Το “Phenomenon” περιλαμβάνει δράσεις σε όλη την Ανάφη και διερευνά από το 2015 ερωτήματα σχετικά με την (α)ορατότητα σε σχέση με τη γλώσσα, το φως, την ιστορία και την περιθωριοποίηση – Βραβεύτηκε πρόσφατα με το περίφημο Βραβείο 2018 Montblanc de la Culture Arts Patronage Award για την Ελλάδα – Και τώρα βρίσκεται έως το τέλος του χρόνου στο Παρίσι
Βαδίζοντας στην ελαφρά ανηφόρα για να φτάσω στο Fondation Hippocrene, στο κομψό 16ο διαμέρισμα του Παρισιού, για τα εγκαίνια της έκθεσης «Multitudinous seas», αισθανόμουν υπερηφάνεια. Σπάνια έχουμε την ευκαιρία να δούμε να εξάγεται ένας ελληνικός καλλιτεχνικός θεσμός στο εξωτερικό. Να όμως που η Μπιενάλε της Ανάφης, το Phenomenon, έφυγε για λίγο από τις Κυκλάδες και μετακόμισε στη γαλλική πρωτεύουσα, αποδεικνύοντας ότι η σοβαρή και μεθοδική δουλειά έχει αποτέλεσμα: εδώ και μερικές ημέρες φιλοξενείται στον όμορφο εκθεσιακό χώρο του ιδρύματος, το παλιό ατελιέ του εμβληματικού αρχιτέκτονα Ρομπέρ Μαλέτ – Στίβενς, ένα εικαστικό αφιέρωμα με φρέσκα έργα από ξένους και Ελληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι είχαν συμμετάσχει στην παρθενική διοργάνωση της Ανάφης το 2015 αλλά και εκείνη του 2017.
Το Phenomenon γεννήθηκε χάρη σ’ ένα συλλεκτικό δίδυμο. Ο Ιταλός Πιερτζόρτζιο Πέπε και ο Ιορδάνης Κερενίδης –που κατοικούν μόνιμα στη Γαλλία– αποφάσισαν ότι δεν τους ενδιέφερε απλώς να αγοράζουν τέχνη, αλλά ήθελαν να υποστηρίξουν στην πράξη τόσο τους δημιουργούς όσο και το νησί που αγαπούν. Ετσι, λοιπόν, σκέφτηκαν την ιδέα της έκθεσης που γίνεται ανά διετία, με αναθέσεις νέων έργων, αλλά και την πλήρη «συμμετοχή» των ίδιων των Αναφιωτών στο εγχείρημα. Οι ντόπιοι άνοιξαν τα παλιά σχολεία, τα σπίτια, τα καταστήματά τους, πήραν μέρος σε καλλιτεχνικά πρότζεκτ και αμέσως υιοθέτησαν κυριολεκτικά τις περφόρμανς, τις διαλέξεις, τις προβολές, τις παρουσιάσεις. (Αυτό και αν είναι κυριολεκτικά φαινόμενο, αν σκεφτεί κανείς ότι οι Αθηναίοι έχουν δείξει λιγότερη στοργή για τη σύγχρονη τέχνη.)
Ο Πιερτζόρζιο Πέπε (αριστερά) και ο Ιορδάνης Κερενίδης είναι οι δύο συλλέκτες που ξεκίνησαν τη διοργάνωση της Ανάφης.
Ηταν λοιπόν πολύ συγκινητικό ότι στη βραδιά των εγκαινίων δεν έδωσαν το «παρών» μόνον Ελληνες και ξένοι συμμετέχοντες –Κώστας Μπασάνος, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Λενιώ Κακλέα, Χριστόδουλος Παναγιώτου, Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Χάρις Επαμεινώνδα– αλλά και ορισμένοι από τους Αναφιώτες που ήρθαν στο Παρίσι για να βρεθούν κοντά στους συλλέκτες και τους εικαστικούς. Μαζί ήρθε και η διεθνώς αναγνωρισμένη ανθρωπολόγος Μάργκαρετ Κένα που έχει κάνει σπουδαία έρευνα για το νησί. Η παρουσία όλων αυτών των ανθρώπων αποδεικνύει στην πράξη το σκεπτικό της έκθεσης στο Παρίσι: αντί να ζούμε στο δίπολο κέντρου – περιφέρειας, ο επιμελητής Γκρέγκορι Καστερά αλλά και οι συλλέκτες προτιμούν το αφήγημα των πολλαπλών αυτόνομων πομπών. Η Ανάφη, ο ευρωπαϊκός Νότος μπορεί κάλλιστα να έχει τη δική του οντότητα και όχι να είναι ετερόφωτος καλλιτεχνικά.
Την ίδια άποψη έχει και το Fondation Hippocrene, ένα ιδιωτικό ίδρυμα που έχει σκοπό να ενδυναμώσει το ευρωπαϊκό πνεύμα μεταξύ των νέων ανθρώπων με καλλιτεχνικά εγχειρήματα, που προάγουν τις κοινές αξίες της Γηραιάς Ηπείρου. Τα εγκαίνια τίμησαν με την παρουσία τους ο τέως υπουργός της Γαλλίας και νυν ευρωβουλευτής Αλέν Λαμασούρ, ο διευθυντής του θεσμού FRAC για την ευρύτερη περιοχή του Παρισιού, Ξαβιέ Φραντσέζι, η Σάντρα Τέτζμαν ιδρύτρια του Kadist στο Σαν Φρανσίσκο, το ζεύγος των συλλεκτών Φρανσουάζ και Ζαν Φιλίπ Μπιγιαράν.
Πληροφοριες για την έκθεση
Έκθεση: Δευτέρα 15 Οκτωβρίου – 16 Δεκεμβρίου 2018
Τρίτη με Σάββατο: 2μ.μ – 7μ.μ., ανοιχτά Κυριακή 21 Οκτωβρίου και 16 Δεκεμβρίου Ελεύθερη είσοδος
Εγκαίνεια Τύπου: 21 Σεπτεμβρίου στις 10π.μ.
Εγκαίνια κοινού: Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 7μ.μ. – 9.30 μ.μ. με τους επιμελητές, καλλιτέχνες και θεωρητικούς, ως μέρος του VIP προγράμματος της FIAC.
Fondation Hippocrène
12, rue Mallet-Stevens
75016 Paris, France
www.fondationhippocrene.
eu www.phenomenon.fr
Με τη συμμετοχή των Ignasi Aballí, Kostas Bassanos, Alejandro Cesarco, Daniel Gustav Cramer, Théodora Domenech, Detanico/Lain, Haris Epaminonda, Paul Feigelfeld, iLiana Fokianaki, Dora García, Mario García Torres, Kostas Ioannidis, Lenio Kaklea, Margaret Kenna, Chrysanthi Koumianaki, Julien Nédélec, Emilie Notéris, Christodoulos Panayiotou, Nina Papaconstantinou, Jonas Staal και Wendy Tronrud. Επιμέλεια Grégory Castéra, Iordanis Kerenidis και Piergiorgio Pepe
Πληροφορίες στην ιστοσελίδα phenomenon.fr
Επιμέλεια άρθρου: Εφημερίδα Καθημερινή