Η Ανάφη με την αρωγή εθελοντών και μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου του νησιού έχει ετοιμαστεί για τις εορτές των Χριστουγέννων (φωτο)
Χριστούγεννα στην Ανάφη…όπως και τότε. Που τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες ψήνονταν στα φουρνιά, τους τεράστιους φούρνους της Ανάφης που κάθε αγροτόσπιτο- κατοικιά είχε μα και σπίτι στο Χωριό. Και η μυρωδιά από τα αρωματικά φρύγανα, ελλείψει ξύλου που καίγονταν, απλώνονταν ήσυχα από τους παγωμένους αέρηδες σ’ ολόκληρο το νησί, έρημο σήμερα το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών, μιας και οι Αναφαίοι κάτοικοι προτιμούν πλέον τα Χριστούγεννα να εξορμούν στην Αθήνα ή σε τόπους άλλους μακρινούς όπως οι περισσότεροι Κυκλαδίτες άλλωστε, κουρασμένοι από τον κάματο του καλοκαιριού. Αγρότες και κτηνοτρόφοι τότε…περισσότερο ξενοδόχοι και εστιάτορες τώρα.
Κατσικάκι ντόπιο τότε, που είναι και σήμερα το κύριο κρέας του νησιού… κοκορόζουμο παραδοσιακό…κοφτό κοπανισμένο στο γουδί σιτάρι, βρασμένο με τζωνάρι (παστό χοιρινό φυλαγμένο από τα χοιροσφάγια του Νοέμβρη)…λουκάνικα με ξύδι στον αέρα καπνισμένα με πολλά μπαχαρικά… ανεβατούς λουκουμάδες που φουσκώνανε αποβραδίς την παραμονή της Πρωτοχρονιάς για να ανεβαίνει το σπίτι σαν το ζυμάρι…δίπλες και ξεροτήγανα με σησάμι και μέλι που είχε πάντα μπόλικο το νησί, ψωμί με ζάχαρη αλειμμένο με λαρδί από το χοίρο που φυλάσσανε όλη τη χρονιά σε πήλινα κιουπιά αντί για λάδι…Και οι παρέες των μεγάλων να γυρίζουνε όλο το Χωριό για να πούνε τα κάλαντα, με τσαμπούνα τα πρωτοχρονιάτικα και κλαρίνο τα Χριστουγεννιάτικα ή μήπως το αντίστροφο ; Αφήνοντας πάντα τελευταίο το σπίτι που είχε να τους φιλέψει περισσότερο, για να φάνε και να πιούνε στην υγειά των νοικοκυραίων. Και αγριασκέλα (αγριοκρεμμύδα) απαραιτήτως πεντάφυλλη για όποιον έκανε το ποδαρικό.
Τι κι αν κάποια έθιμα χαθήκανε στην πορεία…τι κι αν οι νοικοκυρές δε βάζουνε πια νερό αποβραδίς έξω να το βλέπουνε τα άστρα ή πέτρα γερή κάτω απ’ το κρεββάτι για καλοτυχία…τι κι αν το λαρδί έγινε βούτυρο…Χριστούγεννα έρχονται και το νησί φοράει τα καλά του!
Ολόφωτο όλο το χρόνο σαν Χριστουγεννιάτικο δέντρο από μόνο του, με τα λαμπιόνια του τυλιγμένο από το Γιαλό μέχρι την κορυφή του πυραμιδωτού Χωριού, το Κάστρο και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, όσοι πηγαινοέρχεστε νύχτα έτσι θα το δείτε. Μα τώρα ένα παραπάνω. Φωταγωγημένοι μύλοι, οι λιγοστοί του νησιού, μια λιτή ξύλινη φάτνη, ένα δέντρο στην κεντρική πλατεία του Αγίου Νικολάου, που πρόσφατα ανήμερα της γιορτής του πολιούχου Αγίου, έγινε παραδοσιακό γλέντι από τον Πολιτιστικό Σύλλογο. Κι ένα καράβι στο λιμάνι. Φημισμένος ψαρότοπος οι θάλασσες γύρω τριγύρω και μια βάρκα μικρή στολισμένη για το καλό της ψαροχρονιάς. Για να τη βλέπουν οι ταξιδιώτες, οι Κασοκαρπάθιοι που περνάνε καμιά φορά με το Πρέβελις, το πλοίο της άγονης γραμμής.
Τι κι αν απέμειναν λίγοι στην Ανάφη; Είναι Χριστούγεννα και τα φουρνιά ίσως ανάψουν πάλι…
Χρονιά πολλά σε όλους και ειδικά στους ακρίτες τούτους των Κυκλάδων.
Υπατία
Ευχαριστούμε τη Μαρία Συρίγου για τις φωτογραφίες και τους Κωνσταντίνο Χάλαρη, Μαργαρίτα Κολυδά για την αναδρομή στα έθιμα των παλιών.
