Με αφορμή την 25η Νοεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών) από τη Παρασκευή 23 και έως σήμερα Κυριακή 25 Νοεμβρίου, το Δημαρχείο Σύρου – Ερμούπολης με απόφαση της Δημοτικής Αρχής (και συμβουλίου) έχει φωταγωγηθεί με πορτοκαλί χρώμα
“Τον Δεκέμβριο του 1991 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να ανακηρύξει την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των γυναικών, με σκοπό να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Όμως η συγκεκριμένη ημέρα είχε ήδη καθιερωθεί δέκα χρόνια πριν, όταν γυναικείες οργανώσεις θέλησαν να τιμήσουν τη μνήμη των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από τη Δομινικανή Δημοκρατία, που βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν μέχρι θανάτου, κατ’ εντολήν του δικτάτορα Τρουχίλο, στις 25 Νοεμβρίου 1960.
Η βία κατά των γυναικών δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών ή πλούτου. Είναι ένα φαινόμενο παγκόσμιο, και αν δεν συμβαίνει σε εμάς, συμβαίνει δίπλα μας. Σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου έχει σχεδιάσει μια σειρά δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με το θέμα της βίας κατά των γυναικών. Μάλιστα η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, Θωμαή Μενδρινού με σύνθημα «Δεν είσαι μόνη» δίνει πληροφορίες για τις δράσεις του Τμήματος μέσω μηνύματος που ανάρτησε στο facebook: “ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΗ. Με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, η οποία έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου έχει σχεδιάσει μια σειρά δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με το θέμα της βίας κατά των γυναικών. Το Τμήμα Πολιτισμού στηρίζει τις δράσεις του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Σύρου”.
Παραάλληλα οι επισκέπτες και κάτοικοι της Σύρου, βλέπουν από τη Παρασκευή 23 και έως σήμερα Κυριακή 25 Νοεμβριου το Δημαρχειακό κτήριο, το καμάρι του νησιού (μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου) στα .. πορτοκαλί, το χρώμα πο επίσημα θεωρείται ως σημείο αναφοράς για την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειξη της Βίας κατά των γυναικών…
Και επειδή μεγάλη κουβέντα γίνεται, να σημειώσουμε ότι με βάση μελετη και τις πιο πρόσφατες στατιστικές της ΕΕ, μία στις τέσσερις Ελληνίδες άνω των 15 έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με μελέτες το 21,3% των Ελληνίδων βιώνουν περιστατικά σωματικής ή σεξουαλικής βίας αλλά δεν το αναφέρουν, ποσοστό που είναι κατά 10 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ (Ινστιτούτο Ισότητας της ΕΕ, 2017). Τα χαμηλά ποσοστά καταγγελιών των περιστατικών βίας λειτουργούν ιδιαίτερα επιβαρυντικά σε ένα τόσο μείζον κοινωνικό ζήτημα, αφενός γιατί η συνεχόμενη έκθεση σε βία αφορά παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και αφετέρου γιατί δεν μπορεί να υπάρξει ούτε απονομή δικαιοσύνης ούτε κατάλληλη στήριξη των θυμάτων.
Αναφορικά με τη βία μεταξύ συντρόφων και τα θύματα βίας που κάλεσαν τη γραμμή SOS της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) την περίοδο Νοέμβρη 2016 με Νοέμβρη 2017, πρόκειται ως επί το πλείστον για Ελληνίδες θύματα (87%), που αντιπροσωπεύουν όλες ηλικιακές κατηγορίες, μορφωτικά επίπεδα, και εργασιακές καταστάσεις. Αντίστοιχα, και οι δράστες προέρχονται από ποικίλα δημογραφικά και κοινωνικο-οικονομικά υπόβαθρα, όπως δείχνει αναλυτικά μια πρόσφατη μελέτη πεδίου για λογαριασμό της Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων (ΓΓΙΦ, 2018). Ωστόσο, μια ανάλυση των στατιστικών ευρημάτων, αποκαλύπτει την ύπαρξη συγκεκριμένων τάσεων. Ηλικιακά, η πλειοψηφία των δραστών, κοντά δηλαδή στο 70%, είναι μεταξύ 35 και 54 ετών, ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό (4,48%) φαίνεται να είναι νεαρότερης ηλικίας.
Σχετικά με το μορφωτικό επίπεδο, παρατηρείται μια ελαφριά υπερεκπροσώπηση αντρών χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου ανάμεσα στους δράστες, σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό Ελλήνων αντρών. Χαρακτηριστικά, 33,3% των δραστών ενδοοικογενειακής βίας δεν έχουν ολοκληρώσει την δευτεροβάθμια υποχρεωτική εκπαίδευση. Για εκείνους που έχουν ολοκληρώσει υποχρεωτική δευτεροβάθμια αλλά όχι τριτοβάθμια εκπαίδευση, το ποσοστό των δραστών είναι 37,7, ενώ για εκείνους πιο έχουν ολοκληρώσει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, το ποσοστό είναι 29%.
Όπως επίσης τονίζεται στην μελέτη, η ανεργία των θυμάτων φαίνεται να είναι εκείνη που μετράει περισσότερο σε μια βίαια σχέση–ή μάλλον στη συνέχισή της. Ειδικότερα, το 37,7% των γυναικών-θυμάτων που έλαβαν μέρος στην έρευνα ήταν άνεργες, ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο των γυναικών που κάλεσαν τη Γραμμή SOS της Γενικής Γραμματείας κατά την περίοδο 2016-2017 (28% ήταν άνεργες ή ανενεργές, σε σύγκριση με 22% που ήταν απασχολούμενες). Άρα συμπερασματικά φαίνεται ότι οι γυναίκες, λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν έχασαν μόνο την οικονομική τους δύναμη, αλλά και την δυνατότητα να μένουν μακριά από βίαιους συντρόφους.
Η υπεύθυνη έρευνας και συνηγορίας της ActionAid, Μαρία Μουρτζάκη καταλήγει ότι «εν κατακλείδι η εν λόγω μελέτη έδειξε ότι δεδομένης της σημασίας της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών για την έγκαιρη διαφυγή τους από βίαιους συντρόφους αλλά και για την προστασία των παιδιών τους, τα μέτρα για την ενίσχυση της συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας, καθώς επίσης και της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας τους, θα βοηθούσαν άμεσα και κατά πολύ στην ενδυνάμωσή τους. Παράλληλα, η διεύρυνση της δωρεάν πρόσβασης σε παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία θα εξυπηρετούσε ιδιαίτερα τις μητέρες που δυσκολεύονται να εργαστούν γιατί έχουν επωμιστεί εξ’ ολοκλήρου το βάρος της φροντίδας των παιδιών».
Απογοητευτικά πάντως είναι και τα πρόσφατα στοιχεία του ΟΗΕ σχετικά με το θέμα της βίας κατά των γυναικών σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τα νούμερα φαίνεται ότι μία στις τρεις γυναίκες ή κορίτσια βιώνουν σωματική ή σεξουαλική βία κατά τη διάρκεια της ζωής τους, συνήθως από κάποιον στενό συγγενή τους. Το 52% των γυναικών (μόνο) που έχουν παντρευτεί ή συζούν, αποφασίζουν ελεύθερα σχετικά με τις σεξουαλικές σχέσεις, τη χρήση αντισυλληπτικών και την υγειονομική περίθαλψη, ενώ 750.000.000 γυναίκες και κορίτσια σε όλο τον κόσμο παντρεύτηκαν πριν κλείσουν τα 18 τους χρόνια και 200.000.000 υπέστησαν ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Στο μεταξύ, μία στις δύο γυναίκες που σκοτώθηκαν σε όλο τον κόσμο έχασαν τη ζωή τους από τους συντρόφους ή την οικογένειά τους, ενώ μόνο ένας στους 20 άνδρες σκοτώθηκαν υπό παρόμοιες συνθήκες. Το 71 % όλων των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων παγκοσμίως είναι γυναίκες ή κορίτσια και 3 στις 4 από αυτές είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Μάλιστα, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του ΟΗΕ η βία κατά των γυναικών είναι εξίσου σοβαρή αιτία θανάτου με αυτή του καρκίνου.5 Νοεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία: syrostoday.gr