Για συζητήσεις μεταξύ του Μουσείου Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη (Kunsthistorisches Museum) και του Μουσείου Ακρόπολης, που αποσκοπούν στην επιστροφή δύο θραυσμάτων του Παρθενώνα στην Ελλάδα, έκανε λόγο ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες έπειτα από συνάντηση με τον Ελληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια.
Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, ο κ. Σάλενμπεργκ δήλωσε «πολύ ικανοποιημένος» για το γεγονός ότι μεταξύ των δύο μουσείων διεξάγονται «τεχνικές συζητήσεις», οι οποίες αφορούν «αμοιβαίους δανεισμούς» που περιλαμβάνουν δύο θραύσματα από τη βόρεια ζωφόρο του Παρθενώνα, που βρίσκονται στη Βιέννη. «Είμαι πολύ αισιόδοξος», συμπλήρωσε, «ότι οι συνομιλίες μπορούν να προχωρήσουν πολύ γρήγορα και ότι τα Μάρμαρα θα εκτεθούν στην Αθήνα».
Από τη μεριά του ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Δένδιας, αφού σημείωσε ότι στη συνάντησή του με τον κ. Σάλενμπεργκ συζητήθηκαν τρόποι καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, εξέφρασε «βαθιά ικανοποίηση» για την ανακοίνωση του ομολόγου του σχετικά με τα δύο θραύσματα της Βιέννης.
«Πρέπει να πω ότι αυτό θα προστεθεί σε μια σειρά χειρονομιών υψηλού συμβολισμού, που ίσως δημιουργήσουν ένα θετικό momentum», είπε ο κ. Δένδιας, αναφερόμενος κατόπιν στην πρόσφατη επανένωση του θραύσματος Fagan τον Ιούνιο του 2022 από τη Σικελία και των τριών θραυσμάτων που ήρθαν τον περασμένο Μάρτιο στην Αθήνα από το Βατικανό. «Αυτό για εμάς έχει τεράστια σημασία», συνέχισε ο υπουργός. «Και, επίσης», πρόσθεσε, «πέραν τούτου πιστεύουμε ότι έχουμε δημιουργήσει ήδη μια δυναμική την οποία θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε στις συζητήσεις μας στο Λονδίνο, τις οποίες ελπίζω ότι θα μπορέσω τελικά να διεξάγω με επιτυχία».
Ελληνικό αίτημα
Ενώ, ωστόσο, στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου έγινε λόγος για «αμοιβαίους δανεισμούς» μεταξύ του Kunsthistorisches Museum και του Μουσείου Ακρόπολης, οι πληροφορίες από την Ελλάδα δεν συγκλίνουν ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση. «Οσον αφορά το Μουσείο Ακρόπολης ακολουθήθηκε η ίδια τακτική με τη Σικελία και το Βατικανό. Δηλαδή, αίτημα επανένωσης των θραυσμάτων για πάντα στο Μουσείο Ακρόπολης, χωρίς όρους δανεισμού», δήλωσε στην «Καθημερινή» ο διευθυντής του μουσείου, Νίκος Σταμπολίδης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ελληνικό αίτημα προς το Kunsthistorisches Museum φαίνεται να διατυπώθηκε μετά την ανακοίνωση του Πάπα Φραγκίσκου τον περασμένο Δεκέμβριο ότι θα «δωρίσει» στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο τρία θραύσματα του Παρθενώνα που βρίσκονταν στα μουσεία του Βατικανού. Το αυστριακό μουσείο δεν έχει, προς το παρόν, στείλει κάποια γραπτή απάντηση στο ελληνικό αίτημα.
Ωστόσο, έπειτα από επικοινωνία της «Κ» με το γραφείο τύπου του ιδρύματος, η επικεφαλής του, Νίνα Άουινγκερ, δήλωσε: «Το Kunsthistorisches Museum της Βιέννης βρίσκεται σε επαφή με το Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα και με τον γενικό διευθυντή του, καθηγητή Νικόλαο Σταμπολίδη. Το περιεχόμενο των συνομιλιών [που γίνονται] με αμοιβαία κατανόηση (in mutual appreciation) περιλαμβάνει αντικείμενα δανεισμού μεταξύ των δύο μουσείων, τα οποία δεν περιορίζονται μόνο στα θραύσματα από τον Παρθενώνα».
Τα θραύσματα
Το πρώτο θραύσμα απεικονίζει δύο αντικριστούς «θαλλοφόρους», δηλαδή δύο ηλικιωμένους άνδρες που ως επιφανείς πολίτες της Αθήνας συμμετείχαν στην πομπή των Μεγάλων Παναθηναίων κρατώντας στο χέρι τους κλαδί ελιάς, ενώ το δεύτερο, ελαφρώς μεγαλύτερο, θραύσμα απεικονίζει δύο νεαρούς ιππείς και την κεφαλή ενός αλόγου.
Σχετικά με την προέλευσή τους, το Μουσείο της Βιέννης αναφέρει κατ’ αρχήν τον βομβαρδισμό του Παρθενώνα από τον Μοροζίνι το 1687 και σημειώνει ότι τα δύο θραύσματα ανήκαν στον αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο, στον οποίο είχαν περάσει μέσω διαθήκης του μαρκησίου Τομάσο ντέλι Ομπίτσι, που με τη σειρά του τα διατηρούσε στη συλλογή του στο κάστρο Κατάχο, στην Πάδοβα.
