Σάββατο, 1 Απριλίου, 2023
ΑρχικήΠολιτισμόςΚυκλάδες: Εφυγε η γκαλερίστα Επη Πρωτονοταρίου

Κυκλάδες: Εφυγε η γκαλερίστα Επη Πρωτονοταρίου

|

Παραμονή Χριστουγέννων και φεύγει από τη ζωή η πιο σημαντική γκαλερίστα της Ελλάδας, η Επη (Παρθενόπη) Πρωτονοταρίου με καταγωγή από τη Νάξο και τη Σύρο … 

Η Έπη Πρωτονοταρίου, που έφυγε από τη ζωή την παραμονή των Χριστουγέννων, υπήρξε μία από τις πιο σημαντικές Ελληνίδες γκαλερίστες, αν όχι η σημαντικότερη. Η πορεία της ταυτίστηκε σε μεγάλο βαθμό με τις πρωτοποριακές τάσεις της ελληνικής τέχνης κατά τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Η Αίθουσα Τέχνης Δεσμός, την οποία διηύθυνε με ακαταπόνητη αφοσίωση μαζί με τον σύζυγό της Μάνο Παυλίδη, προώθησε συστηματικά την ελληνική τέχνη φιλοξενώντας ιστορικές εκθέσεις και αναδεικνύοντας ταλαντούχους καλλιτέχνες.       

Η Παρθενόπη Πρωτονοταρίου γεννήθηκε στον Πειραιά το 1933 και μεγάλωσε στην Κυψέλη, στην οδό Ύδρας. Η καταγωγή της ήταν από τη Σύρα και τη Νάξο. Φοίτησε στην ιδιωτική σχολή της Μίνας Αηδονοπούλου, όπου είχε δασκάλα την πρωτοπόρο παιδαγωγό Ειρήνη Παϊδούση. Στο μάθημα της ιχνογραφίας δασκάλα της ήταν η ζωγράφος Ελένη Θεοχάρη-Περάκη, με την οποία θα συμμετάσχει, ήδη από το 1944, σε παραστάσεις κουκλοθεάτρου στην αίθουσα του Ελληνικού Ωδείου. Τις επόμενες δεκαετίες θα συνεργαστεί σε μόνιμη βάση με το Κουκλοθέατρο Αθηνών «Ο Μπάρμπα-Μυτούσης» δίνοντας τη φωνή της στον χαρακτήρα του Κλούβιου, τον αδερφό της Σουβλίτσας. 

Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1951-1959), στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη. Στην ΑΣΚΤ θα κάνει στενή παρέα με την Νίκη Καναγκίνη και τη Γιούλια Γαζετοπούλου-Σταυρίδου, ενώ θα γνωρίσει και θα συνδεθεί φιλικά με τον συμφοιτητή της Δημήτρη Μυταρά, τον Θόδωρο Παπαδημητρίου, τον Βλάση Κανιάρη, τον Χρίστο Καρά, τον Κώστα Τσόκλη και τον Μίμη Κοντό. Μετά την αποφοίτησή της θα διδάξει στη σχολή Αηδονοπούλου αφήνοντας πίσω της σπουδαίο παιδαγωγικό έργο. 

Το 1967 γνωρίζει τον Μάνο Παυλίδη και τον Μάρτιο του 1971 θα διοργανώσουν μια έκθεση με κολάζ της Θεοχάρη-Περάκη στην Αίθουσα Επικοινωνίας Δεσμός, που πολύ σύντομα θα μετονομαστεί σε Αίθουσα Τέχνης Δεσμός. Κάτι παραπάνω από εμπορική γκαλερί, ο Δεσμός θα εξελιχθεί σε αυτό ακριβώς που οραματίζονταν οι δύο ιδρυτές του: ένα πολύπλευρο κέντρο έρευνας, προβολής και επικοινωνίας της σύγχρονης τέχνης.

Στην αυτοβιογραφία του, που κυκλοφόρησε το 2005 από τις εκδόσεις GEMA, ο Άγγλος κριτικός τέχνης Τσαρλς Σπένσερ, ο οποίος είχε συνεργαστεί με το ζεύγος Παυλίδη, εξαίρει την προσωπικότητα και τις ικανότητες της Πρωτονοταρίου: «Ένας θαυμάσιος άνθρωπος, που συνδυάζει ζεστασιά και χιούμορ με απεριόριστο ενθουσιασμό και οξύτατη ευθυκρισία. Όπως ανακάλυψα, είναι καταπληκτική συντονίστρια και κυνηγάει τη λεπτομέρεια με αποτελεσματικό ζήλο. Όλοι οι καλλιτέχνες του Δεσμού επωφελήθηκαν από το μητρικό ενδιαφέρον της, καθώς και από ένα επαρκώς πληροφορημένο κριτικό μάτι». 

Όσοι είχαν την τύχη να γνωρίσουν την Έπη δεν μπορούν παρά να συμφωνήσουν με τον Σπένσερ. Αξίζει μάλιστα να σταθεί κανείς στον χαρακτηρισμό «συντονίστρια», που παραπέμπει στον όρο «επιμελήτρια». Πράγματι, η Έπη δεν ήταν μια τυπική γκαλερίστα: η ίδια παραδεχόταν συχνά ότι οι πωλήσεις δεν ήταν το φόρτε της και δεν είχε ποτέ ασχοληθεί με τα οικονομικά της γκαλερί. Εκείνο που πραγματικά την ενδιέφερε ήταν η συνεργασία και η συνομιλία με τους καλλιτέχνες και, φυσικά, το στήσιμο των εκθέσεων. Η Έπη καταλάβαινε τους καλλιτέχνες και μπορούσε να ασπαστεί μια τολμηρή ιδέα ή μια καθαρά αντιεμπορική πρόταση, διότι απλούστατα ήταν και η ίδια καλλιτέχνις. Η παρακαταθήκη της είναι τεράστια. Κι αυτό το γνωρίζουν καλά οι γνώστες και οι μελετητές της ιστορίας της σύγχρονης ελληνικής τέχνης.  

* Ο Χριστόφορος Μαρίνος είναι ιστορικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων. Συνεργάστηκε με την Έπη Πρωτονοταρίου για την έκθεση «Λεπτομέρειες μιας περιπέτειας: ΔΕΣΜΟΣ στα χρόνια του ’70 και του ’80» (Art Seen, Λευκωσία, 2019). 

Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα kathimerini.gr

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Τα POS μπαίνουν παντού και σύνδεση με ταμειακές μηχανές

Απέτυχαν τα κίνητρα για e-συναλλαγές – Οι προθεσμίες για τις επιχειρήσεις – Voucher 230 ευρώ για αντικατάσταση μηχανισμού έκδοσης αποδείξεων.

Blue Star Ferries: Αλλαγή ώρας για “Blue Star Naxos” και έκτακτη δρομολόγηση αύριο του “Διαγόρα”

Στις 7 το απόγευμα σήμερα το Blue Star Naxos θα αναχωρήσει από τον Πειραιά για Παροναξία - Μικρές Κυκλάδες - Που θα ταξιδέψει αύριο ο "Διαγόρας"

NASA: Η μεγαλύτερη “μαύρη τρύπα” εντοπίστηκε και είναι …τεράστια

Η μαύρη τρύπα έχει μάζα πάνω από 30 δισεκατομμύρια φορές τη μάζα του Ηλιου

Project Ελληνικό: “Αντίο” από την Πειραιώς, τι θα κάνει η Eurobank

Αποχώρησε η Τράπεζα Πειραιώς από το project στο Ελληνικό, το εξετάζει και η Eurobank!

Φοβούνται οι εκπαιδευτικοί την Τεχνητή Νοημοσύνη;

Η τεχνητή νοημοσύνη προκαλεί ανησυχία στους εκπαιδευτικούς - Παρότι οι περισσότεροι παραδέχονται πως δεν έχουν ενημερωθεί σχετικά, εκφράζουν επιφυλάξεις για το τεχνολογικό μέλλον

Μ. Βρετανία: Το Μάνστεστερ χρεώνει τους επισκέπτες (!!!)

Το Μάντσεστερ γίνεται η πρώτη πόλη του Ηνωμένου Βασιλείου που χρεώνει τους τουρίστες για να το επισκεφθούν - ξεκινάει από την 1η Απριλίου

ΑΠΑΣ τα Φανάρια: Αυτός είναι ο λόγος που δεν βρεθήκαμε στο Final 4 Εφήβων

Η ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΑΠΑΣ τα Φανάρια για τη μη συμμετοχή του στο Final-4 Εφήβων που έγινε στη Μύκονο την περασμένη εβδομάδα

Ξεκίνησαν εργασίες για την βελτίωση του τουριστικού καταφυγίου στη πόλη της Νάξου

Από σήμερα (31/03) ξεκινούν οι εργασίες για την αποκατάσταση μέσων αγκυροβολίας τουριστικών σκαφών στο λιμάνι της Νάξου - Μέχρι πότε θα διαρκέσουν

Από τις 26 Ιουνίου το “Ανεμος” μπαίνει στη ζωή των κατοίκων στις Δυτικές Κυκλάδες

Η δυνατότητα για αποκτήσεις εισιτήριο με το "Ανεμος" είναι πλέον εφικτή - Από τις 26 Ιουνίου ξεκινούν τα δρομολόγια προς Δυτικές Κυκλάδες

Σοκ… “Εφυγε” ο δάσκαλος Γιώργος Μεσολογγίτης

Το πρωί της Τρίτης άφησε την τελευταία του πνοή ο Γιώργος Μεσολογγίτης...

Ξεκινούν τις επόμενες ημέρες τα δρομολόγια που θα συνδέουν τη Κρήτη με τις Κυκλάδες

Οκτώ δρομολόγια θα έχουμε σε καθμερινή βάση που θα συνδέουν τις Κυκλάδες με την Κρήτη - Ποια θα προσεγγίσουν Νάξο και Πάρο

Ενδοκυκλαδικά – Caldera Vista: Με το …καλημέρα ανεκτέλεστα δρομολόγια

Ανεκτέλεστα μέχρι νεοτέρας τα ενδοκυκλαδικά δρομολόγια του Caldera Vista

Νάξος – Smart Island: Ξεκινούν οι καινοτόμες υπηρεσίες σε λιμάνια και πλοία

Ο χάρτης των μικρομεταφορών αλλάζει στην Ελλάδα-Καινοτόμες υπηρεσίες σε λιμάνια, πλοία και νησιά, με drones - Αρχή από Νάξο

Έκτακτο -Blue Star Naxos: Απαγορευτικό απόπλου από Πειραιά

Δεμένο στο λιμάνι του Πειραιά θα μείνει σήμερα το Blue Star Naxos

Εκτακτο: To “Blue Star Naxos” το πρωί της Τετάρτης σε δρομολόγιο Πειραιάς – Πάρος

Πως διαμορφώνονται τα δρομολόγια της Blue Star Ferries με βάση το σημερινό απαγορευτικό - Πως θα κινηθούν τα πλοία αύριο Τετάρτη

Νάξος – Ingbert Brunk: “Για μένα το μάρμαρο είναι σαν να έχει γίνει το φως, ύλη”

O Γερμανός γλύπτης που εντυπωσιάζει με την τέχνη του μαρμάρου στη Νάξο - Ηρθε σαν φοιτητής πριν από σαράντα χρόνια και στέριωσε για τα καλά με χώρο δράσης τον Αζαλά.

Golden Star Ferries: Προχώρησε στην αγορά του “Gotlandia II”

Η Golden Star Ferries προχώρησε στην αγορά του GOTLANDIA II - Το κόστος αγοράς και πότε θα το δούμε στα νερά των Κυκλάδων

Απόλλωνας: Η τελευταία …παράσταση για την Εφραιμίνα (video)

Σάββατο 25 Μαρτίου και η Εφραιμίνα για τελευταία φορά θα παρελάσει μπροστά σε συγγενείς και φίλους στον Απόλλωνα της Νάξου... Από τη νέα σχολική χρονιά ο Απόλλωνας θα έχει κλειστό το δημοτικό του σχολείο (video)