίου, του Οσίου Λουκά.

Σε μια δημοσίευσή του έδινε οδηγίες παρασκευής για το λεγόμενο βασιλικόν ύδωρ (ένα διάλυμα υδροχλωρικού και νιτρικού οξέος), το οποίο θεωρούσε ιδανικό για την απομάκρυνση ιζημάτων. Κάποιες αρχαιότητες τις μεταχειρίστηκε ενίοτε με τρόπο ακραίο για τα σημερινά δεδομένα. Οπως όμως σημείωσε η Μαρία Δελή, με βασικότερο εργαλείο τον ενθουσιασμό και τις γνώσεις του, χάραξε τον δρόμο σε ένα αχαρτογράφητο πεδίο, υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες και με πλήρη απουσία υποδομών, σε ένα κράτος που ακόμα διαμόρφωνε και πάσχιζε να εδραιώσει την εθνική του ταυτότητα.

Πηγή: https://www.msn.com


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Παραλίες υπό παρακολούθηση: Αυστηροί έλεγχοι, drones και πρόστιμα για τους παραβάτες

Με περισσότερες από 2.600 καταγγελίες τον Ιούνιο και νέα εργαλεία όπως το MyCoast και τα drones, το κράτος εντείνει τη μάχη για την προστασία του αιγιαλού – ποιες περιοχές συγκεντρώνουν τις περισσότερες παραβάσεις

Νάξος: Πρωταγωνίστρια για δεύτερη μέρα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» (video)

Από την Απείρανθο στη σμύριδα και από το κίτρο στη νέα γενιά – Ανθρώπινες ιστορίες, μνήμες και έμπνευση σε ένα ξεχωριστό οδοιπορικό της Νάξου. (video)

Α’ Φινλανδία: Ελσίνκι – Γιάρο, η νεοφώτιστη δίνει ρυθμό και… γκολ!

Η επιστροφή της Γιάρο στη μεγάλη κατηγορία συνοδεύεται από επιθετικό ποδόσφαιρο, ενώ η Ελσίνκι ψάχνει απαντήσεις και επανεκκίνηση – μια αναμέτρηση με πολλές υποσχέσεις.

«Μνήμες Αλλοτινών Εποχών» στη Σέριφο, αναβίωση παραδοσιακού γάμου με άρωμα Κρήτης

Το Σάββατο 5 Ιουλίου στις 19:00, η Κάτω Χώρα Σερίφου ταξιδεύει πίσω στον χρόνο, μέσα από τη λαογραφική αναπαράσταση ενός γνήσιου παραδοσιακού γάμου.

Στη Μήλο η πρώτη μοτοσυκλέτα ΕΚΑΒ, ταχύτητα και ζωή στα κρίσιμα περιστατικά

Μέσο άμεσης ανταπόκρισης αποκτά για πρώτη φορά το Κέντρο Υγείας Μήλου – Καθοριστική η συμβολή του προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής, Μάρκου Μάλλη.

Τήνος δίνει Ζωή: 282 Εθελοντές τίμησαν την 52η Αιμοδοσία στη μνήμη του Νικολάου Κορνάρου

Σε τρεις διαφορετικές κοινότητες του νησιού, πολίτες κάθε ηλικίας ένωσαν τις δυνάμεις τους, προσφέροντας αίμα και ελπίδα, ενώ για πρώτη φορά προωθήθηκε και η δωρεά μυελού των οστών.

«Κέντρο Ερευνών Ρίζες» για μια ζωή με αγάπη: Η φωνή των παιδιών έξω από τα ιδρύματα

Ο οργανισμός Κέντρο Ερευνών Ρίζες δίνει ελπίδα σε εκατοντάδες παιδιά που ζουν σε ιδρύματα, διεκδικώντας μια κοινωνία όπου κάθε παιδί μεγαλώνει σε οικογένεια — όχι σε δομή.

Ευρωπαϊκή vs Αμερικάνικη Ρουλέτα: Ποια συμφέρει τους παίκτες

Σύγκρινε τις δύο δημοφιλέστερες παραλλαγές ρουλέτας και ανακάλυψε ποια προσφέρει τις καλύτερες πιθανότητες.

Εμίρ Κουστουρίτσα: Επίτιμος Δημότης Σίφνου, γέφυρα Πολιτισμού στις Κυκλάδες

Ο παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτης και μουσικός αναγνωρίζεται από τον Δήμο Σίφνου για το έργο του και τη βαθιά σχέση του με το νησί – Η τελετή ανακήρυξης θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Cozy Festival.

FPT Paros 2025 – Ημέρα 3: Άνεμος-έκπληξη, χαοτικές beachstarts και νικητή τον Lennart Neubauer (video)

Η 3η ημέρα του Freestyle Pro Tour στην Πάρο απογειώθηκε απρόσμενα με μια νέα καινοτόμα μορφή αγώνα – οι 9 κορυφαίοι freestylers πάλεψαν δίπλα-δίπλα με θέα τον Παριανό ορίζοντα!

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

Πανελλαδικές 2025: «Γράψατε Ιστορία», οι μαθητές του Φροντιστηρίου Αντώνη Χερουβείμ στην κορυφή

Μια αληθινή γιορτή γνώσης, προσήλωσης και ονείρων – Ένα μεγάλο «μπράβο» σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς που μοιράστηκαν το ταξίδι της επιτυχίας

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου