Η τρέχουσα επικαιρότητα σχεδόν μονοπωλείται από το πολυπόθητο κλείσιμο της β’ αξιολόγησης του μνημονίου Τσίπρα-Καμμένου και από τα καταστροφικά αποτελέσματα του Eurogroup. Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί να αποτιμήσει ακόμη τη ζημιά που προξένησε η κυβέρνηση και οι χειρισμοί της.
Διότι ενώ γνωρίζουμε τα δημοσιονομικά μέτρα που θα πλήξουν τους πολίτες (μισθούς, συντάξεις, αφορολόγητο, κλπ.) δεν έχουμε αποτιμήσει ακόμη την πραγματική πολλαπλασιαστική επίδρασή τους σε επίπεδο μικροοικονομίας και αγοράς.
Το σίγουρο είναι ότι είναι πλέον εμφανές ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να κατανοήσει πως λειτουργούν τα πράγματα στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον.
Απόδειξη του ότι δεν γνωρίζουν, δεν κατανοούν και επομένως δεν μπορούν να σχεδιάσουν και να δράσουν, είναι η τοποθέτηση της κυρίας Κουντουρά και του κυρίου Δραγασάκη στην Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ). Είναι ευνόητο ότι το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης αφορά σε μέγιστο βαθμό και τις Κυκλάδες.
Η κυρία Κουντουρά διατυμπανίζει την προσδοκώμενη αύξηση των αφίξεων τουριστών για το 2017.
Δηλαδή μετράει κεφάλια. Αυτό μπορεί να κατανοήσει, αυτό κάνει.
Υπάρχουν όμως μια σειρά από ανησυχητικούς παράγοντες τους οποίους και αδυνατεί η κυβέρνηση να κατανοήσει.
1ον) Τα έσοδα. Ο τουρισμός είναι οικονομική δραστηριότητα και ως τέτοια στοχεύει σε κέρδη για τους επιχειρηματίες και κατά συνέπεια και για το κράτος.
Το 2016 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ήταν μειωμένες κατά 6,4% σε σχέση με το 2015, παρά την αύξηση των αφίξεων. Δυστυχώς το 1Ο τρίμηνο του 2017 οι τουριστικές εισπράξεις είναι 4,8% χαμηλότερες από το αντίστοιχο τρίμηνο 2016.
Σημειωτέον ότι τα οργανικά έσοδα των επιχειρήσεων είχαν πολύ μεγαλύτερη μείωση από αυτήν που καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος, δεδομένου ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ φρόντισε να επιβαρύνει το τουριστικό προϊόν με μια σειρά από τέλη, εισφορές και φόρους με αποτέλεσμα να οδεύει προς το κράτος ένα μεγαλύτερο ποσοστό της ταξιδιωτικής δαπάνης.
Αποτέλεσμα είναι να μειώνονται ή και να εξαφανίζονται τα κέρδη των επιχειρήσεων με ότι σημαίνει αυτό για τις επενδύσεις και την απασχόληση.
2ον) Η συγκυρία. Τα προβλήματα γειτονικών χωρών στην Μεσόγειο, πράγματι τροφοδοτούν την αύξηση των αφίξεων. Ο συγκυριακός όμως αυτός παράγοντας δεν θα επηρεάζει την τουριστική αγορά για πάντα.
Αντιθέτως πρόσκαιρα ενδυναμώνει τη θέση των μεγάλων tour operators οι οποίοι μόνιμα θα στοχεύουν στη μείωση των τιμών από τους επιχειρηματίες. Και όταν ανοίξει η τουριστική αγορά οι πιέσεις θα είναι ακόμα μεγαλύτερες.
3ον) Οι επενδύσεις. Η κυρία Κουντουρά μίλησε για έκρηξη επενδυτικών προτάσεων για υφιστάμενα και νέα ξενοδοχεία.
Προφανώς η κυρία Κουντουρά αγνοεί (ή υποκρύπτει) το γεγονός ότι η μείωση (συχνά και εξαφάνιση) των επιχειρηματικών κερδών, σε συνδυασμό με το κλείσιμο των τραπεζών σε επίπεδο χρηματοδότησης, αλλά και την αβεβαιότητα που υπάρχει στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον οδήγησαν στην Ελλάδα μια σειρά από εκπροσώπους hedge funds οι οποίοι πράγματι αναζητούν ευκαιρίες αγοράς, μόνον που συνήθως προσφέρουν τιμές που κυμαίνονται από το 30% έως το 50% των αντικειμενικών αξιών!!!
4ον) Η κρουαζιέρα. Δεν θέλω να θυμίσω τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν στις προσπάθειες ανοίγματος του home porting στην κρουαζιέρα.
Επίσης οφείλω να αναγνωρίσω ότι το 2016-2017 η κρουαζιέρα στην Ανατολική Μεσόγειο (άρα και το Αιγαίο) επηρεάσθηκε από τα δυσάρεστα γεγονότα στην Τουρκία.
Όμως το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να διαβάσει και το μέλλον. Η κυβέρνηση αδυνατεί να κατανοήσει τις επερχόμενες αλλαγές και σε αυτήν την αγορά. Σήμερα η αγορά αυτή σε ότι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο είναι προσανατολισμένη σε κρουαζιέρα προορισμών, με πλοία μέγιστης δυναμικότητας 2.000 επιβατών. Αυτού του είδους η κρουαζιέρα προφανώς ευνοεί την Ελλάδα.
Σύντομα τα πράγματα αλλάζουν. Οι νέες ναυπηγήσεις οδηγούν σε αλλαγή του προϊόντος κρουαζιέρας. Το 2026 το 50% των κρουαζιερόπλοιων θα είναι δυναμικότητας 4.000 επιβατών.
Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί η κατά κεφαλή δαπάνη και προορισμό και η τάση θα είναι να αυξάνεται η δαπάνη επί του πλοίου.
Είναι προφανές ότι θα πληγούν χιλιάδες επιχειρήσεις (μείωση εσόδων) στους Ελληνικούς προορισμούς και αυξημένα έσοδα θα υπάρχουν μόνο στο home porting.
H ανάπτυξη όμως του home porting θα είναι αδύνατη στην Ελλάδα λόγω του περιορισμένου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που είναι αποτέλεσμα της υπερήφανης διαπραγμάτευσης και της καθιέρωσης υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων για τα επόμενα πολλά χρόνια.
Πάντως για φέτος προβλέπεται μείωση αφίξεων κατά 15% σε ότι αφορά την κρουαζιέρα.
5ον) Παραγωγικός Τομέας. Η αποσάθρωση μέσω των κυβερνητικών πολιτικών και των αριστερόστροφων μνημονίων του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα παραγωγής, μέσω της αφαίμαξής τους λόγω φόρων και εισφορών, υποπολλαπλασιάζει πολύ περισσότερο τα οφέλη, από την αναμενόμενη αύξηση των τουριστικών αφίξεων, για το σύνολο της οικονομίας.
Μπορεί να ωφελήσει τις αλυσίδες λιανικής (supermarkets, κλπ.) αλλά η πλειοψηφία των κωδικών στα ράφια τους είναι εισαγόμενα.
Το πρόβλημα λοιπόν με αυτήν την κυβέρνηση είναι ότι δεν καταλαβαίνουν. Και αλήθεια πώς να καταλάβουν;
Μια κυβέρνηση που σχηματίσθηκε για να κυβερνήσει πάνω στο ψέμα, τα μέλη της οποίας σε μεγάλο ποσοστό είχαν ένα αμφιλεγόμενο παρελθόν, πώς και γιατί να μπορούν να καταλάβουν τι συμβαίνει γύρω τους και πολύ περισσότερο πώς να σχεδιάσουν το μέλλον και να ασκήσουν διακυβέρνηση;
Μόλις προχθές ο κύριος Καμμένος δήλωσε στην τηλεόραση ότι πολλούς από τους υπουργούς της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν τους γνώριζε ούτε ο πρωθυπουργός.
Προφανώς κάπως έτσι έγινε υπουργός Τουρισμού και η κυρία Κουντουρά.
Προσωπικά την γνώριζα επαγγελματικά ως μοντέλο. Κάποια στιγμή ένας εκδότης την εμπιστεύτηκε για τη διεύθυνση ενός περιοδικού μόδας, αλλά σύντομα διαπίστωσε ότι δεν έκανε και την καλύτερη επιλογή. Λέγεται ότι σπούδασε και στην Γυμναστική Ακαδημία.
Με αυτά τα προσόντα βρέθηκε ένας πρωθυπουργός να της αναθέσει την ευθύνη της μεγαλύτερης βιομηχανίας της χώρας, δηλαδή του Τουρισμού.
Κάπως έτσι μείναμε να μετράμε κεφάλια στις αφίξεις.
Γιώργος Βακόνδιος
Πολιτευτής Κυκλάδων ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ