Σάββατο, 2 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΚυκλάδες - Δ. Αθανασούλης: "Η πολιτιστική κληρονομιά συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη"

Κυκλάδες – Δ. Αθανασούλης: “Η πολιτιστική κληρονομιά συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη”

|

Ο διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης αποδίδει έμφαση στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου των Κυκλάδων. Αναφέρεται στον «κίνδυνο ανατροπής της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και διατήρησης των βιώσιμων πόρων» που απειλεί ορισμένα νησιά. 

Πόλεις και τόποι διεθνώς έχουν πληγεί από τους φρενήρεις αναπτυξιακούς ρυθμούς. Ο ακραίος συνωστισμός, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η αισθητική απαξίωση γίνονται το άλλο πρόσωπο της τουριστικής επιτυχίας. Καθίσταται σαφές ότι η βιώσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει αυτογνωσία για την αποσαφήνιση της «φέρουσας ικανότητας» ενός τόπου και αυτοπειθαρχία για την τήρηση των ορίων, πέρα από τα οποία η ανάπτυξη συσσωρεύει κόστος στο παρόν και στο μέλλον.

Καθώς η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή δυναμικής ανάπτυξης, ο προσδιορισμός του μέτρου για τη βιώσιμη ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον αναδεικνύεται σε κύριο μέλημα. Η «Καθημερινή» ανοίγει τη συζήτηση για τον στρατηγικό σχεδιασμό που θα μας επιτρέψει να αποφύγουμε τις «παγίδες της ανάπτυξης» και να θέσουμε τους όρους για μια Ελλάδα του μέλλοντος, όπου η πρόοδος δεν θα υπονομεύεται από την άμετρη αναζήτηση του άμεσου κέρδους και το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής θα γίνονται σεβαστά.

Ο διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης αποδίδει έμφαση στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου των Κυκλάδων. Αναφέρεται στον «κίνδυνο ανατροπής της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και διατήρησης των βιώσιμων πόρων» που απειλεί ορισμένα νησιά. Τίτλος του άρθρου; “ Κυκλάδες, μνημεία και τουριστική ανάπτυξη”

Αναλυτικά, αναφέρει: 

“Η τρέχουσα πρόσληψη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως οικονομικού μεγέθους οδηγεί ενίοτε σε μονοσήμαντες προσεγγίσεις. Ετσι, στις Κυκλάδες, κορυφαίο τουριστικό προορισμό, καθώς μουσεία ή αρχαιολογικοί χώροι δεν παρουσιάζουν τον κορεσμό που συναντούμε στη Βενετία ή στο Λούβρο, θα αρκούσαν οι παραδοσιακές πολιτικές αύξησης επισκεπτών. Μνημεία και μουσεία, ενταγμένα στην ανταγωνιστική βιομηχανία της εμπειρίας, μπορούν πράγματι, με βελτίωση των παροχών, υλικών και ψηφιακών, και στοιχειώδες μάρκετινγκ, να εισπράξουν αύξηση ροών επισκεπτών επιβεβαιώνοντας τον ρόλο τους ως αναπτυξιακά εργαλεία.

Ωστόσο, το τοπίο της διαχείρισης του μνημειακού αποθέματος είναι πολύ πιο σύνθετο. Καθώς η σχέση ατόμου και κοινότητας με τα μνημεία είναι δυναμική και εύθραυστη, οι πολιτικές προσέλκυσης κοινού οφείλουν να είναι πολυεπίπεδες και να αποσκοπούν στη διαρκή καλλιέργεια νέων δεσμών ανάμεσα στο μνημείο και στην κοινότητα ή στον κάθε επισκέπτη ξεχωριστά. Περιοδικές εκθέσεις, όπως η «Vanity» στο Μουσείο Μυκόνου και η «Sight» στη Δήλο (συνεργασία με τον οργανισμό ΝΕΟΝ), δοκίμασαν νέα πεδία ανατροφοδότησης του ενδιαφέροντος του κοινού σε έναν τουριστικό προορισμό (Μύκονος) με ειδικά χαρακτηριστικά.

Κάθε νησί απαιτεί εξειδικευμένες παρεμβάσεις. Οριζόντιες δράσεις, όπως οι σωστικές αποκαταστάσεις μνημείων και οι νέες αρχαιολογικές έρευνες, εμπλουτίζουν το κυκλαδικό μνημειακό απόθεμα, ενώ κρίσιμη είναι η συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη των, αντιδημοφιλών ενίοτε, μέτρων διοικητικής προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Το κυκλαδικό τοπίο, δομημένο και αδόμητο, λόγω της μικρής του κλίμακας και της λιτής μορφολογίας του, είναι ιδιαίτερα ευάλωτο. Η ριζική ανατροπή του παραγωγικού μοντέλου στα Κυκλαδονήσια από τον πρωτογενή τομέα στις τουριστικές υπηρεσίες μεταβάλλει άρδην την ιστορική ισορροπία δομημένου και αδόμητου χώρου και απειλεί με μη αναστρέψιμη βλάβη την ίδια την πλουτοπαραγωγική πηγή του κυκλαδικού τουρισμού, που είναι το φυσικό και πολιτισμικό τοπίο.

Στα νησιά με ορατό τον κίνδυνο ανατροπής της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και διατήρησης των βιώσιμων πόρων τους, πέραν του ελέγχου της δόμησης, η αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς συμβάλλει στην ποιοτική μετάπτωση των τουριστικού προϊόντος από έναν, επιθετικό προς το περιβάλλον, εποχικό τουρισμό σε έναν αναβαθμισμένο τουρισμό 12μηνης διάρκειας. Η υλοποιούμενη αναβάθμιση των μουσειακών υποδομών στη Σαντορίνη ή η ανάδειξη του κάστρου Χώρας Μυκόνου, που αναμορφώνει το περιβάλλον της εμβληματικής Παραπορτιανής, σε στενή συνεργασία με τους αντίστοιχους δήμους, εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο.

Στα νησιά με ηπιότερους ρυθμούς τουριστικής εκμετάλλευσης, η πολιτιστική κληρονομιά συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας μουσείων, όπως, ενδεικτικά, στην Κύθνο και στο Κουφονήσι, ή με την αναστήλωση των τοποσήμων τους, όπως η Επισκοπή Σικίνου, έργα που υλοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Στη Νάξο, που τώρα παγιώνεται η τουριστική της φυσιογνωμία, η έμφαση στον ποιοτικό πολιτιστικό τουρισμό, εκτός από τη συστηματική ανάδειξη του μοναδικού δικτύου των βυζαντινών ναών της, δίνεται με την υλοποιούμενη πολυσύνθετη μουσειακή υποδομή της Νησίδας Μουσείων Κάστρου Χώρας Νάξου, όπου η μεσαιωνική ακρόπολη θα φιλοξενεί σε αποκατεστημένα μνημειακά κελύφη τρία θεματικά μουσεία: Κυκλαδικού Πολιτισμού, Αρχαίας Νάξου και Βυζαντινής Ναξίας.

Ο υπερτοπικός χαρακτήρας της Δήλου τονίζεται μέσα από ένα σύνθετο και εκτατικό πρόγραμμα, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, αναστηλώσεις εμβληματικών μνημείων (Μέγας Ναός του Απόλλωνα, Στοά του Φιλίππου, Παλαίστρα του Γρανίτη), αναβαθμίζοντας τον ερειπιώνα μέσα στο ανέγγιχτο κυκλαδικό τοπίο τού ακατοίκητου σήμερα νησιού. Αυτή η μοναδική σύνθεση πολιτιστικού και φυσικού τοπίου σχεδιάζεται να παραμείνει αλώβητη από σύγχρονες κατασκευές υποδομών εξυπηρέτησης, οι οποίες θα αφομοιώνονται αρμονικά στο περιβάλλον. Παράλληλα, η θέσμιση άυλων δράσεων στο νησί, κατά το πρότυπο των Συμποσίων της Δήλου του Κωνσταντίνου Δοξιάδη, αναμένεται να ενισχύσει την οργανική ενσωμάτωση της κληρονομιάς της Δήλου στη σύγχρονη κοινότητα.

Σε κάθε περίπτωση, η πλήρης αξιοποίηση των κυκλαδικών μνημείων προϋποθέτει συμπεριληπτικές πολιτικές και συνέργειες με τις τοπικές κοινωνίες, την κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και σύνθετες δράσεις με την, εξίσου σημαντική, άυλη πολιτιστική κληρονομιά του αρχιπελάγους”.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κωμιακή, 2 Αυγούστου: Από τον καύσωνα στην ομίχλη – Το καλοκαίρι… θυμήθηκε το φθινόπωρο

Ο καιρός «αναποδογύρισε» απότομα στην ορεινή Νάξο – Σκηνικό ομίχλης, 19 βαθμοί και μια ανάρτηση από την Κωμιακή που έγινε viral

Ρεκόρ στο λιμάνι Πάρου: 8.249 επιβάτες και 1.099 οχήματα την 1η Αυγούστου (!!!)

Ο Αύγουστος μπήκε εκρηκτικά για την Πάρο – Ημέρα με τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση του φετινού καλοκαιριού, σύμφωνα με τα στοιχεία του Λιμεναρχείου

Ανάσα για τη ΡΕΔΗΣΕ Σύρου, oριστική διευθέτηση 20ετούς οικονομικής εκκρεμότητας

Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης ανακοίνωσε την οριστική ρύθμιση προστίμων και προσαυξήσεων του ΕΦΚΑ – Διασφαλίζεται η λειτουργία του Δημοτικού Ραδιοφώνου και του οπτικοακουστικού αρχείου

Η Πορτάρα αφύπνισε θεσμούς, αλλά όχι αιρετούς, η ανάρτηση του Στράτου Φουτάκογλου

Οργισμένη αντίδραση από το μέλος της Δημοτικής Κοινότητας Νάξου για την απουσία της πολιτικής ηγεσίας μετά τη βεβήλωση του αρχαιολογικού χώρου – Το “τυχαίο κλικ” που έφερε την ανατροπή

Παγκόσμια ημέρα φάρων 2025: Περιήγηση στη ναυτική κληρονομιά της Ελλάδας

Στις 17 Αυγούστου, πολίτες και επισκέπτες καλούνται να γνωρίσουν από κοντά τη σημασία των φάρων και τη συμβολή των φαροφυλάκων.

Αεροδιακομιδή Φολεγάνδρου: Επίσημες διευκρινίσεις από το ΕΚΑΒ για το χρονικό και τις καθυστερήσεις

Το ΕΚΑΒ απαντά στις καταγγελίες για πολύωρη καθυστέρηση στη μεταφορά ασθενούς – Τι αναφέρει για τα επιχειρησιακά πρωτόκολλα, τον ρόλο της Πολεμικής Αεροπορίας και τις καιρικές συνθήκες

16ο Συνέδριο Συλλόγων Γυναικών Κυκλάδων: Στη Μύκονο ο διάλογος για τη βιωσιμότητα

Πάνω από 100 γυναίκες από όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα συζήτησαν για την αειφορία, την τοπική ταυτότητα και τη συμβολή τους στην τουριστική ανάπτυξη.

Νάξος – Δημοτική Επιτροπή: Συνεδριάζει (05/08), στην ατζέντα, καθαρισμοί ακτών, ναοί και αφαλάτωση στη Σχοινούσα

Τα μέλη της Δημοτικής Επιτροπής Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων θα εξετάσουν σειρά σημαντικών θεμάτων που αφορούν το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και τις υποδομές στα νησιά του Δήμου.

6 νέα πυροσβεστικά οχήματα για τις Κυκλάδες – Παρέμβαση Μονογυιού

Τέσσερα ISUZU 4x4 και δύο υδροφόρα οχήματα ενισχύουν την επιχειρησιακή ικανότητα των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών στις Κυκλάδες.

37 χρόνια “Απεραθίτικα”: Μια έκδοση–σύμβολο για την πολιτιστική ψυχή της Νάξου

Μιχάλης Φραγκίσκος: Αναδρομή στην πρώτη έκδοση του περιοδικού “Απεραθίτικα” (1η Αυγούστου 1988) και φόρος τιμής στους Μανώλη Γλέζο και Κώστα Κατσουρό

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Ο Tom Hanks στη Νάξο: Στιγμές απλότητας, χαμόγελα και μια σέλφι στην Απείρανθο

Ο χολιγουντιανός σταρ επισκέφθηκε τη Νάξο την Τετάρτη 30 Ιουλίου, ανακαλύπτοντας τη μαγεία του Σαγκρίου και της Απειράνθου – Ένα γεύμα, μια σέλφι και πολλές όμορφες αναμνήσεις

Νάξος: Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων βάζει “όρια” στην Πορτάρα, τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων βάζει “όρια” στην Πορτάρα – Τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση - Όταν ο σεβασμός δεν είναι αυτονόητος, η προστασία γίνεται μονόδρομος

Κυκλάδες: Γυρίζουν την πλάτη στα «χρυσά» νησιά, “χαμένη” και η Αμοργός, σταθερή η Νάξος

Υψηλές τιμές και οικονομική πίεση στρέφουν Έλληνες και ξένους σε εναλλακτικούς, οικονομικότερους προορισμούς

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

Hellenic Seaways: Το “HIGHSPEED 4” αντικαθιστά το “HELLENIC HIGHSPEED”, ποιος ο λόγος;

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Κατάπολα – Επιστροφή, σύμφωνα με ανακοίνωση της Hellenic Seaways

Πανελλαδικές 2025: «Πνοή» επιτυχίας για τους μαθητές της Νάξου

Μαθητές και μαθήτριες του φροντιστηρίου «ΠΝΟΗ» στη Νάξο διακρίνονται στις Πανελλαδικές εξετάσεις – Πού πέρασαν και τι βαθμούς συγκέντρωσαν

Η Κέα λέει «όχι» στην τουριστική υπερβολή, το νησί αντέχει μέχρι 1.000 ακόμη κλίνες

Ο Δήμος Κέας ζητά επίσημη απαγόρευση για τα Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα – Στο τραπέζι το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας και της ταυτότητας του νησιού

Έλενα Ξενάκη: Από το Σαγκρί Νάξου στην κορυφή του κόσμου με την Εθνική Πόλο (video)

Η MVP του παγκόσμιου τελικού μιλά με συγκίνηση για το χρυσό μετάλλιο, τις θυσίες, την ομάδα της καρδιάς της και το αίτημα για ένα κολυμβητήριο αποκλειστικά για την Εθνική – Μια Νάξια ψυχή που εμπνέει. (video)

Αυτοδιοικητικές εκλογές: Καταργείται ο δεύτερος γύρος, εκλογές τον Νοέμβριο, Νέο όριο το 42% για εκλογή Δημάρχου

Η κυβέρνηση φέρνει ριζικές αλλαγές στον εκλογικό νόμο για δήμους και περιφέρειες – Τέλος ο δεύτερος γύρος, λιγότεροι υποψήφιοι και αλλαγές στη σταυροδοσία.