Ομιλία του βουλευτή Κυκλάδων Νίκου Συρμαλένιου στην Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής – Πρόταση ειδικής μελέτης για τα προβλήματα του υπερτουρισμού που παρουσιάζονται (κυρίως) στην Σαντορίνη και την Μύκονο
H Σαντορίνη και η Μύκονος θα πρέπει να αποτελέσουν ένα ειδικό «case study», μια ειδική περίπτωση μελέτης, όπου επειδή ακριβώς αποτελούν δύο από τους δημοφιλέστερους παγκόσμιους τουριστικούς προορισμούς και θα πρέπει να υπάρξει μια μόνιμη Διυπουργική Επιτροπή, που θα μπορεί, πολύ πιο αποτελεσματικά και πολύ πιο γρήγορα, να επιλύει προβλήματα τα οποία παρουσιάζονται σε αυτές τις περιοχές. Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος μιλώντας στην Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής, με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Διαπιστώσεις, δράσεις και προτάσεις, με στόχο τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στα νησιά των Κυκλάδων. Η περίπτωση της Σαντορίνης και της Μυκόνου».
Όπως ανέφερε ο Ν. Συρμαλένιος, η μελέτη της Σαντορίνης και της Μυκόνου μπορεί να αποτελέσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα και για άλλες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας. Όπως τόνισε: «Έχει χρεωθεί ο Αναπληρωτής Υπουργός Ναυτιλίας, κ. Σαντορινιός, να το ξεκινήσει το θέμα, τον πιέζουμε και εμείς και πιστεύω ότι οσονούπω θα ξεκινήσει με αυτήν την υπόθεση γιατί, πράγματι, τα προβλήματα οδικής ασφάλειας είναι πολύ σοβαρά και κρίσιμα».
Επεσήμανε ότι υπάρχουν και πάρα πολλά άλλα προβλήματα στα αναπτυγμένα τουριστικά νησιά, τα οποία συμπλέκονται με το θέμα, έχουν αλληλοεξάρτηση με το θέμα της οδικής ασφάλειας. «Εάν θα έβαζα εγώ ένα τίτλο για το πώς μπορούμε να ξεκινάμε να επιλύουμε προβλήματα, θα ήταν «χωροταξικός σχεδιασμός και φέρουσα ικανότητα». Αυτά τα δύο ζητήματα είναι ελλειμματικά για πολλά χρόνια τώρα. Υπάρχουν, βέβαια, κάποια προεδρικά διατάγματα τα οποία καθορίζουν, π.χ. ζώνες οικιστικού ελέγχου, αλλά είναι ανεπαρκή για να καθορίσουν ακριβώς τις χρήσεις γης και τις δραστηριότητες που πρέπει να υπάρχουν σε αυτές τις χρήσεις.
Έλεγε ο Δήμαρχος Μυκόνου ότι κατά μήκος του οδικού δικτύου έχουν αναπτυχθεί εμπορικές δραστηριότητες, πολύ μικρά ή μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα. Εγώ είχα την πληροφορία ότι μερικά από αυτά έχουν οικοδομηθεί παράνομα. Ολόκληρο εμπορικό κέντρο να είναι παράνομο, να είναι αυθαίρετο, είναι εντυπωσιακό και σε ένα νησί που δεν είναι στην άκρη του κόσμου, είναι στο κέντρο της προσοχής.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επικαιροποιήσουμε το θεσμικό πλαίσιο για έναν τοπικό χωρικό σχεδιασμό, που έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να επικαιροποιείται διαρκώς, διότι δεν είναι στάσιμα τα πράγματα. Υπάρχει μια δυναμική και αυτήν τη δυναμική θα πρέπει να την ενσωματώνει η κάθε τοπική αρχή.
Σίγουρα, η φέρουσα ικανότητα έχει ξεπεραστεί προ πολλού. Ο Δήμαρχος Σαντορίνης έχει βγει δημόσια και το έχει αναφέρει, με πολλές ανακοινώσεις του και συναγωνίζεται τη δήμαρχο Βαρκελώνης, όπου και εκεί αντιμετωπίζουν τέτοια ζητήματα. Όταν έχουμε, λοιπόν, μια υπερκάλυψη της φέρουσας ικανότητας σε όλους τους τομείς και στο θέμα των οχημάτων και του οδικού δικτύου, είναι προφανές ότι καμία αρχή δεν μπορεί να ελέγξει τίποτα ή, στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να ελέγξει ελλειμματικά την κατάσταση, έτσι ώστε να αποφεύγονται τα ατυχήματα και όλες οι άλλες δυσάρεστες και τραγικές πολλές φορές επιπτώσεις που υπάρχουν.
Γι’ αυτό θα έλεγα ότι όλα ξεκινάνε και τελειώνουν από αυτό που λέμε Πολιτεία με τα τρία επίπεδα: κράτος, περιφέρεια και πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία για να υπάρχει ένας σχεδιασμός ο οποίος θα κατανέμει τις αρμοδιότητες μεταξύ των διαφόρων επιπέδων, αλλά θα πρέπει, προφανώς, να ξεκινάει από τα κάτω προς τα πάνω, γιατί το κάθε κράτος δεν μπορεί να ξέρει τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν σε κάθε συγκεκριμένη περιοχή.
Επομένως, ο δήμος, εκ των πραγμάτων, αποκτά ένα πολύ μεγάλο βάρος στο τι θα γίνει. Αποκτά μεγάλο βάρος και στο πώς θα είναι το οδικό δίκτυο αλλά και αν θα υπάρχει σήμανση, φωτισμός, αν θα συντηρείται το οδικό δίκτυο ή δεν θα συντηρείται.
Βεβαίως, υπάρχει το επαρχιακό, υπάρχει και το δημοτικό οδικό δίκτυο, δηλαδή, το επαρχιακό ανήκει στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας, το δημοτικό, ανήκει στην αρμοδιότητα του Δήμου, που είναι μέσα στον αστικό χώρο. Γι’ αυτό ακριβώς και χρειάζεται η συνεργασία κι από κει και πέρα, οπωσδήποτε οι αποφάσεις πρέπει να είναι κοινές. Είχα ακούσει για παράδειγμα, σε σχέση με τον αριθμό των οχημάτων, τα οχήματα και οι άδειες τους δίνονται εν μέρει από το Δήμο και εν μέρει από τον ΕΟΤ.
Για παράδειγμα, στον ΕΟΤ της Σύρου είχαν διαβεβαίωση ότι εμείς δίνουμε άδειες, αλλά δεν έχει έρθει ο Δήμος, να μας πει ότι δεν θέλουμε άλλες άδειες. Υπάρχει αυτός ο αντίλογος από πλευράς των υπηρεσιών του ΕΟΤ, δεν ξέρω εάν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, πράγμα όμως που σημαίνει ότι ο ρόλος ειδικά της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης είναι πάρα πολύ βαρύνων σε αυτήν την υπόθεση, διότι έχουν ξεπεραστεί όλα τα όρια, ειδικότερα στο θέμα της πληθώρας των ενοικιαζόμενων οχημάτων.
Τέλος, το θέμα της αστυνόμευσης, προφανώς είναι πάρα πολύ σημαντικό, αλλά από την άλλη πλευρά, πρέπει όλοι να αντιλαμβανόμαστε ότι όσες εκκλήσεις και να γίνονται, που είναι σωστές και δίκαιες, δεν μπορεί αυτό το κράτος που λέγεται Ελλάδα, μέχρι αυτή τη στιγμή, να ανταποκριθεί σε όλες τις ανάγκες που υπάρχουν, όσο και εάν γίνεται ενίσχυση τους καλοκαιρινούς μήνες. Διότι και στη Μύκονο και στην Σαντορίνη δεν επαρκούν ούτε 50, ούτε 100 Αστυνομικοί, πρέπει να έχεις, να πω από 500, τουλάχιστον, για να μπορέσεις να πει κανείς ότι μπορεί να βοηθήσει, μόνο τα αεροδρόμια απασχολούν ένα πολύ μεγάλο αριθμό Αστυνομικών. Δεν υπάρχει δυνατότητα.
Δεν ξέρω εάν μπορεί να καταλήξει μια πρόταση της Επιτροπής, να υπάρξει δημοτική τροχαία, όπως λέμε δημοτική αστυνομία και δημοτική τροχαία, έτσι ώστε ένα μέρος, φυσικά με τους αντίστοιχους πόρους που θα πρέπει να μεταφερθούν για να μη ρίχνουμε όλα τα βάρη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και είναι σωστό αυτό το οποίο είπε ο Δήμαρχος, ότι χρηματοδοτεί δημοσίους υπαλλήλους για στέγαση, κυρίως στη Μύκονο και άλλοι Δήμοι σε μικρότερο βαθμό. Νομίζω, καλώς αναπτύχθηκε αυτός ο προβληματισμός, η Επιτροπή θα μαζέψει όλα αυτά τα στοιχεία και το θέμα είναι πώς αυτά όλα θα μετουσιωθούν σε πράξη και σε συγκεκριμένα αποτελέσματα».