Τρίτη, 8 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΚυκλάδες - Δεσποτικό & Τσιμηντήρι: Ολοκλήρωση και νέα αρχαιολογικά δεδομένα

Κυκλάδες – Δεσποτικό & Τσιμηντήρι: Ολοκλήρωση και νέα αρχαιολογικά δεδομένα

|

Σημαντική πρόοδο έχουν σημειώσει οι εργασίες αναστήλωσης του αρχαϊκού ναού και του εστιατορίου του Ιερού του Απόλλωνα στο Δεσποτικό – Στο προσκήνιο και η νησίδα Τσιμηντήρι

Τη Δευτέρα η ανασκαφική ομάδα του Δεσποτικού στην Αντίπαρο, ξεκινά το αναστηλωτικό έργο που έχει προγραμματίσει για αυτή την περίοδο. Μαζί με τη δημιουργία διαδρομών για τους επισκέπτες, όπως λέει στο Liberal.gr ο επικεφαλής του προγράμματος, αρχαιολόγος Γιάννος Κουράγιος, θα μπορέσουμε του χρόνου να ανοίξουμε τον χώρο για τους επισκέπτες. Που είναι ήδη πολλοί, καθώς αυτό το ακατοίκητο νησί ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με τις σημαντικές αρχαιότητες που βρέθηκαν εκεί, όπως και στη γειτονική νησίδα Τσιμιντήρι, προσελκύει τους επισκέπτες της Πάρου και της Αντιπάρου τα τελευταία καλοκαίρια. Και αυτό αποτελεί μια χαρμόσυνη είδηση για τα δύο νησιά που έχουν τόσο πληγεί τον τελευταίο καιρό, δηλώνει με χαρά ο κ. Κουράγιος

Οι εργασίες αναστήλωσης του αρχαϊκού ναού και του εστιατορίου του Ιερού του Απόλλωνα στο Δεσποτικό, οι οποίες βαίνουν προς την ολοκλήρωσή τους, με το μνημείο να έχει ανακτήσει πλέον σημαντικό μέρος από το αρχικό ύψος του και να δεσπόζει στον χώρο. Ήδη από το Νοέμβριο του 2019 είχαν απομακρυνθεί οι σκαλωσιές από την κιονοστοιχία του εστιατορίου μετά την ολοκλήρωση της αναστήλωσης της. Φέτος, έγιναν εργασίες στο βόρειο και δυτικό τοίχο του ναού που συμπληρώθηκαν με νέους και αρχαίους δόμους, στο θυραίο τοίχο των δωματίων του ναού και στα κατώφλια, στις παραστάδες ναού και εστιατορίου και στους σπονδύλους ναού και εστιατορίου. Τέλος, ένα σημαντικό βήμα επετεύχθη με την τοποθέτηση και προσαρμογή στον θριγκό του ναού πέντε αρχαίων τριγλύφων, δύο αρχαίων και δύο νέων μετοπών.

Ο κ. Κουράγιος αναφέρει πως δεν έχουμε ευρήματα σχετικά με τα αετώματα, και έτσι δεν θα υπάρξει αναστήλωση. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως υπήρχαν, λόγω του ότι εντοπίστηκαν ανθέμια.

Παρά τις δύσκολες συνθήκες, λόγω των περιορισμών που επέβαλε η πανδημία του covid19, πραγματοποιήθηκε και φέτος η συστηματική ανασκαφή της Εφορείας Κυκλάδων στο ιερό του Απόλλωνα στο Δεσποτικό και στο Τσιμηντήρι, υπό τη διεύθυνση του Γιάννου Κουράγιου (ΕΦΑΚΥΚ), με τη συνεργασία των αρχαιολόγων Ίλιας Νταϊφά και Αλεξάνδρας Αλεξανδρίδου (Επικ. Καθηγ. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), και τη συμμετοχή μικρού αριθμού φοιτητών από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Οι εργασίες διήρκησαν 4 εβδομάδες (22/6-17/7/2020), ενώ για ένα μήνα (5/6-4/7/2020) έγιναν και οι αναστηλωτικές εργασίες στο ναό και το εστιατόριο του ιερού του Απόλλωνα. Η πραγματοποίησή τους ήταν δυνατή χάρη στις ευγενικές χορηγίες των: ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ (Θανάσης & Μαρίνα Μαρτίνου), Ίδρυμα Π&Α Κανελλοπούλου, Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, Δήμος Αντιπάρου, Σύλλογος «Φίλοι της Πάρου», Ίδρυμα Ι. Λάτση.

Οι φετινές ανασκαφές, όπως υπογραμμίζει ο Γιάννος Κουράγιος, «επιβεβαίωσαν τις γνώσεις μας πως στο Δεσποτικό και στο Τσιμιντήρι απλωνόταν ένα τεράστιο ιερό. Το Τσιμιντήρι ήταν ενωμένο με ισθμό, αφού το ύψος της θάλασσας ήταν περί τα 2,5 χαμηλότερο. Ένα από τα νέα κτίρια που βρέθηκε είχε διατάσεις 15 επί 15μ, και τα τοιχώματα είχαν φάρδος ενός μέτρου. Πρόκειται μάλλον για μια ισχυρή δεξαμενή, η οποία καταστράφηκε, γιατί έχει μέσα μπάζα.

Κάποιοι συνάδελφοί μου επιμένουν ότι εκεί υπήρχε οικισμός. Προσωπικά λέω πως τα μέχρι τώρα ανασκαφικά δεδομένα δεν μας δείχνουν κάτι τέτοιο. Μάλλον επρόκειτο για ιερό με πολλά βοηθητικά κτίρια. Ας σκεφτούμε πως όποιος ήθελε να πάει στη σημερινή Συρία, στην Αίγυπτο, στη Μακεδονία, θα έπρεπε να κάνει μια στάση διασχίζοντας τις Κυκλάδες, ώστε να κάνει ανεφοδιασμό. Πιστεύω πως το ιερό εκμεταλλευόταν την ιερότητα του χώρου, έδινε προμήθειες (έχουμε βρει πίθους με νερό, λάδι κ.α.) και εισέπραττε φόρους».


Στο Δεσποτικό, σε μικρή απόσταση δυτικά της μάντρας του βοσκού, στο νοτιότερο έως σήμερα διερευνημένο τμήμα της θέσης, εντοπίστηκε τμήμα ορθογώνιου οικοδομήματος μεγάλων διαστάσεων (8,65μ Χ 8,50μ). Είχε υποστεί μεγάλη διατάραξη και οι τοίχοι του είχαν καταρρεύσει στο εσωτερικό του. Ωστόσο με βάση τα σωζόμενα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα μπορούν να διακριθούν τουλάχιστον δύο αρχιτεκτονικές φάσεις του. Κατά την πρωιμότερη φάση είχε σχεδόν τετράγωνη κάτοψη και οριζόταν από τέσσερις τοίχους θεμελιωμένους στο φυσικό βράχο. Στη δεύτερη φάση κατασκευάστηκε μία πιόσχημη, εν είδει προστώου προσθήκη στη βόρεια πλευρά. Η ισχυρή κατασκευή των τοίχων του, το βάθος θεμελίωσης τους έως και 1,85μ, η ανεύρεση κονιάματος και η μικρή ποσότητα ευρημάτων στο εσωτερικό του αποτελούν ισχυρές ενδείξεις για την αναγνώριση του οικοδομήματος ως δεξαμενή, η όταν εγκαταλείφθηκε σταδιακά «μπαζώθηκε» με λίθους, χώμα και άλλα φερτά υλικά.

Αν και η κατασκευή των τοίχων μαρτυρά πως το οικοδόμημα ανεγέρθηκε στους αρχαϊκούς χρόνους, η ανεύρεση κεραμικής διαφορετικής χρονολόγησης υποδεικνύει τη μακρά χρήση του, ίσως και ως την ύστερη αρχαιότητα.


Το μεγαλύτερο τμήμα της ανασκαφικής περιόδου 2020 αφιερώθηκε στην έρευνα στη νησίδα Τσιμηντήρι, η οποία κατά την αρχαιότητα ήταν χώρος στον ισθμό που ένωνε το Δεσποτικό με άλλο χώρο και αποτελούσε μέρος της εκτεταμένης λατρευτικής εγκατάστασης-δορυφόρου του Ιερού του Απόλλωνα. Με το πέρας των 2 εβδομάδων της φετινής έρευνας είχαν εντοπιστεί οκτώ κτήρια που καταλαμβάνουν τη νότια και ανατολική πλευρά του νησιού και κοιτούν προς το υπήνεμο λιμάνι και απέναντι, προς το ιερό. Ένα από αυτά αποτελείται από τουλάχιστον πέντε χώρους, σε έναν από τους οποίους εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός κεραμικής χρηστικής και θραυσμάτων ανάγλυφων πίθων. Τα ευρήματα από το κτίριο, ανάμεσα στα οποία πολλά θραύσματα αρχαϊκών πίθων με εγχάρακτη και εμπίεστη διακόσμηση δίνουν ένα χρονολογικό ορίζοντα χρήσης του από τον 7ο έως τον πρώιμο 5ο αιώνα.

Όλα τα κτήρια στο Τσιμηντήρι έχουν πολύ μεγάλες διαστάσεις και ισχυρή κατασκευή, ενώ φαίνεται να σχετίζονται όλα μεταξύ τους δομικά δημιουργώντας ένα πυκνό οικοδομικό ιστό στην νότια πλευρά της βραχονησίδας που κατά την αρχαιότητα θα αποτελούσε την ΒΑ ακτή του υπήνεμου λιμανιού. Τα κτήρια αυτά πιθανότατα είχαν δημόσιο χαρακτήρα και σχετίζονταν με τη λειτουργία του λιμανιού.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Συνελήφθη η Ειρήνη Μουρτζούκου: Βαρύτατες κατηγορίες για τρεις παιδοκτονίες και απόπειρα δολοφονίας ενήλικης

Καταιγιστικές εξελίξεις στην υπόθεση της Αμαλιάδας – Η 25χρονη κατηγορείται για ανθρωποκτονία κατά συρροή με δόλο και απόπειρα πνιγμού ενήλικης φίλης της

Σεισμός 5 Ρίχτερ ανατολικά της Κρήτης – Αισθητός στο Λασίθι

Σεισμική δόνηση μεγέθους 5 Ρίχτερ σημειώθηκε στις 20:46 το βράδυ της Δευτέρας στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Ζάκρου – Χωρίς αναφορές για ζημιές

“Αιώνιοι” Φοιτητές: Τελευταία ευκαιρία για χιλιάδες παλιούς φοιτητές, έρχεται νέα ρύθμιση

Νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης δίνει τη δυνατότητα σε ενεργούς φοιτητές που δεν ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους να πάρουν το πτυχίο τους έως και σε 3 εξάμηνα – Εκκαθάριση καταλόγων με ανενεργούς φοιτητές

Ο Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος… Άνθρωπος-Ορχήστρα στο Santorini Summer Camp!

Μια ξεχωριστή μουσική εμπειρία για τα παιδιά, με τον πολυτάλαντο δάσκαλο της Χορωδίας και Φιλαρμονικής του Δήμου Θήρας, γεμάτη μελωδία, ρυθμό και χαμόγελα!

Τραγουδώντας την Αγάπη: Μια μαγική μουσική βραδιά στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Τήνου με την Τατιάνα Ζωγράφου

Ο Δήμος Τήνου, το 1ο Δημοτικό και ο Σύλλογος Γονέων συνδιοργάνωσαν μια αξέχαστη εκδήλωση με τραγούδι, συμμετοχή και συγκίνηση, γεμίζοντας το νησί με μουσική και χαμόγελα.

Η Προέδρος του Δ.Σ. Νάξου, Μ. Μάρκου μιλά για τη νέα σύμβαση στέγασης του Πρωτοδικείου (video)

Αναλύει τις λεπτομέρειες της νέας μίσθωσης, τις προκλήσεις της δικαστικής στέγασης και τις προοπτικές για νέο δικαστικό μέγαρο

Ίος SOS: Αντιδράσεις για τη μεγάλη τουριστική επένδυση σε προστατευόμενη ακτή

Περιβαλλοντικές οργανώσεις, κινήσεις πολιτών και το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες προειδοποιούν για τον οριστικό κίνδυνο αλλοίωσης της ταυτότητας του νησιού, καλώντας σε ανατροπή του σημερινού αναπτυξιακού μοντέλου

Ίδρυση Λιμενικού Φυλακίου στην Ανάφη: Ένα πάγιο αίτημα που έγινε πραγματικότητα

Εγκαινιάστηκε το νέο Λιμενικό Φυλάκιο Ανάφης, υπό τη διοίκηση του Λιμεναρχείου Θήρας. Παρόντες εκπρόσωποι τοπικών αρχών και της κυβέρνησης. Σημαντικό βήμα για την ασφάλεια στο Αιγαίο.

Νάξος – Δημοτικό Συμβούλιο: Το θέμα των Κούρων έρχεται (11/07) προς συζήτηση

Σημαντικά θέματα στην ατζέντα: Κούροι, εγκαταλελειμμένα οχήματα, Σχολή Ουρσουλινών, γεωτρήσεις, οικονομικός απολογισμός και άλλα

Νάξος – Δανακός: “Το μυστήριο της γύρης”, μία θεατρική γιορτή για τις μέλισσες

Η παιδική περιβαλλοντική παράσταση της ομάδας The Bee Camp ζωντανεύει τη μαγεία της φύσης και αποκαλύπτει γιατί τα αμύγδαλα… εξαφανίστηκαν, τη Δευτέρα 29 Ιουλίου στη βρύση του Δανακού.

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Τζεφ Μπέζος: After wedding party στη Νάξο με την Λόρεν Σάντσεζ, η «έξυπνη» αγάπη του για το νησί

Μετά τον χλιδάτο γάμο των 48 εκατομμυρίων στη Βενετία, ο ιδρυτής της Amazon και η εκρηκτική σύζυγός του επιλέγουν τη Νάξο για το after wedding ταξίδι τους, επιβεβαιώνοντας την ιδιαίτερη σχέση του δισεκατομμυριούχου με το νησί και τα φιλόδοξα σχέδιά του για το «smart island» των Κυκλάδων.

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Ο Κώστας Μακεδόνας στη Νάξο, μία καλοκαιρινή βραδιά γεμάτη συναίσθημα και τραγούδι

Στις 16 Ιουλίου, το Γυμνάσιο Νάξου υποδέχεται τον Κώστα Μακεδόνα και τη Χριστιάνα Γαλιάτσου σε μια συναυλία με άρωμα Ελλάδας και μελωδίες που μιλούν στην ψυχή

«Όπου Υπάρχει Ελλάδα»: Η Νάξος στο επίκεντρο της πρώτης εκπομπής του Ιουλίου (video)

Η Ευλαμπία Ρέβη και ο Γιώργος Κουρδής ξεκινούν τον Ιούλιο από τη Νάξο – Τοπία, πολιτισμός, προβλήματα και πρόσωπα στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων. (video)

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.

Νέο ξενοδοχείο στο Μπατσί Άνδρου, εγκρίθηκε η προέγκριση οικοδομικής άδειας

Ένα νέο τουριστικό κατάλυμα με ενοικιαζόμενα επιπλωμένα διαμερίσματα θα ανεγερθεί σε οικόπεδο 820 τ.μ. στο Μπατσί.

Νάξος: Ο 11χρονος Παναγιώτης ξεναγεί τουρίστες στα σοκάκια του Φασολά (video)

Ένα παιδί μεγαλώνει μέσα στον πολιτισμό και μεταφέρει με αγάπη και γνώσεις την ιστορία του Φιλοτίου και της γειτονιάς του, σε ξένους επισκέπτες.