Το μήνυμα του Επάρχου Νάξου, Μικρών Κυκλάδων και Αμοργού, Ιωάννη Μαργαρίτη, με την ευκαιρία του Εορτασμού της Εθνικής Επετείου – Ο παραλληλισμός και ο Σεφέρης
«Ήταν ωραία η Νάξος τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες, το γκρι χώμα και οι ασπάλαθοι…
Γαλήνη.
Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ χαμένη στου μυαλού τα αυλάκια… το βράδυ βρήκα την περικοπή.
Τον έδεσαν χειροπόδαρα, μας λέει, τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν… απάνω στους αγκαθερούς ασπαλάθους…»
Του Ιωάννη Μαργαρίτη (*)
Παραμονή της 25ης Μαρτίου 2022 και τα κοσμοϊστορικά γεγονότα που βιώνουμε ως πολίτες του πλανητικού χωριού μας δεν μπορούν να μας αφήσουν ούτε αδιάφορους ούτε ασυγκίνητους. Γιατί ως Έλληνες έχουμε δώσει σημαντικούς αγώνες για την ελευθερία, την ανεξαρτησία, τη δημοκρατία και το αποτύπωμα τους στο DNA μας παραμένει ανεξίτηλο.
Οι συσχετισμοί του τότε με το σήμερα αναπόφευκτοι καθώς ένας λαός τολμά και υψώνει το ανάστημα του διεκδικώντας με απαράμιλλο θάρρος και αυτοθυσία όσα δικαιωματικά του ανήκουν. Την Λευτεριά, την Δημοκρατία, την Ανεξαρτησία και το δικαίωμα του στην Αυτοδιάθεση. Απέναντι του στέκει, όπως και τότε, μια πανίσχυρη οικονομικά και στρατιωτικά αυτοκρατορία με επικεφαλής έναν Τύραννο. Γιατί όσο κι αν ευαγγελίζεται τη δημοκρατία και την ελευθερία ο σύγχρονος διάδοχος του Στάλιν και του Ντούτσε τόσο τον διαψεύδουν οι αναίσχυντες πράξεις του εντός και εκτός των ρωσικών τειχών. Όπως εκείνοι διεκδικούσαν με σίδερο και φωτιά τον «απαραίτητο ζωτικό χώρο» (Lebensraum) έτσι και ο σύγχρονος πίθηκος τους «ρεκάζει» πως θα αναστήσει «περασμένα μεγαλεία»
. Βρίσκει μάλιστα στην προσπάθεια του αυτή και επίδοξους μιμητές, τους οσμανλήδες ισλαμιστές με τον Σουλτάνο τους που καραδοκούν και εποφθαλμιούν την ανασύσταση της πάλαι ποτέ οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η συνθήκη της Λωζάνης, η «παραχώρηση» της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα, η ανεξάρτητη Κύπρος, τα νησιά του Αιγαίου, όλα αυτά «αδικούν», «απειλούν» και «ζημιώνουν» τους «πεφιλημένους» μας γείτονες – άρα «πρέπει» οι συνθήκες να ανατραπούν και οι περιοχές να γυρίσουν στη μαμά Τουρκία. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς Κάλχας ή Τειρεσίας για να μαντέψει, να ψυχανεμιστεί πως ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ιδανική συνθήκη για τη βαλιδέ σουλτάν η οποία αυτή τη στιγμή μετρά στάσεις, αντιδράσεις, συσχετισμούς και δυνάμεις… Δυστυχώς, η Μεγάλη της Βίας Σχολή όχι μόνο δεν έκλεισε ποτέ τις πόρτες της, αλλά συνεχίζει τα εγκύκλια μαθήματα της παράγοντας λαμπρούς διπλωματούχους των απάνθρωπων διδαχών της.
Αποτελεί κοινό τόπο ότι η Ιστορία διδάσκει όσους είναι πρόθυμοι να διδαχτούν, διαφωτίζει όσους την προσεγγίζουν με διάθεση να διαφωτιστούν και παραδειγματίζει όσους είναι έτοιμοι να κατανοήσουν τα πολύτιμα παραδείγματα-μαθήματα της. Και το λέω αυτό γιατί ποιος θα φανταζόταν όταν γκρεμίζονταν μέσα σε πολυαίματον ερειπιώνα οι φασισμοί και οι ναζισμοί ότι θα αναβίωναν μέσα από τη μιαρή τέφρα τους 80 χρόνια μετά… Δεν διδαχτήκαμε ίσως τι στοιχίζουν και τι σημαίνουν αυτοί οι «-ισμοί» κυρίως όταν η ανθρωπότητα στέκει αδρανής, αναποφάσιστη και μουδιασμένη απέναντι τους.
Ο νους μου πάλι πάει στο ποίημα (**) του Σεφέρη:
«Και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι» έτσι στον κάτω κόσμο πλήρωνε τα κρίματα του ο Παμφύλιος Αρδιαίος ο πανάθλιος τύραννος.» Αναπόφευκτη, ανελέητη και κοινή η μοίρα όλων των επί γης τυράννων. Το πεπρωμένο τους η Πτώση και αυτό αποτελεί και τη δική μου ευχή, η ταχεία πτώση γιατί όπως έλεγε ο ελεγειακός ποιητής Φωκυλίδης «αρχόμενον το κακόν κόπτειν». Είναι ακόμη ώρα να «κόψουμε» το κακό, πριν οι παμφάγοι «αυτοκρατορικοί» Μολώχ προκαλέσουν όχι ελεγείες αλλά μοιρολόγια ατέλειωτα.
(*) Το μήνυμα του Επάρχου Νάξου, Μικρών Κυκλάδων και Αμοργού, Ιωάννη Μαργαρίτη με την ευκαιρία της αυριανής Εθνικής Επετείου και του εορτασμού του Ευαγγελισμού…
(**) «Επί Ασπαλάθων…» Το τελευταίο ποίημα του Νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη και δημοσιεύτηκε στο Βήμα (23-9-71) τρεις μέρες μετά το θάνατό του στην περίοδο της δικτατορίας. Το ποίημα βασίζεται σε μια περικοπή του Πλάτωνα (Πολιτεία 614 κ.ε.) πον αναφέρεται στη μεταθανάτια τιμωρία των αδίκων και ιδιαίτερα του Αρδιαίου. Αφορμή για τη γραφή του στάθηκε μια επίσκεψη του ποιητή, την ημέρα του Ευαγγελισμού, στο θεσπέσιο Σούνιο.