Κυριακή, 6 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΙταλία - Γ. Πολυκράτης: Ο «Βοσκός της Νάξου» στο καλλιτεχνικό σύμπαν

Ιταλία – Γ. Πολυκράτης: Ο «Βοσκός της Νάξου» στο καλλιτεχνικό σύμπαν

|

Ο Δημήτρης Νανούρης γράφει για τον Γιωργίτη Πολυκράτη που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή…  

Συμμαθητές του στο θρυλικό Β΄ Γυμνάσιο Αθηνών, στην ευρύτερη περιοχή της Βικτώριας, υπήρξαν ο φιλόσοφος Χρήστος Γιανναράς, ο σκηνοθέτης Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο εικαστικός Αλέκος Φασιανός και ο ηθοποιός Τρύφων Καρατζάς.

Του Δημήτρη Νανούρη (*)

Αναφέρω ενδεικτικά τους πιο ήσυχους, που τρόχιζαν, ωστόσο, στο αγρίλι των μπροστινών θρανίων το ανήσυχο πνεύμα τους. Καίτοι μικρός το δέμας, ο Γιωργίτης –διότι περί του Γιωργίτη πρόκειται ασφαλώς– προτιμούσε τη γαλαρία. Καθόταν πλάι στον ποιητή Λευτέρη Παπαδόπουλο, ο οποίος ανέλαβε να διεκτραγωδήσει αργότερα με τους στίχους του τα κατορθώματα της παρέας.

Μιλάμε για τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’50, όταν η χώρα πάσχιζε να γλυκάνει τις πληγές της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το τσέρκι αυλάκωνε το κατάστρωμα της οδού Φυλής, η Αριστοτέλους φωτιζόταν με ασετυλίνη και οι απάνω ρούγες φλογίζονταν από τις φωτιές τ’ Αϊ-Γιάννη. Τις αυλές των χαμηλών σπιτιών μοιράζονταν πολυπληθείς οικογένειες, οι νοικοκυρές κατάβρεχαν τους χωμάτινους δρόμους για να μη σηκώνεται σκόνη το καλοκαίρι κι ο Γιωργίτης άρπαζε την πέτρα χωρίς ιδιαίτερη σκέψη, τίναζε το χέρι και κατέβαζε την αντικρινή τζαμαρία μόνο και μόνο για να σκάσουν χαμόγελο τα πικρά χειλάκια μιας κάποιας Μαρίας.

Ιδιαζόντως χειροδύναμος και νευρώδης, έριχνε τέσσερα χρόνια την υπόλοιπη τάξη. Ηταν αφοπλιστικά παρορμητικός και το μέχρι αποκοτιάς εκρηκτικό του ταμπεραμέντο τον καθιστούσε επίκεντρο ολόκληρης της γειτονιάς. Ο κατά κόσμον Γιώργος Πολυκράτης γεννήθηκε στ’ Απεράθου της Νάξου το 1931. Ορφάνεψε πολύ νωρίς από πατέρα κι η Μαρία Γλέζου, η μάνα του, ξενιτεύτηκε στην Αθήνα μπας και χορτάσει τα στόματα των τεσσάρων παιδιών της.

_polikratisrd3.jpgΕκείνος ανδρώθηκε στα κακοτράχαλα γκρίφια του χωριού, ασχολούμενος ακούραστα με τη βοσκοσύνη και πάσης φύσεως αγροτικές εργασίες. Κατέφθασε στην πρωτεύουσα περί το ’50. Μαθημένος στην απλοχωριά του νησιού, τον στένευαν αφόρητα τα πετροντούβαρα της σχολικής αίθουσας. Εν ώρα μαθήματος σκάλιζε πάνω σε ακανόνιστα κομμάτια ξύλου τις μορφές συμμαθητών και καθηγητών του. Οι οξυδερκέστεροι απ’ τους τελευταίους τον ώθησαν να γραφτεί στην Καλών Τεχνών.

Λανθάνουσα καλλιτεχνική φλέβα παλλόταν κάτω απ’ το ακατέργαστο ηλιοκαμένο του δέρμα. Τη φέρνει στην επιφάνεια με τη συνδρομή του καθηγητή Μιχάλη Τόμπρου, δίπλα στον οποίο σπουδάζει γλυπτική στην Αθήνα. Το 1962 φεύγει με υποτροφία στη Φλωρεντία, όπου μαζί με τα γλύφανα εντρυφά στη ζωγραφική και τη νωπογραφία. Καθιερώνεται στο εικαστικό σύμπαν της πόλης του Μιχαήλ Αγγελου απ’ την πρώτη του έκθεση το 1964.

Κορυφαίοι Ιταλοί τεχνοκριτικοί βλέπουν στον «Βοσκό της Νάξου», όπως τον αποκαλούν, «ορμή, αυθόρμητη δροσιά και εναργές σφρίγος, συνυφασμένα με τον πιο έντονο μοντερνισμό και βαθείς ήχους από υποφώσκοντα στρώματα πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού».

Η μόνιμη εγκατάστασή του στη Φλωρεντία φαντάζει μονόδρομος. Ακολουθεί λαμπρή καριέρα δεκαετιών με συνεχείς εκθέσεις σε ιταλικές, ελληνικές και λοιπές ευρωπαϊκές πόλεις. Εργα του κοσμούν σιδηροδρομικούς σταθμούς και πλατείες της Ιταλίας και σημαντικά μουσεία ανά την υφήλιο. Είχα την ευλογία να ’ναι ξάδερφος της μάνας μου και να σμίξει αργότερα με πρώτη μου εξαδέλφη από την πλευρά του πατέρα μου. Τον θυμάμαι από μικρό παιδί να συνεπαίρνει τους συνομιλητές του με την ολύμπια σαγήνη και το αχαλίνωτο πάθος του.

Ο Giorgio Polykratis, ο Γιωργίτης για μας τους Απεραθίτες, αναχώρησε για τις επουράνιες παλέτες στα 91 του και κηδεύτηκε στη λατρεμένη του πατρώα γη. Αγγέλοι να θυμιάζουν την ψυχή και την καλλιτεχνική «τρέλα» του. 

(*) Ο Δημήτρης Νανούρης, αρθρογράφος στην “Εφημερίδα των Συντακτών” 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Naxos Summer Camp: Δράση, θάλασσα και παιχνίδι για παιδιά 4–14 ετών, πότε ξεκινάει η 2η περίοδος

Η 2η περίοδος του επιτυχημένου καλοκαιρινού προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει δυναμικά με κολύμβηση, SUP, παιχνίδια στην παραλία, ποδόσφαιρο και δημιουργικές δραστηριότητες

Τα “Αθλητικά Μονοπάτια” ταξιδεύουν στην Αμοργό για 10η χρονιά γεμάτη έμπνευση και κίνηση

Ένα πρότυπο πρόγραμμα άθλησης και μάθησης προσφέρει στα παιδιά της Αμοργού μοναδικές εμπειρίες έως τις 12 Ιουλίου – Με τη στήριξη του Δήμου και τη δωρεά του ΙΣΝ

Νάξος – Τρίποδες: Αναπαράσταση Παραδοσιακού Γάμου, όταν η παράδοση ξαναζωντανεύει (photos)

Με χρώματα, ήχους και συγκίνηση, η Βίβλος τίμησε τα παλιά έθιμα του γάμου, ενώνοντας γενιές και πολιτισμούς στην καρδιά της Νάξου.

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Μ. Βρετανία: «Κοντά σε ιστορική συμφωνία για τα Γλυπτά του Παρθενώνα»

Αναζωπυρώνονται οι ελπίδες για την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα – Ηχηρές φωνές από τη Βρετανία και διεθνή στήριξη στο Parthenon Project

Ιστορική η 4η Ιουλίου για τη Σύρο, συστάθηκε η ΠΑΕ ΕΛΛΑΣ ΣΥΡΟΥ, μπαίνει στη “Super League 2”

Η πρώτη επαγγελματική ομάδα από τις Κυκλάδες είναι γεγονός – Ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων Γιώργος Λεονταρίτης αναλαμβάνει πρόεδρος της νέας ΠΑΕ – Νέα εποχή για το ποδόσφαιρο των νησιών

Γ. Λιγνός: «L’ État, c’est moi», Το κράτος, ο πρωθυπουργός και η ατσαλάκωτη εξουσία

Ο Γιάννης Λιγνός αναλύει πώς η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη θυμίζει απόλυτες μοναρχίες, με αφορμή σκάνδαλα όπως οι υποκλοπές, τα Τέμπη και ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Γυάρος: Παραμένει η απαγόρευση αλιείας εντός 3 ναυτικών μιλίων από τις ακτές

Έως την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τη ζώνη προστασίας της βιοποικιλότητας, συνεχίζει να ισχύει η απαγόρευση κάθε μορφής αλιείας στη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Γυάρο.

Νάξος: Γιορτή Χαράς στον 1ο Δημοτικό Παιδικό Σταθμό, συγχαρητήρια από τον Φώτη Μαυρομμάτη

Παιδικά χαμόγελα, τραγούδια και ενθουσιασμός πλημμύρισαν τη γιορτή του σταθμού – Δημόσια στήριξη από τον Αντιδήμαρχο Παιδείας του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Σίφνος: Ποιοτικός Τουρισμός με σταθερή ανοδική πορεία – Τι δηλώνει η Δήμαρχος Μαρία Ναδάλη (video)

Με φόντο τις θετικές ενδείξεις για τη φετινή σεζόν, η Δήμαρχος Σίφνου μιλά για υποδομές, καθαριότητα, ύδρευση και στοχευμένη τουριστική προβολή που φέρνει καρπούς. (video)

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

Αμολήθηκαν τα θηρία να φάνε ακόμα ένα καπετάνιο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει ξανά στο φως την επικινδυνότητα των λιμανιών και την ανάγκη για θεσμική στήριξη των πλοιάρχων – Όχι άλλο στοχοποίηση των ανθρώπων της θάλασσας

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Ο θρυλικός Σκοπελίτης: Το πλοίο που δεν ξέχασε ποτέ τις Μικρές Κυκλάδες (video)

Από το 1956 μέχρι σήμερα, ο Σκοπελίτης συνεχίζει να συνδέει ζωές και νησιά, με κάθε καιρό και σε κάθε ανάγκη – ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα»

«Τέμπη του Αιγαίου»: Συναγερμός στην ακτοπλοΐα μετά την πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει στο προσκήνιο την κρίσιμη κατάσταση στην ακτοπλοΐα. Καταγγελίες για εξαντλημένα πληρώματα και πίεση χρόνου. Παρέμβαση του Υπουργείου Ναυτιλίας.

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.

Η Σχοινούσα, η Δονούσα και η Ηρακλειά στο φως του ΣΚΑΪ – Εκεί που «υπάρχει Ελλάδα» (video)

Η εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» ταξιδεύει ξανά στις Μικρές Κυκλάδες με ζωντανές εικόνες, ιστορίες ανθρώπων και χρώματα Αιγαίου που συγκινούν.