Τρίτη, 20 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΠολιτικήΚυκλάδες - Μανιός: Κοιτώντας το παρελθόν με τα μάτια στραμμένα στο μέλλον

Κυκλάδες – Μανιός: Κοιτώντας το παρελθόν με τα μάτια στραμμένα στο μέλλον

|

Άρθρο του πρώην βουλευτή Κυκλάδων, Νίκου Μανιού στην εφημερίδα “Αυγή της Κυριακής” την 20η Ιουλίου 2020, με τίτλο “Κοιτώντας το παρελθόν με τα μάτια στραμμένα στο μέλλον”.

Τέσσερις δεκαετίες τώρα, ο νεοφιλελευθερισμός που κυριαρχεί κι έχει ανάγκη τον περιορισμό κοινωνικών και ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων για να πραγματοποιήσει το όραμά του -τον υπερπλουτισμό των ελίτ και τη φτωχοποίηση του κόσμου- ενισχύει και στη χώρα μας τα οράματα των νοσταλγών του δόγματος του «εχθρού λαού», των εποχών του ελέγχου

Του Νίκου Μανιού*

Ας μιλήσουμε λοιπόν ξανά για τη μακρινή (;) Μεταπολίτευση.

Ολόκληρα 46 χρόνια πέρασαν κι αυτή η ήπια, σχεδόν βελούδινη, λέξη περιέχει και περιγράφει την πολυσήμαντη βαθιά κοινωνική δυναμική που γαλουχήθηκε επί χρόνια, που υψωνόταν μέρα τη μέρα τρομερή, ιδίως τα τελευταία χρόνια της χούντας (1972-1974) «αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις» όπως λέει ο ποιητής μας.

Γιατί, τι ήταν η χούντα;

Μια βιτρίνα, μια γελοιωδέστατη στολή με κουμπιά κουμπωμένα, που έσερνε πίσω της σιδερόφρακτα συμφέροντα χωρίς ψυχή, ένας Σκαλούμπακας που νομίζει ότι ζει, ότι χειραγωγεί την κοινωνία, απλώνοντας την μπουγάδα των βασανιστηρίων και του θανάτου.

Αλλά η κοινωνία δεν είναι το σακάκι του πλούτου.

Ίσως η ονειροφαντασία του αυταρχισμού, η ανατριχιαστική προσδοκία του να είναι η κοινωνία άδειο κουτί -υποδοχέας εντολών, απαγορεύσεων και προγραμματισμών-, αλλά αυτό δεν συνέβη και δεν μπορούσε να συμβεί σ’ αυτή την πολύπαθη, ματοβαμμένη και υποψιασμένη ελληνική κοινωνία που γνώρισε όλα τα βάσανα του κόσμου στο πετσί της.

Δεν θα μιλήσω για μας που αντισταθήκαμε δραστήρια στη στρατιωτική δικτατορία, θα μιλήσω όμως για τις φυλακές και τις εξορίες που δεν ήταν μόνο σπουδαστήρια γνώσης. Εκεί ήταν που, φιλτραρισμένα στα μεγάλα κύματα του κοινωνικού σώματος, έφταναν τα μεγάλα δεδομένα, τα big data που λένε σήμερα.

Εκεί κατανοούσαμε τις αντιθετικές πορείες της κοινωνίας από τη μία και των δικτατόρων από την άλλη. Πολύ νωρίς νιώσαμε ότι σύντομα θα δούμε την κατάρρευσή τους, γνωρίζοντας ταυτόχρονα πως φτάναμε στο δύσβατο μονοπάτι του αίματος που αυτοί θα τραβούσαν.

Γελοίοι, επικίνδυνοι ηλίθιοι

Τα συμβάντα από τη μεριά τους:

Η γελοία προσπάθεια «φιλευλευθεροποίησης» του καθεστώτος, όπως την πρόβαλαν ξεφτιλισμένα πρόσωπα πρώην πολιτικών.

– Η αμνηστία ως πράξη δήθεν γενναιόφρονης ισχύος.

– Η άδεια για εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους και σύντομα οι διώξεις στους φοιτητές που είχαν δημιουργήσει μαζικό φοιτητικό κίνημα.

– Τα τανκς στο Πολυτεχνείο, οι νεκροί, οι διώξεις (ενώ κατέρρεαν, νόμιζαν πως θα μαζέψουν τα ασυμμάζευτα). Το πραξικόπημα του Ιωαννίδη στις 25.11.73, που ανέτρεψε τον Γ. Παπαδόπουλο. Ξανάνοιξαν οι τόποι εξορίας. Το πραξικόπημα Σαμψών στην Κύπρο, η τουρκική εισβολή, η προδοσία, το αίμα, η de facto διχοτόμηση του νησιού.

– Και το τελευταίο γελοίο: η επιστράτευση.

Αυτοί ήταν: γελοίοι, επικίνδυνοι ηλίθιοι.

Τα συμβάντα από τη μεριά της κοινωνίας:

– Καθημερινά ο κόσμος κατανοούσε τη δίκη του δυναμική, γινόταν βασική του ανάγκη να εκδηλωθεί, δεν ήθελε να λείπει απ’ αυτό που οι μαζικές, πια, πρωτοπορίες εξέφραζαν.

– Ο τόπος έβραζε.

– Οι αντιδικτατορικές οργανώσεις, δημοκρατικές, σοσιαλιστικές, κομμουνιστικές, ευρύτερα αριστερές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αγωνίζονταν με αυταπάρνηση με κάθε δυνατό τρόπο, όπως και δημοκρατικές δυνάμεις μέσα στον στρατό, με κορύφωση τη στάση του πολεμικού πλοίου «Βέλος».

– Μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενοι, αγρότες, Έλληνες μετανάστες στο εξωτερικό, άνθρωποι βασανισμένοι μέσα στις προηγούμενες σκληρές δεκαετίες, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στον Εμφύλιο, στο μετεμφυλιακό αστυνομικό κράτος της Δεξιάς, ένιωθαν όλοι το «μέχρι εδώ».

Πολυτεχνείο και η εισβολή στην Κύπρο

Μεγάλα γεγονότα στη Νομική το ’72, στη Νομική το ’73, με κορύφωση την εξέγερση στο Πολυτεχνείο τον Νοέμβρη του ’73, όπου οι δικτάτορες άνοιξαν το μονοπάτι του αίματος.

Ήταν όμως φανερό ότι ο κόσμος αυτής της χώρας είχε, προ πολλού, ξεπεράσει το σοκ των πρώτων χρόνων. Δεν τους άντεχε, δεν τους ήθελε και το έλεγε μαζικά, με όλους τους δυνατούς τρόπους. Η χούντα κατέρρεε.

Η προδοσία στην Κύπρο, η εισβολή της Τουρκίας στο νησί, με χιλιάδες νεκρούς και αγνοούμενους και με 200.000 Ελληνοκύπριους πρόσφυγες, που ξεριζώθηκαν από το βορειοανατολικό κομμάτι του νησιού, έδωσαν το τελικό χτύπημα. Η χούντα κατέρρευσε.

Κάλεσε τότε τους παλιούς πολιτικούς να συνδράμουν.

Εκατοντάδες χιλιάδες λαού ήταν για μέρες και μήνες στους δρόμους και απαιτούσαν δημοκρατικό πολίτευμα, καινούριο σύνταγμα, τέλος στο μετεμφυλιακό κράτος, στον αντιλαϊκό νομικό λαβύρινθο και στα δίκτυα (κρατικά και παρακρατικά) που ποδηγετούσαν και ανέτρεπαν κάθε προοδευτικό βήμα, ισόβια τιμωρία στους δικτάτορες, τους συνεργάτες τους και τους βασανιστές.

Η κατάρρευση στην Κύπρο, η συνεχόμενη τουρκική εισβολή και κατοχή μεγάλου μέρους του νησιού ήταν η ανοιχτή πληγή που πλαισίωνε και περιόριζε τη δημοκρατική ανάσα που έπαιρνε ο κινητοποιημένος λαϊκός παράγοντας.

Δεν συνέβη ανατροπή του χουντικού καθεστώτος από τη λαϊκή εξέγερση, δεν καθόρισε την πτώση της χούντας ο εξεγερμένος λαός. Ο λαϊκός αγώνας δεν έριξε τη χούντα, ούτε διέλυσε τα δίκτυά της, όμως συνέβαλε τα μέγιστα στην οριστική κατάρρευσή της κάτω και από το βάρος της φριχτής προδοσίας της Κύπρου.

Το λαϊκό κίνημα σε εκείνο το πλαίσιο της πολεμικής ήττας και καταστροφής στην Κύπρο δεν ξεθεμελίωσε τη Βαστίλη του ελληνικού συντηρητισμού, κι αυτό παρά την ήττα και τη συρρίκνωση του κοινωνικού συντηρητισμού.

17b-udpvgbhz.jpg

Συμβιβασμός από τα «πάνω»

Έτσι, η συντηρητική παράταξη διαχειρίστηκε με επάρκεια όλη αυτή τη λαϊκή δυναμική και κατάφερε με την επάνοδο του Καραμανλή (μετά τη δεκαετή αυτοεξορία του στο Παρίσι), την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας και την καθοριστική βοήθεια των στηριγμάτων της στο εξωτερικό να διαχειριστεί την επικίνδυνη για κείνη την κατάσταση.

Το συντηρητικό σύστημα, με τα ισχυρά του ερείσματα και δίκτυα στο κράτος, βρέθηκε μπροστά στο επίφοβο λαϊκό ξέσπασμα, που όμως είχε ισχνή οργανωτική δομή και κατεύθυνση και επικράτησε. Χρησιμοποίησε την υιοθέτηση κανόνων του δημοκρατικού αστισμού ως κύριο όπλο κατευνασμού απέναντι στο ξέσπασμα της λαϊκής οργής.

Έγιναν ελεύθερες εκλογές, ο Καραμανλής απέσπασε τεράστια κοινωνική αποδοχή. Έγινε το δημοψήφισμα και η λαϊκή ψήφος κατήργησε τη βασιλεία.

Έγινε καινούργιο σύνταγμα και η κοινωνία το υπερψήφισε ως ένα σύγχρονο δημοκρατικό σύστημα αξιών και κανόνων της ελληνικής αστικής δημοκρατίας. Καταργήθηκαν τα πιο εμφανή νομικά στηρίγματα του μετεμφυλιακού κράτους ελέγχου και ασφυκτικής δίωξης του «εσωτερικού εχθρού», η κομμουνιστική Αριστερά αποκόμισε τα πολιτικά δικαιώματα που της αφαιρούνταν όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, αφού θεωρούνταν ακόμη «εν όπλοις», «εσωτερικός εχθρός».

Αλλά ο αντικομμουνισμός στημένος Ηρακλής του συστήματος, το χαρτί των κοινωνικών φρονημάτων ακόμη φόβητρο και στυλοβάτης, ο χαφιές και η παρακολούθηση ανθισμένες πρακτικές του κράτους και των μηχανισμών.

Η ισόβια τιμωρία δικτατόρων, συνεργατών, βασανιστών κλείστηκε στο κουτί του «στιγμιαίου εγκλήματος» και των «πρωτεργατών» του στρατιωτικού πραξικοπήματος, όπως άλλωστε και η προδοσία της Κύπρου έγινε ο «φάκελος της Κύπρου» και αφέθηκε έως τη δεκαετία του ’80 να ερευνηθεί από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, έχοντας καλά κρυμμένα πρόσωπα, δίκτυα, εξωτερικές παρεμβάσεις και εγκλήματα κατά του κυπριακού λαού.

«Στάχτη στα μάτια του κόσμου»

Όσο για την «αποχουντοποίηση», ένα από τα κυρία αιτήματα του λαϊκού κινήματος, ό,τι λίγο έγινε ήταν «στάχτη στα μάτια του κόσμου». Μια χαρά ενσωματώθηκαν όλοι τους, ορισμένοι με τιμές, τα δίκτυα ανέγγιχτα για να προσφέρουν τις «υπηρεσίες τους» στη νέα συντηρητική πολιτική.

Tελειώνοντας, θέλω να πω και τούτο: από τον Δεκέμβριο του ’73 μας είχαν εξορίσει στη Γυάρο μερικές δεκάδες αντιδικτατορικών όλων των πολιτικών αποχρώσεων. Η 23η Ιουλίου του ’74, κατάρρευση της χούντας, μας βρήκε εκεί.

Λοιπόν, το πλοίο που μας έφερνε στον Πειραιά στις 24 ή 25 Ιουλίου, δεν θυμάμαι ακριβώς, δεν μας αποβίβασε στον Πειραιά. Πατήσαμε γη στο Πόρτο Ράφτη. Αυτό δείχνει τον φόβο τους αλλά και το μεγαλείο του λαϊκού ξεσπάσματος που προσπαθούσαν να συγκρατήσουν. Ήταν η στιγμή που τα χαλινάρια είχαν πολλά δεδομένα ανοιχτά. Και μ’ αυτόν, τον μακρινό τώρα φόβο μιλούν για την «παθολογία» της Μεταπολίτευσης ποιοι; Αυτοί ακριβώς που είναι προσηλωμένοι ακόμη στο δόγμα του «εχθρού λαού».

Τέσσερις δεκαετίες τώρα, ο νεοφιλελευθερισμός που κυριαρχεί κι έχει ανάγκη τον περιορισμό κοινωνικών και ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων για να πραγματοποιήσει το όραμά του -των υπερπλουτισμό των ελίτ και τη φτωχοποίηση του κόσμου- ενισχύει και στη χώρα μας τα οράματα των νοσταλγών αυτών των εποχών του ελέγχου.

* Ο Νίκος Μανιός – με καταγωγή από τη Νάξο – είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην βουλευτής Κυκλάδων


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ελλάδα: Πέθανε αγαπημένος ηθοποιός, Νίκος Γαλανός (video)

Τον τελευταίο χρόνο έδωσε μάχη με τον καρκίνο - Το κινηματογραφικό ξεκίνημα με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, η καθιέρωση ως ζεν πρεμιέ και οι πιο σημαντικοί ρόλοι στο θέατρο και την τηλεόραση

Γιατί οι παίκτες επιλέγουν κουλοχέρηδες με ομαδικές πληρωμές. Η γνώμη των ειδικών του καζίνο Cadoola

Οι κλαστερ πληρωμές βασίζονται σε σύμβολα που βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο. Για να λάβετε πληρωμή, πρέπει να σχηματιστεί μια ομάδα από ίδια σύμβολα στο πεδίο

Απόλλωνας Νάξου: Περίπατος, καθαρισμός και ανησυχίες για τη διαχείριση του νερού

Πολίτες και εθελοντές συναντήθηκαν στον όρμο για να περπατήσουν, να καθαρίσουν και να καταγράψουν ερωτήματα για την προστασία του τόπου τους

Λειψυδρία SOS: Στην 19η θέση παγκοσμίως η Ελλάδα ως προς τον κίνδυνο ανεπάρκειας νερού

Λειψυδρία SOS: Στην 19η θέση παγκοσμίως η Ελλάδα ως προς τον κίνδυνο ανεπάρκειας νερού - Ο παράγοντας τουρισμός και η υπέρογκη αρδευτική δαπάνη

Νάξος – Λυώνας: Περίφραξη «αποκλεισμού» ανάβει φωτιές στην τοπική κοινωνία

Έντονες αντιδράσεις από κατοίκους, επαγγελματίες και τη δημοτική σύμβουλο Κατερίνα Μουστάκη για την αιφνιδιαστική απόφαση του Δήμου – Παρούσα η αστυνομία κατά την τοποθέτηση

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Πολύωρη πρωινή (20/05) διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος, που και πότε;

Πολύωρη πρωινή διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος αύριο Τρίτη 20 Μαϊου σε περιοχές της Νάξου - Που και πότε

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο λόγω μηχανικής βλάβης – Μεταφέρθηκαν οι επιβάτες

Νάξος: Παράταση διακοπής κυκλοφορίας στην περιοχή Λαμπαδά λόγω ασφαλτοστρώσεων

Εργασίες βελτίωσης αγροτικής οδού φέρνουν προσωρινή ταλαιπωρία – Για την ασφάλεια και την ποιότητα των μετακινήσεων

Μια μέρα γεμάτη φως και αναμνήσεις: Εκπαιδευτική εκδρομή του 2ου Γυμνασίου Νάξου στην Πάρο

Όταν η ιστορία, ο πολιτισμός και το παιδικό χαμόγελο γίνονται ένα αξέχαστο ταξίδι ζωής. Μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου Νάξου μεταφέρουν σκέψεις και εμπειρίες από την πρόσφατη εκδρομή τους

Σαντορίνη – Τράπεζα Αίματος: Μια σταγόνα ζωής, ένας ωκεανός αγάπης

Τράπεζα Αίματος Σαντορίνης: 815 μονάδες αίματος, 164 νέοι αιμοδότες και ένα νησί που συνεχίζει να δίνει… με την καρδιά του

Νάξος – Αποχαιρετισμός με αγάπη: Η Ιωάννα Καραμανή – Φραγκίσκου αποχαιρετά τη μητέρα της, Κυριακή Δημητροκάλλη

Η Κυριακή Δημητροκάλλη «έφυγε» σε ηλικία 69 ετών, αφήνοντας πίσω της βαθιά αγάπη, μνήμες και αξιοπρέπεια – Η Εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί τη Δευτέρα στον Ιερό Ναό Αγίου Νικοδήμου

Νάξος: Περιπέτεια για το “SuperRunner Jet” – Απώλεσε άγκυρα και παραμένει αρόδου για ώρες

Το ταχύπλοο παρέμεινε εκτός λιμανιού της Νάξου από τις 7.30 περίπου το απόγευμα – Περιμένει ρυμουλκό για ασφαλή πρόσδεση

Νότιο Αιγαίο: Μήνυμα από το 112 για κίνδυνο εκδήλωσης τσουνάμι

Σεισμός 6 Ρίχτερ στα ανοιχτά της Κάσου - Μήνυμα από το 112 για κίνδυνο εκδήλωσης τσουνάμι

“Ξέφρενη σοροκάδα” σαρώνει την Παροναξία, η ένταση των ανέμων έφτασε τα 117 χιλ την ώρα (!!!)

Ριπές έως 117 km/h σε Πάρο και Νάξο – Πτώση δέντρου στον Άγιο Προκόπιο, ακυρώσεις πτήσεων και δυσκολίες πρόσδεσης πλοίων

Νάξος – Στ. Φουτάκογλου: Μια γιαγιά, μια σφαίρα, μια συγγνώμη, είναι όμως αρκετή;

Η άγρια εκτέλεση της Μαρίας Δημητροκάλλη από τους Γερμανούς στη Νάξο – Μνήμη και καθήκον απέναντι στην Ιστορία

Ο Γρηγόρης Σαμόλης στη Νάξο: Μια αυθεντική μουσική στιγμή στο πανηγύρι του Αγίου Παχωμίου (video)

Ο Κρητικός λυράρης επισκέφθηκε το νησί για ζωντανή εμφάνιση και συμμετείχε στο πανηγύρι του Τσικαλαριού, προσφέροντας συγκίνηση και παραδοσιακή μουσική.

Πάνος Βαλαβάνης: Εφυγε από τη ζωή ο άνθρωπος που κοιμήθηκε δίπλα στη “Βασίλισσα των Απλωμάτων”

Έφυγε από τη ζωή ο διεθνώς αναγνωρισμένος αρχαιολόγος και καθηγητής Πάνος Βαλαβάνης – Στενή η σχέση του με τη Νάξο και τους Δελφούς, πλούσιο το επιστημονικό του αποτύπωμα.

Ιωνικός Ν – Πανναξιακός ΑΟΚ: Τελικός ανόδου κεκλεισμένων των θυρών;

Την Κυριακή 18 Μαΐου ο 5ος και τελευταίος τελικός της National League 2 στη Νίκαια, χωρίς την παρουσία φιλάθλων, μετά από απόφαση της ΔΕΑΒ για άναμμα πυρσού στον 3ο αγώνα.

Μιχ. Πολυτάρχου: Γράφει ιστορία, νέο πρωτάθλημα, νέα άνοδος (!!!)

Ο Ναξιώτης αρχηγός οδηγεί τη Δάφνη Δαφνίου στη National League 1 με ηγετική εμφάνιση και 19 πόντους στον τελικό

Νάξος: Η ψύχραιμη προσγείωση, ο γλάρος και η μάχη για τα “Likes”

Ψύχραιμη προσγείωση και υπερβολικές αντιδράσεις: Τι πραγματικά συνέβη με τον γλάρο στην πτήση της Ολυμπιακής στη Νάξο