Παρασκευή, 25 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΝάξος - Δαμαριώνας: Οι Κορδελάτοι δίνουν χρώμα στις Απόκριες (φωτο)

Νάξος – Δαμαριώνας: Οι Κορδελάτοι δίνουν χρώμα στις Απόκριες (φωτο)

|

Από τον Δαμαριώνα και το Γλινάδο ξεκίνησαν σήμερα οι επισκέψεις των Κορδελάτων ή Κορδελάδων, ένα από τα πλέον ιδιιαίτερα έθιμα της Νάξου – Στο Ανδρονίκειο βρέθηκαν σήμερα οι κορδελάτοι από τη Χορευτική Ομάδα Νάξου και ο Νικόδημος Φλεριανός μίλησε για το συγκεκριμένο έθιμο 

Κυριακή της Κρεατινής και οι Κορδελάτοι κάνουν την εμφάνισή τους στα χωριά της Νάξου.. Κυρίως της πεδινής… Εθιμο που με παραλλαγές συναντάμε σε όλη σχεδόν την κεντρική (έως Κινίδαρο, Δαμαριώνα και Σαγκρί) και πεδινή Νάξο αλλά με διαφορές.. Μικρές είναι η αλήθεια για το μάτι του επισκέπτη, όχι όμως και για αυτούς που γνωρίζουν…  Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε είτε τους Κορδελάτους, ή τους Κορδελάδες ή και τους Φουστανελάδες.. Μάλιστα, οι τελευταίοι εμφανίζονται μόνο στον Κινίδαρο… 

Γιατί όμως τα λέμε αυτά; Μα πολύ απλά γιατί σήμερα 23 Φεβρουαρίου είναι η Κυριακή της Κρεατινής… Η δεύτερη Κυριακή στο δρόμο για το τριήμερο των Αποκριών που ολοκληρώνονται οι εορταστικές εκδηλώσεις και το μπαϊράκι της Χορευτικής Ομάδας Νάξου (ανεξάρτητη από χωριά) βρίσκεται από το μεσημέρι στο “Ανδρονίκειο” Πολιτιστικό Κέντρο του Δαμαριώνα… Οικοδεσπότες τα μέλη του Πολιστικού Συλλόγου “Δάμαρις”…  Μάλιστα, ο Νικόδημος Φλεριανός όπως βλέπετε και σε σχετική φωτογραφία είναι αυτός που εξηγεί τι ακριβώς είναι το συγκεκριμένο έθιμο… Αυτό που μας εντυπωσίασε είναι η παρουσία νέων παιδιών που χόρεψαν και διασκέδασαν, δείγμα ότι αναμένεται να έχουμε και συνέχεια…   Να σημειωσουμε ότι και στο Γλινάδο είχαμε αντίστοιχη δράση, ενώ όλη την εβδομάδα που έρχεται θα υπάρχουν αντίστοιχες εκδηλώσεις 

Ας δούμε όμως πως περιγράφει η Μαρία Ξεφτέρη στο blog της “Φωτεινή Παντογνώστρα”, το έθιμο των Κορδελάτων… 

“Στον Κινίδαρο, στις Μέλανες, στους Τρίποδες, στο Φιλώτι, στο Δαμαριώνα και σε άλλα χωριά της Νάξου επιζεί το έθιμο των κορδελάτων ή Κορδελάδων ή Φουστανελάδων, οι οποίοι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός περιοδεύοντος θιάσου, ο οποίος ονομάζεται μπαϊράκι. Το μπαϊράκι αποτελείται από τον αρχηγό του, τον μπαϊρακτάρη, τους λεβέντες, νέους με στολή τσολιά που στην πλάτη τους κρέμονται πολύχρωμες κορδέλες και μαντήλια (κατ’ αναλογία ίσως με το γαϊτανάκι), τους ληστές, τους μοσκάρους και τέλος τα όργανα μαζί με τη σημαία, το μπαϊράκι.

Οι κορδελάτοι – αδες ή, αλλιώς φουστανελάδες, αφού ετοιμαστούν στο χωριό τους, φορώντας όλα τα απαραίτητα εξαρτήματα της αποκριάτικης ενδυμασίας (τη φουστανέλα, η οποία φτιαχνόταν από τα σεντόνια (από τη στριφωμένη γύρα) των κρεβατιών, το άσπρο πουκάμισο, τη γραβάτα με την καρφίτσα, το βρακί, τις άσπρες κάλτσες (ή τις πολύχρωμες, τις ψιφάτες), το γιλέκο με τις κορδέλες και τα μαντήλια, τα χρυσαφικά κ.λπ.), λαμβάνουν μέρος σε μία αποκριάτικη περιοδεία, η οποία περιλαμβάνει επισκέψεις στα γειτονικά χωριά. Ηγείται της πομπής ο μπαϊρακτάρης, ένας μεγάλης ηλικίας άνδρας, ο οποίος κρατά το λάβαρο της Αποκριάς, μια σημαία του χωριού όπου στην κορφή έχει έναν σταυρό και ένα νεράντζι.  Ακολουθεί, έπειτα, ένας που κρατά μια καραμπίνα και ρίχνει τουφεκιές, ένας που κρατά μια σάλπιγγα, τα παραδοσιακά όργανα (αλλού βιολιά και αλλού τζαμπούνες), οι φουστανελάδες και τέλος διάφοροι χωριανοί ντυμένοι μόσκαροι. Η πομπή αυτή αποτελείται αποκλειστικά από άνδρες.

Όταν η πομπή φθάσει σε κάποιο χωριό, οι κάτοικοί του μαζεύονται στην πλάτσα ή στο καφενείο, όπου ακολουθεί το γλέντι. Οι γυναίκες του χωριού φέρνουν τα φαγητά τους και κερνούν τον όμιλο των συγχωριανών τους. Οι κορδελάτοι ξεκινούν να χορεύουν μόνοι τους καλαματιανό και συρτούς. Έπειτα, χορεύουν τις γυναίκες του χωριού (συρτό και μπάλλο, καλαματιανό), ενώ οι μόσκαροι και οι υπόλοιποι συνοδοί του θιάσου χορεύουν τη Βλάχα. Ο μπαϊρακτάρης κατά τη διάρκεια αυτού του δρώμενου, κρατώντας το λάβαρο, «χαϊδεύει» τα κεφάλια όσων χορεύουν και, όπως λένε, τους καλύπτει με το λάβαρο της Αποκριάς.

Ένα χαρακτηριστικό αυτού του εθίμου σχετίζεται με τις νύφες του χωριού που επισκέπτεται ο όμιλος των κορδελάτων και των υπολοίπων. Εάν μια κοπέλα είναι νύφη(από την προηγούμενη αποκριά μέχρι την τρέχουσα), πηγαίνει στο καφενείο κρατώντας ένα κεντημένο μαντήλι, το οποίο και παίρνει κάποιος φουστανελάς σε περίπτωση που θέλει να τη χορέψει. Το μαντήλι αυτό ράβεται αργότερα πάνω στο γιλέκο του, γι’ αυτό άλλωστε και αυτό το κομμάτι της παραδοσιακής φορεσιάς του κορδελάτου έχει στο μπροστινό του μέρος ραμμένα μαντήλια, ενώ στην πλάτη του χρωματιστές κορδέλες. Το γλέντι κρατά 2 με 3 ώρες, ενώ η πομπή φεύγοντας από το ένα χωριό πηγαίνει στο επόμενο, έχοντας τον ίδιο σκοπό: να μεταφέρει το αποκριάτικο κλίμα με τα γλέντια και τους χορούς, να διασκεδάσει δηλαδή τους κατοίκους των χωριών. Κατά την επιστροφή στο δικό τους χωριό, οι Κορδελάτοι χορεύουν ξανά στην πλατεία μέχρι να βραδιάσει τις «δικές» τώρα γυναίκες.  Στο Φιλώτι, αποκορύφωμα του κεφιού αποτελεί ο γεροντίστικος χορός, ο οποίος χορεύεται χωρίς συνοδεία οργάνων, μόνο από γυναίκες και άντρες παντρεμένους και μεγάλης ηλικίας. Αυτοί τραγουδούν το λεγόμενο αισχοτράγουδο.

Τόσο στο έθιμο των κουδουνάτων, όσο και στο έθιμο των κορδελλάτων, κάποιος ντύνεται αρκούδα, φορώντας προβιές και κουδούνια στη μέση ή ένα κουδούνι στο λαιμό. Την αρκούδα την τραβά ένας βρακάς, ο αρκουδιάρης, ο οποίος την χτυπά για να τρέχει ή σε άλλη περίπτωση χτυπά ένα τύμπανο παίζοντας έναν ρυθμό για να χορέψει”. 

Ευχαριστούμε τον Γιώργο Δεουδέ για τις φωτογραφίες… 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Η Γιορτή του Βοσκού “επιστρέφει” στην Κωμιακή με τυροκόμηση, μουσική και το «ταξίδι του μαλλιού»

Μια αυθεντική εμπειρία παράδοσης και γεύσης στην αυλή της Θεοσκέπαστης, με πρωταγωνιστές τους βοσκούς της Νάξου

Οι ψίθυροι της πέτρας: Η γλυπτική …ποίηση του Γιάννη Φραντζέσκου στον Καλόξυλο

Ο πολυδιάστατος Ναξιώτης δημιουργός σε μια μοναδική έκθεση γλυπτικής, ακολουθώντας το κάλεσμα των λίθων και της μνήμης – 26 και 27 Ιουλίου στην αίθουσα «Δρακούλη»

Κατασκευή Ιστοσελίδων Τουρισμού στη Νάξο με την υπογραφή Prime Digital & iArk Boutique Digital Agency

Η Νάξος, με τον τουρισμό της σε διαρκή ανάπτυξη, εμπιστεύεται την Prime Digital και την iArk Boutique Digital Agency για την επαγγελματική και στρατηγικά σχεδιασμένη κατασκευή ιστοσελίδων

Πολεοδομική επανεκκίνηση σε Αντίπαρο και Μικρές Κυκλάδες: Νέα Ειδικά Σχέδια για Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κουφονήσια και Δονούσα

Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ξεκινά ένα ολιστικό πολεοδομικό σχέδιο που αλλάζει το αναπτυξιακό τοπίο σε πέντε νησιά των Κυκλάδων

Τα υδροπλάνα επιστρέφουν δυναμικά – Οι Μικρές Κυκλάδες στον χάρτη της αεροθαλάσσιας Ελλάδας

Μετά από χρόνια προσμονής, η Hellenic Seaplanes φέρνει το μέλλον της νησιωτικής συγκοινωνίας στις Μικρές Κυκλάδες – Από το Βόλο έως τη Δονούσα, το ταξίδι γίνεται εμπειρία.

Εξιτήριο για τον Δήμαρχο Σύρου-Ερμούπολης μετά από καρδιολογική παρακολούθηση στο Γ.Ν. Σύρου

Ο Δήμαρχος Αλέξης Αθανασίου αισθάνθηκε δυσφορία και νοσηλεύτηκε στην καρδιολογική κλινική – Συστάσεις για περαιτέρω έλεγχο σε τριτοβάθμιο Νοσοκομείο

Υπέρ της Αυτοτέλειας: Ψήφισμα για τη Διατήρηση της ΥΔΟΜ στον Δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων

Το Δημοτικό Συμβούλιο υπερασπίζεται την παραμονή της Υπηρεσίας Δόμησης στο νησιωτικό Δήμο, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες μιας πιθανής συγχώνευσης.

Σιωπηλά Αποκλεισμένοι: Η κραυγή των (απομακρυσμένων κυρίως) χωριών της Νάξου για δημόσια συγκοινωνία

Το “Δίκτυο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Νάξου” απευθύνει δραματική έκκληση για ίση μεταφορική μεταχείριση, καταθέτοντας τεκμηριωμένες προτάσεις για ένα νέο μοντέλο προσβασιμότητας στα χωριά του νησιού.

Νάξος και Κέα μαζί για τα παιδιά: Κοινό μέτωπο κατά της παιδικής φτώχειας

Δύο νησιά, μία πρόταση, ένας σκοπός: η προστασία των ευάλωτων παιδιών και των οικογενειών τους μέσω διαδημοτικής συνεργασίας, κοινωνικής πρόνοιας και συμμετοχής

Χολολιθίαση: Τι είναι οι «πέτρες στη χολή» και πότε πρέπει να αφαιρούνται;

Η χολολιθίαση είναι μια συχνή αλλά συχνά σιωπηλή πάθηση. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Ζούρος Ευστράτιος εξηγεί τι πρέπει να γνωρίζουμε για τη διάγνωση, τα συμπτώματα και τη θεραπεία.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Έκτακτα μέτρα στη Σέριφο λόγω υπερκατανάλωσης νερού – Απαγορεύσεις και πρόστιμα

Ο Δήμος Σερίφου καλεί τους πολίτες να περιορίσουν τη χρήση νερού λόγω αυξημένης κατανάλωσης και περιορισμένων αποθεμάτων – Πρόστιμα έως και 1.000€ για παραβάτες.

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

“Πλατιά” στη Γαλήνη Νάξου: Εκεί που η γεύση συναντά την παράδοση

Το εστιατόριο που ξανασυστήνει την κυκλαδίτικη κουζίνα με προϊόντα από τη γη της Νάξου – κι ένα αγρόκτημα που αφηγείται ιστορίες στο τραπέζι