Κυριακή, 6 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΚυκλάδες - Νάξος: Το διπλό ειδώλιο και η ταυτότητά του

Κυκλάδες – Νάξος: Το διπλό ειδώλιο και η ταυτότητά του

|

«Είναι πολύ πιθανόν ότι η Νάξος θα είναι ο τόπος όπου θα καταλήξουν», λέει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για τις αρχαιότητες της συλλογής – Τι λέει για την γνησιότητά τους 

Με ύψος λίγο κάτω από τα 20 εκατοστά, το σπάνιο κυκλαδικό ειδώλιο που δεν είναι ένα, αλλά δύο μαζί, ένα «σύμπλεγμα ειδωλίων» όπως λέγεται, είναι μια εικόνα που προκαλεί την περιέργεια. Δύο γυναικείες μορφές με διπλωμένα χέρια, η μικρότερη πάνω στο κεφάλι της μεγαλύτερης. Είναι μια μητέρα και το παιδί της; Δύο θεότητες, με τη μία να αναδύεται από το κεφάλι της άλλης; Οι επιστήμονες δεν μπορούν να απαντήσουν με βεβαιότητα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι όμοια με το ακέραιο ειδώλιο που παρουσιάζεται στην έκθεση «Γυρισμός» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης υπάρχουν ακόμη δύο στον κόσμο: ένα σε μουσείο της Καρλσρούης και ένα ακόμη σε ιδιωτική συλλογή.

Το διπλό ειδώλιο είναι ένα από τα 15 εκθέματα της συλλογής Στερν, που θα βρίσκονται για ένα χρόνο στο μουσείο της Αθήνας στο πλαίσιο της ειδικής συμφωνίας που υπέγραψε το ΥΠΠΟΑ με το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και κύρωσε η Βουλή. Τον Νοέμβριο του 2023 θα ταξιδέψουν στις ΗΠΑ για να παρουσιαστεί η συλλογή συνολικά –161 αρχαιότητες– στο αμερικανικό μουσείο για 10 χρόνια. Τα ειδώλια θα βρίσκονται στην Αμερική αλλά θα ανήκουν στην Ελλάδα, ενώ μετά τη δεκαετία θα αρχίσει ο σταδιακός επαναπατρισμός τους στα ελληνικά μουσεία. Σε ποια μουσεία; «Οπου αποφασίσει το ΥΠΠΟ έπειτα από γνωμοδότηση του ΚΑΣ», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη απαντώντας σε ερώτηση της «Καθημερινής», συμπληρώνοντας ότι επειδή υλοποιείται το Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού στη Νάξο «είναι πολύ πιθανόν ότι η Νάξος θα είναι ο τόπος όπου θα καταλήξουν».

eidolio1.jpgΣτις τρεις αίθουσες όπου παρουσιάζονται οι αρχαιότητες, οι επισκέπτες θα δουν ειδώλια που χρονολογούνται από το 3200 π.χ. έως το 2300 π.Χ. Μεταξύ άλλων, παρουσιάζονται το νεολιθικό ειδώλιο μιας γυναικείας μορφής, ένα αγγείο (καντήλα) με λοξές εγχαράξεις, μοναδικές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ένα εντυπωσιακό τηγανόσχημο σκεύος, ένα ειδώλιο 86 εκατοστών, από τα ελάχιστα στον κόσμο που ξεφεύγουν από το συνηθισμένο ύψος, αλλά και ένα κιβωτίδιο με τη διακόσμηση μιας τρέχουσας σπείρας. «Ισως της αρχαιότερης σπείρας στο προϊστορικό Αιγαίο», όπως είπε ο επιμελητής της έκθεσης και αρχαιολόγος Ιωάννης Φάππας.

Η αβεβαιότητα στη δήλωση του αρχαιολόγου μαρτυρεί και τη μεγάλη απώλεια μιας τέτοιας συλλογής που προέρχεται από το εμπόριο αρχαιοτήτων και όχι από επιστημονικές ανασκαφές: την έλλειψη της αρχαιολογικής πληροφορίας, που θα προσδώσει στα ειδώλια την ιστορική τους ταυτότητα και όχι μόνο τη θέασή τους ως έργων τέχνης. Τα ειδώλια της συλλογής ταξινομήθηκαν με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία και τα τυπολογικά τους χαρακτηριστικά. Σε ερώτηση για τη γνησιότητα των ειδωλίων, η κ. Μενδώνη σημείωσε ότι «το πώς καταλήγει κάποιος ότι κάτι είναι αυθεντικό ή όχι, μπορεί να αποτελεί αντικείμενο πολυετών ερευνών» και γι’ αυτό συμπλήρωσε πως «όταν επαναπατρίζεται δεν ερευνάται η γνησιότητα», όπως συνέβη και με τις αρχαιότητες Στάινχαρτ που επέστρεψαν στην Ελλάδα.

Η συμφωνία προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και αρχαιολόγους, που κατηγόρησαν το ΥΠΠΟΑ για «νομιμοποίηση της αρχαιοκαπηλίας». Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ζήτησε έρευνα από την αρμόδια εισαγγελία, ισχυριζόμενος ότι ορισμένα ειδώλια συνδέονται με παράνομους διακινητές, όπως ο Ιταλός Μπεκίνα. Η κ. Μενδώνη επανέλαβε ότι η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ δεν ταύτισε κανένα από τα 161 ειδώλια με τα αρχεία των «κλεμμένων» και το αρχείο Μπεκίνα που διαθέτει. 

Στο μουσείο της Νάξου θα δημιουργηθεί επίσης το Κέντρο Ερευνας και Μελέτης Κυκλαδικού Πολιτισμού με στόχο τη μελέτη σε θέματα προέλευσης και αυθεντικότητας των κυκλαδικών έργων που βρίσκονται σε συλλογές μουσείων σε όλο τον κόσμο. Ετσι και το διπλό ειδώλιο αλλά και τα υπόλοιπα της συλλογής θα αποκτήσουν την ταυτότητά τους.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Naxos Summer Camp: Δράση, θάλασσα και παιχνίδι για παιδιά 4–14 ετών, πότε ξεκινάει η 2η περίοδος

Η 2η περίοδος του επιτυχημένου καλοκαιρινού προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει δυναμικά με κολύμβηση, SUP, παιχνίδια στην παραλία, ποδόσφαιρο και δημιουργικές δραστηριότητες

Τα “Αθλητικά Μονοπάτια” ταξιδεύουν στην Αμοργό για 10η χρονιά γεμάτη έμπνευση και κίνηση

Ένα πρότυπο πρόγραμμα άθλησης και μάθησης προσφέρει στα παιδιά της Αμοργού μοναδικές εμπειρίες έως τις 12 Ιουλίου – Με τη στήριξη του Δήμου και τη δωρεά του ΙΣΝ

Νάξος – Τρίποδες: Αναπαράσταση Παραδοσιακού Γάμου, όταν η παράδοση ξαναζωντανεύει (photos)

Με χρώματα, ήχους και συγκίνηση, η Βίβλος τίμησε τα παλιά έθιμα του γάμου, ενώνοντας γενιές και πολιτισμούς στην καρδιά της Νάξου.

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Μ. Βρετανία: «Κοντά σε ιστορική συμφωνία για τα Γλυπτά του Παρθενώνα»

Αναζωπυρώνονται οι ελπίδες για την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα – Ηχηρές φωνές από τη Βρετανία και διεθνή στήριξη στο Parthenon Project

Ιστορική η 4η Ιουλίου για τη Σύρο, συστάθηκε η ΠΑΕ ΕΛΛΑΣ ΣΥΡΟΥ, μπαίνει στη “Super League 2”

Η πρώτη επαγγελματική ομάδα από τις Κυκλάδες είναι γεγονός – Ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων Γιώργος Λεονταρίτης αναλαμβάνει πρόεδρος της νέας ΠΑΕ – Νέα εποχή για το ποδόσφαιρο των νησιών

Γ. Λιγνός: «L’ État, c’est moi», Το κράτος, ο πρωθυπουργός και η ατσαλάκωτη εξουσία

Ο Γιάννης Λιγνός αναλύει πώς η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη θυμίζει απόλυτες μοναρχίες, με αφορμή σκάνδαλα όπως οι υποκλοπές, τα Τέμπη και ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Γυάρος: Παραμένει η απαγόρευση αλιείας εντός 3 ναυτικών μιλίων από τις ακτές

Έως την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τη ζώνη προστασίας της βιοποικιλότητας, συνεχίζει να ισχύει η απαγόρευση κάθε μορφής αλιείας στη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Γυάρο.

Νάξος: Γιορτή Χαράς στον 1ο Δημοτικό Παιδικό Σταθμό, συγχαρητήρια από τον Φώτη Μαυρομμάτη

Παιδικά χαμόγελα, τραγούδια και ενθουσιασμός πλημμύρισαν τη γιορτή του σταθμού – Δημόσια στήριξη από τον Αντιδήμαρχο Παιδείας του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Σίφνος: Ποιοτικός Τουρισμός με σταθερή ανοδική πορεία – Τι δηλώνει η Δήμαρχος Μαρία Ναδάλη (video)

Με φόντο τις θετικές ενδείξεις για τη φετινή σεζόν, η Δήμαρχος Σίφνου μιλά για υποδομές, καθαριότητα, ύδρευση και στοχευμένη τουριστική προβολή που φέρνει καρπούς. (video)

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

Αμολήθηκαν τα θηρία να φάνε ακόμα ένα καπετάνιο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει ξανά στο φως την επικινδυνότητα των λιμανιών και την ανάγκη για θεσμική στήριξη των πλοιάρχων – Όχι άλλο στοχοποίηση των ανθρώπων της θάλασσας

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Μεγάλη επιτυχία για τη “Λυσιστράτη” στα Ύρια – Μια νύχτα θεάτρου κάτω από τα αστέρια της ιστορίας (video)

Η «Λυσιστράτη» ζωντανεύει στη Νάξο, μεταφέροντας μηνύματα αγάπης, ειρήνης και συλλογικής φωνής στο σήμερα.

Ο θρυλικός Σκοπελίτης: Το πλοίο που δεν ξέχασε ποτέ τις Μικρές Κυκλάδες (video)

Από το 1956 μέχρι σήμερα, ο Σκοπελίτης συνεχίζει να συνδέει ζωές και νησιά, με κάθε καιρό και σε κάθε ανάγκη – ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα»

«Τέμπη του Αιγαίου»: Συναγερμός στην ακτοπλοΐα μετά την πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει στο προσκήνιο την κρίσιμη κατάσταση στην ακτοπλοΐα. Καταγγελίες για εξαντλημένα πληρώματα και πίεση χρόνου. Παρέμβαση του Υπουργείου Ναυτιλίας.

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.