Πέμπτη, 28 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΠολιτικήΚαλλικράτης Νο 2: Ο θάνατος των δημοτικών κοινοτήτων

Καλλικράτης Νο 2: Ο θάνατος των δημοτικών κοινοτήτων

|

Κατάργηση των Συμβουλίων των Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων, ενιαία εκλογή των Δημοτικών Συμβούλων σε όλη την έκταση του δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα, νέα Συμβούλια Δημοτικών ενοτήτων και  μεταφορά των πολεοδομιών στις Περιφέρειες  προβλέπει, μεταξύ άλλων, το τελικό πόρισμα της επιτροπή που επεξεργάστηκε το νόμο Καλλικράτη. 

Το τελικό πόρισμα της Επιτροπής για την αναθεώρηση του Θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών (www.ypes.gr) με σκοπό τη διευκόλυνση ενημέρωσης όλων των ενδιαφερόμενων φορέων και πολιτών.

Το πόρισμα, που αποτελεί την πρώτη ουσιαστική «βάση» συζήτησης για όσα πρόκειται να αλλάξουν σε επίπεδο Δήμων και Περιφερειών, περιλαμβάνει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία. Σήμερα «ξεδιπλώνουμε» (βάσει του επίσημου πορίσματος) τις προθέσεις τις κυβέρνησης σχετικά με λειτουργία των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων αλλά και όσα πρόκειται να αλλάξουν στο μέλλον. Δείτε τι αναφέρει το πόρισμα:

 «…στην  πραγματικότητα  οι  δημοτικές  και  τοπικές  κοινότητες  είναι ιδιαίτερα αποδυναμωμένες, αφού στερούνται αποφασιστικών αρμοδιοτήτων. Έτσι, μολονότι  μετά  την  τελευταία  διοικητική  μεταρρύθμιση  το  μέγεθος  των   πρωτοβάθμιων  ΟΤΑ  αυξήθηκε  σημαντικά,  χωρικά  και  πληθυσμιακά,  με αποτέλεσμα την απομάκρυνση, αντικειμενικά, ως ένα βαθμό, των Δημοτικών  Αρχών από τους δημότες,  οι αποκεντρωτικοί θεσμοί παραμένουν σε μεγάλο βαθμό συμβολικού χαρακτήρα.

Η διατήρηση άμεσα εκλεγόμενων  οργάνων  σε  ένα  τόσο  «χαμηλό»  επίπεδο,  όπως  αυτό  των Δημοτικών  και  Τοπικών  Κοινοτήτων  διαιωνίζει  μία  λογική  «ανάθεσης»,  υποκαθιστώντας  αμεσοδημοκρατικές,  συμμετοχικές  διαδικασίες  που  θα  μπορούσαν και θα έπρεπε να λαμβάνουν  χώρα στο μικροεπίπεδο του χωριού ή της γειτονιάς.

Προτείνεται λοιπόν  η  κατάργηση  των  σημερινών  δημοτικών  και  τοπικών  κοινοτήτων ως δομών ενδοδημοτικής αποκέντρωσης. Τη θέση τους μπορούν  να διαδεχτούν συμβούλια στα όρια των σημερινών δημοτικών ενοτήτων, των  πρώην δηλ. δήμων και κοινοτήτων που καταργήθηκαν και συν ενώθηκαν με τον Καλλικράτη, τα οποία θα ενισχυθούν με αποφασιστικές αρμοδιότητες. Οι δημοτικές και τοπικές κοινότητες παραμένουν μόνο ως γεωγραφικές έννοιες και  ως  επίπεδο  οργάνωσης  των  αμεσοδημοκρατικών  και  συμμετοχικών διαδικασιών. Για λόγους απλούστευσης και ομοιομορφίας θα μπορούσαν να ονομαστούν όλες δημοτικές (ή όλες τοπικές) κοινότητες.

Προτείνεται η εξής εδαφική διάρθρωση:

Δημοτικές ενότητες θα είναι, κατ ́αρχήν, όπως και σήμερα, όλοι οι «Καποδιστριακοί» Δήμοι, περιλαμβανομένης και της έδρας του Δήμου. Δήμοι  με ενιαία σήμερα δομή, οι οποίοι δεν προήλθαν από συνένωση βάσει του ν.  3852/2010 και στους οποίους δεν υφίστανται, επομένως, δομές ενδοδημοτικής  αποκέντρωσης, προτείνεται να παραμείνουν ως έχουν. Δημοτική  ενότητα  θα συγκροτούν  επίσης  και  τα  πρώην δημοτικά διαμερίσματα στα οποία διαιρούνταν οι δήμοι άνω των 100.000 κατοίκων. Νησιωτικοί Δήμοι,  με  μικρό  πληθυσμό,  που  δεν  προήλθαν  από  συνένωση (επομένως δεν έχουν σήμερα Δημοτικές Ενότητες, έχουν ωστόσο  δημοτικές και τοπικές κοινότητες), δεν θα συγκροτούν συμβούλια δημοτικών  ενοτήτων αλλά θα εκλέγουν μόνο δημοτικό συμβούλιο (π.χ. Δήμος Αμοργού).  Αντιθέτως, σε νησιωτικούς δήμους που εκτείνονται σε περιφέρεια πέραν αυτής  του ενός νησιού (π.χ. Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων) θα συγκροτούνται  δημοτικές ενότητες ως δομές ενδοδημοτικής αποκέντρωσης.

Τα όργανα των τοπικών συμβουλίων

Προβληματισμό δημιουργεί το πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι περιπτώσεις πολύ μικρών δημοτικών ενοτήτων που ταυτίζονται με μία τοπική κοινότητα. Για παράδειγμα στο Δήμο Γρεβενών υπάρχουν 7 δημοτικές ενότητες  με  πληθυσμό  από  35  έως  384  κατοίκους  η  κάθε  μία.  Οι  τοπικές  αυτές  κοινότητες  αποτελούν  τη  συνέχεια  παλαιών  κοινοτήτων  που  δεν  είχαν  καταργηθεί  με  τον  Καποδίστρια  λόγω  του  ορεινού  τους  χαρακτήρα  και  καταργήθη καν και συγχωνεύθηκαν με τον Καλλικράτη. Προτείνεται: η διατήρησή των υφιστάμενων δημοτικών ενοτήτων ως δομών  ενδοδημοτικής αποκέντρωσης ή, εναλλακτικά, η  συγχώνευσή  τους, εφόσον  είναι  γειτονικές, με  έκδοση   προεδρικού διατάγματος ύστερα από γνώμη του οικείου Δήμου.  Σε  κάθε  περίπτωση,  οι  νησιωτικοί  και  ορεινοί  δήμοι  θα  πρέπει  να  αντιμετωπιστούν  διακριτά  ανά  περίπτωση,  σύμφωνα  και  με  τη  συνολική  «μοντελοποίηση» που θα προκύψει.

Οι υφιστάμενες σήμερα Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες, καθώς και  άλλες  αντίστοιχες  υποδιαιρέσεις  (σε  επίπεδο  λ.χ.  γειτονιάς)  που  θα  δημιουργηθούν,  θα  αποτελέσουν  το  κύτταρο  της  αμεσοδημοκρατικής  λειτουργίας  και  συμμετοχής  των  πολιτών.

Κάθε  Δημοτική  Ενότητα  θα  διαθέτει ίδια όργανα:

α) Το Συμβούλιο Δημοτικής Ενότητας και

β) τον  Πρόεδρο της Δημοτικής Ενότητας.

Οι εκλογείς μιας συγκεκριμένης δημοτικής ενότητας θα ψηφίζουν τους  εκπροσώπους τους για το  συμβούλιο της συγκεκριμένης δημοτικής ενότητας,  οι οποίοι θα εκλέγονται  ανεξάρτητα από κεντρικούς συνδυασμούς.  Ο  αριθμός  των  συμβούλων  δημοτικής  ενότητας  θα  καθορίζεται  ανάλογα: α) με τον πληθυσμό της και β) με τον αριθμό των δημοτικών και  τοπικών κοινοτήτων που την απαρτίζουν.  Ο  Πρόεδρος  της  Δημοτικής  Ενότητας  θα  εκλέγεται  έμμεσα από  το  Συμβούλιο, μεταξύ των μελών του. Ο Πρόεδρος θα συμμετέχει στο δημοτικό  συμβούλιο με  δικαίωμα ψήφου όταν συζητείται θέμα της δημοτικής ενότητας.

Αρμοδιότητες των νέων δομών

Tο  ζήτημα  των  αρμοδιοτήτων  που  θα  απονεμηθούν  στις  νέες  δομές ενδοδημοτικής αποκέντρωσης είναι και το σημαντικότερο, καθώς από αυτό θα  κριθεί κυρίως ο ρόλος που θα παίξουν στην καθημερινότητα των πολιτών και,  επομένως, η ανάδειξη της σπουδαιότητάς τους ως θεσμού.

Οι τρεις άξονες

Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρούσα πρόταση, το Δημοτικό Συμβούλιο παραμένει το γενικό αποφασιστικό όργανο του Δήμου. Στα Συμβούλια των Δημοτικών Ενοτήτων προτείνεται να περιέλθουν οι  εξής αρμοδιότητες:

Καταρχήν όλες οι αρμοδιότητες συμβουλευτικού και γνωμοδοτικού  χαρακτήρα  που  έχουν  σήμερα  οι  δημοτικές  και  τοπικές  κοινότητες,  κάποιες από τις οποίες θα  χαρακτηριστούν αποφασιστικές. Ειδικότερα,  το Συμβούλιο της Δημοτικής Ενότητας θα  αποφασίζει για:

 (A)

-Τη  συντήρηση  των  δημοτικών  οδών  και  γενικά  όλων  των  κοινόχρηστων χώρων της δημοτικής ενότητας

-Την κυκλοφορία και τη συγκοινωνία της περιοχής

-Την εκτέλεση νέων έργων, εντός του νέου πλαισίου κατάρτισης και  υλοποίησης  του  τεχνικού  προγράμματος  και  του προϋπολογισμού  του  Δήμου,  σε  συμμετοχική  βάση, και  τη συντήρηση των παλιών.

-Την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων

-Τη  διοργάνωση  πολιτιστικών  εκδηλώσεων  και  γενικότερα  την  ανάπτυξη της περιοχής σε πολιτιστικά κ.α. θέματα

 (B)

Όλες οι αρμοδιότητες  της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, οι οποίες θα  ασκούνται  σε  επίπεδο  δημοτικής  ενότητας,  πλην  εκείνων  που  εκ  του  αντικειμένου  τους  πρέπει  να  περιέλθουν  στην  Εκτελεστική  Επιτροπή  ή στο Δημοτικό Συμβούλιο. Οι αρμοδιότητες αυτές σχετίζονται με θέματα καθορισμού  χρήσεων  γης,  προστασίας  περιβάλλοντος ,  εφαρμογή  Γενικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού κλπ, χωροθέτηση κοιμητηρίων κλπ.

 (Γ)

Κάποιες γνωμοδοτικού και εισηγητικού προς το Δημοτικό Συμβούλιο χαρακτήρα αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής (οι οποίες θα ασκούνται πάντα  σε επίπεδο δημοτικής ενότητας), όπως ενδεικτικά :

-Η γνωμοδότηση για την αποδοχή κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών, που αφορούν αποκλειστικά τη Δημοτική Ενότητα

-Η εισήγηση για την αξιοποίηση της περιουσίας της Δημοτικής Ενότητας

Τέλος, χρήσιμη θα ήταν και η διερεύνηση της δυνατότητας να εισαχθεί η έννοια της κανονιστικής απόφασης –πλαίσιο. Με άλλα λόγια, η θεσμοθέτηση  της αρμοδιότητας του Δημοτικού Συμβουλίου, όπως ισχύει και σήμερα, να  λαμβάνει κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν τους γενικούς κανόνες-κατευθύνσεις για κάθε θέμα και οι οποίες θα εξειδικεύονται με επιμέρους κανονιστικές αποφάσεις που θα εκδίδει κάθε  Δημοτική Ενότητα για την περιοχή της.

Καταστατική θέση αιρετών των Δημοτικών Ενοτήτων

Ο  πρόεδρος  του  συμβουλίου,  εάν  έχει  την  υπαλληλική  ιδιότητα θα δικαιούται να απουσιάσει από την εργασία του 60 ημέρες. Τα  μέλη  του  συμβουλίου θα δικαιούνται  να  απουσιάζουν  από  την εργασία  τους  την  ημέρα  της  συνεδρίασης  του  συμβουλίου  δημοτικής ενότητας, εάν αυτή διεξάγεται σε εργάσιμη ημέρα και ώρα. Ο  πρόεδρος  θα  λαμβάνει  αποζημίωση,  το  ύψος  της  οποίας  θα  καθοριστεί από το συνολικό πλέγμα των αποφάσεων που θα ληφθούν για το θέμα αυτό, λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες».


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Παρουσίαση του βιβλίου «Αριάδνη», μουσικό αφιέρωμα σε Χατζιδάκι & Θεοδωράκη από το φωνητικό σύνολο «Αντίλαλος»

Μια βραδιά γεμάτη μύθο, μουσική και πολιτισμό στο 1ο Γυμνάσιο Νάξου – Είσοδος ελεύθερη.

ΑΣΟ Νάξου: Επίσημη έγκριση IPSC για τον μεγάλο αγώνα του Οκτωβρίου 2025

Η Νάξος γίνεται κέντρο της σκοπευτικής δράσης με αγώνα IPSC διεθνών προδιαγραφών – Δωρεάν διαμονή και εκπτώσεις για τους αθλητές.

Νάξος: Συμμετοχή του ΓΝ-ΚΥ Νάξου στην 4η Πανελλήνια Εθελοντική Δράση Δωρεάς Μυελού των Οστών

Η Νοσηλευτική Υπηρεσία του ΓΝ-ΚΥ Νάξου ενώνει τις δυνάμεις της με την Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, δίνοντας «Όραμα Ελπίδας».

Νάξος – “Στου Βασιλαρακιού”: 3 γενιές, dry-aging κρέατα και «ωραιότερο επιδόρπιο του γαλαξία»

Στην καρδιά του ορεινού Κυνίδαρου, μια χασαποταβέρνα από το 1931 συνεχίζει να μαγεύει γαστρονομικά τους επισκέπτες.

Νάξος: Ελενα Καρούση και Ντορίτα Χωραφά τραγουδούν απόψε (28/08) στην Αγιασσό

Καλοκαιρινές μελωδίες με την Έλενα Καρούση και τη Ντορίτα Χωραφά στη Νάξο - Που θα εμφανιστούν απόψε...

Ουκρανία: 14 νεκροί στην αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Κίεβο από ρωσικούς βομβαρδισμούς

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Αντόνιο Κόστα καταδίκασαν την επίθεση – «Η ΕΕ δεν θα εκφοβιστεί» το μήνυμα των Βρυξελλών.

ΑΕΚ – Άντερλεχτ: «Τελικός» πρόκρισης με πολλά γκολ στη Νέα Φιλαδέλφεια

Η ΑΕΚ θα αναζητήσει από νωρίς το γκολ που θα της δώσει προβάδισμα, ενώ η Άντερλεχτ διαθέτει ποιότητα στην επίθεση και δεν θα μείνει αμέτοχη.

Ψέριμος: Γιατρό αποκτά ξανά το νησί, με σκοπό να λειτουργήσει χωρίς πρόβλημα το σχολείο

Η απόφαση του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Θανάση Δαβάκη καλύπτει ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων του ακριτικού νησιού.

Νάξος: Τραυματισμός καβοδέτη στο λιμάνι, εξήλθε αυθημερόν από το Κέντρο Υγείας

εργατικό ατύχημα σημειώθηκε το βράδυ της Τετάρτης κατά την πρόσδεση πλοίου στο λιμάνι της Νάξου, με 30χρονο καβοδέτη να τραυματίζεται ελαφρά.

ΑΑΔΕ: Πρόστιμα και 48ωρο «λουκέτο» σε επιχειρήσεις νησιών (Πάρος) για φοροδιαφυγή

Εντατικοί έλεγχοι σε Ρόδο, Πάρο, Χανιά, Ύδρα, Κέρκυρα και Πειραιά αποκάλυψαν περισσότερες από 400 παραβάσεις για μη έκδοση αποδείξεων.

Εκτακτο: Τροχαίο στο δρόμο προς το αεροδρόμιο της Νάξου

Αυτοκίνητο κατέληξε σε τάφρο στον δρόμο Χώρας – Αεροδρομίου. Σώα η οδηγός, νέα ερωτήματα για το οδικό δίκτυο της Νάξου.

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Ασφυξία στο λιμάνι της Νάξου – Μαζική επιστροφή εκδρομέων και το διαχρονικό ζήτημα των υποδομών

Με χιλιάδες ταξιδιώτες να επιστρέφουν, η Νάξος βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με το αδιαχώρητο στο λιμάνι και την ανάγκη για νέο σύγχρονο λιμενικό έργο.

Ψήφισμα της Τοπικής Οργάνωσης ΝΔ Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για τον θάνατο του Ιωάννη Σκάρκου

Η Τοπική Οργάνωση της Νέας Δημοκρατίας αποχαιρετά με συγκίνηση τον πρώην πρόεδρο και ενεργό μέλος της, Ιωάννη Σκάρκο πότε και που θα γίνει η εξόδιος ακολουθία

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Ρωγμές στο ελληνικό τουριστικό θαύμα: Η Σαντορίνη χάνει έδαφος, η κλιματική κρίση πιέζει

Μετά τα 21,7 δισ. ευρώ που απέφερε ο τουρισμός το 2024, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με υπερφόρτωση υποδομών, λειψυδρία, στεγαστικό χάος και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Νάξος: Συλλήψεις για παράνομη θήρα – Θανάτωσαν 5 άγρια ζώα εκτός κυνηγετικής περιόδου

Δύο άτομα, 26 και 59 ετών, συνελήφθησαν για θήρευση χωρίς άδεια και κατοχή παράνομου εξοπλισμού.

Διάψευση από τον Δήμο Κέας για φημολογούμενα κρούσματα γαστρεντερίτιδας

«Ανυπόστατες οι αναφορές για εκατοντάδες περιστατικά και θάνατο – Σταθερά μειούμενα τα κρούσματα μετά τον Δεκαπενταύγουστο»

Νάξος: Νέα προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 25 Αυγούστου

Από τις 05:00 έως τις 07:00 το πρωί – Δεύτερη συνεχόμενη ημέρα με διακοπές ηλεκτροδότησης στο νησί

Νάξος – Δαμαριώνας: “Γιώργος Μπίλης: Ο καλλιτέχνης που τραγούδησε τη ζωή” (video)

Μια βραδιά μνήμης και αγάπης στον Δαμαριώνα για τον άνθρωπο της παρέας και της μουσικής. (video)